|
Dulların sağlık sigortası
Soru: Sayın Sadettin Bey, bir
yakınımız eşinin emekli maaşını almakta ve aynı zamanda
kendisi isteğe bağlı sigortasını yatırmaktadır. Sağlık
konusunda eşinin sigortasından yararlanırken SGK'ya
verdiği dilekçe ile kendi sigortasından yararlanmak
istemiştir. SGK çalışanı, kendi sigortasından
yararlanırsa eşinden maaş alamayacağını söylemiş. Kendi
sigortasından sağlıkta yararlanırsa eşinin maaşı kesilir
mi? İsteğe bağlı sigortadan emekli olunca eşinin
maaşından da faydalanabilir mi? Y.Ü.
Cevap: Değerli okurum, yakınınız ister kendi isteğe
bağlı sigortasından dolayı, isterse almakta olduğu dul
aylığından dolayı sağlık yardımlarını alabilir. Kendi
isteğe bağlı ödediği primlerden sigortalı olarak, dul
aylığı alırken de hak sahibi olarak genel sağlık
sigortası kapsamında olacaktır. Burada tercih kendisine
aittir. Ödemekte olduğu isteğe bağlı sigorta üzerinden
sağlık yardımı alması, dul aylığının kesilmesini
gerektirmez. Ayrıca isteğe bağlı sigortadan emekli
olunca da hem kendi aylığını hem de dul aylığını bir
arada alabilir. Bunun için engel bir durum bulunmuyor.
SGK'nın hesabında yanlış mı var?
Soru: Sayın Orhan, geçen yıl annem 2000 gün yurtdışı
borçlanması yaparak prim gün sayısını 3600'e tamamlamak
için müracaatta bulundu. İstenen evrak ve borçlanma
bedelini eksiksiz olarak SGK'ya yatırdı. Kendisine bu
dönemde söylenen yakın zamanda emekli olabileceği, mani
durumun söz konusu olmadığı idi. Şu anda SGK'dan
aldığımız son yanıt 3600 gün/15 yıl yanında 56 yaş
şartını taşımadığından (1954 doğumlu) takriben bir buçuk
yıl daha beklemesi gerektiği oldu. Bu durumda, kanunun
uygulanmasında bir yanlış anlama mı bulunmakta, başvuru
yapılmadan, bankadan krediler çekilip paralar
yatırılmadan önce bunlar SGK memurlarının bilgisi
dahilinde olmayan konular mıydı bilmiyoruz. SGK'dan
konuyla ilgili yazımıza henüz yanıt alamadık. Bundan
sonrası için, yatırmış olduğumuz parayı SGK'dan tekrar
geri çekip annemin emekli edileceği (56 yaşını
dolduracağı) tarihte tekrar müracaatta bulunma imkânımız
bulunmakta mıdır? Tavsiyeniz nedir? Aynı zamanda annem
2000 günü yurtdışı borçlanma olmak üzere 3600 gün
şartını halihazırda karşıladığına göre yaşı beklemek
amacıyla işten tazminatlı olarak ayrılma hakkı var
mıdır? Bu durumda sağlık hizmetlerinden faydalanabilir
mi? İ.Y.
Cevap: Değerli okurum, sorunuz uzun olmakla beraber, pek
çok okurumuz tarafından merak edilen konuları sorduğunuz
için buraya aynen aldım. Birden fazla soru sorduğunuz
için bunlara maddeler halinde cevap vereyim.
1. Öncelikle belirteyim ki SGK'nın emeklilik yaşı hesabı
doğrudur. Zira yaş haddinden emeklilikte bir bayanın 15
yıl, 3600 prim günü ve 50 yaş şartlarının üçünü de
tamamladığı tarihe bakılır. Anneniz, yaptığı borçlanma
ile bu şartları 24.05.2008 tarihinden sonra tamamladığı
için 56 yaşını doldurduğu tarihte emekli olacak. Siz
banka kredisi çekmeden önce bunu SGK birimlerine
sordunuz mu bilmiyorum. Ancak SGK, kendisine yazılı
olarak başvuran sigortalılara bu bilgileri vermekte.
2. Yurtdışı borçlanması olarak SGK'ya ödediğiniz meblağı
geri almanız mümkün. Ancak bunu tavsiye etmem. Zira size
bunun geri ödenmesi zaten birkaç ay sürecek ve ödeme
faizsiz bir şekilde yapılacak. Ayrıca paranızı geri
aldığınız tarihte annenizin emekliliğine de bir yıl
kadar bir süre kalmış olacak.
3. Diğer taraftan anneniz 3600 gün ve 15 yıllık süreyi
doldurduğuna göre, çalışmakta olduğu işten ayrılarak
kıdem tazminatını da alabilir. Bunun için öncelikle SGK
İl Müdürlüğü'ne başvurarak "kıdem tazminatı alabilir"
yazısını alması ve işverene ibraz etmesi gerekiyor.
4. İşten ayrılıp da emeklilik için yaşı beklediği
dönemde anneniz, sağlık hizmetlerinden ancak prim ödemek
suretiyle faydalanabilir. Bunun için SGK'ya her ay
düzenli bir şekilde genel sağlık sigortası primi ödemesi
gerekiyor.
Sadettin ORHAN
bugün/01.04.2009 |
