|
5838 SAYILI KANUNLA, BAZI
KANUNLARDA YAPILAN ÖNEMLİ DEĞİŞİKLİKLER
28 Şubat 2009 tarih ve
Mükerrer 27155 Sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan
5838 Sayılı “Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması
Hakkında Kanun’un” önemli kısımları aşağıda
kısa başlıklar halinde sıralanmıştır.
I-) 4/a SİGORTALILARININ
İŞTEN AYRILIŞ BİLDİRGESİ’NİN SÜRESİ İÇİNDE VERİLMEMESİ:
4/a
kapsamındaki işçilerin sigortalılığı hizmet akdinin sona
erdiği tarihte sona erer ve bu tarih
İşverenleri Tarafından, 10 Gün
içinde e-sigorta ile Bildirilir.
(5510 S.K. Md.9, İşlem Yönetmeliği
Md.14-26, Sigortalı sayılanlar, sayılmayanlar,
sigortalılığın başlangıcı, kuruma bildirilmesi ve sona
ermesi hakkında Tebliğ)
5838
Sayılı Kanun’un 4.Maddesiyle 5510 Sayılı Kanun’un “İdari
Para Cezaları” ile ilgili 102.Maddesinin birinci
fıkrasına eklenen “J” bendi’ne göre; 4/a’lı
sigortalıların işten ayrılış bildirgesinin (EK:5) 10 Gün
içinde e-sigorta ile kuruma bildirilmemesi halinde
Her Bir Sigortalı
İçin Asgari Ücret Tutarında İdari Para Cezası
Uygulanacaktır.
(YÜRÜRLÜK: 01.08.2009)
II-) SGK’YA
YAPILAN BAZI BİLDİRİMLERİN YETERLİ SAYILMASI
5838 Sayılı
Kanun’un 5.Maddesiyle 5510 Sayılı Kanun’a eklenen Ek
1.Maddeye göre; 2821 Sayılı Sendikalar Kanunu’nun
62.Maddesi gereği Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
ve Bölge Müdürlüğüne verilen
İşçi Girişleri (EK:1) ve İşçi
Çıkışları (EK:2), 4447
Sayılı Kanun’un 48.Maddesi gereği
İşkur’a Verilen İşten Ayrılma
Bildirgesi (İAB), 4857
Sayılı Kanun’un 3.Maddesi gereği
Bölge Çalışma Müdürlüğüne Verilen
İşyeri Bildirimi
Verilmeyecektir. (YÜRÜRLÜK: 01.08.2009)
III-) AR-GE
FAALİYETLERİNDE ÇALIŞAN PERSONELE VERGİ İNDİRİMİ
5838 Sayılı Kanun’un
8.Maddesiyle Gelir Vergisi Kanunu’na eklenen Geçici
75.Maddeye göre, 31.12.2013 tarihine kadar Ar-Ge ve
destek personelinin, elde ettikleri ücretleri üzerinden
asgari geçim indirimi uygulandıktan sonra hesaplanan
gelir vergisinin; doktoralı olanlar için % 90’ı,
diğerleri için % 80’i verilecek muhtasar beyanname
üzerinden tahakkuk eden vergiden indirilmek suretiyle
terkin edilir.
(YÜRÜRLÜK: 01.03.2009)
IV-)
İNDİRİMLİ KURUMLAR VERGİSİ
5838 Sayılı Kanun’un
9.Maddesiyle Kurumlar Vergisi Kanunu’na 32.Maddesinden
sonra gelmek üzere 32/A Maddesi eklenmiştir. Yapılan
düzenlemeye göre;
Finans ve sigortacılık
kurumları, iş ortaklıkları, taahhüt işleri, 4283 sayılı
kanun (Yap-işlet modeli ile elektrik enerjisi üretim
tesislerinin kurulması ve işletilmesi ile enerji
satışının düzenlenmesi HK.’da kanun), 3996 sayılı kanun
(Bazı yatırım ve hizmetlerin yap-işlet-devret modeli
çerçevesinde yaptırılması HK.’da kanun) kapsamında
yapılan yatırımlar ile rödovans sözleşmelerine bağlı
olarak yapılan
yatırımlar hariç olmak
üzere
Hazine Müsteşarlığı
tarafından teşvik belgesine bağlanan yatırımlardan elde
edilen kazançlar indirimli oranlar üzerinden kurumlar
vergisine tabi tutulur.
Kişi başına
düşen milli gelir ve sosyo-ekonomik gelişmişlik
düzeylerine göre illerin gruplandırılması, gruplar
itibariyle teşvik edilecek sektörleri ve bunlara ilişkin
yatırım ve istihdam büyüklüklerini belirlemeye, kurumlar
vergisi oranını % 90’a kadar indirimli uygulatmaya,
uygulamaya ilişkin usul ve esasları belirlemeye Maliye
Bakanlığı yetkilidir.
Bu madde
gelir vergisi mükellefleri hakkında da uygulanır.
(YÜRÜRLÜK:
28.02.2009)
V-) TEKSTİL,
KONFEKSİYON VE HAZIR GİYİM, DERİ VE DERİ
MAMÜLLERİ SEKTÖRÜNE ŞARTLI İNDİRİMLİ
KURUMLAR VERGİSİ
5838 Sayılı Kanun’un
10.Maddesiyle Kurumlar Vergisi Kanunu’na Geçici 4.Madde
eklenmiştir. Yapılan düzenlemeye göre;
Münhasıran tekstil,
konfeksiyon ve hazır giyim, deri ve deri mamülleri
sektörlerinde faaliyette bulunanlardan üretim
tesislerini Bakanlar Kurulunca belirlenen illere
31.12.2010 tarihine kadar nakleden ve asgari 50 kişilik
istihdam sağlayan mükelleflerin, bu illerdeki
işletmelerinden sağladıkları kazançlar için nakil
tarihini izleyen hesap döneminden itibaren Beş Yıl
süreyle kurumlar vergisi oranını % 75’i geçmemek üzere
indirimli uygulatmaya Bakanlar Kurulu yetkilidir.
Uygulamaya ilişkin usul ve esasları belirlemeye Maliye
Bakanlığı yetkilidir.
Bu madde
gelir vergisi mükellefleri hakkında da uygulanır.
(YÜRÜRLÜK:
28.02.2009)
VI- ÇEKLERİN KEŞİDE
(ÖDEME) TARİHİNDEN ÖNCE İBRAZI
GEÇERSİZ OLACAK
5838 Sayılı Kanun’un
18.Maddesiyle 3167 Sayılı Çekle Ödemelerin Düzenlenmesi
ve Çek Hamillerinin Korunması Hakkında Kanun’a eklenen
Geçici 2.Maddeye göre; 31.12.2009 tarihine kadar,
üzerinde yazılı keşide tarihinden önce çekin ödenmek
için muhatap bankaya ibrazı geçersiz olacaktır.
(YÜRÜRLÜK: 28.02.2009)
VII-) 5084
SAYILI KANUN TEŞVİKLERİ 31.12.2009’ TARİHİNE UZATILDI
5838 Sayılı Kanun’un
32.Maddesinin (13) numaralı fıkrası ile 5084 Sayılı
“Yatırımların ve İstihdamın Teşviki İle Bazı Kanunlarda
Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un” 3,4 ve
6.Maddelerinde yapılan ibare değişikliğine göre;
31.12.2008
tarihine kadar uygulanmakta olan
ve 5084 Sayılı Kanun’un 3.Maddesinde düzenlenen Gelir
Vergisi Stopaj Teşviki, 4.Maddesinde düzenlenen Sigorta
Primi İşveren Hissesi Teşviki ve 6.Maddesinde düzenlenen
Enerji Desteği
31.12.2009 tarihine kadar uygulanır hale getirilmiştir.
Ayrıca, 5084
Sayılı Kanun’un 7.Maddesinin (h) bendine eklenen ibare
ile 31.12.2004 tarihine kadar tamamlanan yeni yatırımlar
da 31.12.2009 tarihine kadar aynı teşviklerden
faydalanacaktır.
(YÜRÜRLÜK: 01.01.2009)
Diğer
taraftan, 5838 Sayılı Kanun’un 32.Maddesinin (16)
numaralı fıkrası ile 5084 Sayılı Kanun’un 5.Maddesinde
düzenlenen “Bedelsiz Yatırım Yeri Tahsisi” ile ilgili
düzenleme yürürlükten kaldırılmıştır.
(YÜRÜRLÜK: 28.02.2009)
VIII-)
MOTORLU TAŞITLARIN HURDAYA ÇIKARILMASI
1-)
Trafik Sicilinde Kayıt Ve Tescilli Olan Taşıtlar
İlgili
trafik sicilinde adlarına kayıt ve tescilli bulunan,
model yılı 1979 veya daha eski olan motorlu taşıtlarını;
28.02.2009 tarihinden itibaren 30/6/2010 tarihine kadar
kayıt ve tescillerinin silinmesi ve hurdaya çıkarılması
suretiyle il özel idarelerine bedelsiz olarak teslim
edenler adına veya Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu (MKEK)
Hurda İşletmesi Müdürlüğüne ait hurda müdürlüklerinden
herhangi birine teslim eden gerçek ve tüzel
kişilerden, yük ve yolcu taşımacılığı dışında
bilanço esasına göre defter tutmayı gerektiren
başkaca ticari veya mesleki faaliyetten dolayı
mükellefiyeti bulunmayanlar adına, hurdaya çıkarılan
taşıta ilişkin olarak 31/12/2009 tarihine kadar tahakkuk
etmiş ve ödenmemiş olan motorlu taşıtlar vergisi ile bu
vergiye ilişkin gecikme zammı, gecikme faizi, vergi
cezaları ve 31/12/2008 tarihine kadar tescil plakasına
kesilen idari para cezaları terkin edilir.
2-)
Trafik
Sicilinde Adlarına Kayıt ve Tescil Ettirilmemiş olan
Taşıtlar
Motorlu
taşıtlarını noter satış senediyle veya kamu kurum ve
kuruluşlarından satın alıp ilgili trafik tescil
kuruluşunda adlarına kayıt ve tescil ettirmemiş olan ve
28.02.2009 tarihi itibarıyla yük ve yolcu taşımacılığı
dışında bilanço esasına göre defter tutmayı gerektiren
başkaca ticari veya mesleki faaliyetten dolayı
mükellefiyeti bulunmayan gerçek ve tüzel kişiler,
28.02.2009 tarihinden itibaren 31/12/2009 tarihine kadar
kayıt ve tescil işlemlerini tamamlayarak bu maddenin
öngördüğü diğer şartları da yerine getirmeleri halinde
bu madde hükmünden yararlanabilirler.
3-) 28.02.2009
Tarihi İtibariyle Mevcut Olmayan Veya Motorlu Taşıt
Vasfını Kaybetmiş Olan Taşıtlar
28.02.2009
tarihi itibarıyla mevcut olmayan veya herhangi bir
nedenle motorlu taşıt vasfını kaybetmiş olup model yılı
1998 ve daha eski olan taşıtların, bu durumlarının
kanaat verici belgelerle tevsik edilmesi veya ilgili
trafik tescil kuruluşu nezdinde adlarına kayıtlı olanlar
tarafından yazılı bildirimde bulunulması halinde, bu
taşıtlara ait motorlu taşıtlar vergilerinin 1/4’ünün
31/12/2009 tarihine kadar ödenmesi şartıyla, kalan vergi
aslı, gecikme zammı, gecikme faizi, vergi cezaları ve
tescil plakasına kesilen idari para cezalarının
tamamının tahsilinden vazgeçilir ve ödemeyi müteakip
trafik tescil kayıtları silinir. Bu fıkra kapsamında
trafik tescil kayıtları silinen motorlu taşıtların daha
sonra bulunması veya varlığının tespiti halinde, terkin
tarihi itibarıyla trafik tescil kaydı yapılır. Bu
takdirde terkin edilen vergi ve diğer amme alacakları
ayrıca bir işleme gerek olmaksızın bulundukları veya
tespit edildikleri yılın Ocak ayında motorlu taşıtlar
vergisi adıyla tahakkuk etmiş sayılır ve Ocak ayının son
günü vade tarihi kabul edilerek takip ve tahsil edilir.
Bulunan veya varlığı tespit edilen taşıtın noter satış
senediyle veya kamu kurum ve kuruluşlarından satın
alındığının tevsiki halinde taşıt, satış tarihi
itibarıyla alıcı adına tescil edilir ve alıcı adına
motorlu taşıtlar vergisi mükellefiyeti tesis edilir.
4-)
Çalınan Motorlu Taşıtlar
5/7/2003
tarihinden önce çalınan motorlu taşıtlara ilişkin,
çalınma tarihinden bulunma tarihine kadar, henüz
bulunmadıysa 5/7/2003 tarihine kadar olan vergilendirme
dönemlerine ait olup 28.02.2009 tarihi itibarıyla
ödenmemiş olan motorlu taşıtlar vergisi ile bu vergiye
ilişkin gecikme zammı, gecikme faizi, vergi cezaları ve
tescil plakasına kesilen idari para cezaları terkin
edilir.
5-)
Noter Vasıtasıyla Satışı
Yapılan Taşıtlar
25.05.1997 tarihinden önce, noterler vasıtasıyla satışı
yapılan motorlu taşıtlar için, noter satış senedinin
düzenlendiği tarihten sonra satıcılar adına tahakkuk
eden motorlu taşıtlar vergileri, gecikme zamları,
gecikme faizleri ile vergi cezaları, taşıtın 31/12/2009
tarihine kadar alıcısı adına tescili kaydıyla, Vergi
Usul Kanununda belirtilen düzeltme zamanaşımı
hükümlerine tabi olmaksızın düzeltilir. Motorlu taşıtlar
vergisinde düzeltme yapılan bu taşıtlarla ilgili olarak
31/12/2003 tarihinden önce tescil plakasına kesilen
idari para cezalarının tahsilinden vazgeçilir. Bu fıkra
kapsamına giren amme alacaklarına karşılık 28.02.2009
tarihinden önce tahsil edilmiş tutarlar red ve iade
edilmez. Bu hüküm, bu fıkra kapsamına giren taşıtlardan,
28.02.2009 tarihinden önce alıcısı adına tescil edilmiş
olanlar için de uygulanır.
Bu
madde hükmünden gerçeğe aykırı bildirimde bulunmak
suretiyle yararlananlar, bu fiilleri başkaca bir suç
teşkil etmediği takdirde Türk Ceza Kanununun 206 ncı
maddesi gereğince, il özel idareleri ve MKEK Hurda
İşletmesi Müdürlüğünce bu madde hükmüne göre teslim
alınan taşıtları, taşıt vasfını kaybettirecek şekilde
kullanılamaz hale getirmeyenler ile bu hususa ilişkin
gerekli tedbirleri almayanlar aynı Kanunun 257 nci
maddesi gereğince cezalandırılır.
Bu
madde kapsamında tescil kayıtları silinen motorlu
taşıtlara ait daha önce ödenmiş olan motorlu taşıtlar
vergisi ile buna ilişkin gecikme zammı, gecikme faizi,
vergi cezaları ve idari para cezaları red ve iade
edilmez. Tescil kayıtları silinen bu taşıtlar üzerine
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında
Kanun hükümlerine göre tatbik edilmiş olan hacizler
kaldırılır.
bu
maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları
belirlemeye, İçişleri ve Maliye bakanlıkları müştereken
yetkilidir. Ayrıca bu konu ile ilgili yönetmelik
düzenlenecektir.
IX-) ESNAF VE
SANATKARLARIN ÖDENMEMİŞ AİDAT BORÇLARI
5362
sayılı Esnaf ve Sanatkarlar Meslek Kuruluşları Kanunu
kapsamındaki üyelerin odalara, odaların Birliğe olan
ödenmemiş aidat borçlarına ait gecikme zammının tamamı
ile 28.02.2009 tarihinden itibaren altı ay içinde
üyelerin odalara, odaların Birliğe olan aidat
borçlarının tamamının ödenmesi halinde bu borçlara ait
gecikme zamları silinir.
İbrahim GÜLER
Serbest Muhasebeci
Mali Müşavir
Adana SMMM Odası Vergi Mevzuatı
İnceleme Komisyonu Başkanı
-Faturanın
düzenlenmesi mecburiyeti "teslim"e bağlıdır -Transfer
Fiyatlandırmasında Hazine Zararı Aranacak
-
Kurumlarda
taşınmaz satış kazancı istisnası ve uygulaması
-YENİ
EK-2 FORMU İLE İLGİLİ AÇIKLAMALAR
(05.08.2008)
--
Diğer makaleleri için tıklayınız |
