Muhasebe  

Maliye

Vergi

Sigorta

İletişim

  MUHASEBE GÜNCEL BÜLTEN :   11.04.2008
    

  Ana Sayfa 

  Muhasebe Forum 

  2008 Çalışmaları

  Asgari Geçim İndirimi Rehberi

  Transfer Fiyatlandırması Reh.

  Staj-Stajyer Rehberi

  2008 Pratik Bilgiler

 MuhasebeNet Yasal Uyarı

 

 

 


Kamil ÖZYANIZ

Sm- Smmm Staja Başlama

Hazırlık Kitabı Yazarı

11.04.2008

 

Mülkiyeti Eşe Ait Gayrimenkulün Hem İkametgah

 Hem de İşyeri Olarak Kullanılması Durumunda

Stopaj Uygulaması

 

Günümüzde iş ve ev hayatı iç içe girmiş durumdadır. Özellikle serbest meslek erbabı, nakliyeci, e-ticaret firmaları, web hostin, web tasarım firmaları, zirai kazanç sahipleri, danışmanlık ve yazılım firmaları, mimarlık büroları, plasiyerler bunlara küçük bir örnektir.

Hali ile gerek meslekdaşlarımız, gerekse vergi mükellefleri vergi uygulamaları konularında tereddüte düşmektedirler. Bu makale tereddütleirnizi ortadan kaldırmaya yönelik hazırlanmış bir makaledir. Makalenin sonunda konumuzla ilgili stopaj uygulaması hakkında bilgilenmekle birlikte Gelir Vergisi kanunu ile ilgili önemli bölümleri ve Gayrımenkul sahibi eşin beyanname düzenleme yükümlülükleri ile ilgili konuları da hatırlama olanağı bulacağız.

Mal ve hakların kiralanması durumunda tevkifat uygulaması hangi kanuna istinaden uygulanmaktadır ?

Ülkemizde uygulanmakta olan “193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu”nun (3946 sayılı Kanunun 22. maddesi ve 93/5148 sayılı Kararla değişen şekli) 94. maddesinde; “Kamu idare ve müesseseleri, iktisadi kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadi işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya zirai işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler aşağıdaki bentlerde sayılan ödemeleri (avans olarak ödenenler dahil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecburdurlar”. hükmü yer almakta, maddenin 5/a bendinde de “70. maddede yazılı mal ve hakların kiralanması karşılığı yapılan ödemelerden” tevkifat yapılacağı hükme bağlanmıştır.

Ayrıca, “193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu”nun 96. maddesinde “Vergi tevkifatı, 94. madde kapsamına giren nakten veya hesaben yapılan ödemelere uygulanır. Bu maddede geçen hesaben ödeme deyimi, vergi tevkifatına tabi kazanç ve iratları ödeyenleri istihkak sahiplerine karşı borçlu durumda gösteren her türlü kayıt ve işlemleri ifade eder”, denilmektedir.

“193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu”nun 73. maddesinde, kiraya verilen mal ve hakların kira bedelleri emsal kira bedelinden düşük olamayacağı, bedelsiz olarak başkalarının kullanımına bırakılan mal ve hakların emsal kira bedeli, bu mal ve hakların kirası sayılır. Bina ve arazide emsal kira bedeli, yetkili özel mercilerce veya mahkemelerce takdir veya tespit edilmiş kirası, bu suretle takdir veya tespit edilmiş kira mevcut değilse Vergi Usul Kanunu’na göre belirlenen vergi değerinin % 5’i olacağı belirtilmiştir.

Vergi Usul Kanunu’nda İşyerinin Tanımlanması;
213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 156. maddesinde ticari, sınai ve mesleki faaliyette işyeri; bu faaliyetlerin icrasına tahsis edilen veya bu faaliyetlerde kullanılan yer olarak tanımlanmıştır.

Gayrımenkulün hem işyeri hem ev olarak kullanılması durumunda stopaj uygulaması yapılacakmıdır ?

“...hem işyeri hem ikametgah olarak kiralanan gayrimenkuller vergi mevzuatımız açısından işyeri olarak kabul edildiğinden bu gayrimenkuller için ödenecek kiraların tamamı üzerinden tevkifat yapılacaktır...” (128 Seri Numaralı Gelir Vergisi Kanunu Genel Tebliği’nin x-a-4)

Buna göre emsal kira bedeli sadece ikametgah olarak kullanılan konutlara uygulanmamaktadır. Gayrimenkulün hem işyeri hem de ikametgah olarak kullanılması durumunda söz konusu ikametgah vergi mevzuatı açısından işyeri olarak kabul edilmektedir.

Eşe ait gayrımenkulün hem işyeri hem ev olarak kullanılması durumunda stopaj uygulaması yapılacakmıdır ?

Bu açıklamalara göre mülkiyeti eşe ait olan ve işyeri olarak kullanılan ikametgah için gayrimenkul sahibi eşe nakden veya hesaben ödemede bulunulmaması, diğer bir ifadeyle işyeri kirası olarak hesaplarda gider gösterilmemesi durumunda söz konusu gayrimenkulden emsal kira bedeli üzerinden tevkifat yapılması söz konusu olmayacaktır.

Gayrımenkul sahibi eş kira gelirinden dolayı Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi vermelimidir ?
Gayrimenkul sahibi eş tarafından emsal kira bedelinin tamamı üzerinden yıllık gelir vergisi beyannamesi verilmesi gerekmektedir. Eğer, emsal kira bedeli, başkaca bir faaliyeti bulunmuyor veya başka gayrimenkullerden elde ettiği gelir kanunda belirtilen GMSİ istista sınırını aşmıyorsa beyanname verme zorunluluğu bulunmamaktadır.


Yeni Makalelerde Görüşmek Üzere


Kamil ÖZYANIZ
Sm- Smmm Staja Başlama Hazırlık Kitabı Yazarı


Kaynakça:
1. Gelir Vergisi Kanunu
2. SinavKolik.Com
3. Vergi Usul Kanunu

 

 


Copyrıght © 2005 -2008  www.muhasebenet.net- www.muhasebenet.com - Türkiye'nin muhasebe rehberi. Her hakkı saklıdır.