|
DAMGA VERGİSİNİN KONUSU
VE MÜKELLEFLERİ.
DAMGA VERGİSİNİN KONUSU
.
Yazılıp imzalamak veya imza yerine geçen bir işaret
konmak suretiyle düzenlenen ve herhangi bir hususu ispat
veya belli etmek için ibraz edilebilecek olan belgeler
ile elektronik imza kullanılmak suretiyle manyetik
ortamda ve elektronik veri şeklinde oluşturulan
belgeleri ifade eder.
Yabancı memleketlerle Türkiye`deki yabancı elçilik ve
konsolosluklarda düzenlenen kağıtlar, Türkiye`de resmi
dairelere ibraz edildiği, üzerine devir veya ciro
işlemleri yürütüldüğü veya herhangi bir suretle
hükümlerinden faydalanıldığı takdirde vergiye tabi
tutulur.
Mükellef
Damga Vergisinin mükellefi kağıtları imza edenlerdir.
Resmi dairelerle kişiler arasındaki işlemlere ait
kağıtların Damga Vergisini kişiler öder.
Yabancı memleketlerle Türkiye`deki yabancı elçilik ve
konsolosluklarda düzenlenen kağıtların vergisini,
Türkiye`de bu kağıtları resmi dairelere ibraz eden,
üzerlerinde devir veya ciro işlemleri yapanlar veya
herhangi bir suretle hükümlerinden faydalananlar
öderler. Ancak bunlardan ticari veya mütedavil kağıt
mahiyetinde bulunanların vergisini, bunları en evvel
satan veya kabul veya başka suretle kullanan kişiler
öderler.
Bir kağıdın tabi olacağı verginin tayini için o kağıdın
mahiyetine bakılır ve buna göre tabloda yazılı vergisi
bulunur.
Kağıtların mahiyetlerinin tayininde, şekli kanunlarda
belirtilmiş olanlarda kanunlardaki adlarına,
belirtilmemiş olanlarda üzerlerindeki yazının manasına
bakılır..
Mahiyeti tayin edilmek istenen kağıt üzerinde başka bir
kağıda atıf yapılmışsa, atıf yapılan kağıdın hükümlerine
nazaran iktisap ettiği mahiyete göre vergi alınır.
Bir nüshadan fazla olarak düzenlenen kağıtların her
nüshası ayrı ayrı aynı miktar veya nispette Damga
Vergisine tabidir. Şu kadar ki, poliçe ve emre yazılı
ticari senetlerin yalnız tedavüle çıkarılan nüshaları
vergiye tabi tutulur.
Bir kağıtta biribirinden tamamen ayrı birden fazla akit
ve işlem bulunduğu takdirde bunların herbirinden ayrı
ayrı vergi alınır.
Bir kağıtta toplanan akit ve işlemler birbirine bağlı ve
bir asıldan doğma oldukları takdirde Damga Vergisi, en
yüksek vergi alınmasını gerektiren akit veya işlem
üzerinden alınır.
Ancak bu akit ve işlemlere asıl işlemin akitlerinden
başka bir şahsın eklenen akit ve işlemi de ayrıca
vergiye tabidir.
Kağıtlara konulan imzanın birden fazla olması verginin
tekerrürünü gerektirmez.
Ancak maktu vergiye tabi olup müteaddit kişilerin
imzasını taşıyan makbuz ve ibra senetlerinin Damga
Vergisi imza adedine göre alınır.
Nispi vergiye tabi ve birden fazla kişinin imzasını
taşıyan makbuz ve ibra senetlerinde her imza sahibine
ait olan hisse ayrıca belli edilmiş ise, vergi hisselere
göre ayrı ayrı ödenir.
Şu kadar ki, bir resmi daire veya bir gerçek veya tüzel
kişi adına kağıtlara konulan birden fazla imza bir imza
hükmündedir.
Bu Kanunda yazılı resmi daireden maksat, genel ve katma
bütçeli daire ve idarelerle, il özel idareleri,
belediyeler ve köylerdir.
Bu dairelere bağlı olup ayrı tüzel kişiliği bulunan
iktisadi işletmeler resmi daire sayılmaz.
Vergileme Ölçüleri
Damga Vergisi nispi veya maktu olarak alınır.
Nispi vergide, kağıtların nevi ve mahiyetlerine göre, bu
kağıtlarda yazılı belli para, maktu vergide kağıtların
mahiyetleri esastır.
Belli para terimi, kağıtların ihtiva ettiği veya
bunlarda yazılı rakamların hasıl edeceği parayı ifade
eder.
Cari hesap şeklinde açılan kredilerle her türlü ikrazata
ait taahhütname ve mukavelenameler (İskonto ve iştira
senetleri taahhütnamesi - Dispans - dahil) ve bunların
temlik, yenileme, devir ve değiştirilmesine müteallik
bütün kağıtlarda ve keza matlupların devir ve temlikine
ilişkin mukavelename ve temliknamelerde ikraz veya
temlik edilen para miktarının veya azami haddinin
gösterilmesi mecburidir. Gösterilmediği takdirde bu
kağıtların her birinden alınması gereken Damga Vergisi
ile cezası olayın meydana çıktığı tarihte, ilgili
bulunduğu cari hesapta kayıtlı kredi veya ikrazat
miktarına göre hesaplanır ve alınır. .
Yabancı Paraların Türk
Parasına Çevrilmesi
Damga Vergisine tabi kağıtlarda yazılı yabancı paralar
Maliye Bakanlığınca tayin ve ilan edilecek fiyat
üzerinden Türk parasına çevrilerek ona göre Damga
Vergisi alınır.
Mukavelenamelerin müddetinin uzatılması halinde aynı
miktar veya nispette vergi alınır.
Akreditif mektup ve telgraflarında süre uzatıldığı
takdirde verginin dörtte biri alınır.
Yabancı memleketlerden Türkiye üzerine düzenlenen
kağıtlar aynı miktarda, yabancı memleketlerin birinden
diğeri üzerine düzenlenip Türkiye`de tedavüle
çıkarılanlar ise yarı nispette vergiye tabidir.
Damga Vergisi makbuz karşılığı, istihkaktan kesinti
yapılması veya basılı damga konulması şekillerinden
biriyle ödenir.
Pul Yapıştırılması
Şekliyle Ödeme
Vergi miktarına eşit olmak üzere birden fazla pul
yapıştırılması mümkündür.
Türkiye`de düzenlenerek doğrudan doğruya yabancı
memleketlerle Türkiye`deki yabancı elçilik ve
konsolosluklara gönderilen kağıtlar ve çekilen
telgrafların Damga Vergisi bunların Türkiye`deki kalan
kopyalarına pul yapıştırılması şekliyle ödenir.
Noterde düzenlenecek kağıtların Damga Vergisinin pul
yapıştırılması şekliyle ödenmesinde ise bu pullar
kağıtların noterde kalan kopyalarına yapıştırılır.
Pullar tarihle beraber imza veya mühür konularak iptal
olunur. İki pul için bir iptal işlemi yapılabilir.
488 sayılı Damga Vergisi Kanununun(1) mükerrer 30 uncu
maddesinin 5281 sayılı Kanunun(2) 6 ncı maddesiyle
değişik birinci fıkrasında, "Her takvim yılı başından
geçerli olmak üzere önceki yılda uygulanan maktu
vergiler (Maktu ve nispi vergilerin asgari ve azami
miktarlarını belirleyen hadler dahil) o yıl için tespit
ve ilan olunan yeniden değerleme oranında artırılır. Bu
suretle hesaplanan vergi tutarlarının 10 Yeni Kuruşa
kadarki kesirleri dikkate alınmaz." denilmiş, 14 üncü
maddesinin 5281 sayılı Kanunun 43/2 nci maddesiyle
değişik birinci fıkrasında ise, "Kağıtların Damga
Vergisi bu Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı nispet
veya miktarlarda alınır. Şu kadar ki her bir kağıt için
hesaplanacak vergi tutarı (1) sayılı tabloda yer alan
sınırlamalar saklı kalmak üzere 800 bin Yeni Türk
lirasını aşamaz. Bir önceki yılda uygulanan bu azami
tutar, her takvim yılı başından geçerli olmak üzere, o
yıl için tespit ve ilan olunan yeniden değerleme
oranında artırılır." hükmü yer almıştır.
2007 yılı için yeniden değerleme oranı % 7,2 (yedi
virgül iki) olarak tespit edilmiştir.
Buna göre, 488 sayılı Kanunun mükerrer 30 uncu
maddesinin birinci fıkrası hükmü gereğince, Kanuna ekli
(1) sayılı tabloda yer alan ve 47 Seri No.lu Damga
Vergisi Kanunu Genel Tebliği(4) ile tespit edilen maktu
vergiler (maktu ve nispi vergilerin asgari ve azami
miktarlarını belirleyen hadler dahil), yeniden değerleme
oranında artırılmış ve 1/1/2008 tarihinden itibaren
uygulanacak miktarları Tebliğ ekindeki (1) sayılı
tabloda gösterilmiştir.
Diğer taraftan, anılan Kanunun 14 üncü maddesinin
birinci fıkrasında yer alan her bir kağıttan alınacak
damga vergisine ilişkin üst sınır yeniden değerleme
oranında artırılmış ve 1/1/2008 tarihinden itibaren
1.015.093,00 Yeni Türk Lirası olmuştur.
(1) SAYILI TABLO
Damga Vergisine Tabi Kağıtlar
I. Akitlerle ilgili kağıtlar
A. Belli parayı ihtiva eden kağıtlar:
1. Mukavelenameler, taahhütnameler ve temliknameler
(Binde 7,5)
2. Kira mukavelenameleri (Mukavele süresine göre
kira bedeli üzerinden) (Binde 1,5)
3. Kefalet, teminat ve rehin senetleri (Binde 7,5)
4. Tahkimnameler ve sulhnameler (Binde 7,5)
5. Fesihnameler (Belli parayı ihtiva eden bir kağıda
taalluk edenler dahil) (Binde 1,5)
6. (Ek: 5615/15 md.) (Yürürlük: 4.4.2007)
İkinci el araç satış sözleşmeleri (Binde 1,5)
B. Belli parayı ihtiva etmeyen kağıtlar:
1. Tahkimnameler (22,70 YTL)
2. Sulhnameler (22,70 YTL)
3. Turizm işletmeleri ile seyahat acentelerinin
aralarında düzenledikleri kontenjan sözleşmeleri
(Belli parayı ihtiva edenler dahil) (126,80 YTL)
II. Kararlar ve mazbatalar
1. Meclislerden, resmi heyetlerden ve idari davalarla
ilgili
olmayarak Danıştaydan verilen mazbata, ilam ve
kararlarla
hakem kararları:
a) Belli parayı ihtiva edenler (Binde 7,5)
b) Belli parayı ihtiva etmeyenler (22,70 YTL)
2. İhale kanunlarına tabi olan veya olmayan daire ve
kurumların yetkili organlarınca verilen her türlü ihale
kararları
(Maliye Bakanlığının veya Sayıştayın vizesine tabi ihale
kararlarının vize edilmemesi durumunda bu karara ilişkin
vergi red ve iade olunur.) (Binde 4,5)
III. Ticari işlemlerde kullanılan kağıtlar
1. Ticari ve mütedavil senetler:
a) Emtia senetleri:
aa) Makbuz senedi (Resepise) (8,10 YTL)
ab) Rehin senedi (Varant) (4,90 YTL)
ac) İyda senedi (1,00 YTL)
ad) Taşıma senedi (0,50 YTL)
b) Konşimentolar (4,90 YTL)
c) Deniz ödüncü senedi (Binde 7,5)
d) İpotekli borç senedi, irat senedi (Binde 7,5)
2. Ticari belgeler:
a) Menşe ve Mahreç şahadetnameleri (8,10 YTL)
b) Resmi dairelere ve bankalara ibraz edilen
bilançolar ve işletme hesabı özetleri:
ba) Bilançolar (17,50 YTL)
bb) Gelir tabloları (8,60 YTL)
bc) İşletme hesabı özetleri (8,60 YTL)
c) Barnameler (1,00 YTL)
d) Tasdikli manifesto nüshaları (3,60 YTL)
e) Ordinolar (0,50 YTL)
f) Gümrük idarelerine verilen özet beyan formları (3,60
YTL)
IV. Makbuzlar ve diğer kağıtlar
1. Makbuzlar:
a) Resmi daireler tarafından yapılan mal ve hizmet
alımlarına ilişkin ödemeler (avans olarak yapılanlar
dahil)
nedeniyle, kişiler tarafından resmi dairelere verilen ve
belli parayı ihtiva eden makbuz ve ibra senetleri ile bu
ödemelerin resmi daireler nam ve hesabına, kişiler adına
açılmış veya açılacak hesaplara nakledilmesini veya
emir ve havalelerine tediyesini temin eden kağıtlar
(Binde 7,5)
b) Maaş, ücret, gündelik, huzur hakkı, aidat, ihtisas
zammı,
ikramiye, yemek ve mesken bedeli, harcırah, tazminat ve
benzeri her ne adla olursa olsun hizmet karşılığı alınan
paralar için verilen makbuzlar ile bu paraların nakden
ödenmeyerek kişiler adına açılmış veya açılacak cari
hesaplara nakledildiği veya emir ve havalelerine tediye
olunduğu takdirde nakli veya tediyeyi temin eden
kağıtlar (Binde 6)
c) Ödünç alınan paralar için verilen makbuzlar veya bu
mahiyetteki senetler (Binde 6)
d) İcra dairelerince resmi daireler namına şahıslara
ödenen
paralar için düzenlenen makbuzlar (Binde 6)
2. Beyannameler (Bu beyannamelerin sadece bir nüshası
vergiye tabidir):
a) Yabancı memleketlerden gelen posta gönderilerinin
gümrüklenmesi için postanelerce gümrüklere verilen
liste beyannamelerde yazılı her gönderi maddesi için
(0,50 YTL)
b) Vergi beyannameleri:
ba) Yıllık gelir vergisi beyannameleri (22,70 YTL)
bb) Kurumlar vergisi beyannameleri (30,30 YTL)
bc) Katma değer vergisi beyannameleri (15,10 YTL)
bd) Muhtasar beyannameler (15,10 YTL)
be) Diğer vergi beyannameleri (damga vergisi
beyannameleri hariç) (15,10 YTL)
c) Gümrük idarelerine verilen beyannameler (30,30 YTL)
d) Belediye ve il özel idarelerine verilen beyannameler
(11,20 YTL)
e) Sosyal güvenlik kurumlarına verilen sigorta
prim bildirgeleri (11,20 YTL)
3. Tabloda yazılı kağıtlardan aslı 1,00 Yeni Türk
Lirasından
fazla maktu ve nispi vergiye tabi olanların resmi
dairelere
ibraz edilecek özet, suret ve tercümeleri. (0,50 YTL)
|
