|
2008
vergileri kime ne getiriyor
Yeni yıla
vergilerle ilgili yeni değişiklikler ve vergi
artışlarıyla girdik. Motorlu Taşıtlar Vergisi, Emlak
Vergisi, Damga Vergisi, Çevre Temizlik Vergisi gibi
vergiler ile harçlar ve vergi cezaları, idari para
cezaları arttı.
Katma Değer
Vergisi’nde bazı
mal ve hizmetlerde, vergi oranları indirilirken,
bazılarında artırıldı. Özellikle
finansal kiralama şirketleri
ve sakatlar için
imal edilen araçlar,
bu düzenlemeden olumsuz yönde etkilendiler.
Gelir Vergisinde,
tarife dilimleri değiştirildi.
Konut ve işyeri kira
gelirlerinde beyan
sınırı ve istisnalar yeniden belirlendi. Kaldırılan
vergi iadesinin yerine getirilen
"asgari geçim indirimi"
yürürlüğe girdi.
Bu arada, tasarruf
araçlarının vergilendirilmesinde,
2008 yılından itibaren, bazı
değişiklikler oldu.
Bugünden başlayarak, 2008 yılı vergilerini, bir dizi
halinde ele alacağız.
BANKA MEVDUAT FAİZİ VE REPO
2007 yılında olduğu
gibi, 2008 yılında elde edilen banka
mevduat faizi ve repo
gelirleri de yüzde 15 stopaja tabi tutulacak.
Gerçek kişiler,
banka mevduat faizi ve repo gelirlerini, tutarı ne
olursa olsun beyan etmeyecekler. Örneğin
Zehra Teyze,
2008 yılında 200 bin YTL,
Remzi Amca
da 500 bin YTL repo geliri elde etse dahi, bu
gelirlerini beyan etmeyecekler.
OFF-SHORE
ÜLKELERDEKİ FAİZLER
2008 yılında, off-shore
ülkelerden elde edilecek faiz gelirlerinin tutarı,
960 YTL’yi
aştığında, yıllık
gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilecek.
ALACAK FAİZLERİ
2008 yılında elde
edilecek alacak faizlerinin tutarı da 960 YTL’yi
aştığında, yıllık gelir vergisi beyannamesi ile
beyan edilecek.
A VE B TİPİ YATIRIM
FONLARI
Gerçek kişiler
tarafından; 2008 ya da izleyen yıllarda
(31.12.2015’e kadar) menkul kıymetler yatırım
fonları ve ortaklıkları, risk sermayesi yatırım
fonları ve ortaklıkları ile gayrimenkul yatırım
fonları ve ortaklıklarından (A tipi ve B tipi
fonlar) sağlanan kazançlar, Gelir Vergisi’nden
müstesna olacak. Yani, gerçek kişiler tarafından A
ve B tipi yatırım fonlarından elde edilen gelirler
için beyanname verilmeyecek. Başka bir gelirden
dolayı beyanname verilmesi halinde dahi, fonlardan
elde edilen gelirler, beyannameye dahil edilmeyecek.
Hazine
bonosu ve devlet tahvilinde beyan kalktı
2008
yılından itibaren, devlet tahvili faizlerinin
vergilendirilmesi ile ilgili, önemli bir değişiklik
oldu.
1 Ocak 2006’dan önce ihraç edilen devlet
tahvillerinden faiz geliri elde edenler,
2007 yılı faiz gelirleri
nedeniyle, 205 bin 994 YTL 16 YKr istisnadan
yararlanacaklar.
2007 yılına ilişkin yüzde 37.7
"enflasyon indirimi"
de göz önüne alındığında, 26.7.2001 ile 31.12.2005
tarihleri arasında ihraç edilen
Devlet tahvillerinden, 2007
yılında elde edilen faiz geliri, 361 bin 146 YTL 32
YKr’yi aşmıyorsa, beyan edilmeyecek.
Aşıyorsa, enflasyon indirimi
ve istisna düşüldükten sonra, kalan tutar, 1-25 Mart
2008 tarihinde beyan edilecek.
2007 yılında uygulanan 205 bin 994 YTL’lik istisna,
2008’de sona erdiği için, 2008 yılı devlet tahvili
faiz gelirleri için uygulanmayacak.
1 Ocak 2006’dan itibaren ihraç edilen Hazine bonosu
ve devlet tahvillerinin faizi ise yüzde 10 stopaja
tabi tutulacak. Tutarı ne olursa olsun beyan
edilmeyecek.
Devlet
tahvili alım satım kazancı ne olacak
26
Temmuz 2001 ile 31 Aralık 2005 tarihleri arasında
ihraç edilen devlet tahvillerinden, 2007 yılında
elde edilen alım-satım kazancının
vergilendirilmesinde ise enflasyon indirimi
uygulanmayacak. Kazanç, devlet tahvilinin elden
çıkarıldığı ay hariç olmak üzere, iktisap (edinme)
bedeli ÜFE artışı oranında artırılarak belirlenecek.
Kazanca 205 bin 994
YTL 15 YKr istisna uygulanacak.
Buna göre, elden
çıkarma bedeli ile endekslenmiş edinme bedeli
arasındaki fark, kazanç sayılacak. Ortaya çıkan
kazanç, istisna tutarını aşmıyorsa beyan
edilmeyecek. Aşıyorsa, istisna tutarını aşan kısmı
1-25 Mart 2008 tarihinde beyan edilecek.
Eurobond faiz geliri nasıl beyan edilecek
1) Faiz Gelirlerinin
26 Temmuz 2001 Tarihinden Önce İhraç Edilen
Eurobondlara İlişkin Olması:
Bu gelirlere, herhangi bir istisna uygulanmayacak.
Beyan sınırını yani 2007 yılında elde edilenler için
19 bin YTL’yi, 2008 yılında elde edilecek olanlar
için de 19 bin 800 YTL’yi aşması durumunda, gelirin
tamamı, yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan
edilecek.
2) Faiz Gelirinin 26
Temmuz 2001- 31 Aralık 2005 Tarihleri Arasında İhraç
Edilen Eurobondlara Ait Olması:
Bu durumda, elde
edilen gelire, önemli tutarda bir istisna
uygulanacak.
Gelir Vergisi Kanunu’nun Geçici 59. maddesi
uyarınca;
2007 yılında elde edilen eurobond faiz gelirleri
için, istisna
tutarı; 205 bin 994 YTL 16 YKr.
olarak uygulanacak. İstisna
tutarı düşüldükten sonra, kalan kısım, 19 bin
YTL’lik beyan sınırını aşmıyorsa, beyan edilmeyecek.
Buna göre, örneğin;
- 2007 yılında,
Eurobond faiz geliri, 224 bin 994,16 YTL’yi aşmadığı
sürece, beyan edilmeyecek.
- 2007 yılında, bunun üzerinde, sözgelimi 300 bin
YTL Eurobond faiz geliri elde edilmesi durumunda,
205 bin 994,16 YTL’yi aşan kısım beyan edilecek ve
gelir vergisi ödenecek.
- 2008 yılından
itibaren, yukarıda belirtilen dönemde (yani
26.7.2001-31.12.2005 döneminde) ihraç edilen
Eurobondlardan elde edilen faiz gelirleri, herhangi
bir istisnadan yararlanamayacak.
Faiz geliri, 2008 yılı beyan sınırı olan 19 bin 800
YTL’yi aştığında, örneğin 50 bin YTL olduğunda,
tamamı beyan edilecek.
3) Faiz Gelirinin, 1
Ocak 2006 Tarihinden Sonra İhraç Edilen
Eurobondların Faiz Gelirlerinden İbaret Olması:
Bu gelirlere,
herhangi bir istisna uygulanmayacak. Elde edilen
faiz geliri;
- 2007 yılında 19 bin YTL’yi,
- 2008 yılında da 19 bin 800 YTL’yi aştığında,
Gelirin tamamı, izleyen yılın 1-25 Mart tarihleri
arasında, yıllık beyanname ile beyan edilecek.
Örneğin, Fatma Teyze,
2007 yılında elde ettiği, 16 bin YTL’lik Eurobond
faiz gelirini, beyan sınırı olan 19 bin YTL’nin
altında olduğu için beyan etmeyecek.
Mehmet Amca
ise, 2007 yılında elde ettiği 60 bin YTL Eurobond
faiz gelirinin, tamamını beyan edecek.
Eurobond alım-satım kazancında beyana dikkat
Kazancın
vergilendirilmesi, Eurobondun
ihraç tarihine göre değişiyor.
- 26 Temmuz 2001
Tarihinden Önce İhraç Edilen Eurobondların Kazancı:
Gelir Vergisi
Kanunu’nun Mükerrer 80. maddesinde yer alan; 2007
yılı için 15 bin YTL, 2008 yılı kazancı için de 16
bin YTL istisna uygulandıktan sonra, kalan kısım,
tutarı ne olursa olsun beyan edilecek.
- 26 Temmuz 2001-31
Aralık 2005 Tarihleri Arasında İhraç Edilen
Eurobondların Kazancı:
Gelir Vergisi Kanunu’nun
Geçici 59. maddesinde yer alan
205 bin 994 YTL 16 YKr.
istisna uygulanacak.
Buna göre, 2007 yılında elde edilen alım satım
kazancı, bu tutarı aşıyorsa, aşan kısım, beyan
edilecek ve gelir vergisi ödenecek.
Bu Eurobondların,
2008 ve izleyen yıllarda alım-satımından doğan
kazanç, istisnadan yararlanamayacak.
Başka bir anlatımla, 2008 yılı
alım-satım kazancı, 30 bin YTL dahi olsa, beyan
edilip, gelir vergisi ödenecek.
- 1 Ocak 2006
Tarihinden Sonra İhraç Edilen Eurobondların Kazancı:
Bu kazanca,
herhangi bir istisna uygulanmayacak ancak maliyet
bedeli endekslemesi yapılacak. Maliyet bedeli
endekslemesi yapıldıktan sonra, bulunan kazanç
tutarı 2007 yılı için 900 YTL’yi, 2008 yılı kazancı
için de 960 YTL’yi aştığında beyan edilecek.
Borsa
kazancına sadece stopaj var
GERÇEK
kişilerin 2008 yılında elde edecekleri borsa
kazancı, tutarı ne olursa olsun beyana tabi değil.
Elde edilen kazanç
yalnızca yüzde 10 stopaja tabi.
Şükrü KIZILOT
skizilot@yaklasim.com |
