|
Adresi olmayan personelin iş akdi nasıl fesh edilir?
İş akdi feshinde, personelin verdiği ikametgah adresine
fesh-i ihbar yapmamız gerekiyor. Şayet ikametgah belgesi
yoksa, işveren olarak fesh-i ihbarı nasıl
gerçekleştireceğiz? D. Kurnaz
İşçinin ikametgah adresi önemli bilgilerdendir. 4857
sayılı İş Kanunu gereğince işçinizle yazılı hizmet
sözleşmesi yapmak zorundasınız. İşte bu sözleşmede,
işçinin ikametgah veya tebligat adresinin yazılı olması
şarttır. Üstelik yazılı olması yetmez, şu şekilde bir
ibarenin de konulması yerinde olacaktır: "Sözleşmede
yazılı olan tebligat-ikametgah adresinde değişiklik
olduğunda en geç bir hafta içinde yazılı olarak işverene
bildireceğimi taahhüt ederim. Tarafların bu sözleşmede
yer alan adresleri olup, adres değişikliği yazılı
şekilde bildirilmediği takdirde ilgili adreslere
yapılacak tebligatlar geçerli olacaktır."
Şimdi, sizin işçinizle yaptığınız hizmet sözleşmesinde
bu tür bir ibare veya yazılı bir adres yoksa, öncelikle
kendisi işyerine geldiğinde tebliğ edilmelidir.
Tebliğattan imtina ederse, birkaç işçinin şahitliğinde
yazılı metni okuyup kendisine duyurmanız ve bunu da
orada bulunanların imzalayacakları bir tutanakla tespit
etmeniz yerinde olur. Hiçbirini yapamıyorsanız, yerel
veya ulusal bir gazetede ilan etmeniz de bir yöntemdir.
Yabancı uyruklu eşin dul
aylığı alma şartları
Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı olarak çalışan 657'ye
tabi bir öğretmenim. 4 yıldır görev yapmaktayım. Vefatım
halinde yabancı uyruklu olan (Japonya) eşim ve
çocuklarım maaşa bağlanır mı? (Eşim Türk vatandaşlığını
tercih etmemiştir.) M. Bozuk
SSK ve Bağ-Kur'da vatandaşlık şartı yok. İster Türkiye
Cumhuriyeti vatandaşı, ister başka ülke vatandaşı olsun,
vefat edenin eşi ve çocuklarının emekli, dul-yetim
aylığı alma hakları vardır. Ancak durum, memurlarda
farklıdır. 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanunu'nun 92'nci
maddesi şöyledir: "İştirakçilerden Türk vatandaşlığından
çıkarılan, Türk vatandaşlığını bırakan, yabancı memleket
uyruğuna girenlerin (Türk vatandaşlığını muhafaza
edenler hariç) bu kanunla tanınan her çeşit hakları
düşer. Aylık almakta iken veya aylık bağlama hakkı
doğmadan önce, tanınan her çeşit hakları bu madde
uyarınca düşenler, bu durumlarının ortadan kalkması
halinde, Sandık'a yazılı olarak yapacakları müracaatları
takip eden ay başından itibaren ve bu kanunda öngörülen
diğer şartları da taşımaları kaydıyla bu haklardan
yeniden yararlandırırlar. Yukarıdaki hükümler 88'inci
madde kapsamına girenlerle, dul ve yetimleri hakkında da
uygulanır." Dolayısıyla, Emekli Sandığı'ndan emekli
aylığı ile dul-yetim aylığı alabilmek için TC vatandaşı
olunması şarttır.
Öte yandan, aynı kanunun ek 59. maddesi gereğince, "Türk
vatandaşlarıyla evlenmiş yabancı uyruklu karılara,
Türkiye'de ikamet ettikleri sürece, mütekabiliyet esası
da dikkate alınarak, değişik 68'inci maddedeki oranlara
göre aylık bağlanır." denilmiştir. Yani, eşiniz burada
ikamet ettiği sürece ve Japonya'nın da Türk
vatandaşlarına aynı hakkı tanımış olması şartıyla dul
aylığı alma hakkına sahiptir.
Aynı anda iki dul aylığı
birden alınabilir
Babam, 1999 yılında vefat
edince annem ilk eşinden maaş almaya başladı. Annemin
birinci eşinden çocuğu yok. Babamın günü yeterli
gelmemişti. Şimdi ise son değişiklikle babama askerlik
borçlanması yaparsak günü yeterli hale geliyor. Bu
durumda,
1- Evli olmayan iki kız kardeşim babamdan maaş
alabilirler mi?
2- Annemin birinci eşinden aldığı maaş kesilir mi?
3- Kız kardeşlerimden biri isteğe bağlı tarım sigortası
ödüyor, bu durum maaş almasına engel mi?
4- Annem babamdan dolayı maaş talebinde bulunmayabilir
mi? M.Aydın
Müteveffa babanızın SSK günlerine baktım, 778 günü var.
Şayet 900 güne tamamlayacak kadar (122 gün) askerlik
borçlanması yaparsanız, evli olmayan iki kız kardeşinize
çalışmadıkları, emekli olmadıkları sürece yetim aylığı
verilir. Annenizin dul aylığı, evlenmediği sürece
kesilmez. Ancak, şu an dul aylığı aldığı sigorta
birimini (ilk eşi SSK, Bağ-Kur veya Emekli Sandığı'ndan
hangisine bağlıydı?) yazmamışsınız. Şayet, ilk eşinden
dolayı aldığı aylık SSK dışı bir yerden ise sizin
babanız üzerinden de ikinci kez dul aylığı alabilir.
Şayet, annenizin iki eşi de SSK'lı ise sadece kendi
tercih ettiği (daha yüksek rakamlı olan) aylığı alma
hakkına sahip. Bu arada isteğe bağlı prim ödeyen kız
kardeşiniz emekli oluncaya kadar yetim aylığını alır.
Ziya Perver
Zaman Gazetesi |
