|
Emekliye SSK’lı çalışmak yasak mı?
Okurumuz G.Y. diyor ki, sosyal
güvenlik reformu ile emekli olup tekrar çalışmak
isteyenler emekli maaşından mahrum mu edilecek? Ya da
hiç mi çalıştırılmayacak? Yoksa biz mi yanlış anlıyoruz?
Halen yürürlükte olan uygulamaya göre, gerek SSK’na,
gerekse de diğer sosyal güvenlik kanunlarına göre
yaşlılık aylığı bağlananların çalışmaya devam etmeleri
halinde iki seçenekleri bulunmaktadır. Ya emekli
aylığını kestirip normal sigortalılar gibi tüm sigorta
kollarının primini ödeyecek, ya da emekli aylığını
almaya devam ederek sosyal güvenlik destek primi
ödeyeceklerdir. Sosyal güvenlik reformunun yürürlük
tarihinden önce sigortalı olanlar sosyal güvenlik destek
primi ödeyerek çalışabileceklerdir.
Ancak, sosyal güvenlik destek primi ödeyerek çalışma
hakkı reformun yürürlük tarihinden sonra ilk defa
sigortalı olanlar sosyal güvenlik destek primi ödeyerek
çalışamayacak.
Reformun yürürlük tarihinden sonra ilk defa sigortalı
olan kişilerden yaşlılık aylığı bağlandıktan sonra
tarımsal faaliyette bulunanlar hariç olmak üzere, 5510
sayılı Kanuna göre veya yabancı bir ülke mevzuatı
kapsamında çalışmaya başlayanların yaşlılık aylıkları,
çalışmaya başladıkları tarihi takip eden ödeme dönemi
başında kesilecektir.
Yani, sosyal güvenlik reformundan önce sigortalı olanlar
emekli olduktan sonra da sosyal güvenlik destek primi
ödeyerek çalışabilecek, ancak ilk defa reformdan sonra
sigortalı olanlar SSK’lı olarak çalıştıklarında emekli
aylıkları kesilecek.
Dul aylığı için resmi nikáh şart
İsminin saklı tutulmasını isteyen bir okurumuz diyor ki,
babam Etibank’ta çalışırken 1966 yılında vefat etti.
Emeklilik için yeterli prim ödenmiştir. Ancak, babam
annemle resmi nikah olmaksızın evlenmişti. Babamdan
dolayı anneme aylık bağlanabilir mi?
Sigortalının ölümü halinde sigortalının eşine,
çocuklarına ve anne-babasına ölüm aylığı bağlanmaktadır.
Vefat eden sigortalının eşi yeniden evlenmediği sürece
hak sahibi sayılır. Hak sahiplerinden dul eş kadın
olabileceği gibi erkek de olabilir. Kız çocuklar ise,
sosyal güvenlik kuruluşlarından kendi çalışmalarına
bağlı olarak bir aylık almıyor ve herhangi bir yerde
çalışmıyor olmak ve evli olmamak şartı ile yaşlarına
bakılmaksızın hak sahibi sayılırlar.
Erkek çocuklar 18 yaşını dolduruncaya kadar, orta
öğrenim yapıyorlarsa 20 yaşını, yüksek öğrenim
yapıyorlarsa 25 yaşını dolduruncaya kadar hak sahibi
sayılırlar. Çalışamayacak durumda malul olan erkek
çocuklar ise, kendi çalışmalarına bağlı olarak herhangi
bir sosyal güvenlik kuruluşundan aylık almıyor olmaları
şartı ile yaşına bakılmaksızın hak sahibi sayılırlar.
Vefat eden sigortalının ana ve babasının hak sahibi
sayılabilmesi için, iki koşulun birlikte gerçekleşmesi
gereklidir. Bunlardan ilki, sigortalının ölüm tarihi
itibariyle eş ve çocuklara bağlanacak aylıkların
toplamının sigortalının aylığından az olması, ikincisi
ise geçiminin sağlığında sigortalı tarafından
sağlandığının belgelenmesidir. Sosyal güvenlik
kuruluşlarından (T.C. Emekli Sandığı-SSK-Bağ-Kur) dul
aylığı alabilmek için Medeni Kanun gereğince resmi
nikáhlı olmak şarttır. Resmi nikáh bağı olmayan dullara
vefat eden eşleri üzerinden dul aylığı verilemez. Bu
nedenle vefat eden babasından dolayı okurumuzun annesine
dul aylığı bağlanamayacaktır.
Resul Kurt Resulkurt.com
31.01.2008 |
