|
Bulgaristan göçmeni
soydaşlara borçlanma hakkı
Bulgaristan göçmeni soydaş okurlarımızdan son günlerde
çok sayıda soru geliyor. Okurlarımız son düzenlemelerle
Bulgaristan göçmenlerine tanınan borçlanma hakkını
soruyor.
Sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerden 1
Ocak 1989 tarihinden 8 Mayıs 2008 tarihine kadar zorunlu
göçe tabi tutulan, Türk vatandaşı olup Türkiye’de ikamet
eden ve 1/7/1976 tarihli ve 2022 sayılı Kanun dahil
olmak üzere sosyal güvenlik kuruluşlardan gelir veya
aylık almamak koşulu ile yurt dışında geçen ve
belgelendirilen çalışma süreleri borçlandırılmak
suretiyle yaşlılık aylığı bağlanmasında sosyal
güvenlikleri bakımından değerlendirilecek.
Bulgaristan göçmeni soydaşlar, Bulgaristan’da geçen
sürelerini borçlanmak için müracaat edebilirler. Söz
konusu borçlanma hakkından yararlandırılabilmek için;
1- 01/01/1989 tarihinden 08/05/2008 tarihine
kadar geldikleri ülke tarafından zorunlu göçe tabi
tutulmuş olmaları,
2- Zorunlu göçten sonra Türk vatandaşı olup,
Türkiye’de ikamet ediyor olmaları,
3- 2022 sayılı Kanun dahil olmak üzere sosyal
güvenlik kuruluşlarından gelir ve aylık almamaları,
4- Geldikleri ülkedeki çalışma sürelerini
belgelendirmeleri,
5- Borçlanma için yazılı istekte bulunmaları,
6- Tebliğ edilen borç miktarını üç ay içinde
ödemeleri,
şartları aranacaktır.
T.C. Kimlik numarası ile Nüfus ve Vatandaşlık Genel
Müdürlüğünün Kimlik Paylaşım Sisteminden Kurumca
yapılacak sorgulama sonucunda vukuatlı nüfus kayıt
örneğinde ‘..... tarih ve .... Sayılı Bakanlar Kurulu
kararı ve 2510 (veya 5543) sayılı İskan Kanununa
istinaden Türk vatandaşlığına alınmıştır’ ibaresi
bulunanlar için ayrıca zorunlu göçe tabi tutulduklarını
belgelendirme koşulu aranmayacaktır. Ancak, nüfus
kayıtlarında bu şekilde ibare bulunmuyorsa ilgililerden
bu ibarenin nüfus kayıtlarına işlenerek temin edilecek
olan vukuatlı nüfus kayıt örneği veya ‘Uyrukluk ve
Aile Kütüğünde Kayıt Bildirgesi’nin Kuruma ibrazı
istenecektir.
Ayrıca, Bulgaristan’dan temin edilen ve Türkiye’de
yeminli tercüme bürolarınca, çevirisi yapılmış hizmet
belgesi ile Türkiye’deki nüfus kayıtlarında ad ve soyadı
yönünden farklılık bulunması halinde, ilgiliden isim
değişikliğini gösteren nüfus müdürlüğünden onaylı bir
belgenin de Kuruma verilmesi talep edilecektir.
Değişiklik öncesinde günlüğü 3,5 dolar olan borçlanma
bedeli bundan 08.05.2008 gününden itibaren başvuranlar
için, müracaat tarihinde geçerli olan asgari ücret
(608,40 YTL) ile asgari ücretin 6,5 katı (3.954,60 YTL)
arasındaki bir rakamın yüzde 32’si olacaktır.
Borçlanmaya esas gelir rakamını ise borçlanacak kişi
kendisi belirleyecektir.
Yurtdışı hizmet borçlanmasına ait sürelerinin hangi
sigortalılık haline göre geçmiş sayılacağının
belirlenmesinde; Türkiye’de sigortalılıkları varsa
borçlanma talep tarihindeki en son sigortalılık haline
göre, sigortalılıkları yoksa aynı Kanun’un 4/(b) bendi
kapsamında geçmiş sigortalılık süresi olarak kabul
edilecektir.
Özürlü çocuğu olan annelere erken emeklilik
Sosyal güvenlik reformu olarak bilinen 5510 sayılı
Kanunla, sosyal güvenlik sistemimize getirilen yeni bir
düzenleme ile başka birinin sürekli bakımına muhtaç
derecede malul çocuğu bulunanların, 01.10.2008
tarihinden sonra geçen prim ödeme gün sayılarının dörtte
biri, prim ödeme gün sayıları toplamına eklenecek.
Eklenen bu süreler emeklilik yaş hadlerinden de
indirilecek. Yapılan bu düzenleme ile özürlü çocuğu olan
kadınlara erken emeklilik hakkı tanınmıştır.
Kanun’un yürürlük günü olacak olan 1 Ekim 2008 günü ve
sonrasında geçen çalışmalar için fiili hizmet zammı
(yaştan düşülecek süre) verilecektir. Yani başka birinin
sürekli bakımına muhtaç derecede malul çocuğu bulunan
annelerin 1 Ekim 2008 öncesi çalışma yıllarına ilave
süre-fiili hizmet zammı uygulanmayacaktır.
Resul Kurt Star / 05.06.2008 |
