| |
İş sözleşmeleri yazılı yapılmak zorunda mı?
Sosyal Sigortalar Kanunu'na
göre "sigortalı", İş Kanunu'na göre "işçi"
sayılmanın temel şartının hizmet akdiyle (iş
sözleşmesiyle) çalışma olduğu belirtilmiş olmasına
rağmen; 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu'nda
hizmet akdinin (iş sözleşmesinin) tanımı yapılmamış,
4857 sayılı İş Kanunu'nda da, "iş sözleşmesi, bir
tarafın (işçi) bağımlı olarak iş görmeyi, diğer
tarafın (işveren) da ücret ödemeyi üstlenmesinden
oluşan sözleşme" olarak tanımlanmıştır.
Borçlar Kanunu'nda iş sözleşmelerinin yazılı
yapılması gerektiği yönünde bir hüküm
bulunmamaktadır. İş sözleşmelerinin yazılı
yapılması, 4857 sayılı İş Kanunu'nun 8. maddesinde;
"Süresi bir yıl ve daha fazla olan iş
sözleşmelerinin yazılı şekilde yapılması zorunludur"
denilmek suretiyle hükme bağlanmıştır. Ancak, iş
sözleşmesi yazılı olarak yapılabileceği gibi, sözlü
olarak da yapılabilir. İş sözleşmelerinin yazılı
yapılmamış olması, iş sözleşmesinin varlığını
etkilememektedir.
Yazılı yapılması
zorunlu olan iş sözleşmeleri
Ancak, bazı iş sözleşmeleri yazılı olmak zorundadır.
Buna göre; yazılı yapılması gereken iş sözleşmeleri
aşağıdaki gibidir.
' Takım sözleşmesi,
' Çıraklık sözleşmesi,
' Deneme süresi olan iş sözleşmeleri,
' Bir yıldan fazla süreli belirli iş sözleşmeleri,
' Basın İş Kanunu uyarınca gazetecilerin iş
sözleşmeleri,
Yazılı yapılmak
zorundadır.
4857 sayılı İş Kanunu'nun 8. maddesine göre, süresi
bir yıl ve daha fazla olan iş sözleşmelerinin yazılı
şekilde yapılması zorunlu olup, ayrıca işverenin ve
işçinin ad ve kimlikleri, yapılacak iş, işyerinin
adresi, süresi belirli sözleşmelerde sözleşmenin
süresi, var ise tarafların ileri sürdükleri özel
şartlar, hizmet akdinin yapıldığı gün ve tarafların
imzalarının bulunması gerekmektedir. Bu belgeler
damga vergisi ve her çeşit resim ve harçtan muaftır.
İş sözleşmesini
yazılı yapmayanlar belge vermeli
Yazılı sözleşme yapılmayan hallerde işveren işçiye
en geç iki ay içinde genel ve özel çalışma
koşullarını, günlük ya da haftalık çalışma süresini,
temel ücreti ve varsa ücret eklerini, ücret ödeme
dönemini, süresi belirli ise sözleşmenin süresini,
fesih halinde tarafların uymak zorunda oldukları
hükümleri gösteren yazılı bir belge vermekle
yükümlüdür. Süresi bir ayı geçmeyen belirli süreli
iş sözleşmelerinde bu hüküm uygulanmaz.
İş sözleşmesi iki aylık süre dolmadan sona ermiş ise
bu bilgilerin en geç sona erme tarihinde işçiye
yazılı olarak verilmesi zorunludur. Yazılı sözleşme
yapılmayan hallerde işveren işçiye en geç iki ay
içinde genel ve özel çalışma koşullarını, günlük ya
da haftalık çalışma süresini, temel ücreti ve varsa
ücret eklerini, ücret ödeme dönemini, süresi belirli
ise sözleşmenin süresini, fesih halinde tarafların
uymak zorunda oldukları hükümleri gösteren yazılı
bir belgeyi işçiye vermeyen, işveren veya işveren
vekiline bu durumdaki her işçi için 2007 yılında
83.-YTL para cezası verilecektir.
SOSYAL GÜVENLİK VE İŞ HUKUKU / İbrahim Işıklı
Dünya
07.02.2007 |
|
