|
Raporlu işçinin
ücretinden kesinti olur mu?
Şirketimiz çalışanlarının almış olduğu 1
günlük ve 2 günlük raporların ücretlerini SSK
karşılamamaktadır. Çalışanların almış olduğu 1 ve 2
günlük raporlar için SSK primlerini aldığı rapor
doğrultusunda yatırmaz isek doğru olur mu? Ayrıca bu 1
ve 2 günlük raporlu günlerde kişi işyerimizde
çalışmadığı için bu günler için maaşından raporlu gününe
göre kesinti yapabilir miyiz? (Örnek: 2 gün rapor
aldıysa 2 günlük maaşını kesebilir miyiz?) Hilmi ÜLKÜ
Özellikle işverenler ve çalışanlar arasında en fazla
tartışma konusu olan konunun, istirahatli olunan
sürelerde sigorta priminin yatırılıp yatırılmayacağı
olduğu söylenebilir.
Sosyal Sigortalar Kanunu'nun 37. maddesinde: Hastalık
sebebiyle geçici iş göremezliğe uğrayan sigortalılardan
geçici iş göremezliğin başladığı tarihten önceki bir yıl
içinde en az 120 gün hastalık sigortası primi ödemiş
bulunan ve sigortalılık niteliği devam edenlere, geçici
iş göremezliğin üçüncü gününden başlamak üzere, her gün
için geçici iş göremezlik ödeneği verilmektedir.
Görüldüğü üzere, yasa hükmü uyarınca sigortalılara, ilk
iki gün için geçici iş göremezlik ödeneği
verilmemektedir.
Sosyal Sigortalar Kanunu'nun 89. maddesi gereğince, iş
kazası, meslek hastalığı veya hastalık halinde verilecek
geçici iş göremezlik ödeneği, sigortalının sağlık
tesislerine yatırılmak yahut bakımı Kurumca sağlanarak
kaplıca veya içmelere gönderilmek yoluyla tedavi
ettirildiği takdirde, 78 ve 88. maddeler gereğince
hesaplanacak günlük kazancının yarısı, ayakta tedavi
ettirildiğinde ise üçte ikisidir. Geçici iş göremezlik
ödenekleri haftalık olarak ve işledikten sonra kurumca
verilmektedir.
Raporun, Sağlık Bakanlığı sağlık tesisinden ya da SGK
ile anlaşmalı özel sağlık kurumlarından alınması halinde
geçici iş göremezlik ödeneği verilmektedir. SGK ile
anlaşma yapmamış özel kurumlardan alınan sağlık
raporlarına geçici iş göremezlik ödeneği verilmemekte,
ancak bu raporun sağlık bakanlığı hastanelerine
onaylatılması halinde geçici iş göremezlik ödeneği
verilmektedir.
İşverenlerin ne istirahat süresinin ilk iki gün için, ne
de tüm istirahat süresince ücret ödeme ve sigorta günü
bildirme yükümlülüğü bulunmamaktadır. Ancak, işveren
dilerse sigortalıların istirahatli (raporlu)
bulundukları sürede atıfet kabilinden (iyilik olsun
diye) işçilere ücretlerini ödeyebilir. Bunda herhangi
bir sakınca bulunmamaktadır. Sigortalıların istirahat
süresince çalışmaları yasaklanmış olup, çalışmadan ücret
almaları mümkündür.
Sosyal Güvenlik Kurumu'ndan geçici iş göremezlik ödeneği
alan sigortalılara istirahatlı bulundukları devrede
işverenlerce ödenen geçici iş göremezlik ödeneği ile o
devredeki kazancı arasındaki fark ücretlerin veya bu
devrede Sosyal Güvenlik Kurumu'nca ödenen geçici iş
göremezlik ödeneği dikkate alınmadan ödenen tam
ücretlerin tüzük, yönetmelik, toplu sözleşme gibi genel
düzenleyici tasarruflara dayanarak veya işverence atıfet
kabilinden ödenmiş olmasına bakılmaksızın prime tabi
tutulması ve istirahatli sigortalının SGK'ye bildirime
devam edilmesi gerekmektedir.
Bu fark ücretlerin prime esas asgari günlük kazancın
altında kalması halinde, prime esas asgari günlük
kazanca tamamlanmak suretiyle iş kazaları ve meslek
hastalıkları sigortası primi de dahil olmak üzere prime
tabi tutulması ve bu primlerin ilişkin olduğu sürenin,
aylık prim ve hizmet belgesinde gün sayısı olarak
gösterilmesi gerekmektedir.
4857 sayılı İş Kanunu'nun 48. maddesindeki, "Hastalık
nedeni ile çalışılmayan günlerde Sosyal Sigortalar
Kurumu tarafından ödenen geçici iş göremezlik ödeneği
aylık ücretli işçilerin ücretlerinden mahsup edilir."
hükmünün bir zorunluluk olarak dikkate alındığı
görülmektedir. Ancak, uygulamada farklı görüşler de
olmakla birlikte, bu düzenleme, hastalık nedeni ile
çalışılmayan günlerde Sosyal Sigortalar Kurumu
tarafından ödenen geçici iş göremezlik ödeneğinin aylık
ücretli işçilerin ücretlerinden mahsup edilebilmesi
noktasında işverene bir takdir yetkisi vermektedir.
Dolayısıyla, işverenlerin raporlu işçiye bu sürede ücret
ödeme yükümlülüğü olmadığı gibi, ücret ödenmemişse
sigorta primi de yatırması söz konusu olmayacaktır.
Resul KURT / İŞ HUKUKU VE SOSYAL GÜVENLİK
info@resulkurt.com
18.07.2008
|
