Türkiye'nin Muhasebe Rehberi   I  Yayınlanan En Son Mevzuatlar  I  2011 Vergi Takvimi  I   2011 Muhasebe Uygulamaları  I  Beyanname Rehberi  
Ana sayfa Yasal Uyarı Künye Danışma Hattı Güncel Bilgi Arşivi

      Çalışma Hayatı Rehberi

 Sigorta Rehberi

  2011 Çalışmaları 

  Mükellef Rehberi 
  Pratik Bilgiler 
  Staj - Stajyer Rehberi
  Maliye Rehberi
  BEŞ DAKİKA ARA !...
  Makale Rehberi

  Kanun-Mevzuat Rehberi  

  Sosyal Güvenlik Rehberi  

 

 
 

 Sigorta  Rehberi

 

-Bağ-kur Rehberi

-Emekli Rehberi

-Çalışma Rehberi

-İş Rehberi

-İşçilik Rehberi

-İşsizlik Sigortası Rehberi

-SSK, e-bildirge Rehberi

-İŞ VE SOSYAL SİGORTA KONULARINA İLİŞKİN ÖNEMLİ BİLGİLER

--------------------------------------

Sigortalı Olmak Ne Demektir?

506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununa tabi bir işte "sigortalı" çalışmak, yaşamınızda karşılayacağınız çeşitli risklerde size uzatılacak sıcak bir yardım elini garanti eder.

Sigortalı olduğunuzda; iş kazası, meslek hastalıkları, hastalık, analık, malullük, yaşlılık ve ölüm risklerine karşı sigortalanmış olursunuz. Bu risklere 01.06.2000 tarihinden itibaren "işsizlik" de eklenmiş olup, "İşsizlik Sigortası" da belirtilen tarih itibariyle uygulamaya konulmuştur.

İşe Başladığınızda Ne Yapmalısınız?

Çalıştığınızı, işe girdiğiniz günden itibaren bir ay içinde ilinizdeki sigorta/sigorta il müdürlüğüne (ilde birden fazla sigorta müdürlüğünün bulunması durumunda, işyerinizin bağlı bulunduğu sigorta müdürlüğüne) bir dilekçe ile bildirmeniz gerekmektedir. Bu bildirim, sizin sigortasız çalıştırılmanızı önleyecektir.

Sosyal Sigortalar Kurumuna Priminizin Ödenip Ödenmediğini Nasıl Öğrenebilirsiniz?

İşveren, çalıştıracağı kimse için sigortalı işe giriş bildirgesi düzenleyip bu belgeyi size imzalatması gerekmektedir. Ayrıca, Kuruma vermek zorunda olduğu, Kurum kaşesini taşıyan "Aylık Prim ve Hizmet Belgesi" (2004/Mayıs ayından önceki çalışmalar için Dört Aylık Sigorta Primleri Bordrosu) olarak adlandırılan belgeyi, işyerinde çalışanların görebilecekleri bir yere asmaya mecburdur. Bu belgede, işyerinde çalıştırılan ve Kanuna uygun olarak sigortalı yapılanların sigorta sicil numaraları, ad ve soyadları, çalışma gün sayıları ile sigorta primine esas kazançları yer almaktadır. Söz konusu belgeden adınızı-soyadınızı kontrol ederek sigortalı olup olmadığınızı, çalışma gün sayılarınız ile ücretlerinizin doğru bildirilip bildirilmediğini anlayabilirsiniz. Ayrıca; işyerinizin bağlı bulunduğu Sigorta İl/Sigorta Müdürlüğünden, SSK Tele Bilgi Hattından (0312 435 13 13), çalışmalarınızın Kuruma doğru bildirilip bildirilmediğini öğrenebilirsiniz.

Sigortasız Çalıştırıldığınızı Anladığınızda Ne Yapmalısınız ?

İşyerinin bağlı olduğu Sigorta İl/Sigorta Müdürlüğüne bir dilekçe ile başvurabilirsiniz. Sigorta Müdürlükleri her ilde bulunmaktadır.

Sigortasız çalıştırıldığınızı, işyerinden ayrıldıktan sonra anlarsanız, iş akdinizin sona erdiği yılın sonundan başlayarak 5 yıl içerisinde yetkili mahkemeye müracaat etme hakkınız bulunmaktadır.

Emekli Aylığı Alanlar Aylıkları Kesilmeden Tekrar Çalışabilir mi ?

SSK'dan malullük aylığı alanların dışındaki diğer emekliler, emekli olduktan sonra da bir işte çalışabilir. Ancak, çalışmaya başlayan emeklilerin tercih edecekleri sigorta kolu (tüm sigorta kolları veya sosyal güvenlik destek primi) bunların işverenleri tarafından Kuruma verilecek olan Sigortalı İşe Giriş Bildirgelerinde belirtilmelidir. Tüm sigorta kollarına tabi çalışmayı tercih eden emeklinin aylığı, çalışmaya başladığı tarih itibariyle kesilir. Sosyal güvenlik destek primini tercih eden emeklilerin aylıkları ise ödenmeye devam olunur.

Sigortalılığınız Ne Zaman Başlar?

İşe alınmanızla birlikte (işe başladığınız anda) sigortalılığınız başlar. Çalıştırılan sigortalılar ile işverenleri hakkındaki hak ve yükümlülükler, sigortalının işe alındığı tarihte başlar.

Sigortalı Olma Hakkından Vazgeçebilir misiniz?

Sigortalı çalışmak zorunludur. Bu haktan vazgeçilemez. Çalıştırılanlar ile işverenleri arasında sosyal sigorta yardımlarını ve yükümlülüklerini azaltmak konusunda anlaşma yapılamaz. Yapılan anlaşmalar geçersizdir.

Sigortalılık Süresi Nedir? Bu Sürede Çalışılmayan Günler Sigortalılık Süresine Dahil Edilir mi?

Sigortalı olarak ilk defa çalışılmaya başlanılan tarihten sigortalının aylık talebinde bulunduğu ya da öldüğü tarihe kadar geçen süredir. 01/04/1981 tarihinden sonra 18 yaşından önce çalışmaya başlayanların sigortalılık sürelerinin başlangıcı 18 yaşını doldurdukları tarihtir.

Emekli Sandığı, Bağ-Kur ve Diğer Sosyal Güvenlik Kurumlarına İlk Defa Çalışılmaya Başlanılan Tarih Sigortalılık Süresinin Başlangıcı Olarak Dikkate Alınır mı?

Emekli Sandığı, Bağ-Kur ve diğer sosyal güvenlik kurumlarından herhangi birisinde ilk defa çalışılmaya başlanılan tarih sigortalılık süresinin başlama tarihidir.

SİGORTALILARIN İŞE GİRİŞ BİLDİRGELERİNİN KURUMA VERİLMESİ

İşverenler işe alacakları sigortalıları işe başlatmadan önce nüfus cüzdanlarına göre üçer nüsha ve fotoğraflı olarak düzenleyecekleri sigortalı işe giriş bildirgesi ile Kuruma bildirirler veya iadeli taahhütlü olarak gönderirler.

İnşaat işyerlerinde işe başlayan sigortalılar için işe başlatıldığı gün, Kuruma ilk defa işyeri bildirgesi verilen işyerlerinde çalışacak sigortalıların en geç bir ay, Dışişleri Bakanlığının yurtdışı teşkilatında göreve atanan personeli için üç ay içinde Kuruma verilen bildirgeler süresi içinde verilmiş sayılır.

İşe giriş bildirgelerinin verilmesi gereken son günün tatile rastlaması halinde bildirgeler tatili izleyen ilk iş günü mesai bitimine kadar da verilebilir.

Maliye Bakanlığının vizesine bağlı olarak Kamu işyerlerinde çalışacak sigortalılar için vize işleminin gerçekleştirildiğine ilişkin yazının ilgili kuruluşa intikal ettiği günü izleyen ilk mesai günü akşamına kadar verilen işe giriş bildirgeleri de yasal süresinde verilmiş kabul edilmektedir.

İşe giriş bildirgelerinden fotoğraflı olan birinci nüsha sigortalının nüfus cüzdanının bir fotokopisi ile birlikte Kurumca alınır. Sigorta sicil numarası, alındığı tarih ve genel evrak numarası işlenen bildirgelerin iki nüshası ise, biri sigortalıya verilmek, biri de saklanmak üzere işverene iade edilir. İlk defa sigortaya tabi olacak sigortalılara sicil kartı düzenlenmesi için Kurumda kalacak bildirgeyle birlikte bir fotoğraf daha verilir.

SİGORTALININ ÇALIŞTIRILDIĞININ KENDİSİNCE BİLDİRİLMESİ

Sigortalı, çalışmaya başladığını işe başladığı tarihten itibaren en geç otuz gün içinde iki nüsha olarak düzenleyeceği sigortalı bildirim belgesi ile Kuruma bildirir.

YASAL SÜRE İÇİNDE VERİLMEYEN İŞE GİRİŞ BİLDİRGESİNE İDARİ PARA CEZASI UYGULANMASI

İşverene yasal süresinde vermediği her bir işe giriş bildirgesi için aylık asgari ücret tutarında, bildirilmeyen sigortalıların (yabancı uyrukluların) çalışma izninin olmaması durumunda asgari ücretin iki katı tutarında idari para cezası uygulanır.

Kamuya yönelik hizmet veren resmi nitelikteki kuruluşlarca yasal süresinde adi posta yoluyla gönderildiği haldi Kuruma geç intikal eden işe giriş bildirgeleri için postaya yasal süresinde verildiğinin resmi kayıtlarla belgelenmesi koşuluyla idari para cezası uygulanmaz.

İlk işyerindeki çalışması, 506 sayılı Kanunun 9 uncu maddesine uygun şekilde işe giriş bildirgesi verilerek duyurulmuş ve tescil işlemi yapılmış olan sigortalıların naklen ve iş akdi ilişkisi sona ermeden aynı işverenin Kurumca tescil edilmiş diğer işyerinde çalışması halinde, bu işyerinden yasal süresi içinde Kuruma verilmeyen işe giriş bildirgelerinden dolayı işverenlere idari para cezası uygulanmamaktadır.

İSTEĞE BAĞLI SİGORTA

Malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına isteğe bağlı olarak devam edilebilmesi için;

" En az 1080 gün malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş olmak (sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmayan ülkelerde iş üstlenen işverenlerin bu işlerde çalıştırdıkları için bu şart aranmaz), " Herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna zorunlu ya da isteğe bağlı sigortalı olmamak ve buralardan kendi sigortalılığından dolayı aylık bağlanmamış olmak, " İsteğe bağlı olarak her ay kesintisiz otuz gün üzerinden malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemek, " Örneği Kurumca hazırlanacak isteğe bağlı sigorta talep dilekçesiyle Kuruma müracaatta bulunmak, şarttır.

İsteğe bağlı sigortaya girmek isteyenlerin bulundukları yerdeki sigorta müdürlüğüne İsteğe Bağlı Sigorta Başvuru Belgesi ile başvurmaları yeterlidir. Bu belgenin, Kurum kayıtlarına geçtiği tarihi takip eden aybaşından itibaren isteğe bağlı sigortaya girmiş olurlar.

İsteğe bağlı sigorta primi, prime esas kazancın alt ve üst sınırları arasında kalmak kaydıyla sigorta primine esas kazancın % 30 olarak hesaplanır. Buna göre, 01/01/2004 tarihinden itibaren isteğe bağlı sigortaya ödenmesi gereken en düşük prim 164.889.000 TL, en yüksek prim ise 824.445.000 TL'dir. Sigorta prime esas günlük kazancın artması halinde ödenecek prim tutarları da buna bağlı olarak yükseltilmektedir.

Prim oranı 06/07/2004 tarih, 25514 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 5198 sayılı Kanunla 01/08/2004 tarihinden itibaren %30'dan, % 25'e indirilmiştir.

Diğer taraftan, prime esas kazancın alt sınırı ile ilgili düzenleme de 01/07/2004 tarihi itibariyle yürürlüğe girdiğinden, isteğe bağlı sigorta priminin;

01/07/2004-31/07/2004 süresinde alt sınırı, 14.805.000 x 30 x % 30 = 133.245.000.-TL, üst sınırı ise 91.605.000 x 30 x % 30= 866.092.500.-TL,

01/08/2004-31/12/2004 süresinde ise alt sınırı, 14.805.000 x 30 x % 25 = 111.037.500.-TL, üst sınırı ise 91.605.000 x 30 x % 25 = 721.743.750.-TL,

olacaktır.

İsteğe bağlı sigortaya devam edecek kimse, prime esas kazancın alt ve üst sınırlarına göre hesaplanan asgari ve azami prim tutarları arasında olmak kaydıyla istediği miktar üzerinden sigorta primini öder. İsteğe bağlı sigorta primleri ait olduğu ayı izleyen ayın sonuna kadar tahsilatı yapan banka şubelerine hangi aya ait olduğu da belirtilmek suretiyle defaten ödenir. Süresi içinde ödenmeyen primler, ödendiği tarihe kadar 506 sayılı Kanunun 80'inci maddesine göre hesaplanacak gecikme zammı ile birlikte tahsil edilmesi durumunda söz konusu tahsilat, banka şubeleri yerine sigorta/sigorta il müdürlüklerince yapılır.

İsteğe bağlı sigortaya devam etmekte olanların isteğe bağlı sigortalılıkları;

  • Sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi olarak çalışmaya başlayanların, çalışmaya başladıkları günden,
  • İsteğe bağlı sigortalılığını sona erdirme talebinde bulunanların, buna ait dilekçelerinin Kurumca alındığı tarihten önceki primi ödenmiş son ayın bitiminden,
  • İsteğe bağlı sigorta primini art arda üç ay ödemeyenlerin primi ödenmiş son ayın bitiminden,
  • Tahsis talebinde bulunanların, aylığı hak kazanmış veya toptan ödeme yapılmış olmak koşulu ile tahsis talep tarihinden,
  • Ölen sigortalının ölüm tarihinden,

itibaren sona erer.

İstenildiğinde Kurumumuza ibraz edilmek üzere ödenen primlere ait makbuzların saklanması, yazışma adresinde meydana gelecek değişikliklerin sigorta müdürlüğümüze bildirilmesi gerekir.

İsteğe bağlı sigortaya devam edenler malüllük, yaşlılık sigortasından, ölümleri halinde ise hak sahipleri ölüm sigortasından sağlanan yardımlardan yararlanır. Bu sigortalılar ve bakmakla yükümlü olduğu kimseleri, isteğe bağlı sigortalılık süresince sağlık yardımlarından yararlanamaz, ancak emeklilikleri halinde hastalık sigortasının öngördüğü tüm sağlık yardımlarından faydalanırlar.

TOPLULUK SİGORTASI

Topluluk sigortası, sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi olmayan kimselerin sosyal güvenliklerini sağlayan bir sigorta koludur.

Topluluk sigortası işlemleri, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca onaylanan genel şartlar doğrultusunda düzenlenen tip sözleşmelerde yer alan esaslar doğrultusunda yürütülür.

Tip sözleşmeler, malüllük, yaşlılık ve ölüm, iş kazaları ve meslek hastalıkları ile hastalık ve analık sigortalarına göre üç ayrı sözleşme olarak düzenlenmiştir.

Topluluk sigortası isteğe bağlı topluluk ve zorunlu topluluk sigortaları olmak üzere ikiye ayrılır.

1- İsteğe Bağlı Topluluk Sigortası

Sosyal sigorta kanunları kapsamı dışında kalanların oluşturdukları toplulukların (dernek, birlik, sendika, vakıf, vb. teşekküller) istekleri üzerine Kurumla imzaladıkları tip sözleşmelere göre yürütülür. İlgili topluluğun sigorta kolları itibariyle imzalamak istediği tip sözleşmeyi seçme hakkı vardır. Yine topluluk üyeleri de birden çok tip sözleşme imzalanmışsa herhangi birine girme diğerlerine girmeme hakkına sahiptir.

Diğer taraftan, ülkemizle sosyal güvenlik anlaşması bulunmayan ülkelerde iş üstlenen Türk firmalarından talepte bulunanlar, işyerlerinde çalıştıracakları işçilerle bunların hak sahiplerinin sosyal güvenliklerini sağlamak amacıyla Kurumumuzla malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortası yönüyle topluluk sigortası sözleşmesi imzalayabilirler.

Bu durumda söz konusu işverenler, işyerlerinin bağlı bulunduğu sigorta müdürlüklerine topluluk sigortası sözleşmesi imzalamak için müracaat ederler. Müracaat dilekçesine, şirketin tesciline ilişkin ticaret sicil gazetesi örneği, şirketin tabi olduğu vergi dairesi müdürlüğü ve vergi numarası, istenilen iş konusunda varsa sözleşme örneği ya da konsolosluklardan alınan belge, şirketlerde şirketi temsile yetkili olanların işveren adına imza atmasına, iş takibi yapmasına yetkili kılındığına dair yetki belgesi ve bu kişilerin nüfus cüzdanı fotokopisi ile imza sirküsü, ayrıca topluluk sigortasına girecek sigortalıların adı, soyadı, baba adı ve sigorta sicil numarası ile bunların ödeyecekleri primleri gösterir üç nüsha liste eklenir.

2- Zorunlu Topluluk Sigortası

1136 sayılı Avukatlık Kanunu ile 1512 sayılı Noterlik Kanunu gereğince, herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna tabi olarak çalışmayan veya buralardan kendi çalışmalarından dolayı aylık almayan avukat ve noterler malüllük, yaşlılık ve ölüm topluluk sigortasına girmek zorundadırlar.

Topluluk sigortası işlemleri Baro ve Noter Odası Başkanlıklarının tip sözleşme imzaladıkları sigorta/sigorta il müdürlüklerimizce yürütülmektedir.

3- Topluluk Sigortası Primlerinin Hesaplanması ve Ödenmesi

Malüllük, yaşlılık ve ölüm topluluk sigortası primleri, 506 sayılı Kanunun 78 inci maddesi uyarınca belirlenen prime esas kazancın alt ve üst sınırları arasında kalmak kaydıyla tercih edilen prime esas kazancın % 30'udur. Ancak, sigortalı aynı zamanda hastalık sigortası yönünden de topluluk sigortası kapsamına alınmışsa, bu sigortalılar için uygulanacak malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları prim oranı % 20'dir. Hesaplanacak prime esas günlük kazanç yürürlükteki günlük asgari ücretten az olamaz.

Tüm topluluk mensuplarına, ait olduğu ayı takip eden ayın sonuna kadar ödenmeyen primler için, bu tarihten başlanarak 506 sayılı Kanunun 80 inci maddesine göre gecikme zammı uygulanır. Ayrıca, topluluk sigortasına devam eden avukatlar, noterler ve sosyal güvenlik sözleşmesi akdedilmeyen ülkelerde topluluk sigortasına tabi olarak çalıştırılanların yasal süresi içinde ödenmeyen topluluk sigortası primlerinin takip ve tahsilinde, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkındaki Kanun hükümleri uygulanır.

İşe giriş bildirgesi, Aylık Prim ve Hizmet Belgesini yasal sürede Kuruma vermeyen yurtdışına işçi götüren topluluk işverenleri hakkında, 506 sayılı Kanunun 140 ıncı maddesine göre idari para cezası uygulanır. Baro ve noter odaları ile diğer topluluklar için idari para cezası uygulanmaz.

İşkazaları ile Meslek Hastalıkları Sigortası

İş Kazası Nedir ?

Sosyal Sigortalar Kanunu hükümlerine göre;

a) Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada,
b) İşveren tarafından yürütülmekte olan iş dolayısıyla,
c) Sigortalının işveren tarafından görevle başka bir yere gönderilmesi yüzünden asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda,
d) Emzikli kadın sigortalının çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda,
e) Sigortalıların işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere toplu olarak götürülüp getirilmeleri sırasında,

Meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedence veya ruhça arızaya uğratan olaya iş kazası denilmektedir.

Olayın iş kazası sayılabilmesi için, bu beş hal ve durumdan birinde meydana gelmesi yeterlidir.

Meslek Hastalığı Nedir ?

Meslek Hastalığı;

Sigortalının çalıştırıldığı işin niteliğine göre, tekrarlanan bir sebeple veya işin yürütüm şartları yüzünden uğradığı, geçici veya sürekli hastalık, sakatlık ya da ruhi arıza halleridir.

İş Kazaları İle Meslek Hastalıkları Halinde Sağlanan Yardımlar

A) Sağlık yardımı yapılması;

Bu yardımlar sigortalının,

  • Hekime muayene ettirilmesi,
  • Teşhis için gereken klinik ve laboratuvar muayenelerinin yaptırılması,
  • Gerekirse bir sağlık tesisine de yatırılarak, tedavisinin sağlanması,
  • Tedavi süresince gerekli ilaç ve her türlü iyileştirme vasıtalarının temin edilmesidir.

Sağlık yardımı, iş kazasına uğrayan veya meslek hastalığına tutulan sigortalının belirli bir süreye bağlı olmaksızın, sağlık durumunun gerektirdiği sürece devam eder ve iyileşen sigortalıların arıza veya hastalıklarının nüksetmesi halinde, tedavileri yeniden sağlanır.

B) Geçici iş göremezlik süresince günlük ödenek verilmesi,

Sigortalıya, çalışma günü ve prim ödeme süresi ne kadar olursa olsun, istirahatlı bırakıldığı her gün için geçici işgöremezlik ödeneği verilir.

C) Sürekli iş göremezlik hallerinde gelir bağlanması,

D) Protez, araç ve gereçlerinin sağlanması, takılması, onarılması ve yenilenmesi,

Sigortalıya, arızasına göre gerekli görülecek her türlü protez araç ve gereçleri Kurumca sağlanır, onarılır ve yenilenir.

E) Sağlık yardımlarının yapılması veya protez araç ve gereçlerinin sağlanması, takılması, onarılması ve yenilenmesi için, gerektiğinde sigortalının yurt içinde başka yere gönderilmesi;

Sigortalı, gerekirse muayene ve tedavisinin yapılması veya protez araç ve gereçlerinin sağlanması için yurt içinde başka bir yere gönderilir.

Gidiş-dönüş yol paraları ile zaruri masraf karşılıkları ile sigortalının sağlık durumu nedeniyle bir başkasının refakat etmesi gerektiği hekim raporu ile belgelenirse, refakatçinin de gidiş-dönüş yol paraları ile zaruri masraf karşılıkları ödenir.

F) İş kazasına uğrayan ve meslek hastalığına tutulan sigortalının tedavi için yabancı ülkeye gönderilmesi;

Yurt içinde tedavisi mümkün olmayan, ancak yabancı bir ülkede kısmen veya tamamen tedavisi mümkün olan ve mesleğinde uğradığı işgöremezlik derecesinin azalabileceği, Kurum sağlık tesisleri, sağlık kurulu raporu ile tespit edilen sigortalının ve bu raporda belirtilmişse, refakatçisinin gidiş-dönüş yol paraları ve zaruri masrafları ile o yerdeki kalış ve tedavi masraflarının ödenmesi,

G) İşkazası veya meslek hastalığı sonucu ölümlerde cenaze masrafı karşılığı verilmesi;
H) İş kazası veya meslek hastalığı sonucu ölen sigortalının hak sahiplerine gelir bağlanması.

İş kazasında Sigortalının Yükümü

Sigortalı, uğradığı işkazasını en geç kazadan sonraki gün içinde işveren veya Kuruma bildirmekle yükümlüdür.

Sigortalıya, uğradığı işkazasını işveren veya Kuruma bildirme yükümlülüğü getirilmesine karşın, bildirme mecburiyetinin yerine getirilmemesine herhangi bir müeyyide öngörülmemiştir. Dolayısıyla, bu görevini yerine getirmeyen sigortalılar hakkında herhangi bir işlem yapılması mümkün değildir.

Geçirdiği işkazası dolayısıyla Kuruma başvuran sigortalı, hekimin bildirdiği tedbir ve tavsiyelere uymak zorundadır. Aksi takdirde sigortalının tedavisi uzar veya malül kalır yahut malüliyet derecesi artarsa, istirahatli kaldığı günler için verilen geçici işgöremezlik ödeneğinden veya malüliyeti halinde bağlanan sürekli işgöremezlik gelirinden eksiltme yapılabilmektedir.

Hastalık Sigortası

Hastalık Sigortası Nedir ?

Hastalık sigortası;

İş kazası ile meslek hastalığı sigortası dışında kalan bütün hastalık hallerinde belirli yardımların yapılmasını sağlayan bir sigorta koludur.

Hastalık Sigortasından Yararlanan Kimseler

Sigortalılar ile Kurumumuzdan sürekli işgöremezlik geliri, malüllük veya yaşlılık aylığı alanlarla bunların geçindirmekle yükümlü oldukları eş-çocuk, ana ve babaları ile gelir veya aylık alan eş-çocuk, ana ve babaları hastalık sigortasından sağlanan yardımlardan yararlanırlar.

Hastalık Sigortasından Sağlanan Yardımlar

A) Sağlık yardımı yapılması;

Bu yardımlar sigortalının,

  • Hekime muayene ettirilmesi,
  • Teşhis için gereken klinik ve laboratuar muayenelerinin yaptırılması,
  • Gerekirse bir sağlık tesisine yatırılması ve tedavi süresince gerekli ilaç ve her türlü iyileştirme vasıtalarının sağlanması.
  • Ayakta yapılan tedavilerde verilen ilaç bedellerinin %20'sini sigortalı öder.

hallerini kapsar.

Bu süre, sigortalının tedavi altına alındığı tarihten başlayarak 6 (altı) aydır.

Ancak, tedaviye devam edilmesi halinde, Kurum sağlık tesisleri, sağlık kurulu raporu ile malüllük halinin önlenebileceği veya önemli oranda azaltılabileceği anlaşılırsa, tedavi hastanın sağlık durumunun gerektirdiği sürece devam eder.

B) Protez araç ve gereçlerinin sağlanması, takılması, onarılması ve yenilenmesi; (Ağız protezlerine ilişkin yardımlar, Kurumca hazırlanacak yönetmelik esasları dahilinde sağlanır.) Protez araç ve gereç bedellerinin % 20 sini sigortalı öder. Ancak, ilgiliden alınacak katkı miktarı 4857 sayılı İş Kanununa göre sanayi kesiminde çalışan onaltı yaşından büyük işçiler için uygulanan aylık asgari ücretin bir buçuk katından fazla olamaz.

Sigortalının iyileşmesini sağlayacak veya işgöremezliğini az çok gidermesine yarayacak protez araç ve gereçleri sağlanır, takılır, onarılır ve belli sürelerde yenilenir.

C) Geçici işgöremezlik süresince günlük ödenek verilmesi;

Sigortalıya; gerek ayakta, gerekse yatarak tedaviye alınıp istirahatlı bırakıldığı dolayısıyla işyerinde veya işinde fiilen çalışarak ücret alamadığı dönemlerde kendisinin ve aile fertlerinin geçimini sağlamak için geçici işgöremezlik adı altında ödenek verilir.

Geçici işgöremezlik ödeneği verilmesine, tedavi müddetinin sonuna kadar devam edilir.

Yalnız, istirahat süresi ne olursa olsun Hastalık Sigortası yönünden, ilk iki gün için ödenek verilmez.

Geçici işgöremezlik ödeneği alabilmek için;

  • Sigortalılık niteliğinin devam etmesi,
  • Hastalandığı tarihten önceki bir yıl içinde en az 120 gün hastalık sigortası primi ödemiş olması,
  • Kurumca tayin ve tespit olunan hekim veya sağlık kurullarından istirahat raporu alınmış olması gerekmektedir.
D) Gerekli hallerde muayene ve tedavi için yurt içinde başka bir yere gönderilmesi;

Sigortalı, gerekirse muayene ve tedavisinin yapılması veya protez araç ve gereçlerinin sağlanması için yurt içinde başka bir yere gönderilir.

Gidiş-dönüş yol paraları ile zaruri masraf karşılıkları ile sigortalının sağlık durumu nedeniyle bir başkasının refakat etmesi gerektiği hekim raporu ile belgelenirse, refakatçinin de gidiş-dönüş yol paraları ile zaruri masraf karşılıkları ödenir.

E) Hastalığın anlaşıldığı tarihten önceki bir yıl içinde en az 300 gün hastalık sigortası primi ödenmiş olması şartıyla yurt içinde tedavisi mümkün olmayıp ancak, yabancı bir ülkede kısmen veya tamamen tedavisi mümkün görülen ve malüllük halinin önlenebileceği veya önemli oranda azaltılabileceği Kurum sağlık tesisleri sağlık kurulu raporu ile tespit edilen sigortalının ve bu raporda belirtilmiş ise beraber gideceği kimsenin yurt dışına gönderilmeleri, yabancı ülkelere gidip gelme yol paraları ile bu ülkede kalış ve tedavi masraflarının ödenmesi.

Yurt dışı tedaviden sadece fiilen çalışan sigortalılar yararlanabilmektedirler.

Bu yardımlardan yararlanabilmek için sigortalının;

  • Hastalığının anlaşıldığı tarihten önceki 1 (bir) yıl içinde en az 300 gün hastalık sigortası primi ödemiş olması,
  • Tedavisinin yurt içinde yapılamadığı, ancak yabancı bir ülkede yapılabildiğine dair onkolojik vak'alar için S.S.K. Okmeydanı Eğitim Hastanesinden, diğer vak'alar için S.S.K. Ankara Eğitim Hastanesinden sağlık kurulu raporu alınması,
  • Tedavinin yurt içinde yapılamadığı, yabancı bir ülkede yapılabileceğine dair Üniversite Hastanesi ile Ankara Numune Hastanesi'nce verilecek ve Sağlık Bakanlığınca onanan sağlık kurulu raporlarının bulunması gerekmektedir.

Bu Kanuna tabi olarak çalışmaya başlayan sigortalıların, "Sağlık yardımı yapılması", "Protez araç ve gereçlerinin standartlara uygun olarak sağlanması, takılması, onarılması ve yenilenmesi", "Gerekli hallerde muayene ve tedavi için yurt içinde başka bir yere gönderilmesi" yardımlarından yararlanabilmeleri için, hastalığın anlaşıldığı tarihten önceki 1 (bir) yıl içinde en az 90 gün hastalık sigortası primi ödemiş olması şarttır.

Hastalanan Sigortalının Yükümlülükleri

Hekimce alınması istenen tedbirlere uymayan sigortalıya, bu tedbirleri yerine getirmedikleri süre için ödenek verilmez. Tedavinin sona erdiğine ve çalışabilir durumda olduğuna dair Kurum hekimlerinden belge almaksızın eski işverenin işinde çalıştırılan sigortalının aynı hastalığı sebebiyle yapılan tedavi masrafları işverenden, başka işte çalışan sigortalının aynı hastalığı sebebiyle yapılan tedavi masrafları kendisinden alınır. Bu süreler için geçici işgöremezlik ödeneği verilmez, verilmiş olanlar da sigortalıdan geri alınır.

Sigortalının Geçindirmekle Yükümlü Olduğu Kimseler

  • Diğer sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi olarak çalışmayan yada gelir veya aylık almayan eşi,
  • Yaşları ne olursa olsun evli bulunmayan ve Sosyal Güvenlik Kuruluşlarına tabi olarak çalışmayan veya bunlardan gelir yahut aylık almayan kız çocukları,
  • 18 yaşını, orta öğrenim yapıyorsa 20 yaşını, yüksek öğrenim yapıyorsa 25 yaşını doldurmamış erkek çocukları,
  • 18 yaşını doldursa bile, çalışamayacak durumda malül bulunan erkek çocukları,
  • Geçiminin sigortalı tarafından sağlandığı belgelenen ana ve babası,
  • Sigortalı tarafından evlat edinilmiş, tanınmış veya nesebi düzeltilmiş yahut babalığı hükme bağlanmış olan çocukları,

Sigortalının Geçindirmekle Yükümlü Olduğu Eş, Çocuk, Ana Ve Babalarına Yapılan Yardımlar

Hastalığın anlaşıldığı tarihten önceki 1 yıl içinde en az 120 gün hastalık sigortası primi ödemiş olan sigortalının eş, çocuk, ana ve babaları hastalıkları halinde;

  • Hekime muayene ettirilir,
  • Hekimin göstereceği lüzum üzerine teşhis için gereken klinik ve laboratuar muayeneleri yaptırılır, tedavileri sağlanır,
  • Teşhis ve tedavi için gerekirse bir sağlık tesisine yatırılır.
  • Tedavileri süresince gerekli ilaç ve iyileştirme vasıtaları sağlanır. Ayakta yapılan tedavilerde verilen ilaç bedellerinin %20'sini sigortalı öder.
  • Gerekli hallerde, muayene ve tedavileri için, yurt içinde başka bir yere gönderilirler.
  • Sigortalıların çocukları ile eşlerine, Kurumca hazırlanan Yönetmelik esasları çerçevesinde gerekli görülen protez araç ve gereçleri (işitme cihazı, malül arabası, el-kol-ayak-bacak protezi, gözlük cam ve çerçevesi) sağlanır, onarılır ve belirli sürelerle yenilenir.

Çalışan sigortalı ile eşi ve geçindirmekle yükümlü olduğu çocuklarına Kurumumuzca temin edilen protez bedelinin % 20'si ilgililerce karşılanmakta, ancak alınan katılım payı miktarı 4857 sayılı İş Kanuna göre Sanayi kesiminde çalışan 16 yaşından büyük işçiler için uygulanacak asgari ücretin 1,5 katını geçmemektedir.

Aile Bireylerinin Sağlık Yardımlarından Yararlanma Süresi

Hastalanan eş, çocuk, ana ve babaların tedavileri; Kurumca tedavi altına alındıkları tarihten başlayarak altı (6) ayı geçemez.

Ancak, tedaviye devam olunursa, malüllük halinin önlenebileceği veya azaltılabileceği sağlık kurulu raporu ile tespit edilirse, bu süre hastanın sağlık durumunun gerektirdiği sürece devam eder.

Sigortalılık Niteliğini Yitirenlere Yapılan Yardımlar

Hastalık sigortası primi ödeme halinin sona ermesini takip eden onuncu günden itibaren sigortalılık niteliği kaybedilir. Sigortalılık niteliğinin yitirildiği tarihten başlamak üzere 6 (altı) ay içinde meydana gelecek hastalık hallerinde, sigortalı ile eş, çocuk, ana ve babası sigortalının sigortalılık niteliğini yitirdiği bu tarihten geriye doğru bir yıl içinde en az 120 gün Hastalık Sigortası primi ödemiş olması koşulu ile şu yardımlardan faydalanır;

  • Sağlık yardımı yapılması,
  • Gerekli hallerde muayene ve tedavi için yurt içinde başka bir yere gönderilir.

Sürekli İşgöremezlik Geliri,Malüllük Veya Yaşlılık Aylığı Alanlarla Bunların Eş,Çocuk,Ana,Babalarının Ve Gelir Veya Aylık Alan Eş,Çocuk,Ana Ve Babaların Sağlık Yardımlarından Yararlandırılmaları

Kurumdan işgöremezlik geliri, malüllük veya yaşlılık aylığı almakta olanlar ile bu kimselerin geçindirmekle yükümlü oldukları eş, çocuk, ana ve babaları ile gelir veya aylık almakta olan eş, çocuk, ana ve babaları, hastalıkları halinde şu sağlık yardımlarından yararlanırlar;

  • Hekime muayene ettirilirler,
  • Gereken klinik ve laboratuar muayeneleri yapılır,
  • Ayakta veya yatarak gereken tedavileri sağlanır,
  • Tedavileri süresince gerekli ilaç ve iyileştirme vasıtaları temin edilir. Bu kimselerin ayakta yapılan tedavilerinde verilen ilaç bedellerinin %10 kendilerince ödenir.
  • Gerekli hallerde yurt içinde başka bir yere gönderilirler,
  • Ayrıca, emekli sigortalıya protez araç ve gereçleri,

Sigortalının çocuğu ile eşine Yönetmelikle belirlenen işitme cihazı, malül arabası,el-kol-ayak-bacak protezi ve gözlük cam ve çerçevesi temin edilir.

Kurumumuzdan sürekli işgöremezlik geliri, malüllük veya yaşlılık aylığı almakta olan sigortalılar ile eşine ve Kurumumuzdan haksahibi olarak gelir veya aylık almakta olan eşlere temin edilen protez bedellerinin % 10'u ilgililerce karşılanmakta, ancak alınan katılım payı miktarı 16 yaşından büyük işçiler için uygulanacak asgari ücretin 1 katını geçmemektedir.

Kurumumuzdan sürekli işgöremezlik geliri, malüllük ve yaşlılık aylığı alan sigortalının geçindirmekle yükümlü olduğu çocuğu ile haksahibi olarak gelir veya aylık alan çocuklara temin edilen protez araç ve gereçlerinden ise katkı payı alınmamaktadır.

Muayene Ve Tedavi İçin Gerekli Belgeler

Sigortalılar için;

  • Vizite kağıdı,
  • Sağlık karnesi,
  • Kimliğini belirleyen resimli belge (Nüfus-Hüviyet Cüzdanı vb.),

Sigortalının eş ve geçindirmekle yükümlü olduğu kimseler için;

  • Vizite kağıdı veya sağlık belgesi,
  • Sağlık karnesi,
  • Kimliğini belirleyen resimli belge (Nüfus-Hüviyet Cüzdanı vb.)

Kurumdan sürekli işgöremezlik geliri, malüllük veya yaşlılık aylığı almakta olanlar ile bunların geçindirmekle yükümlü oldukları eş, çocuk, ana ve babaları ile gelir veya aylık almakta olan eş, çocuk, ana ve babaları için;

  • Sağlık karnesi,
  • Kimliğini belirleyen resimli belge (Nüfus-Hüviyet Cüzdanı vb.)

Muayene Ve Tedavi İçin Başvurulacak Sağlık Tesisleri

Muayene ve tedavi için gerekli belgelerle sigortalılar işyerlerine en yakın SSK sağlık tesisine veya protokol yapılmış Sağlık Bakanlığına bağlı sağlık tesisine, sağlık yardımlarından yararlanan diğer kimseler ise ikametgahlarına en yakın SSK sağlık tesisine veya protokol yapılmış Sağlık Bakanlığına bağlı sağlık tesisine başvurarak muayene ve tedavilerini yaptırabilirler.

Acil Olaylarda Kurum Hastanesine Başvurulamaması

Ani ve acil hastalık nedeniyle Kurum sağlık yardımlarından yararlanan kimselerin Kurum dışı sağlık tesislerine başvurmaları halinde, bu husus raporla tevsik edilmek ve Kurum tarafından kabul olunmak şartı ile resmi sağlık tesislerinde yapılan tedavi masrafları aynen, özel sağlık tesislerinde yapılan tedavi masrafları ise Kurum ücret tarifesi üzerinden ödenir.

Ancak, Kurumca vak'aya el konulabilmesi için durumun ilgililer tarafından mümkün olan en kısa zamanda Kuruma bildirilmesi şarttır.

Kurum Hekim Veya Sağlık Tesisi Olmayan Yerlerde Muayene Ve Tedavi

Kurum hekimi veya sağlık tesisi bulunmayan yerlerde hastalanan, Kurum sağlık yardımlarından yararlandırılan kimseler;

Protokol yapılan Sağlık Bakanlığı'na bağlı Sağlık Ocakları ile Devlet Hastanelerine müracaatla muayene ve tedavilerini yaptırabilirler

Analık Sigortası

Analık Sigortası Nedir ?

Sigortalı kadının veya sigortalı erkeğin sigortalı olmayan karısı ile Kurumdan kendi çalışmalarından dolayı gelir veya aylık almakta olan kadın veya erkeğin sigortalı olmayan eşi, analıkları halinde belirli yardımları sağlayan bir sigorta koludur.

Analık Sigortası Yardımlarından Yararlanma Şartları

Sigortalı kadın için, doğumdan önceki bir yıl içinde en az 90 gün Analık Sigortası primi ödenmiş olması,

Sigortalı erkeğin sigortalı olmayan eşinin Analık Sigortası yardımlarından yararlanması için, sigortalı erkeğin doğumdan önceki bir yıl içinde en az 120 gün Analık Sigortası primi ödemiş olması, ayrıca sigortalı erkeğin doğum yapan kadınla doğumdan önce Medeni Kanuna göre evlenmiş bulunması gerekir.

Analık Sigortası İle Sağlanan Yardımlar

A) Gebelik muayenesi yaptırılır ve gerekli sağlık yardımları sağlanır.

B) Doğumda gerekli sağlık yardımları sağlanır.
Doğum Yardımı, sigortalı kadının veya sigortalı erkeğin sigortalı olmayan karısının; doğum sırasında veya doğumdan sonra gerekli sağlık yardımlarıyla, ilaçların ve sağlık malzemesinin sağlanmasıdır.Doğum yardımının Kurumca veya 123 ncü madde gereğince sözleşme yada protokol yapılmış sağlık tesislerinde aynen sağlanamadığı yer veya hallerde, bu yardım yerine, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nca onanacak ve önceden bildirilecek tarifeye göre Kurumca maktu para yardımı yapılır.Birden fazla çocuk doğarsa, her çocuk için yapılacak yardım, çocuk sayısına göre bir kat daha arttırılır.Doğum yardım parası alabilmek için; doğumun 3 ay içinde Kuruma bildirilmesi gereklidir.Bu bildirme; hekim veya diplomalı ebeden alınacak doğum kağıdı yahut onanmış nüfus kayıt örneği ile olur.
C) Emzirme yardım parası ödenir.

Emzirme yardımı; sigortalı kadının veya sigortalı erkeğin sigortalı olmayan karısı yada Kurumdan kendi çalışmalarından dolayı gelir veya aylık almakta olan kadın veya erkeğin sigortalı olmayan eşinin doğum yapması sebebiyle, doğan çocuğun beslenmesi için, doğumdan sonra yapılan para yardımına denilmektedir. Bu yardım, çocuğun canlı doğması halinde yapılır.Eğer, birden fazla çocuk doğmuşsa, yardım çocuk sayısına göre bir kat daha arttırılır.
D) Sigortalı kadına, doğumdan önce ve sonra işinden kaldığı günler için ödenek verilir.

Kendisi için doğumdan önceki bir yıl içinde en az 120 gün analık sigortası primi ödenmiş bulunan sigortalı kadının analığı halinde, doğumdan önceki ve sonraki sekizer haftalık sürede, çoğul gebelik halinde ise, doğumdan önceki sekiz haftaya iki haftalık süre ilave edilerek çalışmadığı her gün için geçici işgöremezlik ödeneği verilir. Kadın sigortalının isteği ve doktorun onayı ile doğuma üç hafta kalıncaya kadar çalışılması halinde, çalışan süreler kadın sigortalının doğum sonrası sürelerine eklenir.

ANALIK SAĞLIK YARDIMLARINDAN YARARLANACAKLARIN SAĞLIK TESİSİNE BAŞVURMALARI

Aalık sağlık yardımlarından yararlanacak olanlar Kurum sağlık tesislerine veya 123 ncü madde gereğince sözleşme yada protokol yapılmış sağlık tesislerine işyerinden alacakları vizite kağıdı veya sağlık belgesi, sağlık karnesi ve kimliklerini belirleyecek bir belge ile başvururlar.

İŞTEN AYRILAN SİGORTALILARIN ANALIK SAĞLIK YARDIMLARINDAN FAYDALANMALARI

Sigortalılık niteliği sona erenler; bu niteliğin sona erişinden itibaren 300 gün içinde çocukları doğarsa doğum tarihinden önceki 15 ay içinde 120 gün Analık Sigortası primi ödenmiş ise analık sağlık yardımlarından ve maktu para yardımlarından yararlanırlar.

 
Yasal Uyarı
 

 
 

 

 
  ▼ Yayınlanan En Son  Mevzuatlar   (Sitenize ekleyebilirsiniz)


Copyrıght  © 2005-2011 www.muhasebenet.net www.muhasebenet.com. Her hakkı saklıdır.