|
23 Aralık 2008 SALI |
Resmî Gazete |
Sayı : 27089 |
Maliye
Bakanlığından:
GELİR VERGİSİ
GENEL TEBLİĞİ
(SERİ NO: 270)
193 sayılı Gelir
Vergisi Kanununun 21, 23/8, 31, 47,
48, mükerrer 80, 82, 86
ncı
maddelerinde yer alan ve yeniden
değerleme oranında artırılan maktu
had ve tutarlar ile
1/1/2006
tarihinden önce ihraç edilen bir
kısım menkul kıymetten 2008 takvim
yılında elde edilen menkul sermaye
iradının beyanında dikkate alınacak
indirim oranı ve istisna
uygulamasına ilişkin açıklamalar bu
Tebliğin konusunu oluşturmaktadır.
1.
Yeniden Değerleme Oranında Artırılan
Had ve Tutarlar
Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 123
üncü maddesinin (2) numaralı
fıkrasında, Kanunun 21, 23/8, 31,
47, 48, mükerrer 80, 82 ve 86
ncı
maddelerinde yer alan maktu had ve
tutarların, her yıl bir önceki yıla
ilişkin olarak Vergi Usul Kanunu
hükümlerine göre belirlenen yeniden
değerleme oranında artırılmak
suretiyle uygulanacağı, bu şekilde
hesaplanan maktu had ve tutarların
yüzde 5’ini aşmayan kesirlerinin
dikkate alınmayacağı, Bakanlar
Kurulunun, bu surette tespit edilen
had ve tutarları yarısına kadar
artırmaya veya indirmeye yetkili
olduğu hükmü yer almaktadır.
Bu hüküm göz önüne
alınarak Gelir Vergisi Kanununun 21,
23/8, 31, 47, 48, mükerrer 80, 82
ve 86
ncı
maddelerinde yer alıp, 2008 yılında
uygulanan had ve tutarların 2008
yılı için % 12 (yüzde
oniki)
olarak tespit edilen yeniden
değerleme oranında1 arttırılması
suretiyle belirlenen ve 2009 takvim
yılında uygulanacak olan had ve
tutarlar aşağıdaki şekilde tespit
edilmiştir.
1.1.
Gayrimenkul Sermaye İratlarında
Uygulanan İstisna Tutarı
Gelir Vergisi Kanununun
21 inci maddesinde yer alan mesken
kira gelirleri için uygulanan
istisna tutarı, 2009 takvim yılında
elde edilen kira gelirleri için
2.600 TL olarak tespit edilmiştir.
1.2.
Hizmet Erbabına İşyeri veya
İşyerinin Müştemilatı Dışında Kalan
Yerlerde Yemek Verilmek Suretiyle
Sağlanan Menfaatlere İlişkin İstisna
Tutarı
Gelir Vergisi Kanununun
23 üncü maddesinin (8) numaralı
bendinde yer alan, işverenlerce
işyeri veya işyerinin müştemilatı
dışında kalan yerlerde hizmet
erbabına yemek verilmek suretiyle
sağlanan menfaatlere ilişkin istisna
tutarı, 2009 takvim yılında
uygulanmak üzere 10 TL olarak tespit
edilmiştir.
1.3.
Sakatlık İndirimi Tutarları
Gelir Vergisi Kanununun
31 inci maddesinde yer alan sakatlık
indirimi tutarları, 2009 takvim
yılında uygulanmak üzere; birinci
derece sakatlar için 670 TL, ikinci
derece sakatlar için 330 TL, üçüncü
derece sakatlar için 160 TL olarak
tespit edilmiştir.
1.4. Basit Usule Tabi Olmanın Genel
Şartlarından Olan İşyeri Kira
Bedeline İlişkin Tutar
Gelir Vergisi Kanununun
47 nci
maddesinin (2) numaralı bendinde yer
alan yıllık kira bedeli toplamı,
2009 takvim yılında uygulanmak üzere
büyükşehir belediye sınırları içinde
4.300 TL, diğer yerlerde 3.000 TL
olarak uygulanacaktır.
1.5.
Basit Usule Tabi Olmanın Özel
Şartlarını Belirleyen Hadler
Gelir Vergisi Kanununun
48 inci maddesinde yer alan hadler,
2009 takvim yılında uygulanmak üzere
yeniden değerleme oranında
artırılmıştır.
Buna göre;
- (1) numaralı bent
için 60.000 TL ve 89.000 TL,
- (2) numaralı bent
için 30.000 TL,
- (3) numaralı bent
için 60.000 TL,
olarak uygulanacaktır.
1.6.
Değer Artışı Kazançlarına İlişkin
İstisna Tutarı
Mükerrer 80 inci
maddede yer alan değer artışı
kazançlarına ilişkin istisna tutarı,
2009 takvim yılı gelirlerine
uygulanmak üzere 7.600 TL olarak
tespit edilmiştir.
1.7.
Arızi Kazançlara İlişkin İstisna
Tutarı
Gelir Vergisi Kanununun
82 nci
maddesinde yer alan arızi kazançlara
ilişkin istisna tutarı, 2009 takvim
yılı gelirlerine uygulanmak üzere
17.900 TL olarak tespit edilmiştir.
1.8.
Tevkifata
ve İstisnaya Konu Olmayan Menkul ve
Gayrimenkul Sermaye İratlarına
İlişkin Beyanname Verme Sınırı
Gelir Vergisi Kanununun
86 ncı
maddesinde yer alan
tevkifata
ve istisnaya konu olmayan menkul ve
gayrimenkul sermaye iratlarına
ilişkin beyanname verme sınırı, 2009
takvim yılı gelirlerine uygulanmak
üzere 1.070 TL olarak tespit
edilmiştir.
2. Kâr Hadleri Emsallerine Göre
Düşük Olarak Tespit Edilmiş Bulunan
Emtia İçin
Özel Hadler
Milli piyango bileti,
akaryakıt, şeker ve bunlar gibi kâr
hadleri emsallerine göre düşük
olarak tespit edilmiş bulunan emtia
için özel hadler belirleme yetkisi
Gelir Vergisi Kanununun 48 inci
maddesi ile Maliye Bakanlığına
verilmiştir. Bu yetki kullanılarak
2008 yılı için 266 Seri No.lu Gelir
Vergisi Genel Tebliği2 ile
belirlenen tutarlar yeniden
artırılmıştır.
Buna göre, anılan
maddelerin ticaretini yapanların,
2009 takvim yılında da basit usulden
yararlanabilmeleri için; alış, satış
veya hasılatlarının
31/12/2008
tarihi itibariyle aşağıda belirtilen
hadleri aşmaması gerekmektedir.
|
Emtianın Cinsi |
Büyükşehir Belediye
Sınırları Dışında Kalan
Yerlerde |
Büyükşehir Belediye
Sınırları İçinde Kalan
Yerlerde |
|
Yıllık Alım Ölçüsü (TL) |
Yıllık Satış Ölçüsü (TL) |
Yıllık Alım Ölçüsü (TL) |
Yıllık Satış Ölçüsü (TL) |
|
Değerli
Kağıt |
95.000 |
107.000 |
130.000 |
150.000 |
|
Şeker –Çay |
76.000 |
95.000 |
89.000 |
119.000 |
|
Milli
Piy. Bileti, Hemen
Kazan, Süper
Toto
vb. |
76.000 |
95.000 |
89.000 |
119.000 |
|
İçki (Bira ve Şarap Hariç)
–
İspirto– Sigara–Tütün |
76.000 |
95.000 |
89.000 |
119.000 |
|
Akaryakıt ( LPG hariç ) |
107.000 |
120.000 |
150.000 |
168.000 |
Belirtilen bu malların
alım satımı ile uğraşanlar hakkında,
basit usulün özel şartları
bakımından yukarıdaki hadler dikkate
alınmak suretiyle, 136 Seri No.lu
Gelir Vergisi Genel Tebliğindeki3
hesaplamalar doğrultusunda işlem
yapılacaktır.
3. Basit Usule Tabi Mükelleflerde
Gün Sonunda Toplu Belge Düzenleme
Uygulaması
Basit usulde
vergilendirilen mükelleflerle ilgili
215 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel
Tebliği4 ile getirilen, belge
vermedikleri günlük hasılatları için
gün sonunda tek bir fatura
düzenlemesine ilişkin uygulamanın
31/12/2009
tarihine kadar devam etmesi, Vergi
Usul Kanununun mükerrer 257
nci
maddesinin Bakanlığımıza verdiği
yetkiye istinaden uygun görülmüştür.
4. 2008 Takvim Yılında Elde Edilen
Bir Kısım Menkul Sermaye İradının
Beyanında Dikkate Alınacak İndirim
Oranı İle İstisna Uygulaması
Gelir Vergisi Kanununun 76
ncı
maddesinin 5281 sayılı Kanunun 44
üncü maddesiyle yürürlükten
kaldırılan ikinci fıkrasında, Gelir
Vergisi Kanununun 75 inci maddesinin
ikinci fıkrasının (5), (6), (7),
(12) ve (14) numaralı bentlerinde
yer alan menkul sermaye iratlarına
(döviz cinsinden açılan hesaplara
ödenen faiz ve kâr payları, dövize,
altına veya başka bir değere
endeksli menkul kıymetler ile döviz
cinsinden ihraç edilen menkul
kıymetlerden elde edilenler hariç)
fıkrada belirtilen indirim oranının
uygulanması suretiyle bulunacak
kısmın, bu iratların beyanı
sırasında indirim olarak dikkate
alınacağı belirtilmişti.
Gelir Vergisi Kanununun
indirim oranı uygulamasına yönelik
76 ncı
maddesinin ikinci fıkrası
1/1/2006
tarihinden itibaren elde edilen
gelirlere uygulanmak üzere 5281
sayılı Kanunla yürürlükten
kaldırılmakla birlikte, anılan
Kanunun geçici 67
nci
maddesinin (9) numaralı fıkrası
hükmü gereğince 1/1/2006 tarihinden
önce ihraç edilen her nevi tahvil ve
Hazine bonolarından elde edilen
gelirlerin vergilendirilmesinde
31/12/2005 tarihinde yürürlükte olan
hükümler esas alınacağından, indirim
oranı uygulaması ile ilgili olarak
aşağıdaki açıklamaların yapılmasında
yarar görülmüştür.
İndirim oranı; Vergi
Usul Kanununa göre o yıl için tespit
edilmiş olan yeniden değerleme
oranının, aynı dönemde Devlet
tahvili ve Hazine bonosu
ihalelerinde oluşan bileşik ortalama
faiz oranına bölünmesi suretiyle
tespit edilmektedir.
Vergi Usul Kanunu
hükümlerine göre 2008 yılı için
tespit edilmiş olan yeniden
değerleme oranı % 12’dir. Bu dönemde
Devlet tahvili ve Hazine bonosu
ihalelerinde oluşan bileşik ortalama
faiz oranı ise % 18,48’dir.
Buna göre, 2008 yılında
elde edilen bir kısım menkul sermaye
iradının beyanında uygulanacak
indirim oranı (% 12 / % 18,48 =) %
64,9 olmaktadır.
4.1.
İndirim Oranı Uygulanarak Beyan
Edilecek Menkul Sermaye İratları
Gelir Vergisi Kanununa 5281 sayılı
Kanunla eklenen geçici 67
nci
maddede, menkul kıymetler ve diğer
sermaye piyasası araçlarının elden
çıkarılması ve elde tutulması
sürecinde elde edilen gelirler ile
mevduat faizleri, repo gelirleri ve
katılım bankalarından elde edilen
gelirlerin vergilendirilmesine
yönelik düzenlemelere yer verilmiş,
mevduat faizleri, repo gelirleri ve
katılım bankalarından elde edilen
gelirler üzerinden yapılacak
tevkifata
ilişkin açıklamalara 45 numaralı
Gelir Vergisi Sirkülerinde ayrıntılı
olarak yer verilmiştir.
Bu çerçevede, geçici 67
nci
maddenin (4) numaralı fıkrası
uyarınca, 75 inci maddenin ikinci
fıkrasının (7), (12) ve (14)
numaralı bentlerinde yazılı menkul
sermaye iratlarından
1/1/2006
tarihinden itibaren ödemeyi
yapanlarca % 15 oranında vergi
tevkifatı
yapılmakta olup, bu gelirlerin
beyanı ve indirim oranı uygulanması
söz konusu değildir.
Diğer taraftan, anılan
maddenin (9) numaralı fıkrası
gereğince, geçici 67
nci
maddenin yürürlük tarihinden önce
ihraç edilmiş olan her nevi tahvil
ve Hazine bonoları ile Toplu Konut
İdaresi ve Özelleştirme İdaresince
çıkarılan menkul kıymetlerin elde
tutulması veya elden çıkarılması
suretiyle sağlanan gelirlerin
vergilendirilmesinde bu madde
hükümlerinin uygulanmayacağı, bu
gelirlerin vergilendirilmesinde
31/12/2005
tarihi itibarıyla geçerli olan
hükümlerin uygulanacağı
belirtilmiştir.
Bu kapsamda, 2008
takvim yılında elde edilen menkul
sermaye iratlarından,
1/1/2006
tarihinden önce ihraç edilmiş olan
ve Gelir Vergisi Kanununun 75 inci
maddesinin ikinci fıkrasının (5)
numaralı bendinde sayılan her nevi
tahvil ve Hazine bonosu faizleri ile
Toplu Konut İdaresi ve Özelleştirme
İdaresince çıkarılan menkul
kıymetlerden sağlanan gelirler
indirim oranı uygulanmak suretiyle
beyan edilecektir.
Dövize, altına veya
başka bir değere endeksli menkul
kıymetler ile döviz cinsinden ihraç
edilen menkul kıymetlerden elde
edilen menkul sermaye iratlarının
beyanında indirim oranı
uygulanmayacaktır.
Ayrıca, ticari
işletmelere
dahil kazanç ve iratlar için
indirim oranı uygulanması söz konusu
değildir.
4.2. 01/01/2006
Tarihinden Önce İhraç Edilen Devlet
Tahvili ve Hazine Bonolarından Elde
Edilen Gelirlerde İstisna Uygulaması
Gelir Vergisi Kanununun
geçici 59 uncu madde hükmü ile
31/12/2007
tarihine kadar, 26/7/2001-31/12/2005
tarihleri arasında ihraç edilen
Devlet tahvilleri ve Hazine
bonolarının faiz gelirleri ve elden
çıkarılmasından sağlanan diğer
kazançlar toplamının 2001 yılında 50
milyar lirası, 2002 ve izleyen
yıllarda bu tutarın veya artırılmış
tutarın her yıl için belirlenen
yeniden değerleme oranında
artırılması ile bulunacak tutar
gelir vergisinden istisna
edilmiştir.
Bu hüküm uyarınca,
1/1/2006
tarihinden önce ihraç edilmiş olan
Devlet tahvili ve Hazine
bonolarından elde edilen gelirlere
ilişkin istisna uygulaması
31/12/2007 tarihinde son
bulduğundan, 1/1/2008 tarihinden
itibaren bu kıymetlerin faiz
gelirleri ile bu kıymetlerin elden
çıkarılmasından sağlanan diğer
kazançlarla ilgili olarak istisna
uygulanması söz konusu değildir.
Tebliğ olunur.
—————————
1
20/11/2008
tarih ve 27060 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanan 387 Sıra No.lu
Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile
açıklanmıştır.
2
28/12/2007
tarih ve 26740 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanmıştır.
3
2/5/1982
tarih ve 17682 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanmıştır.
4
6/12/1998
tarih ve 23545 sayılı Resmî
Gazete’de yayımlanmıştır. |
