Sigortalının işe başlama, işten ayrılma tarihi ile çalışılan ayın kaç gün çektiği, Prim ödeme gün sayısının tespitinde belirleyici olmaktadır. Prim ödeme gün sayısının yanlış belirlenmesi ve bunun daha sonra SGK tarafından tespit edilmesi halinde işverenlere idari para cezası uygulanması yanında 1 yıl süreyle 5 puanlık prim indirimi yasağı getirilmektedir. Bu nedenle sigortalıların Prim Ödeme Gün sayısı ile hak ettikleri ücretleri gösterir Prime Esas Kazanç tutarının SGK ya bildirilmesinin ayrı bir önemi bulunmaktadır.

Ay İçindeki Çalışmaları Tam Olan Sigortalıların Gün Sayılarının Hesaplanması

Ay/dönem içindeki çalışmaları tam olan sigortalıların prim ödeme gün sayıları, ay/dönemin kaç gün olduğuna bakılmaksızın (ay/dönemin 28, 29, 30 veya 31 gün çektiği üzerinde durulmaksızın) 30 gün olarak sisteme girilecektir.

Örnek - (A) sigortalısının, özel sektöre ait bir işyerinde 2012/Ocak ayının tamamı için ücret almaya hak kazanmış olduğu varsayıldığında, 2012/Ocak ayındaki prim ödeme gün sayısı, Ocak ayının 31 gün çektiği üzerinde durulmaksızın 30 olarak, 2012/Şubat ayının tamamı için ücret almaya hak kazanmış olduğu varsayıldığında ise, 2012/Şubat ayındaki prim ödeme gün sayısı, 2012/Şubat ayının 29 gün olduğu üzerinde durulmaksızın yine 30 olarak sisteme girilecektir.

Ay İçinde İşe Başlayan Sigortalıların Gün Sayılarının Hesaplanması

Ay/dönemin ilk gününde işe giren ve o ayda tam çalışan sigortalılar hariç, ay/dönem içinde işe giren sigortalıların prim ödeme gün sayıları, işe giriş tarihleri ve ay/dönemin kaç gün olduğuna bakılarak parmak hesabı yapılmak suretiyle hesaplanacaktır.

Ay/dönemin ilk gününde işe başlamış ve ayın tamamı için ücret almaya hak kazanmış olan sigortalıların, ilgili ay/dönemdeki prim ödeme gün sayıları 30 gün olarak girilecektir.

Örnek - (D) sigortalısının, özel sektöre ait bir işyerinde 17/02/2012 tarihinde işe başladığı ve işe başladığı tarihten itibaren ayın kalan günlerinin tamamı için ücret almaya hak kazanmış olduğu varsayıldığında, söz konusu sigortalının 2012/Şubat ayındaki prim ödeme gün sayısı 13 gün olarak, işe başlama tarihi ise 17/02/2012 olarak sisteme girilecektir.

Örnek- (C) sigortalısının, özel sektöre ait bir işyerinde 01/02/2012 tarihinde işe başladığı ve işe başladığı tarihten itibaren ayın kalan günlerinin tamamı için ücret almaya hak kazanmış olduğu varsayıldığında, söz konusu sigortalının 2012/Şubat ayındaki prim ödeme gün sayısı 29 gün olarak değil 30 gün olarak, işe başlama tarihi ise 01/02/2012 olarak sisteme girilecektir.

Ay İçinde İşten Ayrılan Sigortalıların Gün Sayılarının Hesaplanması

Ay/dönemin son gününde çalıştıktan sonra işten ayrılan sigortalılar hariç olmak üzere, ay içinde işten ayrılan sigortalıların prim ödeme gün sayıları, işten çıkış tarihleri ve ay/dönemin kaç gün olduğuna bakılarak parmak hesabı yapılmak suretiyle hesaplanacaktır.

Ay/dönemin son gününde çalıştıktan sonra işten ayrılmış ve ayın tamamı için ücret almaya hak kazanmış olan sigortalıların ilgili ay/dönemdeki prim ödeme gün sayıları ise, 30 gün olacaktır.

Örnek - (K) sigortalısının, özel sektöre ait bir işyerinde 19/02/2012 tarihinde çalıştıktan sonra işten ayrıldığı ve işten ayrıldığı tarihe kadar olan sürelerin tamamı için ücret almaya hak kazanmış olduğu varsayıldığında, söz konusu sigortalının 2012/Şubat ayındaki prim ödeme gün sayısı 19 olacak ve işten çıkış tarihi olarak 19/02/2012 tarihi sisteme girilecektir.

Örnek - (E) sigortalısının, özel sektöre ait bir işyerinde 29/02/2012 tarihinde çalıştıktan sonra işten ayrıldığı ve işten ayrıldığı tarihe kadar olan sürelerin tamamı için ücret almaya hak kazanmış olduğu varsayıldığında, söz konusu sigortalının 2012/Şubat ayındaki prim ödeme gün sayısı 30 gün olacak ve işten çıkış tarihi olarak 29/02/2012 tarihi sisteme girilecektir.

İşe Başladığı Dönem İçinde İşten Ayrılan Sigortalıların Prim Gün Ödeme Sayılarının Hesaplanması

İşe başladığı ay/dönem içinde işten ayrılan sigortalıların ilgili ay/dönemdeki prim ödeme gün sayıları (ay/dönemin ilk günü işe başlayıp son günü işten ayrılanlar hariç), sigortalının işe giriş tarihi ve işten çıkış tarihleri dâhil kaç gün olduğuna bakılarak, parmak hesabı yapılmak suretiyle hesaplanacaktır.

Ay/dönemin ilk günü işe başlayıp son günü işten ayrılan ve ayın tamamı için ücret almaya hak kazanmış olan sigortalıların ilgili ay/dönemdeki prim ödeme gün sayıları ise, 30 gün olacaktır.

Örnek - (F) sigortalısının, özel sektöre ait bir işyerinde 17/2/2012 tarihinde işe başlayıp 29/2/2012 tarihinde işten ayrıldığı ve işe başlayıp ayrıldığı sürelerin tamamı için ücret almaya hak kazanmış olduğu varsayıldığında, söz konusu sigortalının işe başlama tarihi 17/2/2012 olarak,  işten ayrılış tarihi 29/2/2012 olarak, 2012/Şubat ayındaki prim ödeme gün sayısı ise 13 gün olarak sisteme kaydedilecektir.

Örnek - (G) sigortalısının, özel sektöre ait bir işyerinde 13/02/2012 tarihinde işe başlayıp 26/02/2012 tarihinde işten ayrıldığı ve işe başlayıp ayrıldığı sürelerin tamamı içinde 2 gün çalışmadığı varsayıldığında, söz konusu sigortalının işe başlama tarihi 13/02/2012 olarak, işten ayrılış tarihi 26/02/2012 olarak, 2012/Şubat ayındaki prim ödeme gün sayısı ise 14, eksik gün sayısı 2 olarak sisteme girilecektir.

Ay İçinde Bazı Günlerde Çalışmamış ve Çalışmadığı Günler İçin de Ücret Almamış Sigortalıların Prim Gün Sayılarının Hesaplanması

Ay İçinde İşe Girişi veya İşten Çıkışı Bulunmayan Sigortalılar Yönünden;

Ay/dönem içinde işe girişi veya işten çıkışı bulunmayan, çeşitli nedenlerle (istirahat, ücretsiz izin, disiplin cezası gibi) ay/dönemin bazı günlerinde çalışmayan ve çalışmadığı günler için de ücret almayan sigortalıların ilgili ay/dönemdeki prim ödeme gün sayıları, ilgili ay/dönemdeki gün sayısından, ücret almaya hak kazanılmamış gün sayısı çıkartılmak suretiyle hesaplanacaktır.

Örnek - Özel sektöre ait bir işyerinde çalışan (H) sigortalısının, 2012/Şubat ayında 10 gün ücretsiz izinli olduğu ve ayın kalan günlerinin tamamı için ücret almaya hak kazanmış olduğu varsayıldığında, söz konusu ayda 29 gün bulunması ve sigortalının 10 gün eksik çalışmış olması nedeniyle, bahse konu sigortalının 2012/Şubat ayındaki prim ödeme gün sayısı 19 olacaktır.

Örnek - 29 gün çeken ayda 3 gün raporlu olan sigortalının; Prim ödeme gün sayısı 29 -3 = 26, Eksik gün sayısı ise 3 olarak bildirilir. Bu durumdaki işçi 26 günlük ücrete hak kazanacaktır.

Örnek - 29 gün çeken Şubat ayında 2 gün ücretsiz izinli olan sigortalının prim ödeme gün sayısı,
29-2 = 27, eksik gün sayısı ise 2 olarak bildirilir.

Ay Dönem İçinde İşe Girişi veya İşten Çıkışı Bulunan Sigortalılar Yönünden;

Ay/dönem içinde işe başlayan veya işten ayrılan sigortalıların, aynı zamanda çeşitli nedenlerle (istirahat, ücretsiz izin, disiplin cezası gibi) ay/dönem içinde hak kazanılmış hafta tatili dışında, çalışmadığı ve çalışmadığı günler için de ücret almadığı günlerin bulunması durumunda, ilgili ay/dönemdeki prim ödeme gün sayısı, ücret alınan gün sayısı esas alınmak suretiyle, başka bir ifade ile ilgili ay/dönemdeki gün sayısından, işe başladığı tarihten önceki gün sayısı, işten ayrıldığı tarihten sonraki gün sayısı ve ücret alınmayan gün sayısı çıkartılmak suretiyle hesaplanacaktır.

Örnek - Özel sektöre ait bir işyerinde, 08/02/2012 tarihinde işe başlamış olan (G) sigortalısının, 2012/Şubat ayında işe başladığı tarihten sonra 3 gün istirahatlı bulunduğu ve hak kazanılmış hafta tatili dışında söz konusu ayın diğer günlerinin tamamında çalışmış olduğu varsayıldığında, ilgili aydaki prim ödeme gün sayısı 29 - 7 - 3 = 19 olacaktır.

Buna karşın, hak kazanılmadığı halde kullanılmış olan hafta tatili için ücret ödenmesi halinde, bu sürelere ilişkin ücretler de prime esas kazanca dâhil edileceğinden, bu durumda bahse konu süreler prim ödeme gün sayısına dâhil edilecektir.

İşverenlerce SGK’ dan Geçici İşgöremezlik Ödeneği Alan Sigortalılara İstirahatlı Oldukları Süreler İçin Ücret Ödenmesi Halinde Gün Sayılarının Hesaplanması

SGK’ dan geçici işgöremezlik ödeneği alan (ay/dönem içinde istirahatlı olan) sigortalıların prim ödeme gün sayıları, ücret aldığı günler dikkate alınmak suretiyle hesaplanmaktadır.

İşverenlerce SGK’ dan geçici işgöremezlik ödeneği alan sigortalılara, SGK tarafından ödenen geçici işgöremezlik ödeneği ile normal günlük kazançlar arasındaki fark ücretleri veya SGK tarafından ödenen geçici işgöremezlik ödeneği dikkate alınmaksızın ayrıca normal günlük ücretlerinin ödendiği durumlarda, geçici işgöremezlik ödeneği alan sigortalılara istirahatlı bulunduklar süreler için işverenlerince yapılan bu ödemeler, prime tabi tutulacaktır.

Dolayısıyla prime tabi tutulan bu ödemelerin sigorta primine esas günlük kazanç alt sınırının altında kalması halinde, prime esas günlük kazanca tamamlanarak, iş kazası ve meslek hastalığı sigortası primi de dahil olmak üzere prime tabi tutulması ve bu primlerin ilişkin olduğu sürelerin aylık prim ve hizmet belgesinde prim ödeme gün sayısına ilave edilmesi gerekmektedir.

Örnek - Özel sektöre ait bir işyerinde çalışmakta iken 13/2/2012 - 22/3/2012 döneminde istirahatlı olması nedeniyle SGK dan geçici işgöremezlik ödeneği alan bir sigortalı için, işvereni tarafından bu süreler için SGK tarafından ödenen geçici işgöremezlik ödeneği dikkate alınmaksızın (iyilik kabilinden) tam ücretinin ödendiği varsayıldığında, söz konusu sigortalının 2012/Şubat ayındaki prim ödeme gün sayısı 30 olacaktır.

Eksik Gün Bildirimleri

Ücretsiz izin, rapor vb nedenlerle eksik gün olması halinde ay içinde çalışılan gün sayısı kadar 16.06.2011 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan “Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” ile SGK’ ya verilen eksik gün bildiriminde değişiklik yapılmıştır.
Buna göre,
- Genel bütçeye dâhil dairelerin, özel bütçeli idarelerin, döner sermayelerin, fonların, belediyelerin, il özel idarelerinin, belediyeler ve il özel idareleri tarafından kurulan birlik ve
İsletmelerin, bütçeden yardım alan kuruluşlar ile özel kanunla kurulmuş diğer kamu kurum,
kurul, üst kurul ve kuruluşların, kamu iktisadi teşebbüslerinin ve bunların bağlı ortaklıkları ile
müessese ve işletmelerinde ve sermayesinin %50'sinden fazlası kamuya ait olan diğer
ortaklıklarının,
- Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının ve üst kuruluşlarının,
- Sendikaların,
- Vakıfların,
- 5411 sayılı Bankacılık Kanunu kapsamındaki kuruluşların işyerleri ve toplu iş sözleşmesi
yapılan işyerleri,
- 50 ve üzerinde sigortalının çalıştırıldığı aylara ilişkin özel sektör işyerlerinde,
Eksik gün bildirim nedenlerinin aylık prim ve hizmet belgesinde belirtilmesi yeterli
sayılmıştır.
Bu işyerleri için ayrıca eksik gün bildirim formu ile eki belgeler aranmayacaktır.
Dolayısıyla bu kapsama giren işyerlerinin eksik gün bilgi formu ve eki belgeleri vermesine
gerek kalmamıştır. Sadece aylık prim ve hizmet belgesinde belirtilmesi yeterli olacaktır.

Mehmet Fatih GELERİ
İş ve Sosyal Güvenlik Uzmanı