4857 Sayılı İş Kanununda tarif edilmemekle beraber 5510 sayılı kanun gereği sigortalı sayılan ev hizmetlerinde çalışanlar konusu binlerce ev hizmetlerinde çalışan ve çalıştıranları yakından ilgilendiren ve acil çözüm bekleyen toplumsal bir sorundur.
Uzun yıllardır ev hizmetlerinde çalışmış ve sigorta bilinci gelişmemiş toplum yapımıza uygun olarak çalışanların bir talepte bulunmayışı ve iş veren rolündeki ev sahibinin yasal mevzuata hakim olmayışı yada işi önemsemeyişi sebebi ile ev hizmetlerinde çalışan binlerce mağdur bulunmaktadır.
Özellikle son dönemlerde “Bir ev parası tutarında ceza” manşetleri ile yazılı ve görsel basında geniş yer bulan evde çalışanların sigortalılığı haberlerinden sonra çalışanlarının geçmişe dönük haklarını tazmin etme niyet ve gayreti içinde olan vicdanlı ev sahiplerinin azımsanamayacak bir sayıda olduğu bir gerçektir.
Hal böyleyken geçmişte yaptıkları hataları telafi etmek ve çalışanın hak ettiği primlerini geçmişe yönelik olarak ödeme niyeti içinde olanlar mevcut yasal mevzuat karşısında ödenmesi çok güç rakamlarla karşı karşıya kalmaktadır.Bu yüksek tutarları ödeme imkanına sahip olsalar da Sosyal Sigortalar İşlem Yönetmeliğinin 103.maddesine takılıp çalışanın haklarını ödeme yönündeki iyi niyetleri maalesef sonuçlanamamaktadır.
Çözüm Önerisi :
Bundan sonra çalışacak olan ev hizmetlileri genellikle kısmi süreli çalışma yaptıklarından bu tür çalışanların sigorta işlemleri bir Mali Müşavir desteği gerektirmeyecek kadar basitleştirilmeli zaten SGK primi yükü ile karşı karşıya kalan ev sahiplerine ek bir müşavir ücreti yükü getirilmemelidir.Bunun sağlanması için çeşitli yöntemler geliştirilebilir en kestirme yöntem bu tür çalışanların ücretlerinin banka-posta çeki gibi finans kurumları aracılığı ile ödenmesi sağlanabilir ve finans kurumu işçiye ödeme yaparken SGK kesintisini yapıp kurum hesabına aktarabilir.
Asıl Önemli Konu ; Mağdur olan çalışanların geçmişe yönelik haklarının iade edilmesini sağlamak maksadıyla geçici bir yasal düzenleme yapılmalıdır.Bir defaya mahsus sadece ana para ve faiz tahakkuk ettirilip diğer cezalar affedilmeli ve vicdanen rahatsız olan ev sahipleri ödeme yapmaya özendirilmelidir.
Bu şekilde bir yasal düzenleme ile hak etmediği halde geçmişe dönük primlerini bir çeşit satın alma yoluyla elde etme niyeti içinde olacak çok sayıda başvuru olması muhtemeldir.Bu başvuruların hangilerinin gerçeği yansıtıp hangilerinin sahte olduğu Sosyal Güvenlik Kurumumuzun etkin ve yetkin müfettişlerince kolaylıkla ayırt edilebilecektir.
Yılmaz FINDIK
SMMM
