1- Hizmet akdine istinaden işveren tarafından çalıştırılan sigortalılardan dolayı 1.10.2008 tarihinden itibaren uygulanması gereken sigorta kolları ve prim oranları nelerdir?

---

1- Kısa Vadeli Sigorta Kolları Prim Oranı: İşyerinin tehlike sınıf ve derecesine göre belirlenir ve nispeti %1 ila 6,5 arasında olup işveren tarafından ödenir

2- Malüllük,Yaşlılık ve Ölüm Sigortaları Prim Oranı: %20 olup, %9’u sigortalı hissesi, %11’i işveren hissesidir.

3- Genel Sağlık Sigortası Prim Oranı: %12,5 olup, %5’i sigortalı hissesi, %7,5’i işveren hissesidir.

---

2- 5510 sayılı kanun yürürlüğe girmeden önce isteğe bağlı sigortalı olanların ödeyecekleri sigorta primlerindeki artışın sebebi nedir?

---

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 52 nci maddesinde; İsteğe bağlı sigorta priminin, Kanunun 82 nci maddesine göre belirlenen prime esas kazancın alt sınırı ile üst sınırı arasında, sigortalı tarafından belirlenen prime esas aylık kazancın  % 32'si olduğu, bunun % 20'sinin malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi, % 12'sinin de genel sağlık sigortası primi olduğu belirtilmiştir. Yasa ile isteğe bağlı sigortalılık devam ederken genel sağlık sigortasından yararlanma hakkı getirilmiştir. Mülga sosyal güvenlik yasalarında yaşlılık aylığı bağlanmadan isteğe bağlı sigortalılara verilmeyen sağlık yardımları, anılan Kanun hükmü ile verildiğinden,  1/10/2008 tarihinden itibaren isteğe bağlı sigortalı olan kişilerin ödeyecekleri sigorta primleri de bu oranda artmıştır.

---

3- Kamu idarelerinde Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında çalışanlar yönünden genel sağlık sigortası primi tahsil edilecek midir?

---

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun;

          Geçici 4 üncü maddesinde;  Geçici 12 nci maddenin ikinci fıkrası uyarınca kamu idarelerinin sağlık hizmetlerinin sağlanmasına ilişkin görevlerinin Kurum tarafından devralındığı tarihten itibaren, kamu idarelerince bu kapsamdaki sigortalılar için her ay emekli keseneklerine esas aylıklarının % 12’si oranında ayrıca genel sağlık sigortası primi ödeneceği,

          Geçici 12 nci maddesinde ise; Kamu idarelerinin sağlık hizmetlerinin sağlanmasına ilişkin görevlerinin, yürürlükten kaldırılan kanunlardaki hak ve yükümlülükler çerçevesinde ilgili kayıt ve işlemler Kurum tarafından devralınan tarihe kadar devam edeceği, devir sürecinin üç yıl içinde tamamlanacağı,

           öngörüldüğünden,

           - Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce işe başlamış ve çalışmakta olanlarla ilgili olarak ilgili kayıt ve işlemler Kurum tarafından devralınan tarihe kadar genel sağlık sigortası primi ödenmeyecek, ancak kayıt ve işlemlerin Kurum tarafından devralındığı tarihten sonra ilgili personel için Kamu idaresince %12 oranında genel sağlık sigortası primi ödenecektir.

            - Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren ilk defa Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendine tabi sigortalılar için Kanunun 81 inci maddesinde öngörülen oranlarda genel sağlık sigortası primi kesintisi yapılacaktır.

---

4- 5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği 1/10/2008 tarihinden itibaren sosyal güvenlik destek primi uygulaması devam edecek midir?

---

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun geçici 14 üncü maddesinde; Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce iştirakçi veya sigortalı olanlar, vazife malûllüğü, malûllük ve yaşlılık veya emekli aylığı bağlananlar ve bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte sosyal güvenlik destek primi ödeyerek çalışmaya devam edenler hakkında sosyal güvenlik destek primine tabi olma bakımından bu Kanunla yürürlükten kaldırılan ilgili kanun hükümlerinin uygulanmasına devam edileceği,

            Ancak;

            Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında çalışanlar için %30 oranındaki eski sosyal güvenlik destek primi oranına kısa vadeli sigorta kollarına ilişkin prim oranının ilave edileceği,

            Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı sayılanlar için sosyal güvenlik destek prim oranının Kanun hükmünün yürürlüğe girdiği yılda % 12 olarak, takip eden her yılın Ocak ayında bir puan artırılarak uygulanacağı, ancak bu oranın % 15’i geçmeyeceği, 

             Harp malûlleri ile 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu, 3/11/1980 tarihli ve 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanunlara göre aylıkları hesaplanarak ödenen veya asayiş ve güvenliğin sağlanması ile ilgili kanunlara göre vazife malûllüğü aylığı almakta iken; Kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla çalışmaya devam edenler ile sonradan Kanuna tabi çalışmaya başlayacaklar için sosyal güvenlik destek primi uygulanmaksızın,

             - Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bendi kapsamında çalışanlar için Kısa vadeli sigorta kolları ile istemeleri halinde Malüllük, Yaşlılık ve Ölüm sigorta kollarının,

             - Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında çalışanlar için Malüllük, Yaşlılık ve Ölüm sigorta kollarının,

               uygulanacağı öngörülmüştür.

---

5- Kimler sosyal güvenlik destek primi ödeyerek çalışabilir?

---

Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte sosyal güvenlik destek primine tabi olarak 506 sayılı Kanun kapsamında çalışan emeklilerin,

            Halen aktif olarak ilgili sosyal güvenlik kanunlarına göre çalışmakta iken 1/10/2008 tarihinden sonra emekli olup, hizmet akdine tabi olarak tekrar çalışmaya başlayanların,

            Daha önce emekli olup 1/10/2008 tarihinden sonra hizmet akdine tabi olarak çalışacak olanların,

 Kanunun geçici maddelerinde yapılan düzenleme ile prime esas kazançları üzerinden  %30 oranında (%7,5’i sigortalı hissesi, %22,5’i işveren hissesi) sosyal güvenlik destek primi, çalışmış olduğu işyerinin tehlike sınıf ve derecesine göre belirlenen ve %1 ila 6,5 arasında (işveren hissesi) olan kısa vadeli sigorta kolları primi ödenerek hizmet akdine tabi olarak çalışabilirler.

 

---

6- 5510 sayılı Kanunun 4/1-b kapsamında Bağ-Kur sigortalısı olanların primlerini kim yatıracak, bu kasmamdakiler için aylık prim ve hizmet belgesi verilecek midir?

---

Bağımsız çalışanlar primlerini kendileri yatıracaktır. Bağımsız çalışanlar için ayrıca “Aylık Prim ve Hizmet Belgesi” istenmeyecektir.

---

7- İşveren yanında çalışan sigortalıdan Kanun yürürlüğe girdikten sonra kesilecek prim miktarı artacak mı?

---

Mevcut uygulamada sigortalılardan % 9 oranında malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ve % 5 hastalık sigortası primi olmak üzere toplam % 14 oranında prim kesilmektedir.
 

Yeni uygulamada, sigortalıların ödeyecekleri prim oranı yine toplam % 14 olup, bunun % 9’u malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası primi, % 5’i de genel sağlık sigortası primidir.
 

---

8- İşveren daha az sigorta primi ödemek için sigortalının kazancını düşük gösteriyordu, yeni Yasada bunu engelleyici düzenlemeler var mı?

---

5510 sayılı Kanunla ücretlerin bankalar vasıtasıyla ödenmesi öngörülerek, Kuruma da bankalardan bilgi ve belge isteme hakkı getirilmiştir. Bu durumda, işverenlerin çalıştırdıkları işçilerin prime esas kazançlarını olduğundan daha az göstermeleri imkanı ortadan kalkacaktır.

Ayrıca prime esas kazançların bildirilenden daha yüksek olduğunun işveren ve işyerinin adresi ile birlikte Ünitelerimize bildirilmesi halinde, işyeri ve ücret hakkında gerekli araştırma işlemi Kurumun kontrol ve denetim elemanlarınca yapılarak, sonuç sigortalıya bildirilir.

---

9- Kısmi süreli veya çağrı üzerine çalışanların çalışmadıkları sürelere ilişkin genel sağlık sigortası primi ödenecek midir?

---

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun “Primlerin Ödenmesi” başlığını taşıyan 88 inci maddesinin dördüncü fıkrasında; 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı olmakla birlikte, 4857 sayılı Kanunun 13 ve 14 üncü maddelerine göre kısmi süreli veya çağrı üzerine çalışanlar ile bu Kanuna göre ev hizmetlerinde ay içerisinde 30 günden az çalışan sigortalılar için eksik günlerine ait genel sağlık sigortası primlerinin 30 güne tamamlanmasının zorunlu olduğu, bu durumda olan sigortalıların eksik günlerine ilişkin genel sağlık sigortası primlerinin Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin (1) numaralı alt bendi veya (g) bendi kapsamında yada isteğe bağlı sigortalı olarak ödeneceği öngörülmüştür.

---

10- Ülkemizle sosyal güvenlik sözleşmesi bulunmayan ülkelerde iş yapan bir müteahhidim. Bu ülkelere götüreceğim Türk işçileri için prim yükümlülüğüm nedir?

---

İşverenler, ülkemizle sosyal güvenlik sözleşmesi bulunmayan ülkelere götürdükleri Türk işçileri için işyerinin tehlike derecesine göre % 1 ila 6,5 arasında  kısa vadeli sigorta kolları primi  ile % 5’i sigortalı, % 7,5’i de işveren hissesi olmak üzere %12,5 oranında  genel sağlık sigortası primi ödeyeceklerdir.  İşçilerin uzun vadeli sigorta kollarına tabi olmayı istemeleri halinde, haklarında isteğe bağlı sigorta hükümleri uygulanacaktır.

 

Yeni getirilen düzenleme ile işverenler üzerindeki yükler azaltılırken, sigortalılar yönünden, bunların ve bakmakla yükümlü oldukları kişilerin sağlık güvencelerine kavuşmaları sağlanmıştır.

 

---

11- 2925 sayılı Kanuna tabi tarım işçileri sigortalılıkları sona ererse tekrar 2925 sayılı Kanun kapsamına girebilecekler midir? Bu kapsamda alınan sigorta primlerinde değişiklik yapıldı mı?

---

2925 sayılı Kanunun sigortalılıkla ilgili hükümleri yürürlükten kaldırılmıştır. 1/10/2008 tarihinden sonra 2925 sayılı Kanun kapsamında yeni sigortalı tescili yapılmayacaktır. 1/10/2008 tarihi itibariyle 2925 sayılı Kanuna tabi olanların sigortalılıkları sona erinceye kadar, 2925 sayılı Kanunla ilgileri devam ettirilecektir. 2925 sayılı Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanununa tabi olanlar Kanunun yürürlük tarihinden sonra da prim ödeme gün sayıları açısından eski Kanun hükümlerine tabi olacaktır. Mevcut tarım sigortalıları da genel sağlık sigortası kapsamına alınacak, dolayısıyla 01/10/2008 tarihinden sonra tüm tarım sigortalıları için ödenecek prim oranı % 32,5 olarak belirlenecektir.

---

12- GSS primi devlet tarafından karşılanacak kişiler kimlerdir?

---

5510 sayılı Kanun ile birlikte ilk kez sağlık primlerinde Devlet katkısı getirilmiştir.

1.    Aile içi kişi başına düşen geliri asgari ücretin 1/3’den az olan vatandaşlar,

2.    2022 sayılı Yasaya göre aylık alanlar,

3.    1005 sayılı Yasaya göre şeref aylığı alanlar,

4.    Vatani hizmet aylığı alanlar,

5.    Terörle mücadele aylığı alanlar,

6.    Harp malulleri,

7.    Sosyal Hizmetler Çocuk Esirgeme Kurumu tarafından bakılacak çocuklar,

8.    Köy korucuları

9.    Başarılı sporcuların (Dünya, Olimpiyat ve Avrupa şampiyonları)

genel sağlık sigortası primleri devlet tarafından karşılanacaktır.