2010
Vergi Rakamları
(Yeniden değerleme oranına göre olası rakamlardır)
Türkiye İstatistik Kurumu
tarafından açıklanan bilgilere göre, 2009 yılı yeniden
değerleme oranı % 2,2 olmaktadır.
1.
2009 Yılı Yeniden Değerleme Oranı
Vergi
Usul Kanunu’nun mükerrer 298. maddesinde yer alan
düzenlemelere göre yeniden değerleme oranı, yeniden
değerleme yapılacak yılın Ekim ayında bir önceki yılın
aynı dönemine göre Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK)
üretici fiyatları genel endeksinde meydana gelen
ortalama fiyat artış oranıdır. Bu oran Maliye
Bakanlığınca Resmi Gazetede ilan edilmektedir.
Maliye
Bakanlığınca henüz ilan edilmiş olmamakla birlikte, TÜİK
tarafından açıklanan verilere göre, 2009 yılı ve 2009
yılının son geçici vergi döneminde uygulanacak yeniden
değerleme oranı % 2,2 olarak görülmektedir.
1.
Vergi Rakamlarındaki Otomatik Artış / Bakanlar Kurulu
Yetkisi
Gelir
Vergisi Kanunu’nun mükerrer 123. maddesinin (2) no.lu
fıkrasında;
-
Kanun’un 21, 23/8, 47, 48, mükerrer 80, 82 ve 86.
maddelerinde yer alan maktu had ve tutarlar ile vergi
tarifesinin gelir dilim tutarlarının, her yıl bir önceki
yıla ilişkin olarak Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre
belirlenen yeniden değerleme oranında artırılmak
suretiyle uygulanacağı,
- Bu
şekilde hesaplanan maktu had ve tutarların yüzde beşini
aşmayan kesirlerin dikkate alınmayacağı,
-
Bakanlar Kurulunun, bu şekilde tespit edilen had ve
tutarları yarısına kadar artırmaya veya indirmeye
yetkili olduğu,
hükmü
yer almaktadır.
3.
2010 Yılı Olası Bazı Vergi Rakamları
a)
Konut Kira Gelirleri İstisna Tutarı
Gelir
Vergisi Kanunu’nun 21. maddesinde yer alan mesken kira
gelirleri için 2009 yılında uygulanan istisna tutarı
2.600 lira olup, bu tutar 270 seri no.lu Gelir Vergisi
Genel Tebliğinde açıklanmıştır.
Gelir
Vergisi Kanunu’nun mükerrer 123. maddesinde yer alan
yetki çerçevesinde Bakanlar Kurulunca yeni bir tutar
belirlenmemesi durumunda, 2010 yılında elde edilen
mesken kira gelirleri için istisna tutarı, yeniden
değerleme oranında hesaplanan tutar, toplam tutarın
yüzde beşini geçmediğinden değişmeyecektir.
b)
Personele Yemek Verilerek Sağlanan Menfaatlere
İlişkin İstisna Tutarı
Gelir
Vergisi Kanunu’nun 23/8. maddesinde yer alan,
işverenlerce işyeri veya müştemilatı dışında kalan
yerlerde hizmet erbabına yemek verilmek suretiyle
sağlanan menfaatlere ilişkin 2009 yılında uygulanan
istisna tutarı 10 lira olup, bu tutar 270 seri no.lu
Gelir Vergisi Genel Tebliğinde açıklanmıştır.
Gelir
Vergisi Kanunu’nun mükerrer 123. maddesinde yer alan
yetki çerçevesinde Bakanlar Kurulunca yeni bir tutar
belirlenmemesi durumunda, işverenlerce işyeri veya
müştemilatı dışında kalan yerlerde hizmet erbabına yemek
verilmek suretiyle sağlanan menfaatlere ilişkin 2010
yılında uygulanacak istisna tutarı, yeniden değerleme
oranında hesaplanan tutar, toplam tutarın yüzde beşini
geçmediğinden değişmeyecektir.
c)
Gelir Vergisi Tarifesi
2009
yılı gelirlerine uygulanan gelir vergisi tarifesi, 271
seri no.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde açıklanmıştır.
Gelir
Vergisi Kanunu’nun mükerrer 123. maddesinde yer alan
yetki çerçevesinde Bakanlar Kurulunca yeni bir tarife
belirlenmemesi durumunda, 2010 yılında elde edilecek
gelirlere uygulanacak vergi tarifesi aşağıdaki gibi
olacaktır:
8.800
TL’ye kadar % 15
22.000
TL’nin 8.800 TL’si için 1.320 TL, fazlası % 20
50.000
TL’nin 22.000 TL’si için 3.960 TL, fazlası % 27
50.000
TL’den fazlasının 50.000 TL’si için 11.520 TL, fazlası %
35
d)
Değer Artış Kazançlarında İstisna Tutarı
Gelir
Vergisi Kanunu’nun mükerrer 80. maddesinde yer alan
değer artış kazançları için 2009 yılında uygulanan
istisna tutarı 7.600 lira olup, bu tutar 270 seri no.lu
Gelir Vergisi Genel Tebliğinde açıklanmıştır.
Gelir
Vergisi Kanunu’nun mükerrer 123. maddesinde yer alan
yetki çerçevesinde Bakanlar Kurulunca yeni bir tutar
belirlenmemesi durumunda, 2010 yılında elde edilen değer
artış kazançları için istisna tutarı, 7.700 lira
olacaktır.
e)
Arızi Kazançlarda İstisna Tutarı
Gelir
Vergisi Kanunu’nun 82. maddesinde yer alan arızi
kazançlar için 2009 yılında uygulanan istisna tutarı
17.900 lira olup, bu tutar 270 seri no.lu Gelir Vergisi
Genel Tebliğinde açıklanmıştır.
Gelir
Vergisi Kanunu’nun mükerrer 123. maddesinde yer alan
yetki çerçevesinde Bakanlar Kurulunca yeni bir tutar
belirlenmemesi durumunda, 2010 yılında elde edilen arızi
kazançlar için istisna tutarı, 18.000 lira olacaktır.
f)
Stopaja ve İstisnaya Konu Olmayan Menkul ve Gayrimenkul
Sermaye İratlarına İlişkin Beyanname Verme Sınırı
Gelir
Vergisi Kanunu’nun 86. maddesinde yer alan, stopaja ve
istisnaya konu olmayan menkul ve gayrimenkul sermaye
iratlarına ilişkin beyanname verme sınırı 2009 yılı
gelirleri için 1.070 lira olup, bu tutar 270 seri no.lu
Gelir Vergisi Genel Tebliğinde açıklanmıştır.
Gelir
Vergisi Kanunu’nun mükerrer 123. maddesinde yer alan
yetki çerçevesinde Bakanlar Kurulunca yeni bir tutar
belirlenmemesi durumunda, 2010 yılında elde edilen bu
gelirler için beyanname verme sınırı 1.090 lira
olacaktır.
g)
Bazı Usulsüzlük ve Özel Usulsüzlük Cezaları
Vergi
Usul Kanunu’nun mükerrer 414. maddesinde;
- Ceza
tutarlarının, her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak
belirlenen yeniden değerleme oranında artırılarak
uygulanacağı,
- Bu
şekilde hesaplanan tutarların yüzde beşini aşmayan
kesirlerin dikkate alınmayacağı,
-
Bakanlar Kurulunun, bu şekilde tespit edilen tutarları
yarısına kadar artırmaya veya indirmeye yetkili olduğu,
hükme
bağlanmıştır.
Bakanlar Kurulunun yetkisini kullanmaması durumunda,
2009 yılı için belirlenen yeniden değerleme oranında
artırılan bazı usulsüzlük/özel usulsüzlük cezaları
aşağıdaki gibi olmaktadır.
Mükellef grupları |
Birinci derece usulsüzlükler (TL) |
İkinci derece usulsüzlükler (TL) |
Sermaye şirketleri |
90,00 |
50,00 |
Sermaye şirketleri dışında kalan birinci sınıf
tüccar ve serbest meslek erbabı |
57,00 |
28,00 |
İkinci sınıf tüccarlar |
28,00 |
14,30 |
Yukarıdakiler dışında kalıp beyanname usulüyle
gelir vergisine tabi oranlar |
14,30 |
7,70 |
Özel usulsüzlük filleri |
Ceza (TL)
|
1-
Fatura, gider pusulası, müstahsil makbuzu,
serbest meslek makbuzu verilmemesi, alınmaması
|
160,00 |
—
Bir takvim yılı içinde her bir belge nevine
ilişkin olarak kesilecek toplam ceza
|
77.000,00 |
2-
Perakende satış fişi, ödeme kaydedici cihaz
fişi, giriş ve yolcu taşıma bileti, sevk
irsaliyesi, taşıma irsaliyesi, yolcu listesi,
günlük müşteri listesi ile Maliye Bakanlığı’nca
düzenleme zorunluluğu getirilen belgelerin
düzenlenmemesi, kullanılmaması veya
bulundurulmaması |
160,00 |
—
Her bir belge nev’ine ilişkin olarak her bir
tespit için toplam ceza |
7.700,00 |
—
Her bir belge nev’ine ilişkin bir takvim yılı
içinde kesilecek toplam ceza |
76.000,00 |
3-
Maliye Bakanlığı’nca tutulma ve günü gününe
kayıt edilme mecburiyeti getirilen defterlerin;
bulundurulmaması, günü gününe kayıt yapılmaması,
yetkililere ibraz edilmemesi ve levha
bulundurma, asma mecburiyetine uyulmaması
|
160,00 |
4-
Belirlenen muhasebe standartlarına, tek düzen
hesap planına ve mali tablolara ilişkin usul ve
esaslar ile muhasebeye yönelik bilgisayar
programlarının üretilmesine ilişkin kural ve
standartlara uyulmaması |
3.500,00 |
5-
Kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel
kişilerce yapılacak işlemlerde kullanılma
zorunluluğu getirilen vergi numarasını
kullanmaksızın işlem yapanlara her bir işlem
için |
190,00 |
6-
Belge basımı ile ilgili bildirim görevini
tamamen veya kısmen yerine getirmeyen matbaa
işletmecilerine |
570,00 |
7-
4358 sayılı Kanun uyarınca vergi kimlik numarası
kullanma zorunluluğu getirilen kuruluşlardan
yaptıkları işlemlere ilişkin bildirimleri,
belirlenen standartlarda ve zamanda yerine
getirmeyenlere |
770,00 |
8-
Vergi Usul Kanunu’nun 127. maddenin (d) bendi
uyarınca Maliye Bakanlığı’nın özel işaretli
görevlisinin ikazına rağmen durmayan aracın
sahibi adına |
570,00 |
h)
Fatura Düzenleme Sınırı
2009 yılında uygulanan fatura düzenleme sınırı
670
lira olup, Bakanlar Kurulunun yetkisini kullanmaması
durumunda, 2010 yılı uygulanacak sınır 680 lira
olacaktır.
i)
Amortisman Sınırı
2009
yılında doğrudan gider yazılacak demirbaş ve
peştemallıklar için sınır 670 lira olup, Bakanlar
Kurulunun yetkisini kullanmaması durumunda, 2010 yılı
uygulanacak sınır 680 lira olacaktır.
k)
Motorlu Taşıtlar Vergisi Tutarları
Motorlu
Taşıtlar Vergisi Kanunu’nun 10. maddesinde;
- Her
takvim yılı başından geçerli olmak üzere önceki yılda
uygulanan vergi miktarları o yıl için tespit edilen
yeniden değerleme oranında artırılacağı,
-
Bakanlar Kurulunun, belli sınırlar içinde yeni oranlar
tespit etmeye yetkili olduğu,
- Bu
şekilde hesaplanan vergi tutarının 1 liranın altında
olan kısmı dikkate alınmayacağı,
hükme
bağlanmıştır.
2009
yılında geçerli olan motorlu taşıtlar vergisi tutarları
31 seri no.lu Motorlu Taşıtlar Vergisi Genel Tebliğiyle
açıklanmış olup, Bakanlar Kurulunun yetkisini
kullanmaması halinde, 1-3 yaş grubu otomobiller için
2010 yılında geçerli olacak tutarlar aşağıdaki gibi
olacaktır.
1300 cm3
ve aşağısı 401,00 TL
1301-1600 cm3’e kadar 641,00 TL
1301-1800 cm3’e kadar 1.128,00 TL
1801-2000 cm3’e kadar 1.774,00 TL
2001-2500 cm3’e kadar 2.662,00 TL
2501-3000 cm3’e kadar 3.710,00 TL
3001-3500 cm3’e kadar 5.650,00 TL
3501-4000 cm3’e kadar 8.881,00 TL
4001 cm3
ve üstü 14.532,00 TL
m)
Diğer Bazı Uygulamalar
- Maktu
damga vergileri ile azami damga vergisi tutarı yeniden
değerleme oranında artacaktır. Bakanlar Kurulunun farklı
oranda artırma veya artırmama yetkisi vardır.
- Harç
tutarları yeniden değerleme oranında artacaktır.
Bakanlar Kurulunun farklı oranda artırma veya artırmama
yetkisi vardır.
- Çevre
temizlik vergisi tutarları yeniden değerleme oranında
artacaktır. Bakanlar Kurulunun farklı oranda artırma
veya artırmama yetkisi vardır.
Yeniden
değerleme oranının etkileyeceği bazı vergi rakamlarına
yukarıda yer verilmiş olup, yeniden değerleme oranının
ilanından sonra ve Bakanlar Kurulunun yetkisini kullanıp
kullanmamasına bağlı olarak, kesin tutarlar ayrıca
duyurulacaktır.
Hazırlayan;
Recep Bıyık
YMM
16.11.2009 |