Muhasebe Rehberi sayfasına gitmek için tıklayınız

Muhasebe  

Maliye

Vergi

Sigorta

İletişim

  SINAVLARA HAZIRLIK DERSLERİ :  TİCARİ ALACAKLAR  / 905.12.2006    

ara

 Ana Sayfa 

        Staj-Stajyer Rehberi

Makaleler 

Danışma Hattı 

                  Pratik Bilgiler

Beş Dakika Ara 

          2006 Uygulamaları


 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

AYHAN TEMUR

Serbest Muhasebeci Mali Müşavir

ASMMO Yönetim Kurulu Üyesi

05.12.2006

SINAVLARA HAZIRLIK DERSLERİ :  REESKONTLAR

 

REESKONTLAR

Sevgili Arkadaşlar; bugünkü konumuz Reeskontlar, bu konu hem çok kısa ve hem de mutlak soru olarak karşımıza gelecek konudur. Bu nedenle konuyu çok kısa ve yalın bir şekilde anlatmaya çalışacağım.

Öncelikle reeskontların anlaşılması adına konuyu bireyselleştirmek istiyorum. Arkadaşlar güncel hayatta insanlar hep bir koşuşturma içindedirler,pazara çıkıp alışveriş yaparlar,bankadan kredi çekerler,birilerine borç para verirler yada alırlar yani gün içerisinde hep birbirleriyle ilişki içindedirler.Çoğu zaman kendi kendimize hep şöyle bir ifadede bulunuruz; Borç, borç, borç, bakkala borç, manava borç,mağazaya borç, televizyon taksiti,arabanın taksiti, evin taksiti ,mobilyacıya borç vs. gibi bıktım artık bu borçlardan, toplu bir param olsa hepsini önceden ödeyip kurtulurum deriz.Gerçekten bir gün toplu paramız olsa mobilyacıya giderek 10 ay sonra ödeyeceğimiz 500 ytl'lik mobilya taksini 450 ytl ödeyeyim bu hesabı kapatırmısın gibi bir teklifte bulunmuş olsak acaba mobilyacı bize nasıl bir cevap verir sizce yani mobilyacı bize nasıl bir iyilik yapardı dersiniz, işte bu noktada eğer mobilyacı bizim 500 ytl lik borcumuza karşılık bizden 450 ytl kabul ederek hesabı kapatırsa yani 50 ytl lik bir iskonto yaparsa bu aradaki 50 ytl lik olumlu fark bizim için bir gelirdir ve kardır

Muhasebede bütün gelir ve karlar ilk kayıtta her zaman alacaklandırılır, bu örneğin tam tersi ise bir giderdir bir zarardır muhasebede bütün gider ve zararlar ilk kayıtta her zaman borçlandırılır.

Reeskont kelimesinin ne anlama geldiğine baktığımızda bu kelimenin İSKONTO olarak tanımlandığını görürüz.VUK nun 281.maddesine bakacak olursak BANKA,BANKER VE SİGORTA ŞİRKETLERİ alacak ve borc senetlerini Reeskonta tabi tutmak zorundalar,bunun dışında kalan işletmeler ise alacak ve borc senetlerini mukayyet yada diğer bir ifade ile kayıtlı değer ile veya tasarruf yani peşin değer ile değerlemeye tabi tutabilirler.Yani Banka,Banker ve Sigorta şirketleri alacak ve borç senetlerini değerleme gününde reeskonta tabi tutmak zorunda iken diğer işletmeler için bu zorunluluk yoktur,yani ihtiyaridir genelde davranış olarak zorunlu tutulmadığımız konuda hiç birşey yapmayız.Çünkü isteğe bağlı bir davranışı çoğunlukla gereksiz bulur ve uygulamayız.oysa uygulamada reeskontun ne kadar önemli olduğunu aşağıdaki örneklerde görebilirsiniz. Bu noktada reeskontu biraz daha açacak olursak şöyle diyebiliriz; Tasarruf değer ölçüsünün alacak ve borç senetlerine uygulanmasına muhasebe de REESKONT denir.Yada dönem sonu itibariyle vadesi henüz gelmemiş bulunan senetli alacakların ve senetli borçların üzerinde yazılı değerin GERÇEK değere dönüştürülmesi işlemine REESKONT işlemi denir.Alacak senetlerini reeskonta tabi tutan işletmeler Borç senetlerini de Reeskonta tabi tutmak zorundadırlar.

DEĞERLEME NEDİR: Değerleme FİYATLAMA yada bir iktisadi kıymete değer biçme olarak tanımlanır.

Tasarruf değeri: Bir iktisadi kıymetin değerleme gününde sahibi için arz ettiği değerdir. Örneğin;6 ay sonra tahsil edeceğiniz 800 ytl'lik bir alacağınızı, bugün tahsil ederseniz sizin için kaç parayı ifade eder.

Nominal değer: İtibari değer yada hertürlü senet ve paranın üzerinde yazılı değerdir.

İç iskonto: F=A .n.t/36500+(n.t)

A.senedin nominal değeri

n:gün sayısı

t:faiz oranı

F:faiz reeskontu

Tasarruf değeri=nominal değer-reeskont tutarı

Konunun anlaşılması için verdiğim bu formülün yerine getirilmesi ile ilgili bir soruya rastlamadım ancak burada çıkacak soru tipine bakalım.

ÖRNEK:İşletme 31/12/2006 tarihinde sahip olduğu 600 ytl nominal değerli alacak senelerinin tasarruf değeri 500 ytl olsun.

Bu durumda reeskont gideri 600-500=100 ytl olacaktır.

Buradaki mantık şu olmalı ; Benim bugün yani değerleme günü olan 31/12/2006 tarihinde elimde 600 ytl lik senet var ancak senedin üzerindeki tarih 20/06/2007 dir.Bu durumda kendimize şöyle bir soru sormalıyız; Bu 600 ytl lik senedi bugün yani 31/12/2006 da tahsil etmiş olsam benim için değeri ne olurdu,daha açıklayıcı bir ifade ile 20/06/2007 de tahsil edeceğim 600 ytl yi bugün 31/12/2006 da bana getirip verseler ben bu parayı 600 ytl olarak mı tahsil ederim yoksa erken tahsil ettiğim için iskonto mu yaparım, diyelim ki iskonto yaparak 500 ytl olarak tahsil ediyorum,öyleyse 100 ytl lik bir zararım söz konusudur.

bu durumda bir gider bir zarar sözkonosu olacaktır bir gideri gider yazmanın yolu onu borçlandırmaktı öyleyse;600-500=100 ytl.

ALACAK SENETLERİ

-----------------------31/12/2006---------------------------------

657-Reeskont faiz giderleri 100

          122-Alacak senetleri reeskontu(-) 100

-----------------------------------------------------------------------

buradaki 657 reeskont faiz giderleri dönem sonunda 690 Dönem k/z hesabının borcuna gönderilirken 122- Alacak senetleri reeskontu(-) 121-Alacak senetlerinin altında bir indirim olarak görülecektir.

Bu durumda aktife kayıtlı 600 ytl lik Alacak senedinin görünümü gerçek değeri 500 ytl olarak görülecektir.

121-Alacak senetleri 600

122-Alacak senetleri reeskontu(-) 100

----

----------------------------------------------------

Gerçek değer 500

 

Yeni yılda yapılacak kayıt ise,

-----------------------01/01/2007--------------------------------

122-Alacak senetleri reeskontu(-) 100

        647-Reeskont faiz gelirleri 100

-------------------------------------------------------------------------

yani daha önce gider yazmıştım, bir gideri yok etmenin en güzel yolu onu gelir

yazmaktan geçer.

BORÇ SENETLERİ İÇİN

işletmenin elinde 31/12/2006 günü yani değerleme günü 15/04/2007 tarihli 300 ytl lik borç senedi olsun, bu senetlerin tasarruf değerinin ise 250 ytl olduğunu varsayalım.

--------------------31/12/2006---------------------------------

322-borç senetleri reeskontu(-) 50

         647-reeskont faiz gelirleri 50

--------------------------------------------------------------

Borç senetlerimizi erken ödeseydik bize bir iskonto yapılacaktı bu yapılan iskonto bizim için bir gelir bir kardır o halde bütün gelir ve karlar alacaklandırılır,  burada 647-Reeskont faiz gelirleri 690-Dönem k/z hesabın alacağına gönderilirken 322- borç senetleri reeskontu(-), 321 borç senetlerinin altında bir indirim olarak görülecektir.

Dönem sonu itibariyle Borç senetlerinin Pasifteki gerçek değeri şöyle görülecektir.

321-Borç senetleri 300

322-Borç senetleri Reeskontu (-) 50

-----

------------------------------------------------

Gerçek değer 250

 

Yeni yılda yapılacak kayıt

--------------------01/01/2007---------------------------------

657-Reeskont faiz giderleri 50

  322-Borç senetleri reeskontu(-) 50

------------------------------------------------------------------

daha önce gelir yazmıştım ,geliri yok etmenin en güzel yolu onu gider yazmaktır.

 

Sevgili arkadaşlarım bugünkü konumuz kısaydı,aslında bu özel derslerde mümkün olduğunca kitap dilinden uzak sınıfta ders anlatırmış gibi konuyu anlatmak istiyorum ancak yazıya dökmek oldukca zor bir durum, bu kadar yalın ve anlaşılır anlatmaya çalışıyorum umarım anlıyorsunuzdur.

 

Devamı


AYHAN TEMUR

Serbest Muhasebeci Mali Müşavir

ASMMO Yönetim Kurulu Üyesi

Soru ve önerileriniz için:
ayhan_temur@hotmail.com

 

 

Copyrıght © 2005-2006  www.muhasebenet.net- Türkiye'nin muhasebe rehberi. Her hakkı saklıdır.