TABİİ
AFETLERDEN ZARAR GÖREN ÇİFTÇİLERE
YAPILACAK YARDIMLAR HAKKINDA
YÖNETMELİK BİRİNCİ BÖLÜM
(28.08.2006)
Amaç, Dayanak
ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 –
(1) Bu Yönetmeliğin amacı; yangın,
yer sarsıntısı, toprak kayması,
fırtına, taşkın, sel, don, dolu,
kuraklık, haşere ve hastalık gibi
nedenlerle tarımsal ürünleri,
canlı-cansız üretim araçları ve
tesisleri zarar gören veya yok olan,
bu yüzden çalışma ve üretme
imkânları önemli ölçüde bozulan
çiftçilere, çiftçilerin kurmuş
olduğu tarımsal amaçlı üretim
kooperatiflerine, Devlet tarafından
yapılması gerekli yardımlara ilişkin
usul ve esasları belirlemektir.
Dayanak
MADDE 2 –
(1) Bu Yönetmelik, 20/6/1977 tarihli
ve 2090 sayılı Tabii Afetlerden
Zarar Gören Çiftçilere Yapılacak
Yardımlar Hakkında Kanuna
dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3 –
(1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında;
a) Afet tertibi:
Bakanlık analitik bütçe sisteminde,
Hane Halkına Yapılan Transferler
tertibindeki, tabii afetlerden zarar
gören çiftçilere yapılacak yardımlar
bölümüne konulan ödeneği,
b) Bakan: Tarım ve
Köyişleri Bakanını,
c) Bakanlık: Tarım ve
Köyişleri Bakanlığını,
ç) Banka: Türkiye
Cumhuriyeti Ziraat Bankası Anonim
Şirketini,
d) Çiftçi: Bitkisel ve
hayvansal üretimle uğraşan gerçek
kişiyi,
e) İl müdürlüğü: Tarım
ve Köyişleri Bakanlığı il
müdürlüğünü,
f) İlçe müdürlüğü:
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ilçe
müdürlüğünü,
g) Kanun: 20/6/1977
tarihli ve 2090 sayılı Tabii
Afetlerden Zarar Gören Çiftçilere
Yapılacak Yardımlar Hakkında Kanunu,
ğ) Kooperatif: Tarımsal
amaçlı üretim kooperatiflerini,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Devlet Yardımı
Yardımın şekli
MADDE 4 –
(1) Yapılacak Devlet yardımları;
a) Kredi açma,
b) Karşılıksız tohum,
fide, fidan ve canlı hayvan veya
para verme,
c) İhtisas ve teknik
bilgi isteyen konularda ilgili
kuruluş uzmanlarınca yapılacak her
türlü teknik yardımda bulunma,
ç) Yapılacak veya
onarılacak tesislerin maliyetlerine
katılma,
şekillerinden biri ile
olur.
Yardımın şartları
MADDE 5 –
(1) Bu Yönetmelikte yer alan
yardımlardan, 5363 sayılı Tarım
Sigortaları Kanunu kapsamında
uygulama yılında yer alan riskler
için tarım sigortası yaptırmamış
üreticiler yararlanamaz.
(2) Yardımdan
yararlanılabilmesi için, çiftçi veya
çiftçilerin birlikte kurdukları
kooperatifler aşağıdaki şartları
haiz olmalıdır:
a) Tarımsal
ürünlerinin, canlı-cansız üretim
araçları ve tesisleri dahil tüm
tarımsal varlığının toplam parasal
değerinin en az %40 ve daha fazla
oranda zarar görmesi ile birlikte;
1) Çiftçinin veya
çiftçilerin birlikte kurdukları
kooperatiflerin bu zararı diğer
tarım ve tarım dışı gelirleri ile
karşılayacak gücünün bulunmaması,
2) Kredi veren banka,
kooperatif ve benzeri kuruluşlardan
zararlarını karşılayacak borç ve
tazminat alma imkânlarının
bulunmaması,
3) Zarar ve
ziyanlarının herhangi bir suretle
karşılanmamış olması,
b) Tarımsal
ürünlerinin, canlı-cansız üretim
araçları ve tesislerinin %40’dan
daha az zarar görmesi ile birlikte;
1) Kredi alma imkânı
bulunmaması,
2) Tarım dışı gelirinin
yeterli bulunmaması dolayısıyla,
tarımsal faaliyetlerini devam
ettiremeyecek ve geçimini
sağlayamayacak kadar muhtaç olması,
(3) İkinci fıkranın (a)
veya (b) bentlerindeki şartları
taşıyan yardıma muhtaç çiftçi
ailesinin, bu Yönetmelikte yer alan
yardımlardan yararlanabilmesi için,
yıllık gelir toplamının, her yıl
Bakanlar Kurulunca açıklanan 16 yaş
ve üzeri asgari ücret brütünün
yıllık toplamının üç katına tekabül
eden miktar veya altında olması
gereklidir.
(4) Çiftçi, hem
kooperatif üyesi hem de gerçek kişi
olması halinde, kooperatif kanalıyla
veya gerçek kişi olarak ancak bir
yardımdan yararlanabilir.
Yardımın sırası
MADDE 6 –
(1) Afet tertibine aktarılan ödenek
imkânları çerçevesinde, zarar gören
üreticilere, il hasar tespit
komisyon kararlarının tarih sırasına
göre yardım yapılır.
Tesis maliyetine katılım yardımı
MADDE 7 –
(1) Tesis maliyetine katılım
yardımı; sadece çiftçilerin birlikte
ve müşterek olarak kullandıkları ve
yararlandıkları araç ve tesisler
için, araç ve tesisin onarılması
veya yenisinin sağlanmasına katılım
payı olarak yapılır. Tesisin
onarılması veya yenisinin
sağlanmasına katılım payı, zarar
gören tesise emsal tesis bedeli
üzerinden hazırlanan proje tutarının
%70’ini geçemez.
Yardımın oranı
MADDE 8 –
(1) Kanunda tanımlanan afetlerden
zarar gören çiftçilerin zarar
oranlarının %70’i oranında yardım
yapılır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Hasar Tespit
Komisyonları, Görevleri ve
Sorumlulukları
Hasar tespit komisyonları
MADDE 9 –
(1) Tabii afetlerden zarar gören
çiftçi ve kooperatiflerin zarar ve
ziyanlarının mahiyetini, hasar
oranlarını, kredi kuruluşlarından
kredi kullanıp kullanamayacağını,
diğer varlık ve gelirlerini tespit
etmek üzere il ve ilçelerde hasar
tespit komisyonları kurulur.
a) İl hasar tespit
komisyonu: vali veya adına
görevlendireceği yardımcısının
başkanlığında, defterdar, il müdürü,
il müdürlüğü destekleme şube müdürü,
banka müdürü ve ziraat odası başkanı
veya yetkili kılacakları birer
temsilciden teşekkül eder.
b) İlçe hasar tespit
komisyonu: kaymakam veya adına
görevlendirilen vekilinin
başkanlığında, ilçe müdürü, ilçe
müdürlüğünde görevli teknik personel
veya sağlık personeli, mal müdürü,
banka müdürü, ziraat odası başkanı
veya yetkili kılacakları birer
temsilci ile ilgili muhtarlar ve
belediye teşkilatı olan yerlerde
çiftçi mallarını koruma başkanından
teşekkül eder.
(2) Komisyon kararları
oybirliği ile alınır.
(3) Komisyon
başkanları, lüzumlu görülmesi
halinde konuyla ilgili diğer kurum
ve kuruluş temsilcilerini komisyon
toplantılarına çağırabilir.
Hasar tespit işlemleri
MADDE 10 –
(1) Kanunda tanımlanan afetlerden
herhangi birinin meydana gelmesi
halinde, zarar gören çiftçi veya
ilgili muhtar tarafından, özel
durumlar hariç, en geç bir hafta
içerisinde mahallin mülki amirliğine
dilekçe ile başvuru yapılır.
(2) Bu başvuru üzerine
hasar tespit komisyonu başkanı
derhal komisyonu toplayarak, hasarın
yerinde tespit edilmesini sağlayacak
sürede, tabii afetin meydana geldiği
mahale gidilecek günü tespit eder ve
tabii afetten zarar gören çiftçi
veya temsilcisi ile ilgili muhtarın,
tespit edilen tarihte mahallinde
bulunması gerekliliği en kısa
zamanda ilgili muhtarlıklara
duyurulur.
(3) Hasar tespit
komisyonları aşağıdaki tespitleri
yapar:
a) Tarımsal varlık ile
zarar gören varlığın tespitinde;
1) Çiftçinin adı ve
soyadı,
2) Türkiye Cumhuriyeti
kimlik numarası,
3) Tabii afetten zarar
gören çiftçinin bağlı bulunduğu il,
ilçe, bucak, belde ve köyü,
4) Gün, ay ve yıl
olarak tabii afetin meydana geldiği
tarih,
5) Tabii afetin nevi,
6) Ürünlerin dekar
olarak alanları, çeşitleri ve
parasal değeri,
7) Hayvan varlığının
cinsi, sayısı ve parasal değeri,
8) Tarımsal amaçlı
üretim araçları ve tesisleri ile
bunların parasal değerleri,
cetvellerde yer alır.
b) Diğer gelirlerin
tespitinde:
1) Hasar tespiti
sırasında zarar gören çiftçinin,
sosyal güvenlik kurumlarından maaşı,
ticari geliri ve kira gelirleri gibi
diğer gelirleri konusunda beyanı ile
ilgili belgeler alınır.
2) Tarımsal
varlıklarındaki zarar oranı % 40’ın
üzerinde olan çiftçiler, genel zarar
oranının belirlenmesi amacı ile
diğer gelirleri ile ilgili belgeleri
komisyonun belirleyeceği süre
içerisinde komisyona ibraz ederler.
(4) Toprak kayması
sonucunda, çiftçi mülkiyetindeki
toprağın tekrar tarımsal amaçla
kullanılamayacağının tespiti
halinde, arazi değeri tarımsal
varlığa dahil edilir.
(5)Yangın afeti sadece
doğal nedenlerden kaynaklanıyorsa bu
Yönetmelik kapsamında
değerlendirilir.
İlçe hasar tespit komisyonunun
görevleri
MADDE 11 –
(1) İlçe hasar tespit komisyonu,
arazide yaptığı hasar tespit
çalışmaları sonucunda hazırladığı
hasar tespit listesinin, ilgili köy
veya mahalle muhtarlıklarında askıya
çıkarılarak on gün süre ile ilan
edilmesini sağlar. Askıya çıkarılma
ve askıdan indirilme saat ve tarih
belirtilmek suretiyle tutanakla
tespit edilir. Tutanak muhtar veya
bir aza tarafından imzalanır.
(2) Bu süre içerisinde;
çiftçiler hasar tespit komisyonu
tarafından hazırlanan listelere
gerekçeli olarak itiraz edebilirler.
Komisyon itiraz dilekçelerini
inceleyerek, gerek gördüğü takdirde
mahallinde dilekçe sahibinin de
katılımıyla tespitte bulunur. Söz
konusu sürenin bitiminden sonra
yapılan itirazlar değerlendirilmez.
(3) Yapılan hasar
tespitleri neticesinde ek-1’de yer
alan cetvel iki nüsha olarak tanzim
edilip ilgililerce imzalanır.
(4) Çiftçi bazında
tanzim edilen ek-1’deki cetvellere
göre, ilçe toplamının yer aldığı
ek-2’deki cetvel ile % 40 ve üzeri
zarar görüp, 5 inci maddenin ikinci
fıkrasındaki şartları haiz olan
çiftçiler için düzenlenen ek-3’de
yer alan cetvel iki nüsha tanzim
edilerek komisyon üyelerince
imzalanır.
(5) Çiftçilerin
durumları değerlendirildikten sonra
ek-1, ek-2 ve ek-3’de yer alan
cetveller komisyon kararına bağlanır
ve birer nüsha olarak il hasar
tespit komisyonuna gönderilir.
İl hasar tespit komisyonunun
görevleri
MADDE 12 –
(1) İl hasar tespit komisyonu,
ilçelerden gelen ilçe komisyon
kararları ile hasar tespit
cetvellerini tetkik eder ve karara
bağlayarak, ek-4 ve ek-5’de yer alan
cetvelleri tanzim eder.
(2) İl hasar tespit
komisyonu, afetin meydana geldiği
tarihten itibaren en geç elli gün
içinde komisyon kararını, ek-4’de
yer alan cetvel ile ilçe bazında
hazırlanmış ek-5’de yer alan
cetvelin birer nüshasını Bakanlığa
gönderir.
(3) Afetler ile ilgili
çalışmaların yasal süresinin ertesi
yıla sarkması halinde komisyon
kararı, takip eden yılda öncelikle
değerlendirilir.
Sorumluluklar
MADDE 13 –
(1) Tabii afetten zarar gören
çiftçilerin zararlarını, tarımsal
varlıklarını, diğer gelirlerini
tespit etmek ve Bakanlıktan yardım
talebinde bulunmak komisyonların
görevi olup, oluşan aksaklıklar ve
yapılacak usulsüz ödemelerden
komisyon üyeleri sorumludur.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Devlet
Yardımının Tahsisi ve
Kullandırılması
Devlet yardımının kaynağı
MADDE 14 –
(1) Kanun gereğince, tabii
afetlerden zarar gören çiftçilere
yapılacak yardım ve harcamalar, bu
amaçla Bakanlık bütçesine konulacak
ödeneklerle sınırlı olacak şekilde
karşılanır.
Devlet yardımının kullandırılması
MADDE 15 –
(1) Tahsis edilen yardım, il hasar
tespit komisyonlarınca daha önceden
hazırlanan cetvellere istinaden
komisyon kararlarındaki talebe göre
kullandırılır.
Devlet yardımının tahsisi
MADDE 16 –
(1) Devlet yardımının tahsisi
aşağıdaki şekillerde yapılır:
a) Karşılıksız nakdi
yardım; il hasar tespit komisyon
kararı ile belirlenmiş, ödeme
cetvellerindeki talepler, afet
tertiplerine aktarılan ödenek
imkanları çerçevesinde
değerlendirilerek Bakan Olur’una
bağlanır. Bakan Olur’una istinaden
il müdürlüğüne gönderilen ödenek, il
müdürlüğünce tabii afetten zarar
gören çiftçilerin Bankada açtırmış
oldukları hesaplarına yatırılmak
üzere tahakkuka bağlanarak
defterdarlık muhasebe müdürlüğüne
gönderilir.
b) Karşılıksız ayni
yardım; il hasar tespit
komisyonlarınca talep edilen ayni
yardım tutarları, il müdürlükleri
hesabına gönderilir. Ayni yardım
talepleri yürürlükteki ihale
mevzuatı çerçevesinde temin edilerek
çiftçilere teslim edilir. Ancak,
Bakanlıkça gerekli görüldüğü
takdirde komisyon kararlarındaki
ayni yardım talepleri nakdi yardım
şeklinde karşılanabilir.
c) Kredi yardımı; il
hasar tespit komisyonlarınca kredi
yardımı talep edilen çiftçilere
kullandırılır.
(2) Tabii afetlerden
zarar gören çiftçilere kredi
kullandırılması, tahsil ve takip
işlemleri ile ilgili olarak Bankaca
yapılacak masrafların karşılanması
için Bankaya hizmet komisyonu
ödenir. Söz konusu komisyon oranının
belirlenmesi, kullandırılacak
kredilerin Bankaya aktarım şekli,
kredinin vadesi, faiz oranı, teminat
ve tahsilatı ile ilgili konularda
Hazine Müsteşarlığı ile Bakanlık
arasında protokol yapılır.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Devlet
Yardımının Durdurulması ve Geri
Alınması
Nakdi yardımın durdurulması veya
geri alınması
MADDE 17 –
(1) Bakanlık merkez, il ve ilçe
müdürlüklerince yapılan
kontrollerde, hasar tespit
komisyonlarınca çiftçiye haksız
ödeme yapıldığının tespit edilmesi
halinde, çiftçiye tebligat yapılarak
geri ödeme için bir ay süre verilir.
Sürenin sonunda geri ödeme
yapılmazsa, yapılan ve yapılmakta
olan yardım durdurulur ve
karşılıksız yardımlar genel
hükümlere göre tahsil edilir.
Ayni yardımların durdurulması veya
geri alınması
MADDE 18 –
(1) Ayni olarak yapılan yardımın iki
yıl içinde satılması, devredilmesi
veya başka amaçla kullanıldığının
komisyon tarafından tespiti halinde
ayni yardıma el konulur. Ayni olarak
yapılan yardımın mevcut olmaması
halinde, bedelleri yardım yapılan
kişiden tahsil edilir.
ALTINCI BÖLÜM
Son hükümler
Yürürlükten kaldırılan mevzuat
MADDE 19 –
(1) 25/9/1978 tarihli ve 7/16642
sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile
yürürlüğe konulan Tabii Afetlerden
Zarar Gören Çiftçilere Yapılacak
Yardımlar Hakkında Yönetmelik
yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 20 –
(1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde
yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 21 –
(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Tarım
ve Köyişleri Bakanı yürütür.
Ekler İçin
Tıklayınız |