ÇEVRE KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK
YAPILMASINA DAİR KANUN
Kanun No. 5491
|
|
Kabul Tarihi :
26.04.2006 |
MADDE 1–
9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanununun 1 inci
maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"MADDE 1- Bu Kanunun amacı, bütün
canlıların ortak varlığı olan çevrenin, sürdürülebilir çevre
ve sürdürülebilir kalkınma ilkeleri doğrultusunda
korunmasını sağlamaktır."
MADDE 2-
2872 sayılı Kanunun 2 nci maddesi aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
"MADDE 2- Bu Kanunda geçen
terimlerden;
Çevre: Canlıların yaşamları boyunca
ilişkilerini sürdürdükleri ve karşılıklı olarak etkileşim
içinde bulundukları biyolojik, fiziksel, sosyal, ekonomik ve
kültürel ortamı,
Çevre korunması: Çevresel değerlerin
ve ekolojik dengenin tahribini, bozulmasını ve yok olmasını
önlemeye, mevcut bozulmaları gidermeye, çevreyi
iyileştirmeye ve geliştirmeye, çevre kirliliğini önlemeye
yönelik çalışmaların bütününü,
Çevre kirliliği: Çevrede meydana gelen
ve canlıların sağlığını, çevresel değerleri ve ekolojik
dengeyi bozabilecek her türlü olumsuz etkiyi,
Sürdürülebilir çevre: Gelecek
kuşakların ihtiyaç duyacağı kaynakların varlığını ve
kalitesini tehlikeye atmadan, hem bugünün hem de gelecek
kuşakların çevresini oluşturan tüm çevresel değerlerin her
alanda (sosyal, ekonomik, fizikî vb.) ıslahı, korunması ve
geliştirilmesi sürecini,
Sürdürülebilir kalkınma: Bugünkü ve
gelecek kuşakların, sağlıklı bir çevrede yaşamasını güvence
altına alan çevresel, ekonomik ve sosyal hedefler arasında
denge kurulması esasına dayalı kalkınma ve gelişmeyi,
Alıcı ortam: Hava, su, toprak
ortamları ile bu ortamlarla ilişkili ekosistemleri,
Doğal varlık: Bütün bitki, hayvan,
mikroorganizmalar ile bunların yaşama ortamlarını,
Doğal kaynak: Hava, su, toprak ve
doğada bulunan cansız varlıkları,
Kirleten: Faaliyetleri sırasında veya
sonrasında doğrudan veya dolaylı olarak çevre kirliliğine,
ekolojik dengenin ve çevrenin bozulmasına neden olan gerçek
ve tüzel kişileri,
Ekosistem: Canlıların kendi aralarında
ve cansız çevreleriyle ilişkilerini bir düzen içinde
yürüttükleri biyolojik, fiziksel ve kimyasal sistemi,
Atıksu: Evsel, endüstriyel, tarımsal
ve diğer kullanımlar sonucunda kirlenmiş veya özellikleri
kısmen veya tamamen değişmiş suları,
Atıksu altyapı tesisleri: Evsel
ve/veya endüstriyel atıksuları toplayan kanalizasyon sistemi
ile atıksuların arıtıldığı ve alıcı ortama verilmesinin
sağlandığı sistem ve tesislerin tamamını,
Arıtma tesisi: Her türlü faaliyet
sonucu oluşan katı, sıvı ve gaz halindeki atıkların
yönetmeliklerde belirlenen standartları sağlayacak şekilde
arıtıldığı tesisleri,
Ekolojik denge: İnsan ve diğer
canlıların varlık ve gelişmelerini doğal yapılarına uygun
bir şekilde sürdürebilmeleri için gerekli olan şartların
bütününü,
Sulak alan: Doğal veya yapay, devamlı
veya geçici, suları durgun veya akıntılı, tatlı, acı veya
tuzlu, denizlerin gelgit hareketlerinin çekilme devresinde
altı metreyi geçmeyen derinlikleri kapsayan, başta su
kuşları olmak üzere canlıların yaşama ortamı olarak önem
taşıyan bütün sular, bataklık, sazlık ve turbiyeler ile bu
alanların kıyı kenar çizgisinden itibaren kara tarafına
doğru ekolojik açıdan sulak alan kalan yerleri,
Biyolojik çeşitlilik: Ekosistemlerin,
türlerin, genlerin ve bunlar arasındaki ilişkilerin
tamamını,
Atık: Herhangi bir faaliyet sonucunda
oluşan, çevreye atılan veya bırakılan her türlü maddeyi,
Katı atık: Üreticisi tarafından
atılmak istenen ve toplumun huzuru ile özellikle çevrenin
korunması bakımından, düzenli bir şekilde bertaraf edilmesi
gereken katı atık maddeleri,
Evsel katı atık: Tehlikeli ve zararlı
atık kapsamına girmeyen konut, sanayi, işyeri, piknik
alanları gibi yerlerden gelen katı atıkları,
Tehlikeli atık: Fiziksel, kimyasal
ve/veya biyolojik yönden olumsuz etki yaparak ekolojik denge
ile insan ve diğer canlıların doğal yapılarının bozulmasına
neden olan atıklar ve bu atıklarla kirlenmiş maddeleri,
Tehlikeli kimyasallar: Fiziksel,
kimyasal ve/veya biyolojik yönden olumsuz etki yaparak
ekolojik denge ile insan ve diğer canlıların doğal
yapılarının bozulmasına neden olan her türlü kimyasal madde
ve ürünleri,
Kirli balast: Duran veya seyir
halindeki tankerden, gemiden veya diğer deniz araçlarından
su üzerine bırakıldığında; su üstünde veya bitişik sahil
hattında petrol, petrol türevi veya yağ izlerinin
görülmesine neden olan veya su üstünde ya da su altında renk
değişikliği oluşturan veya askıda katı madde/emülsiyon
halinde maddelerin birikmesine yol açan balast suyunu,
Çevresel etki değerlendirmesi:
Gerçekleştirilmesi plânlanan projelerin çevreye olabilecek
olumlu ve olumsuz etkilerinin belirlenmesinde, olumsuz
yöndeki etkilerin önlenmesi ya da çevreye zarar vermeyecek
ölçüde en aza indirilmesi için alınacak önlemlerin, seçilen
yer ile teknoloji alternatiflerinin belirlenerek
değerlendirilmesinde ve projelerin uygulanmasının izlenmesi
ve kontrolünde sürdürülecek çalışmaları,
Proje tanıtım dosyası: Gerçekleşmesi
plânlanan projenin yerini, özelliklerini, olası olumsuz
etkilerini ve öngörülen önlemleri içeren, projeyi genel
boyutları ile tanıtan bilgi ve belgeleri içeren dosyayı,
Stratejik çevresel değerlendirme:
Onaya tâbi plân ya da programın onayından önce plânlama veya
programlama sürecinin başlangıcından itibaren, çevresel
değerlerin plân ve programa entegre edilmesini sağlamak,
plân ya da programın olası çevresel etkilerini en aza
indirmek ve karar vericilere yardımcı olmak üzere katılımcı
bir yaklaşımla sürdürülen ve yazılı bir raporu da içeren
çevresel değerlendirme çalışmalarını,
Çevre yönetimi: İdarî, teknik, hukukî,
politik, ekonomik, sosyal ve kültürel araçları kullanarak
doğal ve yapay çevre unsurlarının sürdürülebilir kullanımını
ve gelişmesini sağlamak üzere yerel, bölgesel, ulusal ve
küresel düzeyde belirlenen politika ve stratejilerin
uygulanmasını,
Çevre yönetim birimi/Çevre görevlisi:
Bu Kanun ve Kanuna göre yürürlüğe konulan düzenlemeler
uyarınca denetime tâbi tesislerin faaliyetlerinin mevzuata
uygunluğunu, alınan tedbirlerin etkili olarak uygulanıp
uygulanmadığını değerlendiren, tesis içi yıllık denetim
programları düzenleyen birim ya da görevliyi,
Çevre gönüllüsü: Bakanlıkça, uygun
niteliklere sahip kişiler arasından seçilen ve bu Kanun ve
Kanuna göre yürürlüğe konulan düzenlemelere aykırı
faaliyetleri Bakanlığa iletmekle görevli ve yetkili
kişiyi,
Hassas alan: Ötrofikasyon riski yüksek
olan ve Bakanlıkça belirlenecek kıyı ve iç su alanlarını,
Çevreye ilişkin bilgi: Su, hava,
toprak, bitki ve hayvan varlığı ile bunları olumsuz olarak
etkileyen veya etkileme ihtimali bulunan faaliyetler ve
alınan idarî ve teknik önlemlere ilişkin olarak mevcut
bulunan her türlü yazılı, sözlü veya görüntülü bilgi veya
veriyi,
İş termin plânı: Atıksu ve evsel
nitelikli katı atık kaynaklarının yönetmelikte belirtilen
alıcı ortam deşarj standartlarını sağlamak için yapmaları
gereken atıksu arıtma tesisi ve/veya kanalizasyon gibi
altyapı tesisleri ile katı atık bertaraf tesislerinin
gerçekleştirilmesi sürecinde yer alan yer seçimi, proje,
ihale, inşaat, işletmeye alma gibi işlerin zamanlamasını
gösteren plânı,
Risk değerlendirmesi: Belirli kimyasal
madde ya da maddelerin potansiyel tehlikelerinin
belirlenmesi ve sonuçlarının hesaplanması yönünde kullanılan
yöntemler bütününü,
İyonlaştırıcı olmayan radyasyon:
İyonlaşmaya neden olmayan elektromanyetik dalgaları,
Elektromanyetik alan: Elektrik ve
manyetik alan bileşenleri olan dalgaların oluşturduğu alanı,
Koku: İnsanda koku alma duygusunu
harekete geçiren ve kokunun algılanmasına neden olan uçucu
maddelerin yarattığı etkiyi,
Hava kalitesi: İnsan ve çevresi
üzerine etki eden hava kirliliğinin göstergesi olan, çevre
havasında mevcut hava kirleticilerin artan miktarıyla azalan
kalitelerini,
Bakanlık: Çevre ve Orman Bakanlığını,
ifade eder."
MADDE 3-
2872 sayılı Kanunun 3 üncü maddesi aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
"MADDE 3- Çevrenin korunmasına,
iyileştirilmesine ve kirliliğinin önlenmesine ilişkin genel
ilkeler şunlardır:
a) Başta idare, meslek odaları,
birlikler ve sivil toplum kuruluşları olmak üzere herkes,
çevrenin korunması ve kirliliğin önlenmesi ile görevli olup
bu konuda alınacak tedbirlere ve belirlenen esaslara uymakla
yükümlüdürler.
b) Çevrenin korunması, çevrenin
bozulmasının önlenmesi ve kirliliğin giderilmesi
alanlarındaki her türlü faaliyette; Bakanlık ve yerel
yönetimler, gerekli hallerde meslek odaları, birlikler ve
sivil toplum kuruluşları ile işbirliği yaparlar.
c) Arazi ve kaynak kullanım
kararlarını veren ve proje değerlendirmesi yapan yetkili
kuruluşlar, karar alma süreçlerinde sürdürülebilir kalkınma
ilkesini gözetirler.
d) Yapılacak ekonomik faaliyetlerin
faydası ile doğal kaynaklar üzerindeki etkisi sürdürülebilir
kalkınma ilkesi çerçevesinde uzun dönemli olarak
değerlendirilir.
e) Çevre politikalarının oluşmasında
katılım hakkı esastır. Bakanlık ve yerel yönetimler; meslek
odaları, birlikler, sivil toplum kuruluşları ve
vatandaşların çevre hakkını kullanacakları katılım ortamını
yaratmakla yükümlüdür.
f) Her türlü faaliyet sırasında doğal
kaynakların ve enerjinin verimli bir şekilde kullanılması
amacıyla atık oluşumunu kaynağında azaltan ve atıkların geri
kazanılmasını sağlayan çevre ile uyumlu teknolojilerin
kullanılması esastır.
g) Kirlenme ve bozulmanın önlenmesi,
sınırlandırılması, giderilmesi ve çevrenin iyileştirilmesi
için yapılan harcamalar kirleten veya bozulmaya neden olan
tarafından karşılanır. Kirletenin kirlenmeyi veya bozulmayı
durdurmak, gidermek veya azaltmak için gerekli önlemleri
almaması veya bu önlemlerin yetkili makamlarca doğrudan
alınması nedeniyle kamu kurum ve kuruluşlarınca yapılan
gerekli harcamalar 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil
Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre kirletenden tahsil
edilir.
h) Çevrenin korunması, çevre
kirliliğinin önlenmesi ve giderilmesi için uyulması zorunlu
standartlar ile vergi, harç, katılma payı, yenilenebilir
enerji kaynaklarının ve temiz teknolojilerin teşviki,
emisyon ücreti ve kirletme bedeli alınması, karbon ticareti
gibi piyasaya dayalı mekanizmalar ile ekonomik araçlar ve
teşvikler kullanılır.
ı) Bölgesel ve küresel çevre
sorunlarının çözümüne yönelik olarak taraf olduğumuz
uluslararası anlaşmalar sonucu ortaya çıkan ulusal hak ve
yükümlülüklerin yerine getirilmesi için gerekli teknik,
idarî, malî ve hukukî düzenlemeler Bakanlığın
koordinasyonunda yapılır.
Gerçek ve tüzel kişiler, bu
düzenlemeler sonucu ortaya çıkabilecek maliyetleri
karşılamakla yükümlüdür.
j)
Çevrenin korunması, çevre kirliliğinin önlenmesi ve çevre
sorunlarının çözümüne yönelik gerekli teknik, idarî, malî ve
hukukî düzenlemeler Bakanlığın koordinasyonunda yapılır.
2690 sayılı Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Kanunu kapsamındaki
konular Türkiye Atom Enerjisi Kurumu tarafından yürütülür."
MADDE 4-
2872 sayılı Kanunun İkinci Bölümünün başlığı "Yüksek Çevre
Kurulu ve Görevleri" olarak değiştirilmiş ve mülga 4 üncü
maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde yeniden
düzenlenmiştir.
"Yüksek Çevre Kurulu
MADDE 4- Başbakanın başkanlığında,
Başbakanın bulunmadığı zamanlarda Çevre ve Orman Bakanının
başkanlığında, Başbakanın belirleyeceği sayıda bakan ile
Bakanlık Müsteşarından oluşan Yüksek Çevre Kurulu
kurulmuştur.
Diğer bakanlar gündeme göre Kurul
toplantılarına başkan tarafından çağrılabilir.
Kurul yılda en az bir defa toplanır.
Kurulun sekretarya hizmetleri
Bakanlıkça yürütülür.
Kurulun çalışmaları ile ilgili
konularda ön hazırlık ve değerlendirme yapmak üzere,
Bakanlık Müsteşarının başkanlığında ilgili bakanlık
müsteşarları, diğer kurum ve kuruluşların en üst düzey
yetkili amirlerinin katılımı ile toplantılar düzenlenir. Bu
toplantılara gündeme göre ilgili kamu kurumu niteliğindeki
kuruluşların birlik temsilcileri, meslek kuruluşları, sivil
toplum kuruluşları, yerel yönetim temsilcileri, üniversite
temsilcileri ve bilimsel kuruluşların temsilcileri davet
edilir.
Kurulun çalışma usûl ve esasları ile
diğer hususlar yönetmelikle belirlenir."
MADDE 5-
2872 sayılı Kanunun mülga 5 inci maddesi başlığı ile
birlikte aşağıdaki şekilde yeniden düzenlenmiştir.
"Yüksek Çevre Kurulunun görevleri
MADDE 5- Yüksek Çevre Kurulunun
görevleri şunlardır:
a) Etkin bir çevre yönetiminin
sağlanması için hedef, politika ve strateji belirlemek.
b)
Sürdürülebilir kalkınma ilkesi çerçevesinde ekonomik
kararlara çevre boyutunun dahil edilmesine imkân veren
hukukî ve idarî tedbirleri belirlemek.
c) Birden fazla bakanlık ve kuruluşu
ilgilendiren çevre konularına ilişkin uyuşmazlıklarda nihai
kararı vermek."
MADDE 6-
2872 sayılı Kanunun 9 uncu maddesi başlığı ile birlikte
aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"Çevrenin korunması
MADDE 9- Çevrenin korunması amacıyla;
a) Doğal çevreyi oluşturan biyolojik
çeşitlilik ile bu çeşitliliği barındıran ekosistemin
korunması esastır. Biyolojik çeşitliliği koruma ve kullanım
esasları, yerel yönetimlerin, üniversitelerin, sivil toplum
kuruluşlarının ve ilgili diğer kuruluşların görüşleri
alınarak belirlenir.
b) Ülke fizikî mekânında,
sürdürülebilir kalkınma ilkesi doğrultusunda,
koruma-kullanma dengesi gözetilerek kentsel ve kırsal
nüfusun barınma, çalışma, dinlenme, ulaşım gibi ihtiyaçların
karşılanması sonucu oluşabilecek çevre kirliliğini önlemek
amacıyla nazım ve uygulama imar plânlarına esas teşkil etmek
üzere bölge ve havza bazında 1/50.000-1/100.000 ölçekli
çevre düzeni plânları Bakanlıkça yapılır, yaptırılır ve
onaylanır. Bölge ve havza bazında çevre düzeni plânlarının
yapılmasına ilişkin usûl ve esaslar Bakanlıkça çıkarılacak
yönetmelikle belirlenir.
c) Ulusal mevzuat ve taraf olduğumuz
uluslararası sözleşmeler ile koruma altına alınarak koruma
statüsü kazandırılmış alanlar ve ekolojik değeri olan hassas
alanların her tür ölçekteki plânlarda gösterilmesi
zorunludur. Koruma statüsü kazandırılmış alanlar ve ekolojik
değeri olan alanlar, plân kararı dışında kullanılamaz.
d) Ülke ve dünya ölçeğinde ekolojik
önemi olan, çevre kirlenmeleri ve bozulmalarına duyarlı
toprak ve su alanlarını, biyolojik çeşitliliğin, doğal
kaynakların ve bunlarla ilgili kültürel kaynakların gelecek
kuşaklara ulaşmasını emniyet altına almak üzere gerekli
düzenlemelerin yapılabilmesi amacıyla, Özel Çevre Koruma
Bölgesi olarak tespit ve ilan etmeye, bu alanlarda
uygulanacak koruma ve kullanma esasları ile plân ve
projelerin hangi bakanlıkça hazırlanıp yürütüleceğini
belirlemeye Bakanlar Kurulu yetkilidir.
Bu bölgelere ilişkin plân ve
projelerde; 3/5/1985 tarihli ve 3194 sayılı İmar Kanununun 9
uncu maddesi, 4/4/1990 tarihli ve 3621 sayılı Kıyı Kanununun
plân onama yetkisini düzenleyen hükümleri, 21/7/1983 tarihli
ve 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma
Kanununun 8 inci maddesinin tabiat varlıkları, doğal sit
alanları ve bunların korunma alanlarının tespit ve tescili
dışında kalan yetkileri düzenleyen hükümleri ile aynı
Kanunun 17 nci maddesinin (a) bendi hükümleri uygulanmaz.
e) Sulak alanların doğal yapılarının
ve ekolojik dengelerinin korunması esastır. Sulak alanların
doldurulması ve kurutulması yolu ile arazi kazanılamaz. Bu
hükme aykırı olarak arazi kazanılması halinde söz konusu
alan faaliyet sahibince eski haline getirilir.
Sulak alanların korunması ve
yönetimine ilişkin usûl ve esaslar ilgili kurum ve
kuruluşların görüşü alınarak Bakanlıkça çıkarılacak
yönetmelikle belirlenir.
f) Biyolojik çeşitliliğin
sürdürülebilirliliğinin sağlanması bakımından nesli tehdit
veya tehlike altında olanlar ile nadir bitki ve hayvan
türlerinin korunması esas olup, mevzuata aykırı biçimde
ticarete konu edilmeleri yasaktır.
g) Doğal kaynakların ve varlıkların
korunması, kirliliğinin ve tahribatının önlenmesi ve
kalitesinin iyileştirilmesi için gerekli idarî, hukukî ve
teknik esaslar Bakanlık tarafından belirlenir.
h) Ülkenin deniz, yeraltı ve yerüstü
su kaynaklarının ve su ürünleri istihsal alanlarının
korunarak kullanılmasının sağlanması ve kirlenmeye karşı
korunması esastır. Atıksu yönetimi ile ilgili politikaların
oluşturulması ve koordinasyonunun sağlanması Bakanlığın
sorumluluğundadır. Su ürünleri istihsal alanları ile ilgili
alıcı ortam standartları Tarım ve Köyişleri Bakanlığınca
belirlenir.
Denizlerde yapılacak balık
çiftlikleri, hassas alan niteliğindeki kapalı koy ve
körfezler ile doğal ve arkeolojik sit alanlarında kurulamaz.
Alıcı su ortamlarına atıksu
deşarjlarına ilişkin usûl ve esaslar Bakanlıkça çıkarılacak
yönetmelikle belirlenir.
ı) Çevrenin korunması ve kamuoyunda
çevre bilincinin geliştirilmesi amacıyla, okul öncesi
eğitimden başlanarak Millî Eğitim Bakanlığına bağlı örgün
eğitim kurumlarının öğretim programlarında çevre ile ilgili
konulara yer verilmesi esastır.
Yaygın eğitime yönelik olarak, radyo
ve televizyon programlarında da çevrenin önemine ve çevre
bilincinin geliştirilmesine yönelik programlara yer
verilmesi esastır. Türkiye Radyo- Televizyon Kurumu ile özel
televizyon kanallarına ait televizyon programlarında ayda en
az iki saat, özel radyo kanallarının programlarında ise ayda
en az yarım saat eğitici yayınların
yapılması zorunludur. Bu yayınların % 20’sinin
izlenme ve dinlenme oranı en yüksek saatlerde yapılması
esastır. Radyo ve Televizyon Üst Kurulu, görev alanına giren
hususlarda bu maddenin takibi ile yükümlüdür.
j) Çevre ile ilgili olarak toplanan
her türlü kaynak ve gelir, tahsisi mahiyette olup, öncelikle
çevrenin korunması, geliştirilmesi, ıslahı ve kirliliğin
önlenmesi için kullanılır.”
MADDE 7-
2872 sayılı Kanunun 10 uncu maddesi aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
"MADDE 10- Gerçekleştirmeyi
plânladıkları faaliyetleri sonucu çevre sorunlarına yol
açabilecek kurum, kuruluş ve işletmeler, Çevresel Etki
Değerlendirmesi Raporu veya proje tanıtım dosyası
hazırlamakla yükümlüdürler.
Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu
Kararı veya Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir
Kararı alınmadıkça bu projelerle ilgili onay, izin, teşvik,
yapı ve kullanım ruhsatı verilemez; proje için yatırıma
başlanamaz ve ihale edilemez.
Petrol, jeotermal kaynaklar ve maden
arama faaliyetleri, Çevresel Etki Değerlendirmesi kapsamı
dışındadır.
Çevresel Etki Değerlendirmesine tâbi
projeler ve Stratejik Çevresel Değerlendirmeye tâbi plân ve
programlar ve konuya ilişkin usûl ve esaslar Bakanlıkça
çıkarılacak yönetmeliklerle belirlenir."
MADDE 8-
2872 sayılı Kanunun 11 inci maddesi başlığı ile birlikte
aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"İzin alma, arıtma ve bertaraf etme
yükümlülüğü
MADDE
11- Üretim, tüketim ve hizmet faaliyetleri sonucunda oluşan
atıklarını alıcı ortamlara doğrudan veya dolaylı vermeleri
uygun görülmeyen tesis ve işletmeler ile yerleşim birimleri
atıklarını yönetmeliklerde belirlenen standart ve yöntemlere
uygun olarak arıtmak ve bertaraf etmekle veya ettirmekle ve
öngörülen izinleri almakla yükümlüdürler.
Birinci fıkrada belirtilen yükümlülüğü
bulunan tesis ve işletmeler ile yerleşim birimlerine;
1) İnşaat ruhsatı aşamasında bu
yükümlülüğünü yerine getireceğini gösterir proje ve
belgeleri ilgili kuruma sunmadıkça inşaat ruhsatı verilmez.
2) İnşaatı bitmiş olanlardan, bu
yükümlülüğü yerine getirmeyenlere işletme ruhsatı ve/veya
yapı kullanma ruhsatı verilmez.
3) İnşaat ruhsatına, yapı kullanma
veya işletme ruhsatını haiz olmakla birlikte arıtma ve
bertaraf yükümlülüklerini yerine getirmemeleri halinde,
verilmiş yapı kullanma izni veya işletme izni iptal edilir.
Faaliyetlerinde değişiklik yapmayı
ve/veya tesislerini büyütmeyi plânlayan gerçek ve tüzel
kişiler yönetmelikle belirlenen usûl ve esaslar çerçevesinde
atıklarını arıtma veya bertaraf etme yükümlülüğünü yerine
getirmek zorundadırlar.
Atıksuları toplayan kanalizasyon
sistemi ile atıksuların arıtıldığı ve arıtılmış atıksuların
bertarafının sağlandığı atıksu altyapı sistemlerinin
kurulması, bakımı, onarımı, ıslahı ve işletilmesinden;
büyükşehirlerde 20/11/1981 tarihli ve 2560 sayılı İstanbul
Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Kuruluş ve
Görevleri Hakkında Kanunla belirlenen kuruluşlar, belediye
ve mücavir alan sınırları içinde belediyeler, bunların
dışında iskâna konu her türlü kullanım alanında valiliğin
denetiminde bu alanları kullananlar sorumludur.
Serbest ve/veya endüstri bölgelerinde
bölge müdürlükleri, kültür ve turizm koruma ve gelişme
bölgelerinde, turizm merkezlerinde Kültür ve Turizm
Bakanlığı veya yetkili kıldığı birimler, organize sanayi
bölgelerinde organize sanayi bölgesi yönetimi, küçük sanayi
sitelerinde kooperatif başkanlıkları, mevcut yerleşim
alanlarından kopuk olarak münferit yapılmış tatil köyü,
tatil sitesi, turizm tesis alanları vb. kullanım alanlarında
ise site yönetimleri veya tesis işletmecileri atıksu altyapı
sistemlerinin kurulması, bakımı, onarımı ve işletilmesinden
sorumludurlar.
Atıksu altyapı sistemlerini kullanan
ve/veya kullanacaklar, bağlantı sistemlerinin olup
olmadığına bakılmaksızın, arıtma sistemlerinden sorumlu
yönetimlerin yapacağı her türlü yatırım, işletme, bakım,
onarım, ıslah ve temizleme harcamalarının tamamına kirlilik
yükü ve atıksu miktarı oranında katılmak zorundadırlar. Bu
hizmetlerden yararlananlardan, belediye meclisince ve bu
maddede sorumluluk verilen diğer idarelerce belirlenecek
tarifeye göre atıksu toplama, arıtma ve bertaraf ücreti
alınır. Bu fıkra uyarınca tahsil edilen ücretler, atıksu ile
ilgili hizmetler dışında kullanılamaz.
Atıksu toplama havzasının birden fazla
belediye veya kurumun yetki sahasında olması halinde; atıksu
arıtma tesisini işleten kurum, atıksu ile ilgili yatırım ve
harcama giderlerini kirletenlerden kirlilik yükü ve atıksu
miktarı nispetinde tahsil eder.
Atık üreticileri uygun metot ve
teknolojiler ile atıklarını en az düzeye düşürecek
tedbirleri almak zorundadırlar.
Atıkların üretiminin ve zararlarının
önlenmesi veya azaltılması ile atıkların geri kazanılması ve
geri kazanılabilen atıkların kaynağında ayrı toplanması
esastır. Atık yönetim plânlarının hazırlanmasına ilişkin
esaslar, Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.
Geri kazanım imkânı olmayan atıklar,
yönetmeliklerle belirlenen uygun yöntemlerle bertaraf
edilir.
Büyükşehir belediyeleri ve belediyeler
evsel katı atık bertaraf tesislerini kurmak, kurdurmak,
işletmek veya işlettirmekle yükümlüdürler. Bu hizmetten
yararlanan ve/veya yararlanacaklar, sorumlu yönetimlerin
yapacağı yatırım, işletme, bakım, onarım ve ıslah
harcamalarına katılmakla yükümlüdür. Bu hizmetten
yararlananlardan, belediye meclisince belirlenecek tarifeye
göre katı atık toplama, taşıma ve bertaraf ücreti alınır. Bu
fıkra uyarınca tahsil edilen ücretler, katı atıkla ilgili
hizmetler dışında kullanılamaz.
Üretici, ithalatçı ve piyasaya
sürenlerin sorumluluğu kapsamında yükümlülük getirilen
üreticiler, ithalatçılar ve piyasaya sürenler, ürünlerinin
faydalı kullanım ömrü sonucunda oluşan atıklarının
toplanması, taşınması, geri kazanımı, geri dönüşümü ve
bertaraf edilmelerine dair yükümlülüklerinin yerine
getirilmesi ve bunlara yönelik gerekli harcamalarının
karşılanması, eğitim faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi
amacıyla Bakanlığın koordinasyonunda bir araya gelerek tüzel
kişiliği haiz birlikler oluştururlar. Bu kapsamda yükümlülük
getirilen kurum ve kuruluşların sorumluluklarının bu
birliklere devrine ilişkin usûl ve esaslar Bakanlıkça
çıkarılacak yönetmeliklerle belirlenir.
Tehlikeli atık üreticileri,
yönetmelikle belirlenecek esaslara göre atıklarını bertaraf
etmek veya ettirmekle yükümlüdürler.
Atık geri kazanım, geri dönüşüm ve
bertaraf tesislerini kurmak ve işletmek isteyen gerçek
ve/veya tüzel kişiler, yönetmelikle belirlenen esaslar
doğrultusunda, ürün standardı, ürünlerinin satışa uygunluğu
ve piyasadaki denetimi ile ilgili izni, ilgili kurumlardan
almak kaydı ile Bakanlıktan lisans almakla yükümlüdür.
Evsel atıklar hariç olmak üzere, atık
taşıma ve/veya toplama işlerini yapan kurum veya kuruluşlar
Bakanlıktan lisans almak zorundadır. Evsel atıkların taşıma
ve toplama işlerini yapan kurum ve kuruluşlar Bakanlıkça
kayıt altına alınır.
Atıksu arıtımı, atık bertarafı ve atık
geri kazanım tesisleri yapmak amacıyla belediyelerin hizmet
birlikleri kurmaları halinde, bu hizmet birliklerine
araştırma, etüt ve proje konularında Bakanlıkça teknik ve
malî yardım yapılır. Tesis yapım projeleri ise bu Kanunun 18
inci maddesi çerçevesinde kredi veya yardım ile
desteklenebilir. Kredi borcunun geri ödenmemesi durumunda
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun
hükümlerine göre takip yapılır ve öncelikle 2380 sayılı
Belediyelere ve İl Özel İdarelerine Genel Bütçe Vergi
Gelirlerinden Pay Verilmesi Hakkında Kanunun ek 4 üncü
maddesi hükümleri çerçevesinde ilgili belediyelerin İller
Bankasındaki paylarından tahsil olunur.
Arıtma ve bertaraf etme yükümlülüğüne
tâbi tesis ve işletmeler ile yerleşim birimleri, bu
yükümlülüğe istinaden kurulması zorunlu olan arıtma ve
bertaraf sistemleri, atıksu arıtma ve ön arıtma sistemleri
ile atıksu altyapı sistemlerinin kurulması, onarımı, ıslahı,
işletilmesi ve harcamalara katkı paylarının belirlenmesi ile
ilgili usûl ve esaslar Bakanlıkça yönetmeliklerle
düzenlenir. Bu konuda diğer kanunlarla verilen yetkiler
saklıdır.
Bu Kanunun uygulanmasını sağlamak
üzere alınması gereken izinler ve bu izinlerin tâbi olacağı
usûl ve esaslar Bakanlıkça çıkarılacak yönetmeliklerle
belirlenir.
Faaliyetleri nedeniyle çevreye olumsuz
etkileri olabilecek kurum, kuruluş ve işletmeler tarafından,
faaliyetlerine ilişkin olası bir kaza durumunda, kazanın
çevreye olumsuz etkilerini kontrol altına almak ve azaltmak
üzere uygulanacak acil durum plânları hazırlanması
zorunludur. Buna ilişkin usûl ve esaslar Bakanlıkça
çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.
Bu plânlar dikkate alınarak Bakanlığın
koordinasyonunda ilgili kurum ve kuruluşlarca yerel,
bölgesel ve ulusal acil durum plânları hazırlanır.
Liman,
tersane, gemi bakım-onarım, gemi söküm, marina gibi kıyı
tesisleri; kendi tesislerinde ve gemi ve diğer deniz
araçlarında oluşan petrollü, yağlı katı atıklar ve sintine,
kirli balast, slaç, slop gibi sıvı atıklar ile evsel atıksu
ve katı atıkların alınması, depolanması, taşınması ve
bertarafı ile ilgili işlemleri ve tesisleri yapmak veya
yaptırmakla yükümlüdürler. Buna ilişkin usûl ve esaslar
Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenir."
MADDE 9-
2872 sayılı Kanunun 12 nci maddesi başlığı ile birlikte
aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"Denetim, bilgi verme ve bildirim
yükümlülüğü
MADDE 12- Bu Kanun hükümlerine uyulup
uyulmadığını denetleme yetkisi Bakanlığa aittir.
Gerektiğinde bu yetki, Bakanlıkça; il özel idarelerine,
çevre denetim birimlerini kuran belediye başkanlıklarına,
Denizcilik Müsteşarlığına, Sahil Güvenlik Komutanlığına,
13/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik
Kanununa göre belirlenen denetleme görevlilerine veya
Bakanlıkça uygun görülen diğer kurum ve kuruluşlara
devredilir. Denetimler, Bakanlığın belirlediği denetim usûl
ve esasları çerçevesinde yapılır.
Askerî işyerleri, askerî bölgeler ve
tatbikatların bu Kanun çerçevesindeki denetimi ve
neticelerine ait işlemler; Genelkurmay Başkanlığı, Millî
Savunma Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ve Bakanlık tarafından
müştereken hazırlanacak yönetmeliğe göre yürütülür.
İlgililer, Bakanlığın veya denetimle
yetkili diğer mercilerin isteyecekleri bilgi ve belgeleri
vermek, yetkililerin yaptıracakları analiz ve ölçümlerin
giderlerini karşılamak, denetim esnasında her türlü
kolaylığı göstermek zorundadırlar.
İlgililer, çevre kirliliğine neden
olabilecek faaliyetleri ile ilgili olarak, kullandıkları
hammadde, yakıt, çıkardıkları ürün ve atıklar ile üretim
şemalarını, acil durum plânlarını, izleme sistemleri ve
kirlilik raporları ile diğer bilgi ve belgeleri talep
edilmesi halinde Bakanlığa veya yetkili denetim birimine
vermek zorundadırlar.
Denetim, bilgi verme ve bildirim
yükümlülüğüne ilişkin usûl ve esaslar Bakanlıkça çıkarılacak
yönetmelikle düzenlenir."
MADDE 10-
2872 sayılı Kanunun 13 üncü maddesi başlığı ile birlikte
aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"Tehlikeli kimyasallar ve atıklar
MADDE
13- Tehlikeli kimyasalların belirlenmesi, üretimi, ithalatı,
atık konumuna gelinceye kadar geçen süreçte kullanım
alanları ve miktarları, etiketlenmesi, ambalajlanması,
sınıflandırılması, depolanması, risk değerlendirilmesi,
taşınması ile ihracatına ilişkin usûl ve esaslar ilgili
kurum ve kuruluşların görüşleri alınarak Bakanlıkça
çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.
Yönetmelik hükümlerine aykırı olarak
piyasaya sürüldüğü tespit edilen tehlikeli kimyasallar ile
bu kimyasalları içeren eşya, bunları satış ve kullanım
amacıyla piyasaya süren kurum, kuruluş ve işletmelere
toplattırılır ve imha ettirilir. Nakil ve imha için gereken
masraflar ilgililerince karşılanır. Bu yükümlülüğün yerine
getirilmemesi halinde bu masraflar, ilgili kurum, kuruluş ve
işletmelerden 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü
Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil edilir.
Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı
bazı yakıtların, maddelerin, atıkların, tehlikeli
kimyasallar ile bu kimyasalları içeren eşyaların ithalini,
Bakanlığın görüşünü alarak yasaklayabilir veya kontrole tâbi
tutabilir.
Tehlikeli atıkların ithalatı yasaktır.
Tehlikeli atıkların tanımı ile
tehlikeli atıkların oluşum aşamasından itibaren toplanması,
ayrılması, geçici ve ara depolanması, geri kazanılması,
yeniden kullanılması, taşınması, bertarafı, bertaraf sonrası
kontrolü, ihracatı, transit geçişi, ambalajlanması,
etiketlenmesi, denetimi ve atık yönetim plânlarının
hazırlanması ile ilgili usûl ve esaslar Bakanlıkça
yayımlanacak yönetmelikle belirlenir.
Tehlikeli kimyasalların üretimi,
satışı, depolanması, kullanılması ve taşınması faaliyetleri
ile tehlikeli atıkların toplanması, taşınması, geçici ve ara
depolanması, geri kazanımı, yeniden kullanılması ve
bertarafı faaliyetlerinde bulunanlar, bu Kanun ile getirilen
yükümlülükler açısından müteselsilen sorumludurlar.
Sorumlular bu Kanunda belirtilen meslekî faaliyetleri
nedeniyle oluşacak bir kaza dolayısıyla üçüncü şahıslara
verebilecekleri zararlara karşı tehlikeli kimyasal ve
tehlikeli atık malî sorumluluk sigortası yaptırmak zorunda
olup, faaliyetlerine başlamadan önce Bakanlıktan gerekli
izni alırlar. Sigorta yaptırma zorunluluğuna uymayan kurum,
kuruluş ve işletmelere bu faaliyetler için izin verilmez.
Bu maddede öngörülen zorunlu malî
sorumluluk sigortası, malî yeterliliklerine göre, Hazine
Müsteşarlığınca belirlenen sigorta şirketleri tarafından ya
da bağlı olduğu Bakanın onayı ile Hazine Müsteşarlığınca
çıkarılacak bir yönetmelikle oluşturulacak bir havuz
tarafından temin edilir. Havuzun yönetim ve işleyişi ile
ilgili usûl ve esaslar da aynı yönetmelikle belirlenir.
Havuz, sigorta ve/veya reasürans havuzu şeklinde
oluşturulur. Kamu adına havuzda belirli bir payın
korunmasına karar verilmesi hususunda Hazine Müsteşarlığının
bağlı bulunduğu Bakan yetkilidir. Havuzun başlangıç
giderleri için geri ödenmek üzere Hazine Müsteşarlığı
bütçesinden avans kullandırılabilir. Havuzun yükümlülükleri;
prim gelirleri ve bunların getirileri, piyasalardan
sağlayacağı reasürans ve benzeri korumalar ve ödeme gücüyle
sınırlıdır.
Bakanlık, Hazine Müsteşarlığının uygun
görüşünü almak kaydıyla, tehlikeli kimyasallar ve tehlikeli
atıklarla ilgili faaliyetlerde bulunanların malî sorumluluk
sigortası yaptırma zorunluluğunu, bu sigortaya ilişkin genel
şartlar ile tarife ve talimatların yürürlüğe girmesinden
itibaren en çok bir yıl ertelemeye yetkilidir.
Her bir sorumlu tarafından
yaptırılacak malî sorumluluk sigortasına ilişkin sigorta
genel şartları Hazine Müsteşarlığınca onaylanır. Malî
sorumluluk sigortası tarife ve talimatları Hazine
Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan tarafından tespit edilir.
Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan tarifeyi serbest
bırakmaya yetkilidir."
MADDE 11-
2872 sayılı Kanunun 14 üncü maddesi aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
"MADDE
14- Kişilerin huzur ve sükununu, beden ve ruh sağlığını
bozacak şekilde ilgili yönetmeliklerle belirlenen
standartlar üzerinde gürültü ve titreşim oluşturulması
yasaktır.
Ulaşım araçları, şantiye, fabrika,
atölye, işyeri, eğlence yeri, hizmet binaları ve konutlardan
kaynaklanan gürültü ve titreşimin yönetmeliklerle belirlenen
standartlara indirilmesi için faaliyet sahipleri tarafından
gerekli tedbirler alınır."
MADDE 12-
2872 sayılı Kanunun 15 inci maddesi aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
"MADDE 15- Bu Kanun ve bu Kanun
uyarınca yayımlanan yönetmeliklere aykırı davrananlara söz
konusu aykırı faaliyeti düzeltmek üzere Bakanlıkça ya da 12
nci maddenin birinci fıkrası uyarınca denetim yetkisinin
devredildiği kurum ve merciler tarafından bir defaya mahsus
olmak üzere esasları yönetmelikle belirlenen ve bir yılı
aşmamak üzere süre verilebilir.
Faaliyet; süre verilmemesi halinde
derhal, süre verilmesi durumunda, bu süre sonunda aykırılık
düzeltilmez ise Bakanlıkça ya da 12 nci maddenin birinci
fıkrası uyarınca denetim yetkisinin devredildiği kurum ve
merciler tarafından kısmen veya tamamen, süreli veya süresiz
olarak durdurulur. Çevre ve insan sağlığı yönünden tehlike
yaratan faaliyetler süre verilmeksizin durdurulur.
Çevresel Etki Değerlendirmesi
incelemesi yapılmaksızın başlanan faaliyetler Bakanlıkça,
proje tanıtım dosyası hazırlanmaksızın başlanan faaliyetler
ise mahallin en büyük mülkî amiri tarafından süre
verilmeksizin durdurulur.
Süre verilmesi ve faaliyetin
durdurulması, bu Kanunda öngörülen cezaların uygulanmasına
engel teşkil etmez."
MADDE 13-
2872 sayılı Kanunun mülga 18 inci maddesi başlığı ile
birlikte aşağıdaki şekilde yeniden düzenlenmiştir.
"Çevre katkı payı alınması, diğer
gelirler ve bütçe ödenekleri
MADDE
18- Çevre kirliliğinin önlenmesi, çevrenin iyileştirilmesi
ve çevre ile ilgili yatırımların desteklenmesi amacıyla;
a) İthaline izin verilen kontrole tâbi
yakıt ve atıkların CIF bedelinin yüzde biri ile hurdaların
CIF bedelinin binde beşi oranında alınacak miktar,
b) Büyükşehir belediyeleri su ve
kanalizasyon idarelerince tahsil edilen su ve kullanılmış
suları uzaklaştırma bedelinin yüzde biri,
çevre katkı payı olarak tahsil edilir.
Tahsil edilen bu tutarlar, ilgilerce en geç ertesi ayın
onbeşine kadar ilgili mal saymanlıkları hesaplarına
aktarılır ve bütçeye gelir kaydedilir.
Ayrıca, yurt içi ve yurt dışından
temin edilecek her türlü hibe, yardım ve bağışlar ile kredi
anapara geri dönüşleri ve kredi faizleri de tahsil edilerek,
Çevre ve Orman Bakanlığı Merkez Saymanlık Müdürlüğü hesabına
yatırılır ve bütçeye gelir kaydedilir.
Bu maddede sayılan gelirlerin
tahsilatında 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü
Hakkında Kanun hükümleri uygulanır.
Bakanlar Kurulu (a) ve (b) bentlerinde
yer alan oranları ayrı ayrı veya topluca sıfıra kadar
indirmeye veya kanunî oranına kadar yükseltmeye yetkilidir.
Atıksu arıtımı, atık bertarafı ve katı
atık geri kazanım tesislerinin gözetim, fizibilite, etüt,
proje ve inşaat işlerinin kredi veya yardım suretiyle
desteklenmesi ile çevre düzeni plânlarının yapımı, hava, su
ve toprak kalitesinin ölçüm ve izleme ağının oluşturulması,
gürültünün önlenmesi ile ilgili etüt ve projelerin
desteklenmesi, acil müdahale plânlarının hazırlanması,
Çevresel Etki Değerlendirmesi faaliyetleri, havza koruma
plânı çalışmaları, biyolojik çeşitliliğin korunması,
çölleşme ve iklim değişikliği ile mücadele
çalışmaları, stratejik çevresel değerlendirme, nesli
tehlikede olan bitki ve hayvan türleri ile yaşama
ortamlarının korunması, uluslararası sözleşmelerden
kaynaklanan yükümlülüklerin karşılanması, çevre eğitimi ve
yayını ile ilgili faaliyetler ve ihtisas komisyonları için
yapılan harcamalar ile çevre kirliliğinin giderilmesi
çalışmaları için Bakanlık bütçesine, yılı bütçe gelirleri
içerisinde tahmin edilen yukarıdaki gelirler karşılığı
ödenek öngörülür.
Yukarıda sayılan gelirlerin tahsili ve
bütçede öngörülen ödeneklerin kullanımı ile ilgili usûl ve
esaslar, Maliye Bakanlığının uygun görüşü üzerine Bakanlıkça
çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.”
MADDE 14-
2872 sayılı Kanunun 20 nci maddesi aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
"MADDE
20- İdarî nitelikteki cezalar şunlardır:
a) Ek 4 üncü madde uyarınca emisyon
ölçümü yaptırmayan motorlu taşıt sahiplerine 500 Türk
Lirası, yönetmeliklerle belirlenen standartlara aykırı
emisyona sebep olan motorlu taşıt sahiplerine 1.000 Türk
Lirası idarî para cezası verilir.
b) Hava kirliliği yönünden önemli
etkileri nedeniyle kurulması ve işletilmesi yönetmelikle
izne tâbi tutulan tesisleri, yetkili makamlardan izin
almadan kuran ve işleten veya iznin iptal edilmesine rağmen
kurmaya ve işletmeye devam eden veya bu tesislerde izin
almaksızın sonradan değişiklik yapan veya yetkili makamların
gerekli gördükleri değişiklikleri tanınan sürede
yapmayanlara 24.000 Türk Lirası idarî para cezası verilir.
Bu tesislerde emisyon miktarları yönetmelikle belirlenen
sınırları aşıyorsa 48.000 Türk Lirası idarî para cezası
verilir.
İzne tâbi tesisleri, aldıkları izin
belgesinde veya yönetmeliklerde öngörülen önlemleri almadan
veya yönetmeliklerde belirlenen emisyon standartlarına ve
sınırlamalarına aykırı olarak işletenlere 24.000 Türk Lirası
idarî para cezası verilir.
c) Hava kirliliği yönünden kurulması
ve işletilmesi izne tâbi olmayan tesislerin işletilmesi
sırasında yönetmelikle belirlenen standartlara aykırı
emisyona neden olanlara 6.000 Türk Lirası idarî para cezası
verilir.
Bu Kanunun ek 9 uncu maddesine aykırı
davrananlara 2.000 Türk Lirası idarî para cezası verilir.
Bu bendin birinci paragrafında
öngörülen fiilin konutlarla ilgili olarak işlenmesi halinde
verilecek ceza toplu veya ferdî ısıtılan konutlarda her
bağımsız bölüm için 300 Türk Lirasıdır. Bu cezai sorumluluk
toplu ısıtılan konutlarda yöneticiye, ferdî ısıtılan
konutlarda ise konutu kullanana aittir.
d) Hava kirliliği yönünden özel önem
taşıyan bölgelerde veya kirliliğin ciddi boyutlara ulaştığı
zamanlarda ve yerlerde veya kritik meteorolojik şartlarda
yönetmeliklerle öngörülen önlemleri almayan, yasaklara
aykırı davranan ya da mahallî çevre kurullarınca bu konuda
alınan kararlara uymayanlara bu maddenin (b) ve (c)
bentlerinde öngörülen cezalar bir kat artırılarak verilir.
Bu fiilin konutlarla ilgili olarak
işlenmesi halinde cezai sorumluluk bu maddenin (c) bendinin
üçüncü paragrafına göre tespit edilir.
e) Çevresel Etki Değerlendirmesi
sürecine başlamadan veya bu süreci tamamlamadan inşaata
başlayan ya da faaliyete geçenlere yapılan proje bedelinin
yüzde ikisi oranında idarî para cezası verilir. Cezaya konu
olan durumlarda yatırımcı faaliyet alanını eski hale
getirmekle yükümlüdür.
Çevresel Etki Değerlendirmesi
sürecinde verdikleri taahhütnameye aykırı davrananlara, her
bir ihlal için 10.000 Türk Lirası idarî para cezası
verilir.
f) 11 inci maddeye göre kurulması
zorunlu olan atık alım, ön arıtma, arıtma veya bertaraf
tesislerini kurmayanlar ile kurup da çalıştırmayanlara
60.000 Türk Lirası idarî para cezası verilir.
g) 12 nci maddede öngörülen bildirim
ve bilgi verme yükümlülüğünü yerine getirmeyenlere 6.000
Türk Lirası idarî para cezası verilir.
h) Bu Kanunun 14 üncü maddesine göre
çıkarılan yönetmelikle belirlenen önlemleri almayan veya
standartlara aykırı şekilde gürültü ve titreşime neden
olanlara, konutlar için 400 Türk Lirası, ulaşım araçları
için 1.200 Türk Lirası, işyerleri ve atölyeler için 4.000
Türk Lirası, fabrika, şantiye ve eğlence gürültüsü için
12.000 Türk Lirası idarî para cezası verilir.
ı) Bu Kanunda öngörülen yasaklara ve
sınırlamalara aykırı olarak ülkenin egemenlik alanlarındaki
denizlerde ve yargılama yetkisine tâbi olan deniz yetki
alanlarında ve bunlarla bağlantılı sularda, tabiî veya sunî
göller ve baraj gölleri ile akarsularda;
1) Petrol ve petrol türevleri (ham
petrol, akaryakıt, sintine, slaç, slop, rafine ürün, yağlı
atık vb.) tahliyesi veya deşarjı yapan tankerlerden, bin
(dahil) gros tona kadar olanlar için gros ton başına 40 Türk
Lirası, bin ilâ beşbin (dahil) gros ton arasında olanlara,
bu miktar ve ilave her gros ton başına 10 Türk Lirası,
beşbin gros tondan fazla olanlara ise, yukarıdaki miktarlar
ve ilave her gros ton başına 100 Kuruş,
2) Kirli balast tahliyesi yapan
tankerlerden bin (dahil) gros tona kadar olanlar için gros
ton başına 30 Türk Lirası, bin ilâ beşbin (dahil) gros ton
arasında olanlara bu miktar ve ilave her gros ton başına 6
Türk Lirası, beşbin gros tondan fazla olanlara ise,
yukarıdaki miktarlar ve ilave her gros ton başına 100 Kuruş,
3) Petrol türevleri (sintine, slaç,
slop, akaryakıt, yağlı atık vb. ) veya kirli balast
tahliyesi yapan gemi ve diğer deniz vasıtalarından bin gros
tona kadar olanlar için gros ton başına 20 Türk Lirası, bin
ilâ beşbin (dahil) gros ton arasında olanlara bu miktar ve
ilave her gros ton başına 4 Türk Lirası, beşbin gros tondan
fazla olanlara ise, yukarıdaki miktarlar ve ilave her gros
ton başına 100 Kuruş,
4) Katı atık bırakan veya evsel atıksu
deşarjı yapan tanker, gemi ve diğer deniz araçlarından bin
(dahil) gros tona kadar olanlar için gros ton başına 10 Türk
Lirası, bin ilâ beşbin (dahil) gros ton arasında olanlara bu
miktar ve ilave her gros ton başına 2 Türk Lirası, beşbin
gros tondan fazla olanlara ise, yukarıdaki miktarlar ve
ilave her gros ton başına 40 Kuruş,
idarî para cezası verilir.
Tehlikeli madde ve atıkların deşarjı
durumunda uygulanacak idarî para cezaları, petrol ve
türevleri kategorisi esas alınarak on katı verilir.
Kirliliğin oluşmasını müteakip gemi
veya deniz aracının kendi imkânları ile neden olduğu
kirliliği giderdiğinin tespit edilmesi durumunda, idarî para
cezası 1/3 oranında uygulanır.
Cezanın derhal ve defaten ödenmemesi
veya bu hususta yeterli teminat gösterilmemesi halinde,
gemiler ve götürülebilen diğer deniz vasıtaları en yakın
liman yetkilisine teslim edilerek seyrüseferden ve
faaliyetten men edilir. Banka teminat mektubu veya geminin
bağlı olduğu kulüp sigortacısı tarafından düzenlenecek
teminat mektubu teminat olarak kabul edilir.
Yabancı devlet egemenliği altındaki
sularda bu devletlerin mevzuatının Türk bayraklı gemiler
tarafından ihlali durumunda, ilgili devletin ceza
uygulamaması ve Türkiye'nin cezalandırmasını talep etmesi
durumunda bu Kanun hükümleri uygulanır.
Bu bendin birinci paragrafı dışında,
bu Kanun ve bu Kanun uyarınca çıkarılan yönetmeliklere
aykırı olarak ülkenin egemenlik alanındaki denizlere ve
yargılama yetkisine tâbi olan deniz yetki alanlarına, içme
ve kullanma suyu sağlama amacına yönelik olmayan sulara atık
boşaltanlara 24.000 Türk Lirası idarî para cezası verilir.
Yukarıda öngörülen fiilin konutlarla ilgili olarak işlenmesi
halinde her konut ve bağımsız bölüm için 600 Türk Lirası
idarî para cezası verilir. Bu cezai sorumluluk, müstakil
konutlarda konutu kullanana, diğer konutlarda ise yöneticiye
aittir.
i) Bu Kanunun ek 8 inci maddesi
uyarınca yürürlüğe konulan yönetmelik hükümlerine aykırı
davrananlara 1.000 Türk Lirası idarî para cezası verilir.
j) Kanunda ve yönetmelikte öngörülen
yasaklara veya standartlara aykırı olarak veya önlemleri
almadan atıkları toprağa verenlere 24.000 Türk Lirası idarî
para cezası verilir.
Bu fiilin konutlarla ilgili olarak
işlenmesi halinde her konut ve bağımsız bölüm için 600 Türk
Lirası idarî para cezası verilir. Bu cezai sorumluluk,
müstakil konutlarda konutu kullanana, diğer konutlarda ise
yöneticiye aittir.
k) Bu Kanunun 9 uncu maddesinin (a)
bendinde belirtilen hususlara aykırı olarak biyolojik
çeşitliliği tahrip edenlere, (d) bendi uyarınca ilan edilen
Özel Çevre Koruma Bölgeleri için tespit edilen koruma ve
kullanma esaslarına aykırı davrananlara ve (e) bendinin
ikinci paragrafı uyarınca sulak alanlar için yönetmelikle
belirlenen koruma ve kullanım usûl ve esaslarına aykırı
davrananlar ile (f) bendinde belirlenen esaslara ve
yasaklamalara aykırı davrananlara 20.000 Türk Lirası, (e)
bendinin birinci paragrafına aykırı davrananlara 100.000
Türk Lirası idarî para cezası verilir.
l) Bu Kanunun ek 1 inci maddesinin (c)
bendine aykırı olarak anız yakanlara her dekar için 20 Türk
Lirası idarî para cezası verilir. Anız yakma fiilinin orman
ve sulak alanlara bitişik yerler ile meskûn mahallerde
işlenmesi durumunda ceza beş kat artırılır.
Bu Kanunun ek 1 inci maddesinin (d)
bendi uyarınca tespit edilen esaslara aykırı olarak ülkenin
egemenlik alanlarındaki denizlerden ve kazasına tâbi olan
deniz yetki alanlarından, akarsular ve göller ile tarım
alanlarından belirlenen esaslara aykırı olarak kum, çakıl ve
benzeri maddeleri alanlara metreküp başına 120 Türk Lirası
idarî para cezası verilir.
m) Bu Kanunun ek 2 nci maddesinde
öngörülen çevre yönetim birimini kurmayanlara 6.000 Türk
Lirası, çevre görevlisi bulundurmayanlara ya da Bakanlıkça
yetkilendirilmiş firmalardan hizmet almayanlara 4.000 Türk
Lirası idarî para cezası verilir.
n) Bu Kanunun 9 uncu maddesi uyarınca
belirlenen koruma esaslarına aykırı olarak içme ve kullanma
suyu koruma alanlarına, kaynağın kendisine ve bu kaynağı
besleyen yerüstü ve yeraltı sularına, sulama ve drenaj
kanallarına atık boşaltanlara 48.000 Türk Lirası idarî para
cezası verilir.
Bu fiilin konutlarla ilgili olarak
işlenmesi halinde her konut ve bağımsız bölüm için 1.200
Türk Lirası idarî para cezası verilir. Bu cezai sorumluluk,
müstakil konutlarda konutu kullanana, diğer konutlarda ise
yöneticiye aittir.
Bu alanlarda Kanuna ve yönetmeliklere
aykırı olarak yapılan yapılar 3194 sayılı İmar Kanununda
belirlenen esaslara göre yıktırılır.
o) Bu Kanunun 11 inci maddesinde
öngörülen acil durum plânlarını yönetmelikle belirlenen
usûl ve esaslara uygun olarak hazırlamayan ve bu plânların
uygulanması için gerekli tedbirleri almayan, ekip ve
ekipmanları bulundurmayanlar ile yerel, bölgesel ve ulusal
acil durum plânlarına uymayanlara 12.000 Türk Lirası idarî
para cezası verilir.
p) Bu Kanunun 13 üncü maddesinde
öngörülen malî sorumluluk sigortasını yaptırmayanlara 24.000
Türk Lirası idarî para cezası verilir.
r) Bu Kanunda ve yönetmeliklerde
öngörülen usûl ve esaslara, yasaklara veya sınırlamalara
aykırı olarak atık toplayan, taşıyan, geçici ve ara depolama
yapan, geri kazanan, geri dönüşüm sağlayan, tekrar kullanan
veya bertaraf edenlere 24.000 Türk Lirası, ithal edenlere
60.000 Türk Lirası idarî para cezası verilir.
s) Umuma açık yerlerde her ne şekilde
olursa olsun çevreyi kirletenlere 100 Türk Lirası idarî para
cezası verilir.
t) Tehlikeli atıkların her ne şekilde
olursa olsun ülkeye girişini sağlayanlara ayrı ayrı
2.000.000 Türk Lirası idarî para cezası verilir.
u) Tehlikeli atıkları ilgili mercilere
ön bildirimde bulunmadan ihraç eden veya transit geçişini
yapanlara 2.000.000 Türk Lirası idarî para cezası verilir.
v) Bu Kanunda ve ilgili
yönetmeliklerde öngörülen yasaklara veya sınırlamalara
aykırı olarak tehlikeli atıkları toplayan, ayıran, geçici ve
ara depolama yapan, geri kazanan, yeniden kullanan, taşıyan,
ambalajlayan, etiketleyen, bertaraf eden ve ömrü dolan
tehlikeli atık bertaraf tesislerini kurallara uygun olarak
kapatmayanlara 100.000 Türk Lirasından 1.000.000 Türk
Lirasına kadar idarî para cezası verilir.
y) Tehlikeli kimyasallar ve bu
kimyasalları içeren eşyayı bu Kanunda ve ilgili
yönetmeliklerde belirtilen usûl ve esaslara, yasak ve
sınırlamalara aykırı olarak üreten, işleyen, ithal ve ihraç
eden, taşıyan, depolayan, kullanan, ambalajlayan,
etiketleyen, satan ve satışa sunanlara, 100.000 Türk
Lirasından 1.000.000 Türk Lirasına kadar idarî para cezası
verilir.
Bu maddenin (k), (l), (r), (s), (t),
(u), (v) ve (y) bentlerinde öngörülen idarî para cezaları
kurum, kuruluş ve işletmelere üç katı olarak verilir.
Bu
maddede öngörülen ceza miktarlarını on katına kadar
artırmaya Bakanlar Kurulu yetkilidir.
Bu
maddenin uygulamasında Türk Ceza Kanunu ile diğer
kanunların, fiilin suç oluşturması haline ilişkin hükümleri
saklıdır.”
MADDE 15-
2872 sayılı Kanunun 23 üncü maddesi aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
"MADDE 23- Bu Kanunda belirtilen idarî
para cezaları, bu cezaların verilmesini gerektiren fiillerin
işlenmesinden itibaren üç yıl içinde birinci tekrarında bir
kat, ikinci ve müteakip tekrarında iki kat artırılarak
verilir."
MADDE 16-
2872 sayılı Kanunun 24 üncü maddesi aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
"MADDE 24- Bu Kanunda öngörülen idarî
yaptırım kararlarını verme yetkisi Bakanlığa aittir.
Bu yetki, 12 nci maddenin birinci
fıkrası uyarınca denetim yetkisinin devredildiği kurum ve
merciler tarafından da kullanılır.
Bu Kanunda öngörülen idarî yaptırım
kararları Bakanlık merkez teşkilâtında genel müdürler, taşra
teşkilâtında il çevre ve orman müdürlerince verilir.
Bu
Kanunun 12 nci maddesinin birinci fıkrası uyarınca denetim
yetkisi verilen kurum ve merciler tarafından verilen idarî
para cezalarının yüzde ellisi, bu Kanun uyarınca yapılacak
denetimlerle ilgili harcamaları karşılamak ve diğer çevre
hizmetlerinde kullanılmak üzere bu kurumların bütçesine
gelir kaydedilir, yüzde ellisi ise genel bütçeye gelir
kaydedilir.
Bu Kanun uyarınca yapılacak
denetimlerle ilgili harcamaları karşılamak ve diğer çevre
hizmetlerinde kullanılmak üzere, Bakanlık bütçesine, genel
bütçeye gelir kaydedilecek idarî para cezaları karşılığı
gerekli ödenek öngörülür."
MADDE 17-
2872 sayılı Kanunun 25 inci maddesi başlığı ile birlikte
aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"İdarî yaptırımların uygulanması,
tahsil usûlü ve itiraz
MADDE 25- Bu Kanunda öngörülen idarî
yaptırımların uygulanmasını gerektiren fiillerle ilgili
olarak yetkili denetleme elemanlarınca bir tutanak tanzim
edilir. Bu tutanak denetleme elemanlarının bağlı bulunduğu
ve idarî yaptırım kararını vermeye yetkili mercie intikal
ettirilir. Bu merci, tutanağı değerlendirerek gerekli idarî
yaptırım kararını verir. İdarî yaptırım kararı, 11/2/1959
tarihli ve 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine göre
idarî yaptırım kararını veren merci tarafından ilgiliye
tebliğ edilir.
İdarî yaptırım kararlarına karşı
tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içinde idare
mahkemesinde dava açılabilir. Dava açmış olmak idarece
verilen cezanın tahsilini durdurmaz.
İdarî para cezalarının tahsil usûlü
hakkında 30/3/2005 tarihli ve 5326 sayılı Kabahatler Kanunu
hükümleri uygulanır.
Ceza vermeye yetkili kurum ve merciler
tarafından tahsil edilen idarî para cezaları, Maliye
Bakanlığından izin alınarak Bakanlıkça bastırılan ve
dağıtılan makbuz karşılığında tahsil edilir.
Bu Kanuna göre verilecek idarî para
cezalarında ihlalin tespiti ve cezanın kesilmesi usûlleri
ile ceza uygulamasında kullanılacak makbuzların şekli,
dağıtımı ve kontrolüne ilişkin usûl ve esaslar Maliye
Bakanlığının görüşü alınarak Bakanlıkça çıkarılacak
yönetmelikle belirlenir."
MADDE 18-
2872 sayılı Kanunun 26 ncı maddesi başlığı ile birlikte
aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"Adlî nitelikteki cezalar
MADDE
26- Bu Kanunun 12 nci maddesinde öngörülen bildirim ve
bilgi verme yükümlülüğüne aykırı olarak yanlış ve yanıltıcı
bilgi verenler, altı aydan bir yıla kadar hapis cezası ile
cezalandırılır.
Bu
Kanunun uygulanmasında yanlış ve yanıltıcı belge
düzenleyenler ve kullananlar hakkında 26/9/2004 tarihli ve
5237 sayılı Türk Ceza Kanununun belgede sahtecilik suçuna
ilişkin hükümleri uygulanır.
Bu
maddeye göre yargıya intikal eden çevresel etki
değerlendirmesine ilişkin ihtilaflarda çevresel etki
değerlendirmesi süreci yargılama sonuna kadar durur."
MADDE 19-
2872 sayılı Kanunun 28 inci maddesine aşağıdaki fıkra
eklenmiştir.
"Çevreye
verilen zararların tazminine ilişkin talepler zarar görenin
zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrendiği tarihten itibaren
beş yıl sonra zamanaşımına uğrar.”
MADDE 20-
2872 sayılı Kanunun 29 uncu maddesinin birinci fıkrası
aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve maddeye bu fıkrayı
müteakiben aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
"Çevre kirliliğinin önlenmesi ve giderilmesine ilişkin
faaliyetler teşvik tedbirlerinden yararlandırılır. Bu amaçla
her yılın başında belirlenen teşvik sistemine Bakanlığın
görüşü alınmak sureti ile Hazine Müsteşarlığınca yeni
esaslar getirilebilir."
"Arıtma tesisi kuran, işleten ve
yönetmeliklerde belirtilen yükümlülükleri yerine getiren
kuruluşların arıtma tesislerinde kullandıkları elektrik
enerjisi tarifesinin, sanayi tesislerinde kullanılan enerji
tarifesinin yüzde ellisine kadar indirim uygulamaya
Bakanlığın teklifi üzerine Bakanlar Kurulu yetkilidir."
MADDE 21-
2872 sayılı Kanunun 30 uncu maddesi başlığı ile birlikte
aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"Bilgi edinme ve başvuru hakkı
MADDE 30- Çevreyi kirleten veya bozan
bir faaliyetten zarar gören veya haberdar olan herkes
ilgili mercilere başvurarak faaliyetle ilgili gerekli
önlemlerin alınmasını veya faaliyetin durdurulmasını
isteyebilir.
Herkes, 9/10/2003 tarihli ve 4982
sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu kapsamında çevreye ilişkin
bilgilere ulaşma hakkına sahiptir. Ancak, açıklanması
halinde üreme alanları, nadir türler gibi çevresel değerlere
zarar verecek bilgilere ilişkin talepler de bu Kanun
kapsamında reddedilebilir."
MADDE 22-
2872 sayılı Kanunun 31 inci maddesindeki "Çevre Genel
Müdürlüğünce" ibaresi "Bakanlıkça" olarak değiştirilmiştir.
MADDE 23-
2872 sayılı Kanuna aşağıdaki ek maddeler eklenmiştir.
"EK MADDE 1- Toprağın korunmasına ve
kirliliğinin önlenmesine ilişkin esaslar şunlardır:
a) Toprağın korunmasına ve
kirliliğinin önlenmesine, giderilmesine ilişkin usûl ve
esaslar ilgili kuruluşların görüşleri alınarak Bakanlıkça
çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.
b) Taşocağı ve madencilik
faaliyetleri, malzeme ve toprak temini için arazide yapılan
kazılar, dökümler ve doğaya bırakılan atıklarla bozulan
doğal yapının yeniden kazanılmasına ilişkin usûl ve esaslar
ilgili kuruluşların görüşleri alınarak Bakanlıkça
çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.
c) Anız yakılması, çayır ve mer'aların
tahribi ve erozyona sebebiyet verecek her türlü faaliyet
yasaktır. Ancak, ikinci ürün ekilen yörelerde valiliklerce
hazırlanan eylem plânı çerçevesinde ve valiliklerin
sorumluluğunda kontrollü anız yakmaya izin verilebilir.
d) Ülkenin egemenlik alanlarındaki
denizlerden, akar ve kuru dere yataklarından, göl
yataklarından ve tarım arazilerinden kum, çakıl ve benzeri
maddelerin alınması ile ilgili esaslar ilgili kurum ve
kuruluşların görüşleri alınarak Bakanlıkça çıkarılacak
yönetmelikle belirlenir."
"EK MADDE 2- Faaliyetleri sonucu çevre
kirliliğine neden olacak veya çevreye zarar verecek kurum,
kuruluş ve işletmeler çevre yönetim birimi kurmak, çevre
görevlisi istihdam etmek veya Bakanlıkça yetkilendirilmiş
kurum ve kuruluşlardan bu amaçla hizmet satın almakla
yükümlüdürler. Bu konuyla ilgili usûl ve esaslar Bakanlıkça
çıkarılacak yönetmelikle belirlenir."
"EK MADDE 3- Bakanlık, yönetmelikte
belirtilen koşulları taşıyanları çevre gönüllüsü olarak
görevlendirebilir. Bu görev için ilgililere herhangi bir
ücret ödenmez.
Görevini kötüye kullandığı tespit
edilen çevre gönüllülerinin bu görevleri sona erdirilir.
Çevre gönüllülerinin çalışma ve
eğitimlerine ilişkin usûl ve esaslar Bakanlıkça çıkarılacak
yönetmelikle düzenlenir."
"EK MADDE 4- Motorlu taşıt sahipleri,
egzoz emisyonlarının yönetmelikle belirlenen standartlara
uygunluğunu belgelemek üzere egzoz emisyon ölçümü yaptırmak
zorundadırlar. Trafikte seyreden taşıtların egzoz emisyon
ölçümleri ve standartları ile ilgili usûl ve esaslar
Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.
Motorlu taşıt üreticileri de üretim
aşamasında yönetmelikle belirlenen emisyon standartlarını
sağlamakla yükümlüdür."
"EK MADDE 5- Bakanlık, bu Kanunla
öngörülen ölçme, izleme ve denetleme faaliyetleri ile çevre
sorunlarının çözümüne yönelik diğer faaliyetleri yerine
getirmek üzere gerekli kurumsal altyapıyı oluşturur."
"EK MADDE 6- Hava kalitesinin
korunması ve hava kirliliğinin önlenmesi için, ulusal enerji
kaynakları öncelikli olmak üzere, Bakanlıkça belirlenen
standartlara uygun temiz ve kaliteli yakıtların ve yakma
sistemlerinin üretilmesi ve kullanılması zorunludur.
Standartlara uygun olmayan yakma sistemi ve yakıt üretenlere
ruhsat verilmez, verilenlerin ruhsatları iptal edilir.
Bakanlıkça, belirlenen temiz hava
politikalarının il ve ilçe merkezlerinde uygulanması ve hava
kalitesinin izlenmesi esastır.
Hava kalitesinin belirlenmesi,
izlenmesi ve ölçülmesine yönelik yöntemler, hava kalitesi
sınır değerleri ve bu sınır değerlerin aşılmaması için
alınması gerekli önlemler ile kamuoyunun bilgilendirilmesi
ve bilinçlendirilmesine ilişkin çalışmalar Bakanlıkça
yürütülür. Bu çalışmalara ilişkin usûl ve esaslar Bakanlıkça
çıkarılacak yönetmelikle belirlenir."
"EK MADDE 7- Bakanlık, çevre ile
ilgili olarak gerekli gördüğü her türlü veri ve bilgiyi,
kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişilerden
doğrudan istemeye yetkilidir. Kendilerinden veri ve bilgi
istenen tüm kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel
kişiler bu veri ve bilgileri bedelsiz olarak ve talep edilen
sürede vermekle yükümlüdür."
"EK
MADDE 8- İyonlaştırıcı olmayan radyasyon yayılımı sonucu
oluşan elektromanyetik alanların çevre ve insan sağlığı
üzerindeki olumsuz etkilerinin önlenmesi için usûl ve
esaslar, ilgili kurum ve kuruluşların görüşleri alınarak
Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenir."
"EK MADDE 9- Kokuya sebep olan
emisyonların, yönetmelikle belirlenen sınır değerlerin
üzerinde çevreye verilmesi yasaktır. Kokuya sebep olanlar,
koku emisyonlarının önlenmesine ilişkin tedbirleri almakla
yükümlüdür. Buna ilişkin idarî ve teknik usûl ve esaslar
Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenir."
MADDE 24-
2872 sayılı Kanunun 16, 21, 22 ve Kanuna 3301 sayılı Kanunun
6 ncı maddesi ile eklenen ek maddesi yürürlükten
kaldırılmıştır.
GEÇİCİ MADDE 1-
Bu Kanun uyarınca ilgili bakanlıkların görüşü alınmak
suretiyle Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikler bu Kanunun
yürürlüğe girmesinden itibaren en geç bir yıl; Hazine
Müsteşarlığı tarafından tespit edilecek sigorta genel
şartları ile Hazine Müsteşarlığının bağlı bulunduğu Bakan
tarafından onaylanacak tarife ve talimatlar bu Kanunun
yürürlüğe girmesinden itibaren en geç bir yıl içinde
yayımlanır.
GEÇİCİ MADDE 2-
Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte
faal durumda olan işletmelere bu Kanun ve yönetmeliklerle
getirilen ek yükümlülüklerin gerçekleştirilmesi için,
yönetmeliklerin yayımlanmasından sonra, Bakanlıkça bir yıla
kadar süre verilebilir.
2872 sayılı Çevre Kanununun 9 uncu
maddesinin (h) bendine aykırı tesisler, bu Kanunun yayımı
tarihinden itibaren bir yıl içerisinde kapatılır.
GEÇİCİ MADDE 3-
Bu Kanunun yürürlüğe girmesinden önce Çevresel Etki
Değerlendirmesi Yönetmeliği hükümlerine tâbi olduğu halde,
yükümlülüklerini yerine getirmeyenlerden, halihazırda yer
seçimi uygun olanlar, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten
itibaren altı ay içinde, ilgili yönetmelikler çerçevesinde
gerekli yükümlülüklerini yerine getirdiklerini gösterir
çevresel durum değerlendirme raporunu hazırlayarak Bakanlığa
sunar. İlgili yönetmeliklerde belirlenen şartları
sağlayanlar başvuru tarihinden itibaren altı ay içinde
karara bağlanır.
Çevresel durum değerlendirme raporunu
altı ay içinde Bakanlığa sunmayan ya da raporun Bakanlığa
sunulmasından itibaren altı ay içerisinde gerekli çevre
koruma önlemlerini almayan faaliyetler Bakanlıkça süre
verilmeksizin durdurulur.
Yürürlükteki mevzuat uyarınca yer seçimi uygun olmayan
faaliyetler için ilgili mevzuat hükümlerinin uygulanması
esastır.
GEÇİCİ MADDE 4-
Atıksu arıtma ve evsel nitelikli katı atık bertaraf tesisini
kurmamış belediyeler ile, halihazırda faaliyette olup,
atıksu arıtma tesisini kurmamış organize sanayi bölgeleri,
diğer sanayi kuruluşları ile yerleşim birimleri, bu
tesislerin kurulmasına ilişkin iş termin plânlarını bu
Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde
Bakanlığa sunmak ve aşağıda belirtilen sürelerde işletmeye
almak zorundadır.
İşletmeye alma süreleri, iş termin plânının Bakanlığa
sunulmasından itibaren; belediyelerde nüfusu, 100.000’den
fazla olanlarda 3 yıl, 100.000 ilâ 50.000 arasında olanlarda
5 yıl, 50.000 ilâ 10.000 arasında olanlarda 7 yıl, 10.000
ilâ 2.000 arasında olanlarda 10 yıl, organize sanayi
bölgeleriyle bunların dışında kalan endüstri tesislerinde
ve atıksu üreten her türlü tesiste 2 yıldır.
Halen inşaatı devam eden atıksu arıtma
ve katı atık bertaraf tesisleri için iş termin plânı
hazırlanması şartı aranmaz. Tesisin işletmeye alınma süresi
bu maddede belirlenen işletmeye alınma sürelerini geçemez.
Belediyeler, organize sanayi
bölgeleri, diğer sanayi kuruluşları ile yerleşim yerleri bu
hükümden yararlanmak için bu Kanunun yayımı tarihinden
itibaren üç ay içinde Bakanlığa başvurmak zorundadır.
Bu Kanunun 8 inci maddesi ile atıksu
altyapı sistemlerinin ve katı atık bertaraf tesisleri kurma
yükümlülüğü verilen kurum ve kuruluşların, bu
yükümlülüklerini, bu maddede belirtilen süre içinde yerine
getirmemeleri halinde; belediyelerde nüfusu 100.000’den
fazla olanlara 50.000 Türk Lirası, 100.000 ilâ 50.000
arasında olanlara 30.000 Türk Lirası, 50.000 ilâ 10.000
arasında olanlara 20.000 Türk Lirası, 10.000 ilâ 2.000
arasında olanlara 10.000 Türk Lirası, organize sanayi
bölgelerinde 100.000 Türk Lirası, bunların dışında kalan
endüstri tesislerine ve atıksu üreten her türlü tesise
60.000 Türk Lirası idarî para cezası verilir.
GEÇİCİ MADDE 5-
Bu Kanuna ekli (1) sayılı listede gösterilen kadrolar iptal
edilerek, 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (I)
sayılı cetvelin Çevre ve Orman Bakanlığına ilişkin
bölümünden çıkartılmış, ekli (2) sayılı listede gösterilen
kadrolar ise ihdas edilerek, 190 sayılı Kanun Hükmünde
Kararnamenin eki (I) sayılı cetvelin Çevre ve Orman
Bakanlığına ilişkin bölümüne eklenmiştir.
GEÇİCİ MADDE 6-
Bu Kanunda geçen Türk Lirası ibaresi karşılığında,
uygulamada 28/1/2004 tarihli ve 5083 sayılı Türkiye
Cumhuriyeti Devletinin Para Birimi Hakkında Kanun
hükümlerine göre Ülkede tedavülde bulunan para "Yeni Türk
Lirası" olarak adlandırıldığı sürece bu ibare kullanılır.
MADDE 25-
Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğü girer.
MADDE 26-
Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
(1)
SAYILI LİSTE
KURUMU:
ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI
TEŞKİLÂTI: TAŞRA
İPTAL
EDİLEN KADROLAR
SINIFI
UNVANI K/D
KADRO ADEDİ TOPLAM
GİH
MEMUR
7
5 5
GİH
MEMUR
8
1 1
GİH
MEMUR
10
4 4
GİH
ORMAN MUH. MEM. 5
90 90
GİH
ORMAN MUH. MEM. 7
70 70
GİH
ORMAN MUH. MEM. 11
70 70
GİH
DAKTİLOGRAF
5 14
14
GİH
DAKTİLOGRAF
7
4 4
GİH
ŞOFÖR
5 45
45
GİH
ŞOFÖR
7 20
20
GİH
ŞOFÖR
9
1 1
GİH
ŞOFÖR
11 30
30
THS
EKONOMİST
1
4 4
THS
EKONOMİST
2
1 1
THS
TEKNİKER
1 20
20
THS
TEKNİSYEN
3 15
15
THS
TEKNİSYEN
4
4 4
THS
TEKNİSYEN
8
5 5
THS
TEKNİSYEN
9
5 5
THS
TEKNİSYEN
10
5 5
YHS
HİZMETLİ
5 10
10
YHS
HİZMETLİ
7
8 8
YHS
HİZMETLİ
11
3 3
YHS
KALORİFERCİ
5
1 1
YHS
KALORİFERCİ
7
1 1
YHS
BEKÇİ
5 25
25
YHS
BEKÇİ
7 25
25
YHS
BEKÇİ
8
5 5
YHS
BEKÇİ
11
9 9
TOPLAM
500 500
(2)
SAYILI LİSTE
KURUMU:
ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI
TEŞKİLÂTI: MERKEZ
İHDAS
EDİLEN KADROLAR
SINIFI
UNVANI
DERECE KADRO ADEDİ
GİH
ÇEVRE VE ORMAN UZMANI
5 100
GİH
ÇEVRE VE ORMAN UZMANI
6 50
GİH
ÇEVRE VE ORMAN UZMANI
7 50
GİH
ÇEVRE VE ORMAN UZMAN YRD.
8 300
TOPLAM
500
|