KAMU
DENETÇİLİĞİ KURUMU KANUNU
|
Kanun No.
5521 |
|
Kabul
Tarihi : 15/6/2006
|
BİRİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler
Amaç
MADDE 1-
(1) Bu Kanunun amacı;
gerçek ve tüzel kişilerin idarenin işleyişi ile
ilgili şikâyetlerini, Türkiye Cumhuriyetinin
Anayasada belirtilen nitelikleri çerçevesinde,
idarenin her türlü eylem ve işlemleri ile tutum
ve davranışlarını; adalet anlayışı içinde, insan
haklarına saygı, hukuka ve hakkaniyete uygunluk
yönlerinden incelemek, araştırmak ve idareye
önerilerde bulunmak üzere Kamu Denetçiliği
Kurumunu oluşturmaktır.
Kapsam
MADDE 2-
(1) Bu Kanun, Kamu Denetçiliği Kurumunun
kuruluş, görev ve çalışma usûllerine ilişkin
ilkeler ile Kamu Başdenetçisi ve kamu
denetçilerinin niteliklerine, seçimlerine, özlük
haklarına ve Kurum personelinin atanmaları ile
özlük haklarına ilişkin hükümleri kapsar.
Tanımlar
MADDE 3-
(1) Bu Kanunda geçen;
a) Kurum: Kamu Denetçiliği
Kurumunu,
b) Kurul: Kamu Denetçiliği
Kurulunu,
c) Başdenetçilik: Kamu
Denetçiliği Kurumu Başdenetçiliğini,
ç) Başdenetçi: Kamu
Başdenetçisini,
d) Denetçi: Kamu
denetçisini,
e) Genel Kurul: Türkiye
Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunu,
f) Başkanlık: Türkiye
Büyük Millet Meclisi Başkanlığını,
g)
Komisyon: Türkiye Büyük Millet Meclisi Dilekçe
Komisyonu ile İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu
üyelerinden oluşan Karma Komisyonu,
ğ) İdare: Merkezî yönetim
kapsamındaki kamu idareleri ile sosyal güvenlik
kurumlarını, mahallî idareleri, mahallî
idarelerin bağlı idarelerini, mahallî idare
birliklerini, döner sermayeli kuruluşları,
kanunlarla kurulan fonları, kamu tüzel
kişiliğini haiz kuruluşları, sermayesinin yüzde
ellisinden fazlası kamuya ait kuruluşlar ile
bunlara bağlı ortaklıklar ve müesseseleri, kamu
kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarını, kamu
hizmeti yürüten özel hukuk tüzel kişilerini,
ifade eder.
(2) Dilekçe Komisyonu ile
İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Üyelerinden
Kurulu Karma Komisyonun Başkanı, Başkanvekili,
Sözcü ve Kâtibi, Dilekçe Komisyonunun Başkanı,
Başkanvekili, Sözcü ve Kâtibidir.
İKİNCİ BÖLÜM
Kuruluş, Görev ve
Çalışma İlkeleri
Kuruluş
MADDE 4-
(1) Bu Kanunda belirtilen görevleri yerine
getirmek amacıyla, Türkiye Büyük Millet Meclisi
Başkanlığına bağlı, kamu tüzel kişiliğini haiz,
özel bütçeli ve merkezi Ankara'da bulunan Kamu
Denetçiliği Kurumu kurulmuştur.
(2) Kurum, Başdenetçilik
ve Kuruldan oluşur.
(3) Kurumda, bir
Başdenetçi ve en fazla on denetçi ile Genel
Sekreter, uzman, uzman yardımcıları ve diğer
personel görev yapar.
(4) Kurum, gerekli gördüğü
yerlerde büro açabilir.
Başdenetçilik
MADDE 5-
(1) Başdenetçilik,
Başdenetçi ve Başdenetçivekilinden oluşur.
(2) Kurum, Başdenetçi
tarafından yönetilir ve temsil edilir.
Başdenetçivekili
MADDE 6-
(1) Başdenetçivekili, Başdenetçi tarafından
denetçiler arasından seçilir.
(2) Başdenetçivekili,
Başdenetçinin yokluğunda ona vekâlet eder.
Kamu Denetçiliği
Kurulu, görevleri, toplantı ve karar yeter
sayısı
MADDE 7-
(1) Kurul; Başdenetçi, Başdenetçivekili ve
denetçilerden oluşur.
(2) Kurulun görevleri:
a) Kanunun uygulanmasına
ilişkin yönetmelikleri çıkarmak.
b) Yıllık raporu
hazırlamak.
c) Yıllık raporu
beklemeksizin gerek gördüğü konularda özel rapor
hazırlamak.
ç) Raporları kamuoyuna
duyurmak.
(3) Kurula Başdenetçi,
Başdenetçinin yokluğunda ise Başdenetçivekili
başkanlık eder.
(4) Kurul, Başdenetçinin
başkanlığında denetçilerin beşte üçünün katılımı
ile toplanır ve üye tam sayısının salt çoğunluğu
ile karar alır.
Çalışma ilkeleri
MADDE 8-
(1) Başdenetçi, denetçiler arasında işbirliğini
sağlar ve bunların uyumlu çalışmasını gözetir.
(2) Denetçiler, Kurul
halinde incelenmesi gereken konular dışında,
Başdenetçi tarafından görevlendirildikleri konu
ve/veya alanlarda tek başlarına çalışır ve
önerilerde bulunurlar.
(3) Kurulca karara
bağlanacak konular ile denetçilerin Başdenetçi
tarafından görevlendirilecekleri konu ve/veya
alanlara ve aralarındaki iş bölümüne ilişkin
ilkeler ile bu Kanunun uygulanmasına ilişkin
hususlar, Kurulca kabul edilip yürürlüğe
konulacak bir yönetmelikle belirlenir.
Görev
MADDE 9-
(1) Kurum, idarenin işleyişi ile ilgili şikâyet
üzerine, Türkiye Cumhuriyetinin Anayasada
belirtilen nitelikleri çerçevesinde, idarenin
her türlü eylem ve işlemleri ile tutum ve
davranışlarını; adalet anlayışı içinde, insan
haklarına saygı, hukuka ve hakkaniyete uygunluk
yönlerinden incelemek, araştırmak ve idareye
önerilerde bulunmakla görevlidir.
(2) Ancak;
a) Cumhurbaşkanının tek
başına yaptığı işlemler ile re'sen imzaladığı
kararlar ve emirler,
b)Yasama yetkisinin
kullanılmasına ilişkin işlemler,
c) Yargı faaliyetlerine
ilişkin işlemler ile yargı mensuplarının işlem
ve eylemleri,
ç) Türk Silâhlı
Kuvvetlerinin salt askerî hizmete ilişkin
faaliyetleri,
Kurumun görev alanı
dışındadır.
Başdenetçi ve
denetçilerin nitelikleri
MADDE 10-
(1) Başdenetçi veya denetçi seçilebilmek için
aşağıdaki şartlar aranır:
a) Türk vatandaşı olmak.
b) Seçimin yapıldığı
tarihte başdenetçi için 50, denetçi için 40
yaşını doldurmuş olmak.
c) Dört
yıllık eğitim veren hukuk, siyasal bilgiler,
iktisadi ve idarî bilimler, iktisat ve işletme
fakültelerinden veya bunlara denkliği kabul
edilmiş yabancı öğretim kurumlarından mezun
olmak.
ç) Mesleği ile ilgili
olarak kamu kurum veya kuruluşlarında veya kamu
kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına
kayıtlı olarak ya da özel sektörde en az on yıl
çalışmış olmak.
d) Kamu haklarından
yasaklı olmamak.
e) Görevini devamlı
yapmasına engel olabilecek vücut veya akıl
hastalığı veya vücut sakatlığı ile özürlü
bulunmamak.
f) Başvuru sırasında
herhangi bir siyasî partiye üye olmamak.
g) 26/9/2004 tarihli ve
5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 53 üncü
maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile
kasten işlenen bir suçtan dolayı altı ay veya
daha fazla süreyle hapis cezasına ya da affa
uğramış olsa bile Devletin güvenliğine, anayasal
düzene ve bu düzenin işleyişine, millî
savunmaya, Devlet sırlarına karşı suçlar ve
casusluk suçları ile yabancı devletlerle olan
ilişkilere karşı suçlardan veya zimmet, irtikâp,
rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik,
güveni kötüye kullanma, hileli iflâs, ihaleye
fesat karıştırma, edimin ifasına fesat
karıştırma, suçtan kaynaklanan mal varlığı
değerlerini aklama veya kaçakçılık suçlarından
hükümlü bulunmamak.
Adaylık ve seçim
MADDE 11-
(1) Başdenetçi veya denetçilerden birinin görev
süresinin bitmesinden doksan gün önce, bu
görevlerin herhangi bir sebeple sona ermesi
halinde ise sona erme tarihinden itibaren onbeş
gün içinde durum, Kurum tarafından Başkanlığa
bildirilir.
(2) Başkanlık tarafından
ilân edilen başvuru süresi içinde, 10 uncu
maddede yazılı nitelikleri taşıyanlardan,
Başdenetçi veya denetçi aday adayı olmak
isteyenler Başkanlığa başvuruda bulunurlar.
(3) Komisyon, Başdenetçi
seçiminde başvuruda bulunan aday adayları
arasından üç adayı, denetçi seçiminde, başvuruda
bulunan aday adayları arasından, seçilecek
denetçi sayısının üç katı kadar adayı, başvuru
süresinin bittiği tarihten itibaren otuz gün
içinde belirleyerek Genel Kurula sunulmak üzere
Başkanlığa bildirir.
(4) Genel Kurul, bildirim
tarihinden itibaren otuz gün içinde, Başdenetçi
ve denetçi seçimlerine başlar.
(5) Başdenetçi veya
denetçi, üye tam sayısının üçte iki çoğunluğu
ile seçilir. Birinci oylamada bu çoğunluk
sağlanamadığı takdirde ikinci oylamaya geçilir.
İkinci oylamada üye tam sayısının salt
çoğunluğunun oyunu alan aday seçilmiş olur. Bu
oylamada üye tam sayısının salt çoğunluğu
sağlanamadığı takdirde en çok oy alan
adaylardan, seçilecek aday sayısının iki katı
kadar aday ile seçime gidilir. Üçüncü oylamada
karar yeter sayısı olmak şartıyla en fazla oy
alan aday seçilmiş olur. Birden fazla denetçi
seçimi yapılacağı durumlarda adaylar için
birleşik oy pusulası düzenlenir. Adayların
adlarının karşısındaki özel yer işaretlenmek
suretiyle oy kullanılır. Seçilecek üyelerin
sayısından fazla verilen oylar geçersiz sayılır.
(6) Seçim, Kurumun
Başkanlığa başvuruda bulunduğu tarihten itibaren
en geç doksan gün içinde sonuçlandırılır.
(7) Bu madde hükmü,
denetçi sayısının ondan az olması ve denetçi
sayısının yetmediğinin Başdenetçi tarafından
Başkanlığa bildirilmesi hâlinde de uygulanır.
(8) Bu maddede yer alan
süreler, Türkiye Büyük Millet Meclisinin tatilde
olması veya araverme sırasında işlemez.
Bağımsızlık
MADDE 12-
(1) Hiçbir organ, makam, merci veya kişi,
Başdenetçiye ve denetçilere görevleriyle ilgili
olarak emir ve talimat veremez, genelge
gönderemez, tavsiye ve telkinde bulunamaz.
Andiçme
MADDE 13-
(1) Başdenetçi ve denetçiler, görevlerine
başlarken Genel Kurulda aşağıdaki şekilde
andiçerler:
"Türkiye Cumhuriyeti
Devletinin varlığı ve bağımsızlığı ile vatanın
ve milletin bölünmez bütünlüğüne, milletin
kayıtsız ve şartsız egemenliğine, Anayasaya,
hukukun üstünlüğüne, hakkaniyete, demokrasiye,
Atatürk ilke ve inkılaplarına ve laik Cumhuriyet
ilkesine bağlı kalacağıma, millî dayanışma ve
adalet anlayışı içinde herkesin insan
haklarından ve temel hürriyetlerinden
yararlanması ülküsünden ayrılmayacağıma, üzerime
aldığım görevi tarafsızlıkla yerine getireceğime
büyük Türk Milleti huzurunda, namusum ve şerefim
üzerine andiçerim."
Görev süresi
MADDE 14-
(1) Başdenetçi ve denetçilerin görev süreleri
beş yıldır.
(2) İstifa, ölüm veya
görevden alınma gibi herhangi bir nedenle süresi
bitmeden görevinden ayrılan Başdenetçi veya
denetçilerin yerine yeni seçilen Başdenetçi veya
denetçinin görev süresi de beş yıldır.
(3) Bir dönem Başdenetçi
veya denetçi olarak görev yapan bir kimse sadece
bir dönem daha Başdenetçi veya denetçi
seçilebilir.
(4) Başdenetçi veya
denetçiliğe seçilenlerin görev yaptıkları sürede
eski görevleriyle olan ilişikleri kesilir. Ancak
kamu görevlisi iken Başdenetçiliğe veya
denetçiliğe seçilenler, memuriyete giriş
şartlarını kaybetme dışındaki herhangi bir
nedenle görevlerinin sona ermesi, görevden
ayrılma isteğinde bulunması veya görev
sürelerinin dolması durumunda otuz gün içinde
eski kurumlarına başvurmaları halinde ilgili
bakan veya atamaya yetkili diğer makamlar
tarafından mükteseplerine uygun bir kadroya
atanırlar. Belirtilen atama yapılırken
Başdenetçi veya denetçilerin Kurumda
geçirdikleri süreler makam veya hâkim sınıfından
olup da yüksek hâkimlik tazminatını almaya
başladıktan sonra seçilenler için yüksek
hâkimlik tazminatı ödenmesini gerektiren
görevlerde geçmiş olarak değerlendirilir. Bu
hükümler, akademik unvanların kazanılmasına
ilişkin hükümler saklı kalmak kaydıyla
üniversitelerden gelen personel hakkında da
uygulanır.
Görevden alınma ve
görevin sona ermesi
MADDE 15-
(1) Başdenetçinin veya denetçilerin 10 uncu
maddede sayılan nitelikleri taşımadıklarının
sonradan anlaşılması veya seçildikten sonra
kaybetmeleri halinde, bu durumun Komisyon
tarafından tespit edilmesini takiben Başdenetçi
veya denetçinin görevinin sona ermesine Genel
Kurul tarafından görüşmesiz karar verilir.
(2) Seçilmeye engel bir
suçtan dolayı kesin hüküm giyen veya kısıtlanan
Başdenetçi veya denetçi hakkındaki kesinleşmiş
mahkeme kararının Genel Kurulun bilgisine
sunulmasıyla, Başdenetçi veya denetçi sıfatı
sona erer.
Başdenetçi ve
denetçilerin malî ve sosyal hakları
MADDE 16-
(1) Başdenetçiye Başbakanlık Müsteşarına;
denetçilere Başbakanlık müsteşar yardımcılarına
uygulanan malî ve sosyal hak ve yardımlara
ilişkin hükümler uygulanır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Kuruma Başvuru ve
Yapılacak İşlemler
Başvuru ve usûlü
MADDE 17-
(1) Kuruma, gerçek ve tüzel kişiler
başvurabilirler. Yabancıların başvuru hakkını
kullanabilmeleri, karşılıklılık esasına
bağlıdır.
(2) Başvuru; başvuru
sahibinin adı ve soyadı, imzası, yerleşim yeri
veya iş adresini, başvuru sahibi tüzel kişi ise
tüzel kişinin unvanı ve yerleşim yeri ile
yetkili kişinin imzasını ve yetki belgesini
içeren Türkçe dilekçe ile yapılır. Bu başvuru,
yönetmelikte belirlenecek şartlara uyulmak
kaydıyla elektronik ortamda veya diğer iletişim
araçlarıyla da yapılabilir.
(3) Yapılan başvurulardan;
a) Belli bir konuyu
içermeyenler,
b) Yargı
organlarında görülmekte olan veya yargı
organlarınca karara bağlanmış uyuşmazlıklar,
c) İkinci
fıkrada belirtilen şartları taşımayanlar,
ç) Sebepleri, konusu ve
tarafları aynı olanlar ile daha önce
sonuçlandırılanlar,
incelenmez.
(4) Kuruma, illerde
valilikler, ilçelerde kaymakamlıklar
aracılığıyla da başvurulabilir.
(5) Başvurulardan herhangi
bir ücret alınmaz.
(6) Kuruma, idarî
işlemlerde tebliğ tarihinden, idarî eylem, tutum
ve davranışlarda öğrenme tarihinden itibaren
doksan gün içinde başvurulabilir. Başvuru
tarihi, dilekçenin Kuruma, valilik veya
kaymakamlıklara verildiği, diğer hallerde
başvurunun Kuruma ulaştığı tarihtir.
(7) Dava açma süresi
içinde yapılan başvuru, işlemeye başlamış olan
dava açma süresini durdurur.
Bilgi ve belge
istenmesi
MADDE 18-
(1) Kurumun inceleme ve araştırma konusu ile
ilgili olarak istediği bilgi ve belgelerin, bu
isteğin tebliğ edildiği tarihten itibaren otuz
gün içinde verilmesi zorunludur. Bu süre içinde
istenen bilgi ve belgeleri haklı bir neden
olmaksızın vermeyenler hakkında Başdenetçi veya
denetçinin başvurusu üzerine ilgili merci,
disiplin soruşturması açar.
(2) Ancak; Devlet sırrı
veya ticarî sır niteliğindeki bilgi ve belgeler,
yetkili mercilerin en üst makam veya kurulunca
gerekçesi belirtilmek suretiyle verilmeyebilir.
Bilirkişi
görevlendirilmesi ve tanık dinlenmesi
MADDE 19-
(1) İnceleme ve araştırma konusu ile ilgili
olarak Başdenetçi veya denetçiler bilirkişi
görevlendirebilir.
(2) Bilirkişi olarak
görevlendirilen kamu görevlilerine her inceleme
ve araştırma konusu için (500), diğer kişilere
her inceleme ve araştırma konusu için (1000)
gösterge rakamının memur aylık katsayısıyla
çarpımı sonucu bulunacak miktarı geçmemek üzere
görevlendirmeyi yapanın kararı ile bilirkişi
ücreti ödenir. Bu ödemeler, damga vergisi hariç
herhangi bir vergi ve kesintiye tâbi tutulmaz.
(3) İnceleme ve araştırma
konusu ile ilgili olarak Başdenetçi, denetçiler
veya uzmanlar tanık ya da ilgili kişileri
dinleyebilir.
İnceleme ve araştırma
MADDE 20-
(1) Kurum, inceleme ve araştırmasını başvuru
tarihinden itibaren en geç altı ay içinde
sonuçlandırır.
(2) Kurum, inceleme ve
araştırma sonucunu ve varsa önerilerini ilgili
mercie ve başvurana bildirir. Kurum, başvurana,
işleme karşı başvuru yollarını da gösterir.
(3) İlgili merci, Kurumun
önerileri doğrultusunda tesis ettiği işlemi veya
Kurumun önerdiği çözümü uygulanabilir nitelikte
görmediği takdirde bunun gerekçesini otuz gün
içinde Kuruma bildirir.
Dava açma süresinin
yeniden işlemeye başlaması
MADDE 21-
(1) Başvurunun Kurum tarafından reddedilmesi
halinde, durmuş olan dava açma süresi gerekçeli
ret kararının ilgiliye tebliğinden itibaren
kaldığı yerden işlemeye başlar.
(2) Başvurunun Kurum
tarafından yerinde görülerek kabul edilmesi
halinde; ilgili merci Kurumun önerisi üzerine
otuz gün içinde herhangi bir işlem tesis etmez
veya eylemde bulunmaz ise, durmuş olan dava açma
süresi kaldığı yerden işlemeye başlar.
(3) Kurumun, inceleme ve
araştırmasını, başvuru tarihinden itibaren altı
ay içinde sonuçlandıramaması halinde de durmuş
olan dava açma süresi kaldığı yerden işlemeye
başlar.
Kurulun raporları
MADDE 22-
(1) Kurul, her takvim yılı sonunda yürütülen
faaliyetleri ve önerileri kapsayan bir rapor
hazırlayarak Komisyona sunar. Komisyon, bu
raporu görüşüp, kendi kanaat ve görüşlerini de
içerecek şekilde özetleyerek Genel Kurula
sunulmak üzere Başkanlığa gönderir. Komisyonun
raporu Genel Kurulda görüşülür.
(2) Kurulun yıllık raporu,
ayrıca Resmî Gazetede yayımlanmak suretiyle
kamuoyuna duyurulur.
(3) Kurul; açıklanmasında
fayda gördüğü hususları yıllık raporu
beklemeksizin her zaman kamuoyuna duyurabilir.
Açıklama yapma yetkisi
MADDE 23-
(1) Kurumun faaliyetleri
hakkında açıklama yapmaya Başdenetçi yetkilidir.
Başdenetçi bu yetkisini Başdenetçivekiline
devredebilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Personele İlişkin
Hükümler
Genel Sekreter
MADDE 24-
(1) Genel Sekreter, en az dört yıllık
yükseköğretim kurumu mezunu, 14/7/1965 tarihli
ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tâbi
görevlerde on yıl hizmeti bulunan ve aynı
Kanunun 48 inci maddesinde yazılı şartlara sahip
olanlar arasından Başdenetçi tarafından atanır.
(2) Genel Sekreter,
Kurumun harcama yetkilisidir. Malî iş ve
hizmetler malî hizmetler birimi eliyle
yürütülür.
Kamu Denetçiliği Kurumu
uzman yardımcılığı
MADDE 25-
(1) Uzman yardımcılığına atanabilmek için,
Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinde
sayılan genel şartlar yanında aşağıdaki
nitelikler de aranır:
a) En az dört yıllık
eğitim veren hukuk, siyasal bilgiler, iktisadi
ve idarî bilimler, iktisat ve işletme
fakültelerinden veya bunlara denkliği kabul
edilmiş yabancı öğretim kurumlarından mezun
olmak.
b) Yapılacak giriş
sınavında başarılı olmak.
c) Sınavın yapıldığı yılın
ocak ayının ilk gününde otuz beş yaşını
doldurmamış olmak.
Kamu Denetçiliği Kurumu
uzmanlığı
MADDE 26-
(1) 25 inci maddeye göre
uzman yardımcılığına atananlar, en az üç yıl
çalışmak ve olumlu sicil almak kaydıyla açılacak
yeterlik sınavına girmeye hak kazanırlar.
Sınavda başarılı olanlar, Kamu Personeli Yabancı
Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavında en az (C)
düzeyinde puan veya uluslararası kabul görmüş
yabancı dil seviye tespit sınavlarından bu puana
denk puan almış olmak şartıyla Kamu Denetçiliği
Kurumu uzmanı unvanını alırlar. Sınavda başarılı
olamayanlar, istekleri halinde kurumunda veya
Devlet Personel Başkanlığınca diğer kamu kurum
ve kuruluşlarında uygun kadrolara atanırlar.
(2) Uzman yardımcılarının
mesleğe alınmaları, yetiştirilmeleri ve yeterlik
sınavının şekli ile uzman ve uzman
yardımcılarının görev, yetki ve çalışmalarına
ilişkin esas ve usûller yönetmelikle düzenlenir.
Personelin atanması
MADDE 27-
(1) Personel, Başdenetçi tarafından atanır.
(2) Uzman ve uzman
yardımcısı dışındaki personelin atanması, naklen
veya Kamu Personeli Seçme Sınavını kazananlar
arasından yapılır.
Personelin malî ve
sosyal hakları
MADDE 28-
(1) Başdenetçi, denetçiler
ve Genel Sekreter hariç olmak üzere Kurum
personeline Başbakanlıkta emsal unvanlı ve aynı
dereceli kadrolarda çalışanlara uygulanan malî
ve sosyal hak ve yardımlara ilişkin hükümler
uygulanır.
(2) Genel Sekretere
Başbakanlıktaki genel müdürlere uygulanan malî
ve sosyal hak ve yardımlara ilişkin hükümler
uygulanır.
Kamu kurum ve
kuruluşlarındaki personelin görevlendirilmesi
MADDE 29-
(1) Merkezî yönetim
kapsamındaki kamu idarelerinde, sosyal güvenlik
kurumlarında, mahallî idarelerde, mahallî
idarelerin bağlı idarelerinde, mahallî idare
birliklerinde, döner sermayeli kuruluşlarda,
kanunlarla kurulan fonlarda, kamu tüzel
kişiliğini haiz kuruluşlarda, sermayesinin yüzde
ellisinden fazlası kamuya ait kuruluşlarda,
iktisadî devlet teşekkülleri ve kamu iktisadî
kuruluşları ile bunlara bağlı ortaklıklar ve
müesseselerde çalışanlar (hâkimler ve savcılar
hariç), kurumlarının izni ile uzmanlık
gerektiren işlerde görevlendirilebilirler. Bu
şekilde yapılan görevlendirmenin süresi altı ayı
geçemez. Ancak ihtiyaç halinde bu süre üç ay
daha uzatılabilir. Kurumun bu konudaki
talepleri, ilgili kurum ve kuruluşlarca
öncelikle sonuçlandırılır. Bu şekilde
görevlendirilen personel, kurumlarından aylıklı
izinli sayılır. İzinli oldukları sürece
memuriyetleri ile ilgileri ve özlük hakları
devam ettiği gibi, bu süreler yükselme ve
emekliliklerinde de hesaba katılır. Yükselmeleri
başkaca bir işleme gerek duyulmadan süresinde
yapılır.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli Hükümler
Kurumun gelirleri
MADDE 30-
(1) Kurumun gelirleri şunlardır:
a) Türkiye Büyük Millet
Meclisi bütçesine bu amaçla konulacak ödenek.
b) Diğer gelirler.
Kurumda çalışanların
statüsü ve fazla çalışma ücreti
MADDE 31-
(1) Bu Kanunda hüküm bulunmayan hususlarda Kurum
personeli hakkında Devlet Memurları Kanunu
hükümleri uygulanır.
(2) Kurum personeline ve
29 uncu madde uyarınca Kurumda
görevlendirilenlere, Başbakanlıkta emsal unvanlı
ve aynı dereceli kadrolarda çalışan personele
ödenen fazla çalışma ücretini geçmemek üzere,
Başdenetçi tarafından belirlenecek miktarda
fazla çalışma ücreti ödenir.
Yasaklar
MADDE 32-
(1) Başdenetçi, denetçi, Genel Sekreter, uzman
ve uzman yardımcıları ile diğer personel, siyasî
partilere üye olamazlar; herhangi bir siyasî
parti, kişi veya zümrenin yararını veya zararını
hedef alan bir davranışta bulunamazlar;
görevlerini yerine getirirken dil, ırk,
cinsiyet, siyasî düşünce, felsefî inanç, din ve
mezhep ayırımı yapamazlar; görevleri sebebiyle
herhangi bir şekilde öğrendikleri meslekî veya
ticarî sırları görevlerinden ayrılmış olsalar
bile açıklayamazlar, kendilerinin veya
başkalarının yararına kullanamazlar.
(2) Başdenetçi, denetçi,
Genel Sekreter, uzman ve uzman yardımcıları;
kendilerinin, eşlerinin ve üçüncü dereceye kadar
(bu derece dahil) kan ve kayın hısımlarının
şikâyetlerini inceleyemezler.
(3) Başdenetçi, denetçi,
Genel Sekreter, uzman ve uzman yardımcıları ile
diğer personel, bu görevleri süresince resmî
veya özel hiçbir görev alamazlar, ticaretle
uğraşamazlar. Bilimsel yayınlarda bulunma,
görevleri veya meslekleri ile ilgili olarak
davet edildikleri ulusal veya uluslararası
kongre, konferans ve benzeri toplantılara
katılma, derneklerde üyelik ve kâr amacı
gütmeyen kooperatiflerde ortaklık halinde bu
madde hükümleri uygulanmaz.
Başdenetçi veya
denetçiler hakkında ceza soruşturması ve
kovuşturması usûlü
MADDE 33-
(1) Başdenetçi ve denetçilerin görevleri
sebebiyle bir suç işledikleri öne sürüldüğü
takdirde haklarında ceza soruşturması ve
kovuşturması yapılabilmesi Türkiye Büyük Millet
Meclisi Başkanının iznine bağlıdır. İzin
verilmesi veya verilmemesine ilişkin karara
karşı itiraz mercii, Danıştayın ilgili
dairesidir.
(2) Başdenetçi ve
denetçiler hakkındaki hazırlık soruşturması
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı tarafından
yapılır. Açılacak kamu davası, Yargıtayın ilgili
ceza dairesinde görülür. Temyiz mercii, Yargıtay
Ceza Genel Kuruludur.
(3) Bu maddede hüküm
bulunmayan hususlarda 2/12/1999 tarihli ve 4483
sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin
Yargılanması Hakkında Kanun hükümleri uygulanır.
(4) Ağır ceza mahkemesinin
görev alanına giren suçlara ilişkin suçüstü hâli
genel hükümlere tâbidir.
Genel Sekreter ve
personel hakkında ceza soruşturması ve
kovuşturması usûlü
MADDE 34-
(1) Genel Sekreter, uzman ve uzman
yardımcılarının görevleri sebebiyle bir suç
işledikleri öne sürüldüğü takdirde ceza
soruşturması ve kovuşturması yapılabilmesi,
Başdenetçinin iznine bağlıdır. İzin verilmesi
veya verilmemesine ilişkin karara karşı itiraz
mercii Ankara Bölge İdare Mahkemesidir.
(2) Genel Sekreter, uzman
ve uzman yardımcıları ile diğer personel
hakkındaki hazırlık soruşturması, suçun
işlendiği yer Cumhuriyet başsavcısı veya
görevlendireceği Cumhuriyet savcısı tarafından
yapılır. Açılacak kamu davası aynı yer
mahkemesinde görülür.
(3) Bu maddede hüküm
bulunmayan hususlarda, Memurlar ve Diğer Kamu
Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun
hükümleri uygulanır.
(4) Ağır ceza
mahkemesinin görev alanına giren suçlara ilişkin
suçüstü hâli genel hükümlere tâbidir.
Emeklilik
MADDE 35-
(1) Başdenetçi, denetçiler, Genel Sekreter,
uzman ve uzman yardımcıları ile diğer personel
hakkında 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı Türkiye
Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu hükümleri
uygulanır.
(2) Başdenetçi ve
denetçiler hakkında Türkiye Cumhuriyeti Emekli
Sandığı Kanununun 40 ıncı maddesinin birinci
fıkrası hükmü uygulanmaz.
Bütçe ve harcama
MADDE 36-
(1) Kurumun bütçe ve harcama esas ve usûlleri
10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî
Yönetimi ve Kontrol Kanunu hükümlerine tâbidir.
(2) 5018 sayılı Kanuna
ekli (II) sayılı cetvelin “B) Özel Bütçeli Diğer
İdareler” bölümüne "29) Kamu Denetçiliği Kurumu"
ibaresi eklenmiştir.
Kadrolar
MADDE 37-
(1) Ekli (1) sayılı
listede yer alan kadrolar ihdas edilerek, 190
sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun
Hükmünde Kararnamenin eki (III) sayılı cetvele,
Kamu Denetçiliği Kurumu bölümü olarak
eklenmiştir.
MADDE 38-
(1) 14/7/1965 tarihli ve
657 sayılı Devlet Memurları Kanununun değişik
36 ncı maddesinin "Ortak Hükümler" bölümünün (A)
bendinin değişik (11) numaralı fıkrasına,
"Sosyal Güvenlik Kurumu Müfettiş Yardımcıları"
ibaresinden sonra gelmek üzere "Kamu Denetçiliği
Kurumu Uzman Yardımcıları" ibaresi ve
"Kaymakamlığa" ibaresinden sonra gelmek üzere
"Kamu Denetçiliği Kurumu Uzmanlığına" ibaresi
eklenmiştir.
Yönetmelik
MADDE 39-
(1) Bu Kanunun uygulanmasına ilişkin
yönetmelikler, Kurul tarafından hazırlanır ve
Resmî Gazetede yayımlanır.
GEÇİCİ MADDE 1-
(1) İlk Başdenetçi ve
en az beş denetçinin seçimi ile Kamu Denetçiliği
Kurumu kurulur.
(2) Bu Kanunun yürürlüğe
girdiği tarihten itibaren otuz gün sonra
Başkanlık tarafından Başdenetçi ve beş denetçi
seçimi için aday adaylığı başvuru süreci
başlatılır ve 11 inci maddede öngörülen usûle
uyularak seçim sonuçlandırılır.
GEÇİCİ MADDE 2-
(1) Bu Kanunun
uygulanmasına ilişkin yönetmelikler, Kanunun
yürürlüğe girdiği tarihten itibaren dokuz ay
içinde çıkarılır.
GEÇİCİ MADDE 3-
(1) İlk Başdenetçi ve
denetçilerin seçimi tamamlandıktan sonra
Başdenetçi tarafından doksan gün içinde; bir
defaya mahsus olmak ve ekli (1) sayılı listede
yer alan Kamu Denetçiliği Kurumu uzmanı unvanlı
serbest kadro adedinin yüzde ellisini geçmemek
üzere, 25 ve 26 ncı maddelerdeki şartlar
aranmaksızın, uzman olarak kamu kurum ve
kuruluşlarından atama yapılabilir.
(2) Şu kadar ki, uzman
olarak atanacakların Devlet Memurları Kanununun
48 inci maddesinde sayılan genel şartları
taşımaları ve 25 inci maddenin birinci
fıkrasının (a) bendinde sayılan niteliklere ve
mesleklerinde en az beş yıllık deneyime sahip
olmaları gerekir.
GEÇİCİ MADDE 4-
(1) Bu Kanun
hükümleri, mahallî idarelerin eylem ve işlemleri
ile tutum ve davranışları hakkında, Kanun
bütünüyle yürürlüğe girdikten bir yıl sonra
uygulanır.
Yürürlük
MADDE 40-
(1) Bu Kanunun 17 nci maddesi 1 Temmuz 2007,
diğer maddeleri 1 Ekim 2006 tarihinde yürürlüğe
girer.
Yürütme
MADDE 41-
(1) Bu Kanunun Başdenetçi ve denetçilerin seçim
ve görevden alınmaları ile ilgili hükümlerini
Türkiye Büyük Millet Meclisi, diğer hükümlerini
Bakanlar Kurulu yürütür.
(1 ) SAYILI LİSTE
KURUMU: KAMU
DENETÇİLİĞİ KURUMU
TEŞKİLÂT: MERKEZ
İHDAS EDİLEN
KADROLAR
Serbest Kadro
Tutulan Kadro
Sınıfı
Unvanı
Derecesi Adedi
Adedi Toplam
GİH Kamu
Başdenetçisi
1
1
1
GİH Kamu
Denetçisi
1
10
10
GİH Genel
Sekreter
1
1
1
GİH Hukuk
Müşaviri
1
1
1
GİH Kamu
Denetçiliği Kurumu Uzmanı
1
4
4
GİH Kamu
Denetçiliği Kurumu Uzmanı
2
3
3
GİH Kamu
Denetçiliği Kurumu Uzmanı
3
3
3
GİH Kamu
Denetçiliği Kurumu Uzmanı
4
3
3
GİH Kamu
Denetçiliği Kurumu Uzmanı
5
3
3
GİH Kamu
Denetçiliği Kurumu Uzmanı
7
17
17
GİH Kamu
Denetçiliği Kurumu Uzman Yrd.
9
16
16
GİH Malî
Hizmetler Uzmanı
4
1
1
GİH Şube
Müdürü
1
1
1
GİH
Şef
3
2
2
GiH
Memur
7
1
1
GİH
Memur
8
2
2
GİH
Memur
9
2
2
GİH
Memur
10
2
2
GİH
Programcı
2
1
1
GİH Veri
Hazırlama ve Kontrol İşletmeni
7
4
4
GİH
Kütüphaneci
7
1
1
GİH
Bilgisayar İşletmeni
7
4
4
GİH
Çözümleyici
2
1
1
GİH
Sekreter
7
2
2
GİH
Sekreter
8
1
1
GİH
Sekreter
9
1
1
GİH Santral
Memuru
9
1
1
GİH
Mutemet
7
1
1
GİH
Şoför
10
4
4
THS
Teknisyen
8
1
1
YHS
Hizmetli
10
2
2
YHS
Hizmetli
11
2
2
YHS
Dağıtıcı
11
1
1
TOPLAM
100
100
