|
KİMYASAL
SİLAHLARIN GELİŞTİRİLMESİ, ÜRETİMİ,
STOKLANMASI VE KULLANIMININ
YASAKLANMASI HAKKINDA KANUN
(21.12.2006)
Kanun No. 5564
Amaç ve kapsam
MADDE 1 –
(1) Bu Kanunun amacı, kimyasal
silahların geliştirilmesi, üretimi,
stoklanması
ve kullanımının yasaklanmasına
ilişkin esas ve usûllerin
düzenlenmesidir.
(2) Bu Kanun, izin
verilen haller dışında, söz konusu
fiilleri işleyenlere verilecek
cezaları ve ilgili mercii tarafından
alınacak önlemleri kapsar.
Tanımlar
MADDE 2 –
(1) Bu Kanunda geçen;
a) Sözleşme: Türkiye
tarafından 13/1/1993 tarihinde
Paris'te imzalanan ve 4/4/1997
tarihli ve 4238 sayılı Kanunla
onaylanması uygun bulunan "Kimyasal
Silahların Geliştirilmesinin,
Üretiminin,
Stoklanmasının ve
Kullanımının Yasaklanması ve
Bunların İmhası ile İlgili
Sözleşme"yi,
b) Kimyasal silah: Bu
Kanunla yasaklanmayan amaçlarla
kullanıldıkları ve cins ve
miktarlarının bu amaçlarla tutarlı
olduğu durumlar hariç olmak üzere,
toksik
kimyasal maddeler ve bunların
prekürsörlerini;
toksik
kimyasal maddelerin, savaş gereçleri
ve aygıtlarının kullanımı sonucunda
ortaya çıkacak olan zehirleyici
nitelikleri yoluyla ölüme veya başka
bir hasara yol açmak üzere özel
olarak tasarımı yapılmış olan
herhangi bir cihazı, aparatı veya
düzeneği; bu savaş gereçleri ve
aygıtlarının kullanımıyla doğrudan
doğruya ilişkili bir biçimde
kullanılmak üzere özel olarak
tasarımı yapılmış olan herhangi bir
cihazı, aparatı veya
düzeneği,
c)
Toksik kimyasal madde:
Kökenine veya üretim biçimine ve
tesislerde, savaş gereçlerinde veya
bir başka yerde üretilmelerine bağlı
kalmaksızın, yaşam süreçleri
üzerindeki kimyasal etkisi yoluyla,
insanlarda veya hayvanlarda ölüme,
geçici veya daimi sakatlığa neden
olabilecek ve bu Kanunun eki
cetvellerde yer alan kimyasal
maddeleri,
ç)
Prekürsör: Hangi yöntemle
olursa olsun, bir zehirli kimyasal
maddenin üretimi sırasında herhangi
bir aşamada rol oynayan bir kimyasal
reaktanı,
d) Farklı kimyasal
maddeler (Diğer organik
kimyasallar): Tüm karbon
bileşimlerinden oluşan kimyasal
bileşimler sınıfına ait olan
karbonun oksitleri, sülfürleri,
metal karbonatları ve metal-karbon
bileşimleri hariç, bu Kanuna ekli
cetvellere alınmamış, sentez yoluyla
elde edilen farklı organik
kimyasallar ve fosfor, kükürt ve
fluorin
elementlerini içeren organik
maddeleri,
e) Toplumsal olayları
denetim altında tutmakta kullanılan
gereçler: Bu Kanuna ekli cetvellerde
gösterilmeyen, insanlarda, kimyasal
maddeye maruz kaldıktan kısa bir
süre sonra ortadan kaybolan, duyusal
tahriş veya güçsüz kılıcı fiziksel
etkileri süratle meydana getirebilen
herhangi bir kimyasal maddeyi,
f) Yasaklanmamış
amaçlar: Sınaî, tarımsal, bilimsel
araştırmayla ilgili, tıbbî,
farmasötik
veya diğer barışçı amaçlara yönelik
etkinlikleri;
toksik kimyasal maddelere
karşı korunmayla ve kimyasal
silahlara karşı korunmayla doğrudan
doğruya ilişkili olan amaçları;
kimyasal silahların kullanımıyla
ilişkili olmayan ve kimyasal
maddelerin zehirli özelliklerinin
bir savaş yöntemi olarak kullanımına
bağlı olmayan askerî amaçları; iç
karışıklıkların bastırılması da
dahil olmak üzere asayişin
sağlanmasıyla ilgili amaçları,
ifade eder.
Toksik
kimyasal maddeler ve bunların
prekürsörlerine
ilişkin cetveller
MADDE 3 –
(1) Toksik
kimyasal maddeler ve bunların
prekürsörleri
bu Kanunun eki (1), (2) ve (3)
sayılı cetvellerde gösterilmiştir.
Bu cetvellerde Sözleşme uyarınca
yapılması gereken değişiklikler
Bakanlar Kurulunca tespit olunarak
Resmî Gazetede yayımlanır.
Yetki ve sorumluluklar
MADDE 4 –
(1) Bu Kanun kapsamında
yasaklanmamış amaçlar için Kanuna
ekli cetvellerde yer alan
toksik
kimyasal maddeler ve
prekürsörleri
ile farklı kimyasal maddelerin
(diğer organik kimyasalların)
geliştirilmesi, üretilmesi veya elde
bulundurulması amacıyla ilgili her
türlü tesisin kurulması, işletilmesi
bu Kanuna ekli (1) sayılı cetvelde
yer alan kimyasal maddelerle ilgili
olarak 5 inci maddenin dördüncü
fıkrasında istisna tutulan
faaliyetler Sanayi ve Ticaret
Bakanlığının iznine tâbidir. Söz
konusu iznin verilmesine ilişkin
esaslar yönetmelikte düzenlenir. Bu
izni almaksızın faaliyet gösterdiği
tespit edilen tesisler Sanayi ve
Ticaret Bakanlığınca süresiz olarak
kapatılır. Söz konusu tesislerin bu
Kanun hükümlerine uygun olarak
faaliyet gösterip göstermediklerinin
tespit edilmesi için Sanayi ve
Ticaret Bakanlığı tarafından bu
tesislerde denetim yapılabilir.
Denetim esnasında bu Kanun
hükümlerine uygun hareket
etmedikleri tespit edilen tesislerin
işletme izinleri iptal edilebileceği
gibi bu tesisleri işletenler, Sanayi
ve Ticaret Bakanlığınca
otuzbin
Türk Lirası idarî para cezasıyla
cezalandırılırlar. Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı, verilen idarî cezaları
yedi gün içinde ilgili işletenin
bağlı olduğu meslek kuruluşuna
bildirir.
(2) Kanun hükümlerine
aykırı olarak bulundurulduğu tespit
edilen toksik
kimyasal maddeler ve bunların
prekürsörlerinin mülkiyeti
30/3/2005 tarihli ve 5326 sayılı
Kabahatler Kanunu uyarınca kamuya
geçirilir.
(3) Bu madde, serbest
bölgelerde ve özel mevzuatı gereği
bu nitelikte kabul edilen yerlerdeki
tesisler bakımından da uygulanır.
Yasaklanan faaliyetler ve
uygulanacak cezalar
MADDE 5 –
(1) Kimyasal silah geliştiren,
üreten, bir başka şekilde elde eden,
stoklayan,
elde tutan, doğrudan veya dolaylı
yoldan bir başkasına kimyasal silah
devreden kimseye beş yıldan sekiz
yıla kadar hapis ve
onbeşbin
güne kadar adlî para cezası verilir.
(2)
Kimyasal silah kullanan kimseye on
yıldan onbeş
yıla kadar hapis ve
yirmibin
güne kadar adlî para cezası
verilir.
(3) Bu Kanunda yer alan
suçlarla ilgili olarak 26/9/2004
tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza
Kanunu hükümleri ile diğer özel
kanunlardaki ceza hükümleri
saklıdır.
(4) Bu Kanuna ekli (1)
sayılı cetvelde yer alan kimyasal
maddeler aşağıda belirtilen haller
hariç olmak üzere üretilemez,
iktisap edilemez, elde
bulundurulamaz veya kullanılamaz:
a) Kimyasal maddelerin
bilimsel araştırmayla ilgili
farmasötik
veya koruyucu amaçlarla
kullanılması.
b) Kimyasal maddelerin
türlerinin ve miktarlarının,
yasaklanmamış amaçlar için
kullanımını doğrulayacak tür ve
miktarlarla kesin olarak
sınırlandırılmış olması.
c) Herhangi bir zamanda
yasaklanmamış amaçlar için ülke
çapında kullanılmasına izin verilen
kimyasal maddelerin toplam miktarı
bir tonu aşmamak üzere, ilgili
mercii tarafından verilen izin
belgesinde gösterilen üst sınır
içinde olması.
ç) Herhangi bir yılda ülke çapında
üretilen, devir yoluyla iktisap
edilen veya bu Kanunla
yasaklanmamış amaçlar için
kullanılan toplam kimyasal madde
miktarı bir tona eşit veya daha az
olmak üzere, ilgili mercii
tarafından verilen izin belgesinde
gösterilen üst sınır içinde olması.
Bu fıkraya aykırı
hareket edenler hakkında üç yıldan
altı yıla kadar hapis ve
sekizbin
güne kadar adlî para cezası verilir.
(5) Bu Kanuna ekli (1)
sayılı cetvelde yer alan kimyasal
maddeler, Sözleşmeye taraf olmayan
bir devlete hiçbir şekilde
devredilemez veya bu devletten
devralınamaz. Söz konusu kimyasal
maddeler Sözleşmeye taraf bir başka
devlete ise sadece bilimsel
araştırma yapılması ve tıbbî,
farmasötik
veya koruyucu amaçlarla kullanılması
kaydıyla devredilebilir veya bu
devletten devralınabilir. Bu fıkrada
belirtilen amaçlar için devrine izin
verilen (1) sayılı cetvelde yer alan
kimyasal maddelerin tekrar üçüncü
bir devlete devrine müsaade edilmez.
Bu fıkraya aykırı hareket edenlere,
üç yıldan altı yıla kadar hapis ve
sekizbin
güne kadar adlî para cezası verilir.
(6) Bu Kanuna ekli (2)
sayılı cetvelde yer alan kimyasal
maddeler, Sözleşmeye taraf olmayan
bir devlete veya bu devlette bulunan
gerçek veya tüzel kişilere hiçbir
şekilde devredilemez
veya bunlardan devralınamaz. Bu
fıkraya aykırı hareket edenlere, iki
yıldan dört yıla kadar hapis
ve yedibin
güne kadar adlî para cezası verilir.
(7) Bu Kanuna ekli (3)
sayılı cetvelde yer alan kimyasal
maddeler, Sözleşmeye taraf olmayan
bir devlete veya bu devlette bulunan
gerçek veya tüzel kişilere sadece bu
Kanunla yasaklanmamış amaçlarla
devredilebilir veya bunlardan
devralınabilir. Bu fıkraya aykırı
hareket edenlere, bir yıldan üç yıla
kadar hapis ve
beşbin güne kadar adlî para
cezası verilir.
(8) Suçun bir örgütün
faaliyetleri çerçevesinde işlenmesi
halinde öngörülen cezalar yarısı
oranında artırılır.
(9) Bir Türk vatandaşı
bu maddede düzenlenen suçları yurt
dışında işlerse, 5237 sayılı Türk
Ceza Kanununun 11 inci maddesi
uyarınca takibata tâbi tutulur.
Zehirli kimyasal maddelerin ihracatı
ve ithalatı
MADDE 6 –
(1) Bu Kanunla yasaklanmamış amaçlar
için Kanuna ekli cetvellerde yer
alan toksik
kimyasal maddeler ve bunların
prekürsörlerinin, ithali ve
ihracında ilgili mevzuatı uyarınca
izin alınması zorunlu olanlar için
Dış Ticaret Müsteşarlığından ithal
izin belgesi ve ihracat uygunluk
belgesi alınması zorunludur.
(2) Bu Kanuna ekli
cetvellerde yer alan
toksik
kimyasal maddeler ile bunların
prekürsörlerinin, Kanunda
yasaklanmamış amaçlar için
Türkiye'den serbest bölgelere ihracı
veya serbest bölgelerden Türkiye'ye
ithalinde de birinci fıkra hükümleri
uygulanır.
Yönetmelik
MADDE 7 –
(1) Bu
Kanunun 4 üncü maddesinde
düzenlenmesi öngörülen yönetmelik
ile Kanunun uygulanmasına ilişkin
usûl ve esaslara ilişkin diğer
yönetmelikler; ilgili bakanlıklar ve
kuruluşların da görüşleri alınarak,
Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca
hazırlanarak bir yıl içinde
yürürlüğe konulur.
GEÇİCİ MADDE 1 –
(1) Bu Kanunun yürürlüğe girdiği
tarihten önce faaliyet göstermekte
olup da bu Kanun kapsamında
yasaklanmamış amaçlar için bu Kanuna
ekli cetvellerde yer alan
toksik
kimyasal maddeler ve bunların
prekürsörleri
ile farklı kimyasal maddelerle
ilgili faaliyette bulunan tesisler
için, 4 üncü madde uyarınca
hazırlanan yönetmeliğin yürürlüğe
girmesinden itibaren altı ay içinde
izin belgesinin alınması zorunludur.
Süresi içinde izin belgesi alınmayan
tesisler Sanayi ve Ticaret
Bakanlığınca süresiz olarak
kapatılır.
GEÇİCİ MADDE 2 –
(1) Bu Kanunda geçen Türk Lirası
ibaresi karşılığında, uygulamada
28/1/2004 tarihli ve 5083 sayılı
Türkiye Cumhuriyeti Devletinin Para
Birimi Hakkında Kanun hükümlerine
göre ülkede tedavülde bulunan para
"Yeni Türk Lirası" olarak
adlandırıldığı sürece, bu ibare
kullanılır.
Yürürlük
MADDE 8 –
(1) Bu Kanun yayımı tarihinde
yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 9 –
(1) Bu Kanun hükümlerini Bakanlar
Kurulu yürütür.
20/12/2006
(1) SAYILI
CETVEL
A.
Toksik
Kimyasal
Maddeler
(CAS tescil numarası)
(1)
O-Alkil (≤ C10,
sikloalkil dahil) alkil
(Me,
Et, n-Pr
veya i-Pr)-fosfonofluoridatlar
(2)
O-Alkil (≤ C10,
sikloalkil dahil) N, N-dialkil
(Me,
Et, n-Pr
veya i-Pr)
fosforamidosiyanidatlar
(3)
O-Alkil (H veya ≤ C10,
sikloalkil
dahil) S-2-dialkil
(Me,
Et, n-Pr
veya i-Pr)-aminoetil
alkil
(Me,
Et, n-Pr
veya i-Pr)
fosfonotiolatlar ve
tekabül eden alkile veya
protonlandırılmış tuzlar
(4)
Kükürtlü hardal gazları:
2 -
Kloroetilklorometilsülfür
(2625-76-5)
Hardal Gazı:
Bis (2-kloroetil)
sülfür
(505-60-2)
Bis(2-kloroetiltio)metan
(63869-13-6)
Seski-hardal
gazı:1,2-Bis(2-kloroetiltio)etan
(3563-36-8)
1,3-Bis(2-kloroetiltio)-n-propan
(63905-10-2)
1,4-Bis(2-kloroetiltio)-n-butan
(142868-93-7)
1,5-Bis(2-kloroetiltio)-n-pentan
(142868-94-8)
Bis(2-kloroetiltiometil)eter
(63918-90-1)
O-Hardal Gazı:
Bis(2-kloroetiltioetil)eter
(63918-89-8)
(5)
Lewisitler:
Lewisit 1: 2-Klorovinildikloroarsin
(541-25-3)
Lewisit 2:
Bis (2-klorovinil)kloroarsin
(40334-69-8)
Lewisit 3:
Tris (2-klorovinil)arsin
(40334-70-1)
(6)
Azot Hardal Gazları:
HN1:
Bis (2-kloroetil)etilamin
(538-07-8)
HN2:
Bis(2-kloroetil)metilamin
(51-75-2)
HN3:
Tris(2-kloroetil)amin
(555-77-1)
(7)
Saksitoksin
(35523-89-8)
(8)
Risin
(9009-86-3)
B.
Prekürsörler
(9)
Alkil (Me,
Et, n-Pr
veya i-Pr)
fosfonildiflorürler
(10)
O-Alkil (H veya ≤ C10,
sikloalkil
dahil) O-2-dialkil
(Me,
Et, n-Pr
veya i-Pr)-aminoetil
alkil
(Me,
Et, n-Pr
veya i-Pr)
fosfonitler
ve tekabül eden alkile veya
protonlandırılmış tuzlar
(11)
Klorosarin:
O-İzopropil
metilfosfonokloridat
(1445-76-7)
(12)
Klorosoman:
O-Pinakolil
metilfosfonokloridat
(7040-57-5)
(2) SAYILI
CETVEL
A.
Toksik
Kimyasal
Maddeler
(CAS tescil numarası)
(1)
Amiton:
O,O-Dietil
S-(2-(dietilamino)etil)fosforotiolat
(78-53-5)
ve tekabül eden alkile veya
protonlandırılmış tuzlar
(2)
PFIB: 1,1,3,3,3-Pentafluoro-2
(trifluorometil)-1-propen
(382-21-8)
(3)
BZ: 3-Quinüklidinil
benzilat
(6581-06-2)
B.
Prekürsörler
(4)
Cetvel 1'e alınanlar hariç olmak
üzere, bir metil, etil veya
propil
(normal veya
izo) grubunun bağlı olduğu
bir fosforlu atom içeren, ancak daha
fazla karbon atomu içermeyen
kimyasal maddeler,
Hariç Tutulan Maddeler:
Fonofos: O-Etil S-fenil
etilfosfonotiolotionat
(944-22-9)
(5)
N,N-Dialkil
(Me, Et,
n-Pr
veya i-Pr)
fosforamidik
dihalitler
(6)
Dialkil
(Me, Et,
n-Pr
veya i-Pr)
N,N-dialkil
(Me,
Et, n-Pr
veya i-Pr)
fosforamidatlar
(7)
Arsenik
triklorür
(7784-34-1)
(8)
2,2-Difenil-2-hidroksiasetik
asit
(76-93-7)
(9)
Quinüklidin-3-ol
(1619-34-7)
(10)
N,N-Dialkil
(Me, Et,
n-Pr
veya i-Pr)
aminoetil-2-klorürler
ve tekabül eden
protonlandırılmış tuzlar
(11)
N,N-Dialkil
(Me, Et,
n-Pr
veya i-Pr)
aminoetan-2-ol'ler
ve tekabül eden
protonlandırılmış tuzlar
Hariç Tutulan Maddeler:
N,N-Dimetilaminoetanol
(108-01-0)
ve tekabül eden
protonlandırılmış tuzlar
N,N-Dietilaminoetanol
(100-37-8)
ve tekabül eden
protonlandırılmış tuzlar
(12)
N,N-Dialkil
(Me,
Et,n-Pr
veya i-Pr)
aminoetan-2-tiol'ler
ve tekabül eden
protonlandırılmış tuzlar
(13)
Tiodiglikol:
Bis(2-hidroksietil)sülfür
(111-48-8)
(14)
Pinakolil
alkol: 3,3-Dimetilbutan-2-ol
(464-07-3)
(3) SAYILI
CETVEL
A.
Toksik
Kimyasal
Maddeler
(CAS tescil numarası)
(1)
Fosgen:
karbonil
diklorür
(75-44-5)
(2)
Siyanojen
klorür
(506-77-4)
(3)
Hidrojensiyanür
(74-90-8)
(4)
Kloropikrin:
Trikloronitrometan
(76-06-2)
B.
Prekürsörler
(5)
Fosforlu
oksiklorür
(10025-87-3)
(6)
Fosforlu
triklorür
(7719-12-2)
(7)
Foforlu
pentaklorür
(10026-13-8)
(8)
Trimetil
fosfit
(121-45-9)
(9)
Trietil
fosfit
(122-52-1)
(10)
Dimetil
fosfit
(868-85-9)
(11)
Dietil
fosfit
(762-04-9)
(12)
Kükürt
monoklorür
(10025-67-9)
(13)
Kükürt diklorür
(10545-99-0)
(14)
Tionil
klorür
(7719-09-7)
(15)
Etildietanolamin
(139-87-7)
(16)
Metildietanolamin
(105-59-9)
(17)
Trietanolamin
(102-71-6) |
