| |
Sigorta girişi yapılıp primi ödenmeyen işçiler
B.Altıntaş: Benim iki tane SSK
numaram vardı ve bunları birleştirdim. Ancak, ilk
numaramda gün çıkmadı. Araştırdım, işe giriş
bildirgesinin verildiğini ve bordroların
verilmediğini öğrendim. Sigortalı işe giriş
bildirgesindeki isimle, iş veren ismi ayrı. İş
sahibiyle görüştüm bana bu günleri kabul
etmeyeceğini söyledi. Bende mahkemeye vermeyi
düşünüyorum, kazanma şansım var mı?
Zaman zaman ya bilgisizlikten ya da ihmalden dolayı
bazı sigortalıların işe giriş bildirgesinin
verilmesine rağmen, işe giriş bildirgesi verilmediği
için hak kaybına uğradıkları görülmektedir.
Sigortalı işe giriş bildirgesi verilmesine rağmen,
priminin ödenmediği ve prim belgelerinin SSK’ya
verilmediği durumlarda sigortalının bir günlük
çalışmasının tespiti ile sigorta başlangıcının o
tarihe götürülmesine ilişkin dava açıldığı takdirde
konu Yargıtay’da sigortalılar lehine
yorumlanmaktadır. Genel olarak Yargıtay’ın eğilimi
işe giriş bildirgesinin verilmiş olmasının
sigortalının en azından bir günlük çalıştığının
karinesi olduğu şeklindedir.
Bu durumda sizin bir günlük çalışmanızın tespiti
için dava açmanız gerekmektedir. Ancak, bildirgedeki
isimle iş veren isminin ayrı olması sorun teşkil
edebilir. Hizmet tespit davasını hem işverene, hem
de SSK’ya açmanız gerekmektedir.
Yılda kaç saat mesai yapılabilir?
H.Aydın: Bildiğiniz gibi fazla mesai süresi
yıllık 270 saatle sınırlandırılmıştır. Yıllık 270
saati aşan fazla mesailere uygulanacak müeyyidenin
ne olduğu ile ilgili olarak ne sizin İSMMMO
tarafından yayınlanan İş Hukuku kitabınızda, ne de
diğer yayınlarda herhangi bir cevap bulamadığımız
gibi, İş Kanunu’nun 102. maddesi c bendinde de
herhangi bir ceza öngörülmemiş. İşçilerin 270 saati
de aşan fazla mesai yapmaları hususunda yazılı
onayları mevcut olduğu gibi kendileri de fazla mesai
ücretleri nedeniyle bu durumu istemektedirler. Bu
şekilde yıllık 270 saati aşan fazla çalışma
yaptırabilir miyiz?
Çalışma hayatında önemli sorunlardan birisi de,
fazla çalışma ve fazla sürelerle çalışma olup
bununla ilgili yasal hükümler 4857 sayılı İş
Kanunu’nda düzenlenmiştir. İş Kanunu’na göre,
haftalık normal çalışma süresi en fazla haftalık 45
saat olarak uygulanabilecektir. Yine, günlük çalışma
süresi de en fazla 11 saat olabilecektir. Ülkenin
genel yararları yahut işin niteliği veya üretimin
artırılması gibi nedenlerle fazla çalışma
yapılabilir. Fazla çalışma, kanunda yazılı koşullar
çerçevesinde, haftalık 45 saati aşan çalışmalardır.
Sizin de belirttiğiniz gibi, işçilerin bedensel ve
ruhsal sağlıklarını korumak için bir sınırlama
getirilmiş olup yılda en fazla 270 saat fazla
çalışma yapılması mümkündür. Ayrıca, fazla çalışma
ve fazla sürelerle çalışma yaptırmak için işçinin
önceden yazılı onayının alınması gerekmektedir.
Fazla çalışma ihtiyacı olan işverence bu onay her
yıl başında işçilerden yazılı olarak alınır ve işçi
özlük dosyasında saklanmalıdır.
Fazla çalışma ücretinin yüzde elli, fazla süreli
çalışmada ise saat ücretinin yüzde 25 zamlı ödenmesi
gerekmektedir. Bu ödemeler, ücret bordrolarında ve
ücret hesap pusulalarında açıkça gösterilmelidir.
Ayrıca, fazla çalışma veya fazla sürelerle çalışma
yapan işçi, isterse işverene yazılı olarak başvurmak
koşuluyla, bu çalışmalar karşılığı zamlı ücret
yerine, fazla çalıştığı her saat karşılığında bir
saat otuz dakikayı, fazla sürelerle çalıştığı her
saat karşılığında 1 saat 15 dakikayı serbest zaman
olarak kullanabilecektir.
İş Kanunu’nun 102. maddesi c bendinde fazla
çalışmalara ilişkin ücreti ödemeyen, işçiye hak
ettiği serbest zamanı altı ay zarfında
kullandırmayan, fazla saatlerde yapılacak çalışmalar
için işçinin onayını almayan işveren veya işveren
vekiline, bu durumda olan her işçi için 2006 yılında
155.- YTL para cezası verileceği hüküm altına
alınmış ancak, 270 saati aşan fazla mesai
yaptırılması halinde uygulanacak cezaya yer
verilmemiştir.
T.C. Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin E. 1997/5352, K.
1997/9317, T. l5.5.l997 sayılı kararında yılda 270
saati aşan fazla çalışmalar içinde fazla mesai
ücreti isteneceği belirtilmiştir. Kısaca belirtmek
gerekirse 270 saati aşan fazla çalışma
yaptırılmasında herhangi bir ceza öngörülmemiştir.
Önemli olan fazla mesai yapan işçilerin buna ilişkin
ücretlerinin tam olarak ödenmesidir.
İstifa edene kıdem tazminatı ödenmez
A.Türköz: Özel bir şirkette asgari ücretle
çalışmaktayım. Aynı tür bir işte yurtdışından bir
teklif aldım ve halen çalıştığım bu işi bıraktığım
takdirde kıdem ve ihbar tazminatı hakkım var mı?
Bir işçinin iş sözleşmesini fesih bildirim süresi
vererek (usulüne uygun fesih) ya da ihbar tazminatı
ödemeye yükümlü olarak (usulsüz fesih) sona
erdirdiğinde, kıdem ve ihbar tazminatına hak
kazanmaz. Uygulamada bu durum istifa edene kıdem
tazminatı ödenmez şeklinde ifade edilmektedir. Kıdem
ve ihbar tazminatı alamadığınız gibi, 2-4-6-8
haftalık ihbar süresine uymamanız halinde ayrıca
işverene ihbar tazminatı ödemeniz gerekecektir.
Ancak, bir yıldan fazla kıdeminiz varsa
kullanmadığınız yıllık izinlerin ücretini
isteyebilirsiniz.
Resul Kurt Star |
|
