T.C.
GELİR İDARESİ
BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ
DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef
Hizmetleri Katma Değer Vergisi Grup
Müdürlüğü)
SAYI :
KDV.MUK.B.07.1.GİB.4.34.17.01.01.3854
KONU : Şirket
ortağı tarafından arızi olarak yapılan
serbest meslek faaliyetinin gelir ve KDV
karşısındaki durumu
...........................................
ŞTİ.
İlgide kayıtlı dilekçeniz
incelenmiştir.
Bilindiği üzere, 193 sayılı
Gelir Vergisi Kanunu’nun 65.maddesinde;
“Her türlü serbest meslek faaliyetinden
doğan kazançlar serbest meslek
kazancıdır.
Serbest meslek faaliyeti;
sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi
veya mesleki bilgiye veya ihtisasa
dayanan ve ticari mahiyette olmayan
işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi
sorumluluk altında kendi nam ve hesabına
yapılmasıdır.” hükmü yer almıştır.
Kanunun 66. maddesinde ise serbest
meslek erbabının tanımı yapılmış olup,
serbest meslek faaliyetini mutad meslek
halinde ifa edenler serbest meslek
erbabıdır. Serbest meslek faaliyetinin
yanında meslekten başka bir iş veya
görevde devamlı olarak uğraşılması bu
vasfı değiştirmemektedir.
Aynı Kanun’un “Arızi
kazançlar” başlıklı 82.maddesinde
“vergiye tabi arızi kazançlar şunlardır”
denilmiş olup; 4.bendinde de; “Arızi
olarak yapılan serbest meslek
faaliyetleri dolayısıyla tahsil edilen
hasılat”ın da arızi kazanç olduğu hükmü
mevcuttur.
…
Bir takvim yılında ., ., .,
4 numaralı bentlerde yazılı olan
kazançlar (henüz başlamamış olan ticari,
zirai veya mesleki bir faaliyete hiç
girişilmemesi ile ihale, artırma ve
eksiltmelere iştirak edilmemesi
karşılığında elde edilen kazançlar
hariç) toplamının (2005/9826 sayılı
Kararın 8.maddesiyle değişen tutar)
(1/1/2006 tarihinden geçerli olmak
üzere) 14.000 YTL’lık kısmı gelir
vergisinden müstesnadır.
Bu maddede geçen “hasılat”
deyimi alınan para ve ayınlarla diğer
suretlerle elde edilen ve para ile
temsil edilebilen menfaatleri ifade
eder.
Arızi kazançların safi
miktarı aşağıdaki şekilde tespit olunur.
1-….
2- Bu maddenin birinci
fıkrasının ., ., (4) , . , numaralı
bentlerinde yazılı işlerde elde edilen
hasılattan tevsik edilmek kaydıyla
yapılan giderler indirilir.
…”hükmü yer almaktadır.
Öte yandan aynı Kanun’un
94.maddesinde; kimlerin ne şekilde
tevkifat yapacakları sayılmak suretiyle
belirtilmiş olup; maddenin 2.bendinde
de; “yaptıkları serbest meslek işleri
dolayısıyla bu işleri icra edenlere
yapılan ödemelerden (Noterlere serbest
meslek faaliyetlerinden dolayı yapılan
ödemeler hariç);
a) 18.madde kapsamına giren
serbest meslek işleri dolayısıyla
yapılan ödemelerden % 17,
b) diğerlerinden % 22,
vergi tevkifatı yapılır”
hükmü mevcuttur.
Serbest meslek kazançlarının
vergilendirilmesine ilişkin açıklamalar
19.02.1999 tarih ve 23616 sayılı Resmi
Gazete yayınlanan 221 seri no’lu Gelir
Vergisi Genel Tebliğinde yapılmıştır.
Diğer taraftan, şirket
ortağına yaptırılacak proje çizimi ve
onaylatılması işi nedeniyle yapılacak
ödemelerin emsaline göre göze çarpacak
derecede yüksek veya düşük bedel
olmaması gerekmekte olup aksi takdirde
Kurumlar Vergisi Kanunu’nun
17.maddesindeki Örtülü Kazanç
hükümlerinin de göz önünde
bulundurulması gerekmektedir.
Bu hüküm ve açıklamalara
göre, şirket ortağınız tarafından ifa
edilecek serbest meslek (mimarlık)
faaliyetinin devamlılık arzetmemesi
kaydıyla elde edilecek kazancın arızi
serbest meslek kazancı olarak
vergilendirilmesi gerekmektedir. Bu
faaliyet nedeniyle yapılacak ödemeler
gider pusulası ile belgelendirilecek
olup, nakden ve hesaben yapılacak
ödemelerin gayri safi tutarı üzerinden
Gelir Vergisi Kanunun 94. maddesi ile
2003/6577 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı
uyarınca %22 oranında tevkifat yapılması
gerekmektedir. Arızi olarak yapılan
serbest meslek faaliyetleri dolayısıyla
elde edilecek gelirin (01.01.2006
tarihinden itibaren uygulanmak üzere
2005/9826 sayılı B.K.K. ile) 14.000 YTL.yi
istisnayı aşması halinde aşan kısmın
tamamının yıllık gelir vergisi
beyannamesi ile beyan edilmesi
gerekmektedir.
Diğer taraftan, 3065 sayılı Katma Değer
Vergisi Kanunu’nun 1/1.maddesine göre
serbest meslek faaliyeti çerçevesinde
yapılan teslim ve hizmetler katma değer
vergisine tabi bulunmaktadır.
Öte yandan, Bakanlık Makamından alınan
16.11.95 tarih 63706 sayılı yazıda;
“ Bilindiği üzere, Gelir
Vergisi Kanununun 18 inci madde metninde
yer alan eser kapsamına giren
çalışmalarla ilgili olarak, aynı yılda
veya birbirini takip eden yıllarda bir
defaya mahsus olmak üzere eser meydana
getirmesi arızi serbest meslek
faaliyeti, aynı yılda yada birbirini
takip eden yıllarda, birden fazla eser
meydana getirmesi durumunda ise, bu
faaliyet süreklilik içerdiğinden mutat
meslek faaliyeti kapsamında
değerlendirilmesi gerekmektedir.”
denilmektedir.
Buna göre, şirketiniz
ortağınca şirketinize yapılacak, proje
çizimi ve onaylatılması işi devamlılık
arz etmemesi halinde katma değer
vergisine tabi olmayacaktır.
Bilgi
edinilmesini rica ederim.
15.05.2006 |