|
Maliye Bakanlığından:
2006 YILI MERKEZİ
YÖNETİM BÜTÇE UYGULAMA TEBLİĞİ
(SIRA NO: 4)
(15.3.2006)
Bilindiği üzere, 5437 sayılı
2006 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu, 5018
sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu
ve muhtelif kanunlarla bütçe işlemleriyle
ilgili esas ve usulleri belirleme yetkisi
Bakanlığımıza verilmiştir.
Bu çerçevede, bütçe uygulama
sürecinin ana unsurlarını oluşturan serbest
bırakma, revize, ödenek ekleme ve ödenek
aktarma gibi bütçe işlemlerinin bütçe
uygulama sürecinde sadelik ve kolaylık
sağlayarak, harcamacı kuruluşların hizmet
sunumlarında daha etkin olabilmelerine imkan
tanımak amacıyla, aşağıdaki düzenlemelerin
yapılması uygun görülmüştür.
I - TANIMLAR
Ayrıntılı Harcama Programı (AHP):
5018 sayılı Kanuna ekli (I) sayılı cetvelde
yer alan genel bütçeli idarelerin, aylar
itibariyle yapabilecekleri harcamaları
gösteren programı,
AHP (İcmal): Ekonomik
sınıflandırmanın ikinci düzeyi itibariyle
oluşturulan ayrıntılı harcama programını,
AHP (Detay): Tertip düzeyinde
oluşturulan ayrıntılı harcama programını,
Ayrıntılı Finansman Programı (AFP):
5018 sayılı Kanuna ekli (II), (III) ve (IV)
sayılı cetvellerde yer alan idareler
tarafından kullanılan ve içeriğinde giderin
(ekonomik sınıflandırmanın ikinci
düzeyinde), gelirin ve net finansmanın aylar
itibariyle gerçekleşme hedefini gösteren
programı,
AFP (Detay): AFP
nin gider
kısmının tertip düzeyinde hazırlanması
sonucunda oluşan AFP yi,
Bloke ödenek: Bütçe
ödeneklerinin AHP, AFP veya revize
işlemleriyle aylara dağıtılmayan kısmını,
Revize işlemi: AHP (İcmal) ve
AFP nin gelir,
gider ile net finansman programında, yıl
içindeki gelişmeler neticesinde yapılacak
her türlü değişiklik işlemini,
Serbest bırakma işlemi: AHP ve
AFP yürürlüğe girmeden önceki dönemde ve
aylık harcamalarla ilgili genelgelerle
düzenlenen harcama izinlerinin yetersiz
kaldığı durumlarda ödenek kullanımına izin
veren işlemi,
Aktarma: Belli bir tertibe
tahsis edilmiş olan ödeneğin, 5018 sayılı
Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu, yılı
bütçe kanunu ve diğer kanun hükümlerine
dayanılarak, bir tertipten düşülüp başka bir
tertibe eklenmesi işlemini,
Ödenek eklemesi: İlgili
kanunları gereğince, bütçede mevcut veya
yeni açılacak bir tertibe belli bir gelir
karşılığı olmaksızın ödenek ilave edilmesi
işlemini,
Gelirli ödenek kaydı: 5437
sayılı Kanunun 11 inci maddesinin (d) bendi
gereğince kaydedilecek gelirler ile bağış ve
yardım karşılığı olarak kaydedilmiş olan
gelirlerin, bütçe ile ilişkisinin kurulması
ve kullanımına imkan sağlanması amacıyla
mevcut veya yeni açılacak tertiplere yapılan
ödenek kaydı işlemlerini,
Gelir fazlası karşılığı ödenek
kaydı: Özel bütçeli idareler ile düzenleyici
ve denetleyici kurumların (B) işaretli
cetvellerinde belirtilen tahmini tutarların
üzerinde gerçekleşen gelirler karşılığı
olarak mevcut veya yeni açılacak tertiplere
yapılacak ödenek kaydı işlemlerini,
Likit karşılığı ödenek kaydı:
5437 sayılı Kanunun 11 inci maddesinin (c)
bendine göre (veya diğer mevzuatta yer alan
benzeri hükümlere göre), özel bütçeli
idareler ile düzenleyici ve denetleyici
kurumların (F) işaretli cetvellerinde
belirtilen, ödenekleştirilmeyen finansman
karşılıkları ile gerçekleşen finansman
fazlaları karşılığı olarak mevcut veya yeni
açılacak tertibe yapılacak ödenek kaydı
işlemini,
Ödenek devri: Genel bütçeli
idarelerde harcanmayan kısmının ertesi yıla
devredeceği ilgili kanunlarla hüküm altına
alınmış olan her türlü ödeneğin, bütçe ile
ilişkisinin kurulması ve kullanımına imkan
sağlanması amacıyla mevcut veya yeni
açılacak bir tertibe eklenmesi işlemini,
Ödenek iptali: Muhtelif
kanunlarla verilmiş olan yetkilere
istinaden, Maliye Bakanlığınca bütçe
ödeneklerinin iptal edilmesi işlemini,
İptal işlemi: Yapılmış olan
bütçe işlemini ortadan kaldıran işlemi,
ifade etmektedir.
II - İLKE VE
ESASLAR
1 - Kuruluşlar hizmetlerini,
2006 yılı AHP ve AFP dahilinde
gerçekleştireceklerdir.
2 - Öngörüldüğü dönemden daha
önce kullanılması gerekli olan ödenekler
için, AHP (İcmal) ve AFP de değişiklik
oluşturmayacak şekilde tertip düzeyinde
değişiklikler yapılarak ihtiyacın
karşılanması esastır.
3 - İdareler, 5018 sayılı
Kanunun 21 inci maddesinde yer alan
aktarmaya getirilen sınırlamaları ve diğer
kanunlardaki benzeri hükümleri dikkate
alarak; ödenek düşülen tertibe daha sonra
ödenek ilave edilmesi veya ödenek eklenen
tertipten daha sonra ödenek düşülmesi
ihtiyacı duyulabileceğini
gözönünde
bulundurarak aktarma işlemini
gerçekleştirecek veya aktarma talebinde
bulunacaklardır.
4 - Her türlü ilave ödenek
ihtiyacı, öncelikle idarenin tasarrufu
mümkün olan tertiplerinden aktarma yapılmak
suretiyle karşılanacaktır.
5 - Aktarma işleminin
yapılabilmesi için aktarılacak ödeneğin,
işlemin yapıldığı tarih itibariyle
kullanılabilir (serbest, ödenek gönderme
belgesine bağlanmamış, ön ödeme yapılmamış)
durumda olması gerekmektedir.
6 - "06-Sermaye Giderleri"
kodunda yer alan ödeneklerle ilgili aktarma
işlemi yapılmadan önce (veya aktarma
talebinde bulunulmadan önce), "2006 Yılı
Programının Uygulanması, Koordinasyonu ve
İzlenmesine Dair Karar"a uygun olarak
gerekli program değişikliklerinin yapılması
gerekmektedir.
7 - Hatalı bütçe işlemi, iptal
edilmek suretiyle düzeltilecektir. İptal
işleminin yapılabilmesi için ilgili
tertiplerdeki hatalı işleme konu olan
ödeneğin, kullanılabilir durumda bulunması
gerekmektedir.
8 - İdarelerin, "03- Mal ve
Hizmet Alım Giderleri" ve "05- Cari
Transferler" ekonomik kodlarında yer alan
cari nitelikli ödenekler ile "06- Sermaye
Giderleri" ve "07- Sermaye Transferleri"
ekonomik kodlarında yer alan sermaye
nitelikli ödenekler arasında aktarma
yapmamaları esastır.
Ancak zorunlu hallerde aktarma
işlemleri, 5437 sayılı Kanunun 9 uncu
maddesinde yer alan esaslar dikkate alınmak
suretiyle ve Bakanlığımız uygun görüşü
üzerine gerçekleştirilecektir.
9 - İdareler likit karşılığı
ödenek kaydı işlemlerinde, açılış
bilançosunda yer alan "10-Hazır Değerler" ve
"11-Menkul Kıymet ve Varlıklar" hesap
gruplarında yer alan hesap bakiyelerinin
toplamı ile net finansman değeri arasındaki
fark kadar ödenek kaydı yapabileceklerdir.
10 - Likit karşılığı ödenek
kaydı yapılırken, idarenin nakit ihtiyacının
göz önünde bulundurulması ve nakit
yönetiminin sıkıntıya sokulmaması amacıyla,
belli bir nakit değerin (kasa+banka) ödenek
kaydedilmeyip ihtiyat olarak hesaplarda
tutulması gerekmektedir.
11 - Gelir karşılığı ödenek
kaydında;
- 5437 sayılı Kanunun 15 inci
maddesinin (b) fıkrasında yer alan hüküm
gereğince, yükseköğretim kurumlarında gelir
kodlarının dördüncü düzeyindeki detayları
itibariyle tahmin edilen gelirleri aşan öz
gelir tahsilatları karşılığı kadar, (A)
işaretli cetvelin ilgili tertibine ödenek
kaydedilebilecektir.
- Yüksek öğretim kurumlarının
yukarıda bahsi geçen gelirleri dışında kalan
gelirleri ile diğer özel bütçeli idarelerin
(B) işaretli cetvellerinde yer alan gelir
kodlarının dördüncü düzeyindeki detayları
itibariyle tahmin edilen gelirleri aşan öz
gelir tahsilatları karşılığı kadar, (A)
işaretli cetveline ödenek
kaydedilebilecektir.
III - GENEL BÜTÇELİ
İDARELERDE ÖZEL GELİR KARŞILIĞI YER ALAN
ÖDENEKLERE İLİŞKİN İŞLEMLER
Bilindiği üzere, muhtelif kanun
hükümleri çerçevesinde genel bütçeli
idarelerce yıl içinde elde edilmesi tahmin
edilen özel gelirler dikkate alınarak, bu
idarelerin bütçelerine 2006 yılında ödenek
tefrik edilmiştir. Bu ödeneklerin
kullanımında aşağıdaki ilkelere uyulacaktır:
1 - 2005 yılında bu amaçla
tefrik edilip kullanılmayan ödenekler, 2006
yılı bütçesinde mevcut veya yeni açılacak
tertiplere devren ödenek kaydedilecektir.
2 - Bütçelerin "6" finansman
kodundaki ödeneklerden;
- Tefrik edildiği tertipte
kullanılması öngörülen ödenekler, gelir
gerçekleşmesine göre gerektiğinde
Bakanlığımızca revize edilmek suretiyle
kullanılacaktır.
- Tefrik edildiği tertipten
hizmetin gerektirdiği ilgili tertiplere
aktarılarak kullanılması öngörülen
ödenekler, gelir gerçekleşmelerine göre
Bakanlığımızca revize edildikten sonra
aktarma yapılmak suretiyle kullanılacaktır.
IV - BORÇ ÖDEMELERİ
Bilindiği üzere, Analitik Bütçe
Sınıflandırmasında "İlama bağlı borçlar"
ayrı bir tertipte
bütçelenmemektedir. Bu tür ödemeler,
borç konusu hizmetlerin yürütüldüğü ilgili
tertiplerden yapılmaktadır.
Bu kapsamda yapılacak aktarma
talepleri ve harcamalarda, aşağıda yer alan
hususlara uyulacaktır:
1 - İlamdan kaynaklanan
borçlar, borcun doğduğu hizmetin yürütüldüğü
tertiplerden ödenecektir.
2 - Bu tür ödemelerden
kaynaklanan ödenek yetersizlikleri,
öncelikle tasarrufu mümkün olan tertiplerden
aktarma yapılmak suretiyle karşılanacaktır.
3 - Tasarruf imkanının
bulunmaması halinde, Bakanlığımız bütçesine
bu amaçla tefrik edilmiş olan ilgili
tertiplerden gerekli ödenek talep
edilebilecektir.
Öte yandan idarelerin Beyiye
aidatları ve mahkeme harç ve giderlerine
ilişkin ödenek ihtiyaçları, öncelikle
tasarruf imkanı olan tertiplerden ödenek
aktarmak suretiyle karşılanacak, tasarruf
imkanının bulunmaması halinde Bakanlığımız
bütçesinde yer alan ilgili tertipten
karşılanmak üzere ödenek talebinde
bulunulacaktır.
V - AKREDİTİF VE
YÜKLENME ARTIĞI DEVİR İŞLEMLERİ
Bilindiği üzere, 5018 sayılı
Kanunun 35 inci maddesine göre; açılmış olan
akreditiflere ilişkin kredi artıkları ile
yüklenme artıkları, ertesi yıla
devredilmekle birlikte ödenekleri iptal
olunmaktadır. Bu çerçevede, artık
karşılıklarının ödenek kaydedilmesine
ilişkin olarak;
- Genel bütçeli idareler,
ödenek devrine dayanak teşkil eden belgeleri
ekleyerek, ödenek devir taleplerini
Bakanlığımıza (Bütçe ve Mali Kontrol Genel
Müdürlüğü) iletecekler ve Bakanlığımızca
ödenek eklemesi işlemi
gerçekleştirilecektir.
- Diğer idareler ise
devredilmesi gereken tutarlara ilişkin
olarak likit karşılığı ödenek eklemesi
işlemini 5018 ve 5437 sayılı Kanunların
ilgili hükümlerine göre yapacaklardır.
VI - BÜTÇE
İŞLEMLERİNDE YETKİ
Bütçe işlemleriyle ilgili
olarak, muhtelif kanunlarla doğrudan
idarelere verilen yetkiler ile Bakanlığımıza
verilmiş olan yetkilerden idarelere
devredilenlerin kullanımında;
- AHP (İcmal) ve AFP deki
revizeler Bakanlığımız tarafından; icmali
değiştirmeyecek tertip düzeyindeki
değişiklikler ise idareler tarafından
yapılacaktır. Bloke tutulan ödeneklere
ilişkin revizeler, Bakanlığımız tarafından
tertip bazında yapılacağından, idarelerce
revize talepleri Bakanlığımıza bu düzeyde
iletilecektir.
- Ödenek ekleme işlemlerine ve
devren ödenek kaydına ilişkin talepler,
Bakanlığımızca (Bütçe ve Mali Kontrol Genel
Müdürlüğü) değerlendirilecek ve
sonuçlandırılacaktır.
- Gelirli ödenek kaydı, gelir
karşılığı ödenek kaydı ve likit karşılığı
ödenek kaydı işlemleri idareler tarafından
gerçekleştirilecektir.
- 5437 sayılı 2006 yılı Merkezi
Yönetim Bütçe Kanununun 11 inci maddesinin
(b) bendi çerçevesinde; genel ve özel
bütçeli idareler, aktarma yapılacak (aktarma
işlemi ile ödenek eklenecek) tertipteki
ödeneğin yüzde yirmisine kadar kendi
bütçeleri içinde ödenek aktarması
yapabileceklerdir. Bu aktarmaların dışında
kalan her türlü aktarma işlemlerine ilişkin
talepler Bakanlığımızca
değerlendirilecektir.
- Bütçe işlemlerinin iptal
edilmesinin gerektiği hallerde; iptal
işlemi, iptale konu işlemi yapan birim
tarafından gerçekleştirilecektir.
VII - BÜTÇE İŞLEM
SÜREÇLERİ
1 - Revize İşlemi
Revizelere ilişkin talepler,
"Bütçe İşlem Talep Formu"na gerekçe eklenmek
suretiyle Maliye Bakanlığına (Bütçe ve Mali
Kontrol Genel Müdürlüğü) iletilecektir.
Strateji Geliştirme Birimleri,
Bakanlığımızca gerçekleştirilen revize
işlemi üzerine tertip düzeyindeki gerekli
değişiklikleri sistemde (e-bütçe) yapacaklar
ve işlemin sonucundan Bakanlığımızı
bilgilendireceklerdir.
İdarelerin yetkisinde olan
detay kayıtlardaki değişiklik işlemleri,
yedi gün içinde Bakanlığımıza (Bütçe ve Mali
Kontrol Genel Müdürlüğüne) bildirilecektir.
Bloke tutulan ödeneklere
ilişkin revizeler tertip bazında
yapılacağından, idarelerce revize talepleri
Bakanlığımıza bu düzeyde gönderilecektir.
Özel bütçeli idarelerin hazine
yardımlarına ilişkin ödeneklerinin
kullanılabilir duruma getirilmesi,
idarelerin aylık gelir, gider
gerçekleşmeleri ve net finansman
kullanımları ile diğer bilgiler dikkate
alınarak, Bakanlığımızca AFP revize işlemi
yapılmak suretiyle gerçekleştirilecektir.
2 - Ödenek Ekleme İşlemi
Ödenek eklemeye ilişkin
talepler gerekçeleriyle birlikte "Bütçe
İşlem Talep Formu" doldurularak
Bakanlığımıza (Bütçe ve Mali Kontrol Genel
Müdürlüğü) iletilecektir.
3 - Ödenek Devri
Ödenek devrine ilişkin
talepler, gerekçeleriyle birlikte "Bütçe
İşlem Talep Formu" doldurularak
Bakanlığımıza (Bütçe ve Mali Kontrol Genel
Müdürlüğü) iletilecektir.
4 - Gelirli Ödenek Kaydı
Gelirli ödenek kayıt işlemi;
- Sayıştay Başkanlığına,
- Bütçe ve Mali Kontrol Genel
Müdürlüğüne,
- Muhasebat Genel Müdürlüğüne,
gelirli ödenek kaydı formu ile
bildirilecektir.
5 - Gelir Fazlası Karşılığı
Ödenek Kaydı
Gelir fazlası karşılığı ödenek
kayıt işlemi;
- Sayıştay Başkanlığına,
- Bütçe ve Mali Kontrol Genel
Müdürlüğüne,
- Muhasebat Genel Müdürlüğüne,
gelir fazlası karşılığı ödenek
kaydı formu ile bildirilecektir.
6 - Likit Karşılığı Ödenek
Kaydı
Likit karşılığı ödenek kayıt
işlemi;
- Sayıştay Başkanlığına,
- Bütçe ve Mali Kontrol Genel
Müdürlüğüne,
- Muhasebat Genel Müdürlüğüne,
likit karşılığı ödenek kaydı
formu ile bildirilecektir.
7 - Aktarma İşlemleri
İdareler tarafından
sonuçlandırılan aktarma işlemleri;
- Sayıştay Başkanlığına,
- Bütçe ve Mali Kontrol Genel
Müdürlüğüne,
- Muhasebat Genel Müdürlüğüne,
aktarma formu ile
bildirilecektir.
Diğer aktarma işlemlerine
ilişkin talepler Bakanlığımıza (Bütçe ve
Mali Kontrol Genel Müdürlüğü) iletilecektir.
8 - Bütçe İşlemlerinde "Yeni
Tertip" Açılması
Kurum bütçelerinde açılması
gereken yeni tertipler ile gelir ve
finansman kodları, ilgili kurum ile Bütçe ve
Mali Kontrol Genel Müdürlüğünde kurum
bütçesinden sorumlu bütçe uzmanı arasında
Analitik Bütçe Sınıflandırmasının;
a) kurumsal,
b) fonksiyonel,
c) finansman tipi,
d) ekonomik
Sınıflandırma ilke ve kriterleri bakımından
mutabakat sağlanarak açılacaktır.
9 - Bütçe İşlemlerinin İptali
Bütçe işlemi iptali, "bütçe
işlemi iptal formu" kullanmak suretiyle
gerçekleştirilecektir. Bu işlemler
gerekçesiyle birlikte, daha önce işlemle
ilgili bildirim yapılmış olan birimlere
gönderilecektir.
10 - İşlemlerin Sistemde
(e-bütçe) Kaydı ve İzlenmesi
İdareler, her türlü bütçe işlem
ve bütçe işlem taleplerini sistemde
(e-bütçe) gerçekleştireceklerdir.
Bu Tebliğin uygulanmasıyla
ilgili olarak ortaya çıkan sorunları ve
tereddütleri gidermeye,
her türlü tedbiri almaya Bakanlığımız (Bütçe
ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü) yetkilidir.
Tebliğ olunur. |
