Rekabet Kurumundan:
Motorlu Taşıtlar Sektöründeki
Dikey Anlaşmalar ve Uyumlu Eylemlere İlişkin Grup
Muafiyeti Tebliği
Tebliğ No: 2005/4
R.G. 12.11.2005
Amaç
Madde 1 —
Bu Tebliğ’in amacı motorlu taşıtlar sektöründeki dikey
anlaşmaların 7.12.1994 tarih ve 4054 sayılı Rekabetin
Korunması Hakkında Kanun’un 4 üncü maddesi
hükümlerinin uygulanmasından grup olarak muaf
tutulmasının koşullarını belirlemektir.
Kapsam
Madde 2 —
Yeni motorlu
taşıtların, bunların yedek parçalarının
ya da tamir ve
bakım hizmetlerinin alımı, satımı veya yeniden satımı
konulu dikey anlaşmalar, dikey sınırlamalar içermeleri
halinde bu Tebliğ’de düzenlenen koşullara uymak
kaydıyla, Kanun’un 4 üncü maddesindeki yasaklamadan
Kanun’un 5 inci maddesinin üçüncü fıkrasına
dayanılarak grup olarak muaf tutulmuştur.
Mal veya hizmetlerin alımı, satımı veya
yeniden satımına ilişkin düzenlemelerle birlikte
fikri hakların alıcıya devri veya alıcı tarafından
kullanımıyla ilgili hükümler içeren dikey
anlaşmalar da, söz konusu fikri hakların anlaşmanın
asli konusunu oluşturan mal veya hizmetlerin alıcı
veya alıcının müşterileri tarafından kullanımı, satımı
veya yeniden satımı ile doğrudan ilgili olması ve bu
fikri hakların devri veya kullanımının anlaşmanın esas
amacını oluşturmaması kaydıyla, bu Tebliğ’de öngörülen
grup muafiyetinden yararlanır. Ancak bu muafiyet,
anlaşma konusu mallarla veya hizmetlerle ilgili
olarak, söz konusu haklara ilişkin hükümlerin bu
Tebliğ ile muaf tutulmayan dikey sınırlamalarla aynı
amaç veya etkilere sahip rekabet sınırlamaları
içermemesi şartıyla uygulanır.
Motorlu taşıtlar sektöründe rakip
teşebbüsler arasında yapılan dikey anlaşmalar bu
Tebliğ ile tanınan muafiyetten yararlanamaz. Bununla
birlikte, karşılıklılık koşulu bulunmayan rakip
teşebbüsler arası anlaşmalara ve;
a) sağlayıcının malların üreticisi ve
dağıtıcısı olduğu, buna karşılık alıcının anlaşma
konusu mallarla rekabet eden malların üreticisi
olmayıp dağıtıcısı olduğu veya,
b) sağlayıcının bakım ve onarım işinin
çeşitli aşamalarında faaliyet gösterdiği, alıcının ise
anlaşma konusu bakım ve onarım hizmetlerini satın
aldığı aşamada rakip hizmetleri sağlamadığı,
anlaşmalara da muafiyet uygulanır.
Tanımlar
Madde 3 —
Bu Tebliğ’in uygulanması bakımından;
a) Rakip teşebbüsler, aynı ürün pazarında
faaliyette bulunan veya bulunma potansiyeline sahip
sağlayıcılardır. Ürün pazarı, anlaşma konusu mal veya
hizmetler ile alıcı açısından ürünün özellikleri,
fiyatları ve kullanım amaçları bakımından bunlarla
değiştirilebilir ya da
bunları ikame edebilir kabul edilen mal veya
hizmetleri kapsar.
b) Rekabet etmeme yükümlülüğü, alıcının
anlaşma konusu mal veya hizmetlerle rekabet eden
malları veya hizmetleri üretmesini, satın almasını,
satmasını veya yeniden satmasını engelleyen doğrudan
ya da dolaylı her türlü
yükümlülüktür. Ayrıca alıcının bir önceki takvim
yılındaki alımları esas alınarak, ilgili pazardaki
anlaşma konusu mal veya hizmetlerin
ya da onları ikame eden
mal veya hizmetlerin %30’undan fazlasının sağlayıcıdan
veya sağlayıcının göstereceği başka bir teşebbüsten
satın almasına yönelik olarak alıcıya doğrudan veya
dolaylı biçimde getirilen herhangi bir yükümlülük de
rekabet etmeme yükümlülüğü olarak kabul edilir.
Dağıtıcının istihdam ettiği markaya özel satış
personelinin maliyeti sağlayıcı tarafından
karşılanmadıkça, dağıtıcıya farklı marka araçlar için
ayrı satış personeli istihdam etme yükümlülüğü
getirilmesi bu Tebliğ’e göre rekabet etmeme
yükümlülüğü anlamına gelir. Markalar arası
karışıklıktan kaçınmak için başka sağlayıcıların
motorlu araçlarını teşhir yerinin ayrı bölümlerinde
satmasına dair dağıtıcıya getirilen yükümlülük, bu
Tebliğ bakımından rekabet etmeme yükümlülüğü anlamına
gelmemektedir.
c) Dikey anlaşmalar, anlaşmanın amacı
bakımından üretim veya dağıtım zincirinin farklı
seviyelerinde faaliyet gösteren iki veya daha fazla
teşebbüsün taraf olduğu anlaşmalardır.
d) Dikey sınırlamalar, bir dikey
anlaşmada yer alan ve Kanun’un 4 üncü maddesi
kapsamına giren rekabet sınırlamalarıdır.
e) Tek elden sağlama yükümlülüğü,
sağlayıcının, anlaşma konusu malları veya hizmetleri,
kendi kullanımı veya yeniden satışı amacıyla sadece
bir alıcıya satmasına yönelik doğrudan veya dolaylı
yükümlülüktür.
f) Seçici dağıtım sistemi, sağlayıcının,
anlaşma konusu malları veya hizmetleri sadece
belirlenmiş kriterlere dayanarak seçtiği dağıtıcılara
veya yetkili servislere doğrudan veya dolaylı olarak
satmayı taahhüt ettiği, bu dağıtıcıların veya yetkili
servislerin de söz konusu malları veya hizmetleri
yetkilendirilmemiş dağıtıcılara veya servislere
satmamayı taahhüt ettiği bir dağıtım sistemi anlamına
gelir. Ancak bu sistemde;
- yetkili servislerin bağımsız
teşebbüslere yedek parça satma hakkı,
- sağlayıcının, bağımsız teşebbüslerden
gelen, motorlu taşıtların bakım ve onarımının
yapılması için gereken ya
da çevre koruma mevzuatının öngördüğü teknik bilgiye,
teşhis cihazına ve diğer ekipmana, gerekli yazılıma
ya da eğitime erişim
taleplerini karşılaması yükümlülüğü,
saklıdır.
g) Niceliksel seçici dağıtım sistemi,
sağlayıcının, dağıtıcılarını veya yetkili servislerini
seçerken onların sayılarını doğrudan sınırlandıracak
ölçütler kullandığı seçici dağıtım sistemidir.
h) Niteliksel seçici dağıtım sistemi,
sağlayıcının, dağıtıcılar veya yetkili servisler için
sadece niteliksel olan, anlaşma konusu mal veya
hizmetlerin niteliğinin gerektirdiği, dağıtım
sistemine katılmak için başvuran tüm aday teşebbüsler
için aynı olacak şekilde belirlenen ve ortaya konan,
ayrımcı bir biçimde uygulanmayan ve dağıtıcıların veya
yetkili servislerin sayısını doğrudan sınırlamayan
ölçütler kullandığı bir sistemdir.
i) Fikri haklar, eser sahibinin hakları
ve komşu haklar dahil her türlü fikri ve sınai hakları
ifade eder.
j) Alıcı, başka bir teşebbüs adına mal
veya hizmet satan teşebbüsü de içerecek şekilde
dağıtıcı veya yetkili servis konumundaki teşebbüstür.
k) Yetkili servis, sağlayıcı tarafından
kurulan bir dağıtım sistemi içerisinde, motorlu
araçlar için bakım ve onarım hizmetleri sağlayan
teşebbüstür.
l) Özel servis, sağlayıcı tarafından
kurulan bir dağıtım sistemi içerisinde yer almaksızın
motorlu araçlar için bakım ve onarım hizmeti sağlayan
teşebbüstür.
m) Motorlu taşıt, karayollarında kullanım
amaçlı, üç veya daha fazla tekerlekli motorlu taşıt
aracıdır.
n) Otomobil, sürücü hariç en fazla sekiz
yolcu taşımak amacıyla kullanılan motorlu taşıttır.
o) Hafif ticari araç, azami yüklü
ağırlığı 3,5 tonu aşmayan, malların veya yolcuların
taşınması amacıyla kullanılan motorlu taşıttır.
Belirli bir hafif ticari aracın 3,5 tonun üzerinde
satılan bir modelinin bulunması durumunda söz konusu
aracın tüm modelleri de hafif ticari araç olarak kabul
edilir.
p) Yedek parça, bir aracın parçalarını
değiştirmek amacıyla aracın üzerine veya içine
takılabilen, yakıt hariç olmak üzere, motorlu taşıtın
kullanımı için gerekli olan yağlar gibi ürünlerin de
dahil olduğu mallardır.
r) Orijinal yedek parça, bir motorlu
aracın üretiminde veya montajında kullanılan
parçalarla aynı kalitede olan ve söz konusu motorlu
aracın üretiminde veya montajında kullanılan
parçaların veya yedek parçaların üretiminde sağlayıcı
tarafından getirilen
spesifikasyonlara ve üretim standartlarına göre
üretilmiş yedek parçalar anlamına gelmektedir. Aracın
parçaları ile aynı üretim bandında üretilen yedek
parçalar da bu kapsamdadır. Bu parçaların, söz konusu
aracın montajında kullanılan parçalarla aynı kalitede
olduğunun ve araç üreticisinin
spesifikasyonlarına ve üretim standartlarına
göre üretildiğinin parça üreticisi tarafından
belgelendirilmesi halinde, aksi kanıtlanana kadar,
orijinal yedek parça olduğu varsayılır.
s) Eşdeğer kalitede yedek parça, bir
motorlu aracın montajında kullanılan parçalarla
eşdeğer kalitede olduğu varsa mevzuat gereği aranan
mecburi standartlara uygunluğunun üreticisi tarafından
belgelendirilmesi gereken parçalardır.
t) Dağıtım sistemi içindeki teşebbüsler,
üretici de dahil olmak üzere, doğrudan üretici
tarafından veya üreticinin yetkilendirdiği bir
teşebbüs tarafından yetkilendirilerek anlaşma konusu
malların dağıtımı, bakımı veya onarımı ile
yetkilendirilen teşebbüslerdir.
u) Nihai kullanıcı, mülkiyetin
geçmesi hükmünü veya
anlaşma süresinin sonunda aracın satın alınması
seçeneğini içermediği sürece
finansal kiralama şirketleri de dahil yeni
motorlu aracı kendi kullanımı için alan gerçek veya
tüzel kişidir.
v) Bağımsız teşebbüs, doğrudan
ya da dolaylı olarak
araçların bakımı ve onarımı ile iştigal eden
teşebbüsleri, özel servisleri, onarım aracı ve
ekipmanı üreticilerini, bağımsız yedek parça üretici
ve dağıtıcılarını, teknik bilgi yayımcılarını,
otomobil klüplerini, yol yardımı veren teşebbüsleri,
test hizmeti veren teşebbüsleri ve servisler için
eğitim veren teşebbüsleri ifade eder.
y) Yetki verilmemiş tesis yeri, bir
seçici dağıtım sistemi üyesinin, faaliyet gösterdiği
tesisine ek olarak sağlayıcının izni olmaksızın satış
yeri, depo ya da teslimat
noktası kurduğu başka bir adres
ya da bölgeyi ifade eder.
Bu Tebliğin uygulanması bakımından
teşebbüs, sağlayıcı, alıcı, dağıtıcı ve yetkili servis
kavramları bunların bağlı teşebbüslerini de kapsar.
Bağlı teşebbüsün belirlenmesinde 1997/1 sayılı Rekabet
Kurulu’ndan İzin Alınması Gereken Birleşme ve
Devralmalar Hakkında Tebliğ'in ilgili hükümleri esas
alınır.
Muafiyetin Genel
Koşulları
Madde 4 —
Muafiyet hükümleri, dikey anlaşmanın aşağıdaki
koşulları taşıması kaydıyla sağlayıcının motorlu taşıt
veya yedek parça ya da
bakım ve onarım hizmeti sağladığı ilgili pazardaki
pazar payının %30’u; motorlu taşıtların dağıtımı için
niceliksel seçici dağıtımın tercih edildiği
anlaşmalarda ise %40’ı geçmemesi
durumunda uygulanır. Niteliksel seçici dağıtım sistemi
oluşturan anlaşmalar için pazar payı eşiği
bulunmamaktadır.
Tek elden sağlama yükümlülüğü içeren
dikey anlaşmalarda muafiyet, alıcının anlaşma konusu
malları ve hizmetleri aldığı ilgili pazardaki payının
%30’u aşmaması koşuluyla uygulanır.
Muafiyet,
a) sağlayıcı ile dağıtıcı veya yetkili
servis arasında yapılan anlaşmada, dikey anlaşmadan
doğan hakların ve yükümlülüklerin, dağıtım sisteminde
bulunan ve dağıtıcı veya yetkili servis tarafından
seçilen başka bir dağıtıcıya veya yetkili servise
aktarılmasına sağlayıcının rıza göstermesi,
b) sağlayıcı ile dağıtıcı veya yetkili
servis arasında yapılan anlaşmada, sağlayıcının karşı
tarafın bu Tebliğ uyarınca sınırlanamayacak
davranışlarda bulunması nedeniyle anlaşmayı feshi
ihbarla sona erdirmesini engellemek için, bu
bildirimini feshin detaylı ve objektif gerekçelerini
içerecek biçimde yazılı olarak yapması yükümlülüğünün
getirilmesi,
c) sağlayıcı ile dağıtıcı veya yetkili
servis arasında yapılan anlaşmanın,
1) en az beş yıl süreli olması ve
anlaşmada yer alacak olan yenilememe isteğini
anlaşmanın sona ermesinden asgari altı ay önce
bildirmeyi her iki tarafın da kabul etmesi veya,
2) belirsiz bir süre için yapılması
halinde feshi ihbar süresinin her iki taraf için de en
az iki yıl olması ancak bu sürenin; sağlayıcının
anlaşmaya son vermesi durumunda kanundan veya
anlaşmadan dolayı uygun bir tazminat ödemek zorunda
olduğu veya dağıtım sisteminin önemli bir kısmını
ya da tamamını yeniden
düzenlemesinin zorunlu olması nedeniyle sağlayıcının
anlaşmayı sona erdirmesi hallerinde en az bir yıla
indirilmesi,
koşullarıyla uygulanır. Ancak bu durum,
taraflardan birinin ana yükümlülüklerinden birini
yerine getirmemesi nedeniyle diğer tarafın anlaşmaya
son verme hakkını etkilemez.
Muafiyet, anlaşmanın her iki tarafa da
anlaşmadan kaynaklanan yükümlülüklerin yerine
getirilmesi ile ilgili olarak ortaya çıkacak
anlaşmazlıkları, tarafların mahkemeye başvuru hakkına
halel getirmeksizin, bağımsız bir uzmana
ya da hakeme götürme
hakkını tanıması halinde uygulanır. Aşağıdaki konulara
ilişkin anlaşmazlıklar bunlara örnek olarak
verilebilir:
a) mal ve hizmet sağlama yükümlülükleri,
b) satış hedeflerinin konulması
ya da bu hedeflere
ulaşılması,
c) stok taşıma yükümlülüğünün yerine
getirilip getirilmediği,
d) teşhir aracı sağlama ve kullanma
yükümlülüğü,
e) değişik markaların satışı ile ilgili
sağlayıcının öne sürdüğü koşullar,
f) yetki verilmemiş bir tesis yerinde
faaliyet göstermesinin engellenmesinin, otomobil veya
hafif ticari araç dışındaki motorlu taşıt aracı
dağıtıcısının işini büyütmesini sınırlandırıp
sınırlandırmayacağı,
g) anlaşmanın fesih bildiriminde
gösterilen gerekçelerin anlaşmanın feshini haklı
gösterip göstermeyeceği.
Anlaşmaları Grup
Muafiyeti Kapsamı Dışına Çıkaran Sınırlamalar
Madde 5 —
Bu Tebliğ çerçevesinde öngörülen muafiyet, tarafların
kontrolünde olan diğer etkenlerle birlikte veya
bunlardan bağımsız olarak, doğrudan
ya da dolaylı biçimde
aşağıdaki amaçları taşıyan dikey anlaşmalara
uygulanmaz:
a) Dağıtıcı veya yetkili servisin kendi
satış fiyatını belirleyebilme serbestisinin
kısıtlanması. Bununla birlikte taraflardan herhangi
birinin baskısı veya teşviki sonucu asgari veya
sabit bir fiyata
dönüşmemesi şartıyla, sağlayıcının azami veya tavsiye
edilen satış fiyatı belirlemesi mümkündür.
b) Aşağıdaki haller dışında dağıtıcı veya
yetkili satıcının anlaşma konusu mal veya hizmetleri
satacağı bölge ya da
müşterilere ilişkin kısıtlamalar getirilmesi;
1) dağıtıcı ya
da yetkili servisin müşterilerince yapılacak satışları
kapsamaması kaydıyla, sağlayıcı tarafından kendisine
ya da başka bir dağıtıcıya
tahsis edilmiş münhasır bir bölgeye
ya da müşteri grubuna
yapılacak aktif satışların kısıtlanması,
2) toptancı seviyesinde faaliyet gösteren
bir dağıtıcının son kullanıcılara satışının
kısıtlanması,
3) dağıtıcı ya
da yetkili servisin müşterilerince yapılacak satışları
kapsamaması kaydıyla, seçici dağıtım sisteminin
uygulandığı pazarlarda, yeni motorlu taşıtların ve
yedek parçaların, seçici dağıtım sistemi üyeleri
tarafından yetkili olmayan dağıtıcılara satışının
kısıtlanması,
4) alıcının, birleştirilme amacıyla
sağlanan parçaları, bu parçaları sağlayıcı tarafından
üretilen mallarla aynı tipte malların üretiminde
kullanmayı amaçlayan müşterilere satma imkanının
kısıtlanması.
c) Seçici dağıtım sisteminde, sistem
üyelerinin kendi aralarındaki alışverişin
engellenmesi.
d) Seçici dağıtım sisteminin uygulandığı
pazarlarda, perakende seviyesinde faaliyet gösteren
seçici dağıtım sistemi üyelerinin, son kullanıcıya
yapacakları yeni otomobillerin ya
da hafif ticari araçların, her tür motorlu taşıt yedek
parçasının ya da bakım
onarım hizmetinin aktif ya
da pasif satışının kısıtlanması. Muafiyet, bir seçici
dağıtım sistemi üyesinin, yetki verilmemiş bir tesis
yerinde faaliyet göstermesini yasaklayan anlaşmalara
da uygulanır. Ancak böyle bir yasaklamaya muafiyetin
uygulanması 6 ncı maddenin
2 nci fıkrasının (b) bendi
hükmüne tabidir.
e) Seçici dağıtım sisteminin uygulandığı
pazarlarda, perakende seviyesinde faaliyet gösteren
seçici dağıtım sistemi üyelerinin son kullanıcıya
yapacakları otomobil ve hafif ticari araç dışındaki
motorlu taşıtların aktif ya
da pasif satışının kısıtlanması. Bununla birlikte,
sağlayıcının seçici dağıtım sistemi üyesinin yetki
verilmemiş bir tesis yerinde faaliyet göstermesini
yasaklama hakkı saklıdır.
f) Dağıtıcının, bakım onarım hizmetlerine
ilişkin yükümlülüklerini, imzalayacağı alt
anlaşmalarla yetkili servislere devretme hakkının
kısıtlanması. Ancak sağlayıcı, dağıtıcının bir satış
anlaşmasının tamamlanmasından önce son kullanıcılara
söz konusu yetkili servis veya servislerin adını ve
adresini bildirmesini, aynı zamanda söz konusu yetkili
servislerden herhangi birisi satış mağazasıyla aynı
semtte değilse ne kadar uzaklıkta olduğunu son
kullanıcılara bildirmesini zorunlu kılabilir. Böyle
bir zorunluluk ancak bakım onarım atölyeleri satış
mağazasıyla aynı yerde olmayan dağıtıcılara benzer
koşulların uygulanması şartıyla getirilebilir.
g) Yetkili servisin, faaliyetlerini bakım
onarım hizmetleri ve yedek parçaların dağıtımıyla
sınırlı tutma serbestisinin kısıtlanması.
h) Seçici dağıtım sistemi üyelerinin,
motorlu taşıtların yedek parçalarını, bu parçaları
motorlu araçların bakım onarımında kullanacak olan
özel servislere satma serbestisinin kısıtlanması.
i) Orijinal yedek parça, eşdeğer kalitede
yedek parça, tamir ekipmanı, teşhis cihazı
ya da diğer tip
ekipmanların sağlayıcısıyla bir motorlu taşıt
üreticisi arasında yapılan anlaşmayla, sağlayıcının
söz konusu mal ve hizmetleri yetkili veya bağımsız
dağıtıcılar, ya da
bağımsız teşebbüsler ve son kullanıcılardan herhangi
birine satma imkanına kısıtlama getirilmesi.
j) Bir dağıtıcı veya yetkili servisin
orijinal yedek parçaları veya eşdeğer kalitedeki yedek
parçaları kendi tercih ettiği üçüncü bir teşebbüsten
satın almasının ve bunları motorlu araçların bakım ve
onarımı için kullanmasının engellenmesi. Ancak garanti
kapsamında yapılan tamir, ücretsiz bakım ve araç geri
çağırma işlerinde, motorlu taşıt sağlayıcısı
kendisinin sağladığı orijinal parçaların kullanımını
zorunlu kılabilir.
k) Bir motorlu taşıt üreticisi ile
ürettiği motorlu araçlarda kullandığı yedek parçaların
sağlayıcısı arasında yapılan anlaşmayla, yedek parça
sağlayıcısının marka ve logosunu, sağlanan parçalar
üzerine etkili ve kolayca görülebilir bir biçimde
koymasını engelleyici nitelikte kısıtlamalar
getirilmesi.
Bu Tebliğ’in öngördüğü muafiyet, motorlu
araç üreticisinin, motorlu araçların bakım ve
onarımının yapılması ya da
çevre koruma ölçütlerinin uygulanabilmesi için gerekli
olan herhangi bir teknik bilgiye, teşhis cihazı ve
diğer ekipmana, gerekli yazılıma
ya da eğitime, bağımsız teşebbüslerin erişimini
engellemesi durumunda uygulanmaz.
Bu erişim özellikle bir motorlu aracın
elektronik kontrol ve teşhis cihazlarının
kısıtlanmadan kullanımını, bu cihazların sağlayıcının
standart prosedürlerine uygun bir biçimde
programlanmasını, tamir ve bakım talimatlarını ve
teşhis ve servis araç ve ekipmanlarını kullanmak için
gerekli olan bilgiyi içermelidir.
Bağımsız
teşebbbüslerin erişimi, ayrımcılık yapılmadan,
tam ve uygun bir şekilde sağlanmalı ve bilgi
kullanılabilir bir şekilde verilmelidir. Eğer söz
konusu unsur bir fikri hak kapsamındaysa veya bir
know
how oluşturuyorsa, erişim kötüye kullanma
yoluyla engellenmemelidir.
Özel Hükümler
Madde 6 —
Yeni motorlu taşıtların satışı, bakım ve onarım
hizmetleri veya yedek parçaları bakımından, muafiyet,
dikey anlaşmalarda yer alan aşağıdaki yükümlülüklerden
hiçbirine uygulanmaz:
a) her türlü doğrudan veya dolaylı
rekabet etmeme yükümlülüğü,
b) dağıtım sistemi üyelerinin rakip
sağlayıcıların sunduğu motorlu taşıtları veya yedek
parçaları satmasını veya bu motorlu taşıtlara tamir ve
bakım hizmetleri vermesini engelleyen, doğrudan veya
dolaylı her türlü yükümlülük,
c) dağıtıcının veya yetkili servisin,
anlaşmanın sona ermesinden sonra, motorlu taşıtları
üretmemesi, satın almaması, satmaması, yeniden
satmaması veya tamir veya bakım hizmetleri vermemesine
neden olan doğrudan veya dolaylı her türlü yükümlülük.
Yeni motorlu taşıtların satışı
bakımından, dikey anlaşmalarda bulunan aşağıdaki
yükümlülüklere muafiyet uygulanmaz.
a) perakendecinin anlaşma konusu mallarla
ilgili olarak finansal
kiralama hizmetleri vermemesine neden olan doğrudan
veya dolaylı yükümlülük.
b) Seçici dağıtım sistemi içindeki hafif
ticari araç veya otomobil dağıtıcısının, seçici
dağıtımın uygulandığı başka bölgelerde satış veya
teslimat yerleri açmasını engelleyen doğrudan veya
dolaylı her türlü yükümlülük.
Tamir ve bakım hizmetleri veya yedek
parçaların satışı bakımından, seçici dağıtımın
uygulandığı yerlerde yetkili servislerin tesis yeri
ile ilgili doğrudan veya dolaylı yükümlülüklere
muafiyet uygulanmaz.
Muafiyetin Geri
Alınması
Madde 7 —
Bu Tebliğ ile muafiyet sağlanmış bir anlaşmanın,
Kanunun 5 inci maddesinde düzenlenen koşullarla
bağdaşmaz etkilere sahip olduğunun tespit edilmesi
halinde, Rekabet Kurulu, Kanun’un 13 üncü maddesine
dayanarak, anlaşmaya bu Tebliğ ile tanınan muafiyeti
geri alabilir. Bu durumda Rekabet Kurulu, nihai
kararını vermeden önce tarafların yazılı ve/veya sözlü
görüşlerini ister.
Benzer nitelikteki dikey sınırlamaların
oluşturduğu paralel ağların ilgili pazarın önemli bir
bölümünü kapsaması durumunda, Rekabet Kurulu, ayrıca
çıkaracağı bir tebliğ ile ilgili pazarda belirli
sınırlamaları içeren anlaşmaları bu Tebliğ’in
sağladığı muafiyetin dışına çıkarabilir. Böyle bir
Tebliğ yayımı tarihinden itibaren en erken bir yıl
içinde yürürlüğe girer.
Pazar Payının
Hesaplanması
Madde 8 —
Bu Tebliğ’de geçen pazar payı,
a) Yeni motorlu taşıtların dağıtımında,
anlaşma konusu mallarla birlikte alıcı tarafından
ürünlerin özellikleri, fiyatları ve kullanım amaçları
bakımından ikame edilebilir olarak görülen ve yine
sağlayıcı tarafından satılan diğer malların adedi
üzerinden,
b) Yedek parçaların dağıtımında, anlaşma
konusu mallarla birlikte alıcı tarafından ürünlerin
özellikleri, fiyatları ve kullanım amaçları bakımından
ikame edilebilir olarak görülen ve yine sağlayıcı
tarafından satılan diğer malların değeri üzerinden,
c) Bakım ve onarım hizmetlerinin
sunumunda, sağlayıcının dağıtım ağına mensup olan
teşebbüslerin sattığı anlaşma konusu hizmetler ve
alıcı tarafından ürünlerin özellikleri, fiyatları ve
kullanım amaçları bakımından ikame edilebilir olarak
görülen ve yine ağa mensup teşebbüsler tarafından
satılan diğer hizmetlerin değeri üzerinden,
hesaplanır.
Eğer bu hesaplamalar için gerekli olan
adet verisi temin edilemiyorsa değer, değer verisi
temin edilemiyor ise adet verisi kullanılabilir. Eğer
böyle bir bilgi de elde edilemiyorsa, güvenilir pazar
bilgilerinden yola çıkılarak yapılan tahminler
kullanılabilir. 4 üncü maddenin ikinci fıkrasının
uygulanması açısından sırasıyla pazardaki satın alım
hacmi ya da pazardaki
satın alış değeri, eğer bunlar bulunmuyorsa, güvenilir
tahminler pazar payının hesaplanmasında kullanılır.
Bu Tebliğ’de bulunan %30 ve %40’lık pazar
payı eşiklerinin uygulanmasında aşağıdaki kurallar
uygulanır:
a) Pazar payı bir önceki yılın verisi
kullanılarak hesaplanır.
b) Pazar payı bağlı dağıtıcılara satış
amacıyla sağlanan tüm mal ve hizmetleri içerir.
c) Pazar payı başlangıçta sırasıyla %30
ve %40’dan fazla olmayıp daha sonra sırasıyla %35 ve
%45’i aşmayacak şekilde eşiklerin üzerine çıkarsa
muafiyet, pazar payı eşiklerinin ilk aşıldığı yılı
takip eden sonraki iki yıl boyunca da geçerli olmaya
devam eder.
d) Pazar payı başlangıçta sırasıyla %30
ve %40’dan fazla olmayıp daha sonra sırasıyla %35 ve
%45’in üzerine çıkarsa muafiyet, pazar payı
eşiklerinin ilk aşıldığı yılı takip eden yıl boyunca
da geçerli olmaya devam eder.
e) (c) ve (d) bentlerinin sağladığı
haklar sürenin iki takvim yılını aşmasına neden olacak
şekilde birleştirilemez.
Tebliğ’in Uyumlu
Eylemlere Uygulanması
Madde 9 —
Bu Tebliğ, 2 nci maddenin
kapsamına giren teşebbüsler arası uyumlu eylemlere de
uygulanır.
Yürürlükten
Kaldırılan Mevzuat
Madde 10 —
Bu Tebliğin yürürlüğe girmesi ile birlikte 2000/3
sayılı Tebliğ ile değişik 1998/3 sayılı Motorlu
Taşıtlar Dağıtım ve Servis Anlaşmalarına İlişkin Grup
Muafiyeti Tebliği yürürlükten kalkar.
Geçici Madde 1 —
Bu Tebliğ’in yürürlüğe girdiği tarihte 1998/3 sayılı
Tebliğ ile sağlanan grup muafiyetinden yararlanmakta
olan ancak, bu Tebliğ’de öngörülen grup muafiyetinden
yararlanma koşullarını taşımayan anlaşmaların bu
Tebliğ ile tanınan muafiyetten yararlanabilmesi için,
bu Tebliğ’in yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir
yıl içerisinde bu Tebliğ ile öngörülen koşulları
sağlayacak şekilde değiştirilmeleri gerekir. Bu süre
içerisinde anılan anlaşmalara 4054 sayılı Kanun’un 4
üncü maddesinde öngörülen yasaklama uygulanmaz.
Geçici Madde 2 —
Bu Tebliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce akdedilmiş
olup halen yürürlükte olan ve Tebliğde düzenlenen
koşulları taşıyan anlaşmalar da Tebliğ kapsamına
girer.
Geçici Madde 3 —
Otomotiv dağıtımı, tamir ve bakımı ve yedek parça
satışı ile ilgili bir dikey anlaşma olmasına rağmen
1998/3 sayılı Tebliğ yerine 2002/2 sayılı Tebliğ
kapsamına giren anlaşmalar, bu Tebliğ'in 2
nci maddesi kapsamında
değerlendirilecektir. Bu tür anlaşmaların bu Tebliğe
uyumu, yukarıdaki Geçici Madde 1'e uygun olarak
gerçekleştirilecektir.
Yürürlük
Madde 11 —
Bu Tebliğ 1 Ocak 2006 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 12 —
Bu Tebliği Rekabet Kurumu Başkanı yürütür. |