Türkiye Muhasebe Standartları Kurulundan:
SATIŞ AMAÇLI ELDE
TUTULAN DURAN VARLIKLAR VE DURDURULAN
FAALİYETLERE İLİŞKİN TÜRKİYE
FİNANSAL RAPORLAMA
STANDARDI (TFRS 5) HAKKINDA TEBLİĞ SIRA NO:
25 (16.3.2006)
Amaç
MADDE 1 –
(1) Bu Tebliğin amacı; satış amaçlı elde
tutulan duran varlıklar ve durdurulan
faaliyetlere ilişkin 5
nolu Türkiye
Finansal Raporlama Standardının
yürürlüğe konulmasıdır.
(2) Adı geçen Türkiye
Finansal
Raporlama Standardı bu Tebliğ ekinde yer
almıştır.
Kapsam
MADDE 2 –
(1) Satış amaçlı elde tutulan duran
varlıklar ve durdurulan faaliyetlere ilişkin
Türkiye Finansal
Raporlama Standardının kapsamı ekli TFRS 5
metninde yer almaktadır.
Hukuki dayanak
MADDE 3 –
(1) Bu Tebliğ, 28/7/1981 tarih ve 2499
sayılı Sermaye Piyasası Kanununun Ek-1 inci
maddesi ile 24/2/2004 tarihli ve 2004/6924
sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe
giren Türkiye Muhasebe Standartları
Kurulunun Çalışmalarına İlişkin Usul ve
Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 9 uncu
maddesinin (b) bendine dayanılarak
hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 –
(1) Bu Tebliğde geçen;
(a) TMSK ve Kurul: Türkiye
Muhasebe Standartları Kurulunu,
(b) TMS: Türkiye Muhasebe
Standartlarını,
(c) TFRS: Türkiye
Finansal
Raporlama Standartlarını,
ifade eder.
Yürürlük
MADDE 5 –
(1) Bu Tebliğ 31/12/2005 tarihinden sonra
başlayan hesap dönemleri için geçerli olmak
üzere yayımlandığı tarihte yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 6 –
(1) Bu
Tebliğ hükümlerini Türkiye Muhasebe
Standartları Kurulu yürütür.
EK
Türkiye
Finansal
Raporlama Standardı
(TFRS 5)
Satış Amaçlı Elde
Tutulan Duran Varlıklar ve Durdurulan
Faaliyetler
Amaç
1. Bu TFRS’
nin amacı; satış
amaçlı elde tutulan varlıkların
muhasebeleştirilme esasları ile durdurulan
faaliyetlere ilişkin olarak yapılması
gereken açıklama ve sunumları belirlemektir.
Bu TFRS, özellikle, aşağıda belirtilen
hususları zorunlu kılar:
(a) Satış amaçlı elde tutulan
olarak sınıflandırılma kriterlerini sağlayan
varlıklar; defter değerleri ile satış için
katlanılacak maliyetler düşülmüş gerçeğe
uygun değerlerinden düşük olanı ile ölçülür
ve söz konusu varlıklar üzerinden amortisman
ayırma işlemi
durdurulur; ve
(b) Satış amaçlı elde tutulan
olarak sınıflandırılma kriterlerini sağlayan
varlıklar bilançoda ayrı olarak sunulur;
durdurulan faaliyetlere ilişkin sonuçlar ise
gelir tablosunda ayrı olarak sunulur.
Kapsam
2. Bu TFRS’
nin
sınıflandırma ve sunum koşulları,
işletmenin, finansal
tablolara yansıtılan tüm duran varlıkları1
ile elden çıkarılacak varlık gruplarına
uygulanır. Bu TFRS’ nin
ölçüm ile ilgili koşulları; ilgili Standart
doğrultusunda ölçülmesine devam edilecek
Paragraf 5’te belirtilen varlıklar hariç
olmak üzere, muhasebeleştirilen tüm duran
varlıklara ve elden çıkarılacak varlık
gruplarına (Paragraf 4’te açıklandığı üzere)
uygulanır.
3. "TMS 1
Finansal Tabloların Sunuluşu"
Standardı doğrultusunda duran varlık olarak
sınıflandırılmış olan varlıklar, bu
TFRS’de yer alan
satış amaçlı elde tutulma koşullarını
karşılayana kadar dönen varlık olarak
sınıflandırılmaz. Bir işletmenin yeniden
satmak amacı ile edinmiş olduğu, normalde
duran varlık olarak işlem görecek bir sınıfa
dahil olan varlıklar, bu TFRS doğrultusunda
satış amaçlı elde tutulma koşulunu
sağlamadığı sürece dönen varlık olarak
sınıflandırılmaz.
4. Bazen bir işletme, tek bir
işlem içerisinde, bir varlık grubunu ilgili
varlıklarla doğrudan ilişkili çeşitli
borçlar ile beraber elden çıkarır. Elden
çıkarılan söz konusu grup, bazen, nakit
yaratan birimler grubu, nakit yaratan tek
bir birim, ya da
nakit yaratan bir biriminin2 parçası
olabilir. Anılan grup, dönen varlıkları,
kısa vadeli borçları ve Paragraf 5’te bu
TFRS’nin ölçüm
koşullarından hariç tutulmuş varlıklar da
dahil olmak üzere, işletmenin herhangi bir
varlık veya borcunu içerebilir. Bu
TFRS’nin ölçme
hükümleri kapsamı içinde olan bir duran
varlığın, elden çıkarılacak bir duran varlık
grubuna dahil olması durumunda, bu
TFRS’nin ölçüme
ilişkin hükümleri söz konusu grubun tamamına
uygulanır ve böylelikle ilgili grup, defter
değeri ile satış maliyeti düşülmüş gerçeğe
uygun değerinden düşük olanı ile ölçülmüş
olur. Elden çıkarılacak duran varlık
grubunun içerisindeki her bir varlık ve
borcun ölçülmesi ile ilgili hükümler 18,19
ve 23 üncü Paragraflarda yer almaktadır.
5. Bu
TFRS’nin ölçüm esasları3, aşağıda
belirtilen Standartların kapsadığı
varlıklara tek başlarına veya elden
çıkarılacak varlık grubunun bir parçası
olarak uygulanmaz:
a) Ertelenmiş vergi varlıkları
(TMS 12 Gelir Vergileri).
b) Çalışanlara sağlanan
faydalar sonucunda edinilen varlıklar (TMS
19 Çalışanlara Sağlanan Faydalar).
c) "TMS 39
Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve
Ölçme" kapsamındaki
finansal varlıklar.
d) "TMS 40 Yatırım Amaçlı
Gayrimenkuller"
Standardındaki gerçeğe uygun değer yöntemi
doğrultusunda muhasebeleştirilen duran
varlıklar.
e) "TMS 41 Tarımsal
Faaliyetler" Standardı doğrultusunda gerçeğe
uygun değerinden tahmini pazar yeri
maliyetinin düşülmesi suretiyle ölçülen
duran varlıklar.
f) "TFRS 4 Sigorta
Sözleşmeleri" Standardında tanımlanan,
sigorta poliçeleri üzerindeki sözleşmeden
doğan haklar.
Satış amaçlı elde
tutulan duran varlıkların (elden çıkarılacak
duran varlık grubunun) sınıflandırılması
6. Bir duran varlığın defter
değerinin sürdürülmekte olan kullanımdan
ziyade satış işlemi vasıtası ile geri
kazanılacak olması durumunda işletme, söz
konusu duran varlığı (veya elden çıkarılacak
varlık grubunu) satış amaçlı olarak
sınıflandırır.
7. Bu durumun geçerli
olabilmesi için; ilgili varlığın (veya elden
çıkarılacak varlık grubunun) bu tür
varlıkların (veya elden çıkarılacak varlık
grubunun) satışında sıkça rastlanan ve
alışılmış koşullar çerçevesinde derhal
satılabilecek durumda olması ve satış
olasılığının yüksek olması gerekir.
8. Satış olasılığının yüksek
olması için; uygun bir yönetim kademesi
tarafından, varlığın (veya elden çıkarılacak
varlık grubunun) satışına ilişkin bir plan
yapılmış ve alıcıların tespiti ile planın
tamamlanmasına yönelik aktif bir program
başlatılmış olmalıdır. Ayrıca, varlık (veya
elden çıkarılacak varlık grubu) cari gerçeğe
uygun değeriyle uyumlu bir fiyat ile aktif
olarak pazarlanıyor olmalıdır. Ayrıca
satışın, Paragraf 9’da izin verilen durumlar
haricinde, sınıflandırılma tarihinden
itibaren bir yıl içerisinde tamamlanmış bir
satış olarak muhasebeleştirilmesinin
beklenmesi ve planı tamamlamak için gerekli
işlemlerin, planda önemli değişiklikler
yapılması veya planın iptal edilmesi
ihtimalinin düşük olduğunu göstermesi
gerekir.
9. Çeşitli olay veya koşullar
satış işleminin tamamlanma süresini bir
yıldan fazlaya uzatabilir. Söz konusu
gecikmenin, işletmenin kontrolü dışındaki
olaylar veya koşullar nedeniyle gerçekleşmiş
ve işletmenin ilgili varlığın (veya elden
çıkarılacak varlık grubunu) satışına yönelik
satış planının devam etmekte olduğuna dair
yeterli kanıt bulunması durumunda; satış
işlemini tamamlamak için gerekli olan
sürenin uzaması, ilgili varlığın (veya elden
çıkarılacak varlık grubunun) satış amaçlı
elde tutulan varlık olarak
sınıflandırılmasını engellemez. Anılan durum
Ek-B’ de yer alan koşulların gerçekleşmesi
durumda geçerli olacaktır.
10. Takas işleminin, "TMS 16
Maddi Duran Varlıklar" Standardı
doğrultusunda ticari bir özünün bulunması
durumunda, ilgili satış işlemleri, duran
varlıkların diğer duran varlıklarla takasını
içerir.
11. İşletmenin bir duran
varlığı (veya elden çıkarılacak varlık
grubunu) sadece daha sonra elden çıkartma
amacıyla edinmiş olması durumunda, duran
varlığı (veya elden çıkarılacak varlık
grubunu) edinme tarihinde satış amacıyla
elde tutulan olarak sınıflandırabilmesi;
ancak Paragraf 8 de belirtilen bir yıllık
süre koşulunun sağlanması (Paragraf 9’da
izin verilen durumlar dışında) ve edinme
tarihi itibariyle henüz sağlanmamış olan
Paragraf 7 ve 8’deki diğer koşulların edinme
tarihini müteakip kısa bir süre içerisinde
(genellikle 3 ay içerisinde) karşılanması
ihtimalinin yüksek olması durumunda
mümkündür.
12. 7 ve 8 inci Paragraflardaki
kriterlere uyumun bilanço tarihinden sonra
sağlanması durumunda; işletme,
finansal
tablolarının yayımlanması sırasında ilgili
duran varlığı (veya elden çıkarılacak varlık
grubunu) satış amaçlı elde tutulan varlık
olarak sınıflandırmaz. Ancak söz konusu
kriterlerin bilanço tarihinden sonra, fakat
finansal
tabloların yayımlanmasına ilişkin onaydan
önce karşılanması durumunda, işletme
Paragraf 41(a), (b), ve (d)’de belirtilen
bilgileri dipnotlarda açıklar.
Kullanımdan
çekilecek duran varlıklar
13. İşletme, kullanımdan
çekilecek bir duran varlığı (veya elden
çıkarılacak varlık grubunu) satış amaçlı
olarak sınıflandırmaz. Bunun nedeni;
varlığın defter değerinin esas itibariyle,
kullanımının devamı suretiyle geri
kazanılacak olmasıdır. Ancak kullanımdan
çekilmek üzere olan elden çıkarılacak bir
duran varlık grubunun, Paragraf 32
(a)-(c)’deki koşulları sağlaması durumunda,
işletme, ilgili grubun kullanımına son
verildiği gün itibariyle faaliyet
sonuçlarını ve nakit akışlarını Paragraf 33
ve 34 doğrultusunda, durdurulan faaliyetler
olarak sunar. Kullanımdan çekilecek duran
varlıklar (veya elden çıkarılacak varlık
grupları); ekonomik ömürlerinin sonuna kadar
kullanılabilecek duran varlıklar (veya elden
çıkarılacak varlık grupları) ile satılmayıp
faaliyetine son verilecek olan duran
varlıkları (veya elden çıkarılacak varlık
gruplarını) içerir.
14. İşletme geçici olarak
kullanım dışı bırakılan bir duran varlığı,
kullanımdan çekilecek varlıklarda olduğu
gibi, sürekli bir biçimde kullanımdan
kaldırılmış gibi gösteremez.
Satış amaçlı elde
tutulan varlık olarak sınıflandırılan duran
varlıkların (veya elden çıkarılacak varlık
gruplarının) ölçümü
Duran varlığın
(veya elden çıkarılacak varlık grubunun)
ölçümü
15. İşletme satış amaçlı elde
tutulan varlık olarak sınıflandırılan bir
duran varlığı (veya elden çıkarılacak duran
varlık grubunu) defter değeri ile satış
maliyeti düşülmüş gerçeğe uygun değerinden
düşük olanı ile ölçer.
16. Yeni edinilmiş bir varlığın
(veya elden çıkarılacak duran varlık grubu),
satış amaçlı elde tutulan varlık olarak
sınıflandırılma koşullarını karşılaması
halinde (bakınız: Paragraf 11), Paragraf
15’de yer alan hükmün uygulanması, ilgili
varlığın (veya elden çıkarılacak duran
varlık grubunun) daha önce
sınıflandırılmamış olması koşuluyla (veya
elden çıkarılacak varlık grubunun) ilk
muhasebeleştirilmesi sırasında defter değeri
(örneğin, maliyeti) ile satış maliyeti
düşülmüş gerçeğe uygun değerinden düşük
olanı ile ölçülmesi sonucunu doğurur. Bu
nedenle, ilgili varlık (veya elden
çıkarılacak duran varlık grubu), işletme
birleşmesinin bir parçası olarak edinilmiş
ise, gerçeğe uygun değerinden satış
maliyetinin düşülmesi suretiyle ölçülür.
17. Satışın bir yıldan uzun
süre içerisinde gerçekleşmesi durumunda,
işletme satış maliyetini bugünkü değerinden
ölçer. Satış maliyetinin bugünkü değerinde,
zamanın geçmesinden
kaynaklanan bir artış, finansman maliyeti
olarak kâr veya zarar içerisinde gösterilir.
18. İlgili varlığın (veya elden
çıkarılacak varlık grubunun) satış amaçlı
elde tutulan varlık olarak ilk
sınıflandırmasının hemen öncesinde, söz
konusu varlığın (veya grup içindeki tüm
varlık ve gruba ilişkin borçların) defter
değeri, ilgili TFRS’ler
çerçevesinde ölçülür.
19. Elden çıkarılacak bir
varlık grubunun sonraki yeniden ölçümünde;
bu TFRS’nin
ölçme koşulları içerisinde yer almayan,
ancak satış amaçlı elde tutulan olarak
sınıflandırılan söz konusu gruba dahil
bulunan herhangi bir varlık veya borcun
defter değeri, anılan grubun satış
maliyetinin gerçeğe uygun değerinden
düşülmesi suretiyle yeniden ölçülmesi
öncesinde, ilgili
TFRS’ler çerçevesinde yeniden
ölçülür.
Değer düşüklüğü
zararlarının ve iptallerinin
muhasebeleştirilmesi
20. İşletme, Paragraf 19’a göre
muhasebeleştirilmemiş olması durumunda,
başlangıçta veya daha sonra, bir varlığın
(veya elden çıkarılacak bir varlık grubunun)
değerinin satış maliyetinin gerçeğe uygun
değerden düşülerek elde edilen değerine
kadar azaltılması durumunda, değer düşüklüğü
zararını finansal
tablolarına yansıtır.
21. Bu TFRS veya daha öncesinde
"TMS 36 Varlıklarda Değer Düşüklüğü"
Standardı doğrultusunda muhasebeleştirilen
birikmiş değer düşüklüğü zararlarını aşmamak
koşuluyla işletme, satış maliyetinin gerçeğe
uygun değerinden düşülerek bulunan değerinde
sonradan meydana gelecek herhangi bir artışı
kazanç olarak muhasebeleştirir.
22. İşletme, elden çıkarılacak
bir varlık grubunun satış maliyetinin
gerçeğe uygun değerden düşülerek bulunan
değerinde sonradan meydana gelecek herhangi
bir artışı aşağıdaki koşullar dahilinde
kazanç olarak muhasebeleştirir:
(a) Paragraf 19 doğrultusunda
muhasebeleştirilmemiş olması; ancak
(b) Bu
TFRS’de belirtilen ölçme koşullarını
sağlayan duran varlıklar için, bu TFRS veya
daha öncesinde TMS 36’ya göre
muhasebeleştirilmiş olan birikmiş değer
düşüklüğü zararlarını aşmaması koşuluyla.
23. Elden çıkarılacak varlık
grubu için muhasebeleştirilen değer
düşüklüğü zararı (veya sonradan meydana
gelen herhangi bir kazanç), bu
TFRS’nin ölçme
koşulları kapsamına giren grup içindeki
duran varlıkların defter değerini, TMS
36’nın 104 (a) ve (b) ile 122
nci
Paragraflarında belirtilen dağıtım esasları
çerçevesinde azaltır (veya arttırır).
24. Bir duran varlığın (veya
elden çıkarılacak bir varlık grubunun) satış
gününe kadar muhasebeleştirilmeyen kazanç
veya kaybı, ilgili varlığın bilanço dışı
bırakıldığı gün itibariyle
muhasebeleştirilir. Bilanço dışı bırakılma
koşullarına aşağıda belirtilen Standartlarda
düzenlenmiştir:
(a) Maddi duran varlıklar için,
TMS 16’nın 67-72 nci
Paragrafları; ve
(b) Maddi olmayan duran
varlıklar için, "TMS 38 Maddi Olmayan Duran
Varlıklar" Standardının 112-117
nci
Paragrafları.
25. İşletme, satış amaçlı
sınıflandırılan veya satış amaçlı
sınıflandırılan elden çıkarılacak varlık
grubunun bir parçası olan bir duran varlığı
amortismana tabi tutmaz (veya itfa etmez).
Satış amaçlı elde tutulan olarak
sınıflandırılan elden çıkarılacak varlık
grubuna ilişkin borçlara ait faiz veya diğer
giderlerin muhasebeleştirilmesine devam
eder.
Satış planına
ilişkin değişiklikler
26. İşletme bir varlığı (veya
elden çıkarılacak varlık grubunu) satış
amaçlı olarak sınıflandırılmış ancak,
Paragraf 7-9’da yer alan koşullar artık
karşılanamamakta ise, söz konusu varlığın
(veya elden çıkarılacak grubunun) satış
amaçlı olarak sınıflandırılmasına son verir.
27. İşletme, satış amaçlı elde
tutulan olarak sınıflandırılmasına son
verilen bir duran varlığı (veya satış amaçlı
elde tutulan olarak sınıflandırılan elden
çıkarılacak bir varlık grubuna dahil
edilmesine son verilen bir duran varlığı);
(a) Satış amacıyla elde tutulan
olarak sınıflandırılmasından önceki ve
varlığın (veya elden çıkarılacak varlık
grubunun) satış amacıyla elde tutulan olarak
sınıflandırılmamış olması durumunda ortaya
çıkan amortisman, itfa veya yeniden
değerleme ile ilgili düzeltmeler göz önüne
alınarak belirlenen defter değeri, ve
(b) Sonradan satılmamasına
karar verildiği gündeki geri kazanılabilir
tutarından4,
düşük olanı ile ölçer.
28. İşletme, Paragraf 7-9’da
yer alan koşulların artık karşılanmadığı
dönemde; satış amaçlı elde tutulan olarak
sınıflandırılmasına son verilen duran
varlığın defter değeri için gerekli olan
düzeltmeleri, devam etmekte olan
faaliyetlerden elde edilen gelirler5
hesabına dahil eder. İşletme bu
düzeltmeleri, varsa, Paragraf 37
doğrultusunda muhasebeleştirilen kâr veya
zararın sunulduğu gelir tablosu içerisinde
sunar.
29. İşletme satış amaçlı elde
tutulan olarak sınıflandırılan elden
çıkarılacak gruptan tek bir varlık veya
borcu çıkarması durumunda; söz konusu grupta
kalan diğer varlık ya
da borçları, Paragraf 79’da yer alan
koşulların sağlanması şartıyla grup olarak
ölçmeye devam eder. Aksi takdirde, grupta
kalan ve kendi başlarına satış amaçlı elde
tutulan olarak sınıflandırılma koşullarını
sağlayan duran varlıklar, defter değeri ile
o tarihteki satış maliyeti düşülmüş gerçeğe
uygun değerlerinin düşük olanı üzerinden
bireysel olarak ölçülür. Koşulları
sağlamayan herhangi bir duran varlığın satış
amaçlı elde tutulan olarak
sınıflandırılmasına Paragraf 26 uyarınca son
verilir.
Sunum ve açıklama
30. İşletme, duran varlıkların
(veya elden çıkarılacak varlık gruplarının)
elden çıkarılmasının veya durdurulan
faaliyetlerin finansal
etkilerini finansal
tablo kullanıcılarının
değerlendirebilmelerini sağlayacak bilgiyi
sunar ve kamuoyuna açıklar.
Durdurulan
faaliyetlerin sunumu
31. Bir işletme birimi,
faaliyetleri ve
finansal raporlama amaçları açısından
işletmenin diğer kısmından açıkça ayırt
edilebilen faaliyet ve nakit akışlarını
kapsar. Başka bir deyişle; bir işletme
birimi, kullanım amaçlı olarak elde
tutulması sırasında nakit yaratan birim
ya da birimler
grubu olacaktır.
32. Durdurulan bir faaliyet,
bir işletmenin elden çıkarılan veya satış
amacıyla elde tutulan olarak sınıflandırılan
bir kısmıdır ve:
(a) Ayrı bir ana iş kolunu veya
faaliyetlerin coğrafi bölgesini ifade eder,
(b) Ayrı bir ana iş kolunun
veya faaliyetlerin coğrafi bölgesinin tek
başına koordine edilmiş bir plan
çerçevesinde satışının bir parçasıdır, veya
(c) Sadece yeniden satış amacı
ile elde edilen bir bağlı ortaklıktır.
33. İşletme aşağıdakileri
kamuoyuna açıklar:
(a) Gelir tablosunda
aşağıdakilerin toplamını gösteren tek bir
tutar:
(i) Durdurulan faaliyetlerin
vergi sonrası kâr veya zararı ve
(ii)
Gerçeğe uygun değerden satış maliyetlerinin
düşülmesi suretiyle ölçülmesi veya
durdurulan faaliyetleri oluşturan varlık
veya varlık grubunun (gruplarının) elden
çıkarılması sırasında muhasebeleştirilen
vergi öncesi kazanç veya kayıplar.
(b) (a) maddesinde yer alan
tutarın aşağıdakiler çerçevesinde analizi:
(i) Durdurulan faaliyetlerle
ilgili gelirler, giderler ve vergi öncesi
kâr veya zarar;
(ii)
TMS 12 Paragraf 81(h) uyarınca ilgili gelir
vergisi gideri,
(iii)
Gerçeğe uygun değerden satış maliyetlerinin
düşülmesi suretiyle ölçülmesi veya
durdurulan faaliyetleri oluşturan varlık
veya varlık grubunun (gruplarının) elden
çıkarılması sırasında muhasebeleştirilen
kazanç veya kayıplar; ve
(iv) TMS 12 paragraf 81(h)
uyarınca ilgili gelir vergisi gideri.
Söz konusu analiz, dipnotlarda
veya gelir tablosunda sunulabilir. Analizin
gelir tablosunda sunulması durumunda,
sürdürülen faaliyetlerden ayrı olarak,
durdurulan faaliyetler için tanımlanan bir
bölümde gösterilir. Edinilmesi sırasında
satış amaçlı elde tutulan duran varlık
olarak sınıflandırılma koşullarını taşıyan,
yeni elde edilen bağlı ortaklık
niteliğindeki elden çıkarılacak varlık
gruplarına ilişkin herhangi bir analiz
yapılmasına gerek yoktur (bakınız: Paragraf
11).
(c) Durdurulan faaliyetlerin
işletme, yatırım ve finansman
faaliyetleriyle ilişkilendirilen net nakit
akışları. Söz konusu açıklama dipnotlarda
veya gelir tablosu üzerinde sunulabilir.
Edinilmesi sırasında satış amaçlı elde
tutulan duran varlık olarak sınıflandırılma
koşullarını taşıyan, bağlı ortaklık
niteliğindeki yeni edinilen elden
çıkarılacak varlık grupları açısından anılan
tür bir açıklamaya gerek yoktur (bakınız:
Paragraf 11).
34. Kamuoyuna yapılacak
açıklamanın, sunumu yapılan son döneme
ilişkin bilanço tarihi itibariyle durdurulan
faaliyetlerin tamamını kapsaması açısından;
işletme, Paragraf 33’te belirtilen
açıklamaları finansal
tablolarında yer alan önceki dönemlere
ilişkin olarak yeniden sunar.
35. Daha önce durdurulan
faaliyetler içinde gösterilmiş önceki
dönemlere ait durdurulan faaliyetlerin elden
çıkarılması ile doğrudan ilişkili olan
tutarlara ilişkin olarak cari dönemde
yapılacak düzeltmeler, ayrı bir "durdurulan
faaliyetler" bölümünde yer alır. Söz konusu
düzeltmelerin niteliği ve tutarı açıklanır.
Bu düzeltmelerin ortaya çıkabileceği
durumlara ilişkin örneklere aşağıda yer
verilmiştir:
(a) Satın alma fiyatına ilişkin
düzeltmeler ile tazminat konularının alıcı
ile çözülmesi gibi, elden çıkarma işleminin
koşullarından ortaya çıkan belirsizliklerin
çözümü.
(b) Satıcı tarafından
yüklenilmiş olan çevresel ve ürün garantisi
ile ilgili yükümlülükler gibi, elden çıkarma
öncesi ilgili bölümün faaliyetleri ile
doğrudan bağlantılı olan ve bu nedenle
ortaya çıkan belirsizliklerin çözümü.
(c) Anlaşmanın elden çıkarma
işlemi ile doğrudan bağlantılı olması
durumunda, çalışanlara sağlanan fayda planı
yükümlülüklerinin ödenmesi.
36. Bir işletme, işletmenin bir
bölümünün satış amacıyla elde tutulan olarak
sınıflandırılmasına son vermesi durumunda;
bölüm faaliyetlerinin Paragraf 33–35
doğrultusunda önceden durdurulan faaliyetler
içinde gösterilen sonuçları yeniden
sınıflandırılır ve gösterilen tüm dönemler
için sürdürülen faaliyetlerden elde edilen
gelirler hesabına dahil edilir. Önceki
dönemlere ait tutarlar için ise, sunumunun
yeniden yapılmış olduğu açıklaması yapılır.
Sürdürülen
faaliyetlere ilişkin kazanç veya kayıplar
37. Durdurulan faaliyetler
tanımına uymayan satış amaçlı elde tutulan
olarak sınıflandırılmış duran varlığın (veya
elden çıkarılacak varlık grubunun) yeniden
ölçülmesinden kaynaklanan herhangi bir
kazanç veya kayıp, sürdürülen faaliyetlere
ilişkin kâr veya zarara dahil edilir.
Satış amacıyla elde
tutulan olarak sınıflandırılan duran varlık
ya da elden
çıkarılacak varlık grubunun sunumu
38. Bir işletme, satış amacıyla
elde tutulan olarak sınıflandırılan bir
duran varlığı ve satış amacıyla elde tutulan
olarak sınıflandırılan elden çıkarılacak bir
varlık grubunun içindeki varlıklarını
bilançoda diğer varlıklardan ayrı olarak
gösterir. Satış amacıyla elde tutulan olarak
sınıflandırılan elden çıkarılacak bir varlık
grubuna ilişkin borçlar da bilançoda diğer
borçlardan ayrı olarak gösterilir. Bu varlık
ve borçlar mahsup edilmez ve tek bir tutar
olarak gösterilmez. Paragraf 39’da izin
verilenler hariç olmak üzere, satış amacıyla
elde tutulan olarak sınıflandırılan varlık
ve borçların ana sınıfları bilanço üzerinde
ayrı ayrı veya
dipnotlarda açıklanır. İşletme, doğrudan
özkaynaklar
içinde finansal
tablolarına yansıtmış olduğu satış amacıyla
elde tutulan olarak sınıflandırılan duran
varlık (veya elden çıkarılacak varlık grubu)
ile ilişkili herhangi bir birikmiş gelir
veya gider tutarını ayrı
ayrı gösterir.
39. Elden çıkarılacak varlık
grubunun, edinildiğinde satış amaçlı
sınıflandırma kriterlerine uyan (bakınız:
Paragraf 11) yeni edinilmiş bir bağlı
ortaklık olması durumunda, varlık ve
borçların ana sınıflamalarına ilişkin
açıklamanın yapılması gerekmez.
40. İşletme, önceki dönem
bilançolarında duran varlıklar veya satış
amaçlı elde tutulan olarak sınıflandırılan
elden çıkarılacak varlık gruplarına ilişkin
varlık ve borçlara ait tutarları; son dönem
bilanço sunumundaki sınıflandırmayı
yansıtması için tekrar sınıflandırmaz veya
yeniden göstermez.
Ek açıklamalar
41. Cari dönem içinde satış
amaçlı elde tutulan olarak sınıflandırılan
veya satılmış olan bir duran varlığa (veya
elden çıkarılacak varlık grubuna) ilişkin
olarak aşağıdaki bilgiler dipnotlarda
açıklanır:
(a) İlgili duran varlığın (veya
elden çıkarılacak varlık grubunun) tanımı;
(b) Satışın veya muhtemel elden
çıkarmanın nitelik ve koşulları ile anılan
elden çıkarma işleminin tahmini yöntem ve
zamanlaması;
(c) Paragraf 20-22
doğrultusunda muhasebeleştirilen kazanç veya
kayıp ile, gelir tablosu üzerinde ayrıca
gösterilmemiş olması durumunda, gelir
tablosunda anılan kazanç veya kayıp yer
aldığı başlık;
(d) Uygulanabilmesi durumunda,
duran varlığın (veya elden çıkarılacak
varlık grubunun) "TMS 14 Bölümlere Göre
Raporlama" Standardı çerçevesinde
gösterildiği bölüm.
42. Paragraf 26 veya 29’dan
herhangi birinin uygulanması durumunda,
işletmenin duran varlık (veya elden
çıkarılacak varlık grubunun) satış planında
değişiklik yapıldığı dönemde ilgili kararın
alınmasına yol açan nitelik ve koşullar ile
alınan kararın sunulduğu dönem veya herhangi
bir önceki dönem faaliyet sonuçlarına olan
etkisi açıklanır.
Geçiş
hükümleri
43. Bu TFRS, yürürlük
tarihinden sonra, satış amaçlı elde tutulan
olarak sınıflandırma koşullarını sağlayan
duran varlıklar (veya elden çıkarılacak
varlıklar grubu) ile durdurulan faaliyet
olarak sınıflandırılma koşullarını sağlayan
faaliyetlere uygulanır. İşletme bu
TFRS’yi,
yürürlük tarihinden önceki herhangi bir
tarihte satış amaçlı elde tutulan olarak
sınıflandırma koşullarını sağlayan tüm duran
varlıklarına (veya elden çıkarılacak varlık
grubuna) ve durdurulan faaliyet olarak
sınıflandırılma koşullarını sağlayan
faaliyetlerine; bu TFRS’ yi uygulamak için
gerekli olan değerleme ve diğer bilgilerin
gereken koşulların sağlandığı tarihte
edinilmiş olmaları koşuluyla uygulayabilir.
Yürürlük tarihi
44. "-"
45. "-"
EK A
Terimlere ilişkin
tanımlar
Bu Ek ilgili TFRS’nin
ayrılmaz bir parçasıdır.
Nakit yaratan birim
Diğer varlıklardan veya varlık gruplarından
sağlanan nakit girişlerinden büyük ölçüde
bağımsız olan ve nakit girişi oluşturan
belirlenebilir en küçük varlıklar grubu.
İşletme birimi
Faaliyetleri ve
finansal raporlama amaçları
bakımından işletmenin geri kalanından açıkça
ayırt edilebilen faaliyetler ve nakit
akışları.
Satış maliyetleri
Bir varlığın (veya elden çıkarılacak varlık
grubunun) elden çıkarılmasıyla doğrudan
ilişkilendirilebilen ve finansman
maliyetleri ile gelir vergisi gideri dışında
kalan ek maliyetler.
Dönen varlık
Aşağıdaki koşullardan herhangi birisini
sağlayan varlık:
(a) Varlığın, işletmenin normal faaliyet
döngüsü içerisinde gerçekleşmesinin,
satılmasının veya tüketilmesinin beklenmesi.
(b) Temelde ticari amaçla elde tutulması.
(c) Bilanço tarihinden sonraki
oniki ay
içerisinde nakde çevrilmesinin beklenmesi,
veya
(d) Bilanço tarihinden itibaren en az
oniki ay
sonrasına kadar, takası veya bir borcun
ödenmesinde kullanılması sınırlandırılmamış
nakit veya nakit benzeri varlık.
Durdurulan faaliyet
Elden çıkarılmış veya satış amaçlı elde
tutulan olarak sınıflandırılmış olan ve
aşağıdaki koşullardan birini sağlayan
işletme birimi:
(a) Ayrı büyük bir iş alanını veya ayrı
bir coğrafi faaliyet alanını temsil
etmektedir,
(b) Ayrı büyük bir iş alanının veya
coğrafi faaliyet alanının elden
çıkarılmasını öngören tek başına koordine
edilmiş bir planın parçasıdır veya,
(c) Sadece yeniden satışa yönelik bir
öngörüyle edinilmiş bir bağlı ortaklıktır.
Elden çıkarılacak
varlık grubu
Satış veya diğer yollarla, bir grup olarak,
içerisinde bulunan varlıklarla doğrudan
ilişkili olan borçlarla beraber tek bir
işlemde elden çıkarılacak varlıklar grubu.
Anılan grubun, "TMS 36 Varlıklarda Değer
Düşüklüğü" Standardının 80-87
Paragraflarında belirtildiği şekilde,
üzerine şerefiye tahsis edilmiş nakit
yaratan bir birim veya bu birim içerisinde
yer alan bir faaliyet olması durumunda, söz
konusu grup işletme birleşmesinde kazanılmış
olan şerefiyeyi de içerir.
Gerçeğe uygun değer
Karşılıklı pazarlık ortamında, bilgili ve
istekli gruplar arasında bir varlığın el
değiştirmesi ya
da bir borcun ödenmesi durumunda ortaya
çıkması gereken tutardır.
Kesin alış taahhüdü
İlişkili olmayan kişilerle yapılan ve
aşağıdaki konularla ilgili olarak her iki
tarafı da bağlayıcı ve çoğunlukla hukuki
açıdan zorlayıcı nitelikte, (a) işlemlerin
fiyat ve zamanlaması da dahil olmak üzere
bütün önemli koşulların açıkça belirtildiği,
ve (b) başarıyı yüksek biçimde olası kılmaya
yetecek düzeyde başarısızlığa yönelik cezai
koşullar içeren anlaşma.
Yüksek düzeyde olası
Olasıdan çok daha muhtemel.
Duran varlık
Dönen varlık tanımına uymayan varlık.
Olası
Gerçekleşmesi, gerçekleşmeme ihtimalinden
daha muhtemel.
Geri kazanılabilir
tutar
Varlığın gerçeğe uygun değerinden satış
maliyetlerinin düşülmesi sonucunda bulunan
tutar ile kullanım değerinden büyük olanı.
Kullanım değeri
Bir varlığın süregelen kullanımından ve
ekonomik ömrünün sonunda elden
çıkarılmasından kaynaklanan tahmini gelecek
nakit akışlarının bugünkü değeri.
EK B
Uygulama eki
Bu ek ilgili TFRS’nin
ayrılmaz bir parçasıdır.
Bir satışın
tamamlanması için gereken sürenin uzatılması
B1
Paragraf 9’da belirtildiği gibi, gecikmenin
işletmenin kontrolü dışındaki olay veya
koşullardan kaynaklandığı ve işletmenin
ilgili varlığı (veya elden çıkarılacak
varlık grubunu) satmaya yönelik planına
bağlı kaldığına yönelik ortada yeterli kanıt
bulunduğu durumlarda, bir satışın
tamamlanması için gereken sürenin uzatılması
bu varlığın (veya elden çıkarılacak varlık
grubunun) satış için elde tutulan varlık
olarak sınıflandırılmasını engellemez. Buna
göre, Paragraf 8’de belirtilen bir senelik
süre zorunluluğuna getirilen istisna,
aşağıda belirtilen olay veya koşulların
ortaya çıktığı durumlarda uygulanır:
(a) İşletme, duran varlığı satmaya
yönelik planını taahhüt ettiği tarihte (veya
elden çıkarılacak varlık grubunun), normal
olarak diğerlerinin (alıcı olmayan) ilgili
varlığın (veya elden çıkarılacak varlık
grubunun) takasına ilişkin olarak satışın
tamamlanması için gereken süreyi uzatacak
yeni koşullar ileri sürmesini bekler ve:
(i) Anılan koşulların
gerçekleştirilmesine yönelik eylemler, kesin
bir alış taahhüdü elde edilinceye kadar
başlatılmaz, ve
(ii)
Kesin bir alış taahhüdünün bir senelik zaman
dilimi içerisinde elde edilmesi yüksek
derecede olasıdır.
(b) İşletme kesin bir alış
taahhüdü elde etmiş ve sonuç olarak, alıcı
veya diğerleri, daha önce satış için elde
tutulan varlık olarak sınıflandırılmış olan
duran varlığın (veya elden çıkarılacak
varlık grubunun) satışı için gerekli olan
süreyi beklenmedik şekilde uzatacak yeni
koşullar ileri sürmüştür ve:
(i) İleri sürülen koşullara yanıt
vermek amacıyla zamanında harekete
geçilmiş, ve
(ii)
Geciktirici sebeplere ilişkin uygun bir
çözüm beklenmektedir.
(c) İlk bir yıllık dönem boyunca
daha önce öngörülmeyen koşullar ortaya
çıkmış ve sonuç olarak, daha önce satış
amaçlı elde tutulan varlık olarak
sınıflandırılan bir duran varlık (veya elden
çıkarılacak varlık grubu) ilgili dönemin
sonu itibariyle satılmamış ve:
(i) İlk bir yıllık dönem boyunca
işletme koşullardaki değişiklikleri
karşılayabilmek için gerekli tedbirleri
almıştır,
(ii)
Duran varlık (veya elden çıkarılacak varlık
grubu), koşullardaki değişikliğe paralel
olarak uygun bir fiyatla aktif olarak
pazarlanmaktadır ve,
(iii)
Paragraf 7 ve 8’deki koşullar
karşılanmıştır.
—————————
1 Likidite sunumuna göre sınıflandırılan
varlıklar açısından duran varlıklar; bilanço
tarihinden itibaren 12 aydan daha fazla bir
sürede geri kazanılması beklenilen tutarları
içeren varlıklardır. 3 üncü Paragraf bu tür
varlıkların sınıflandırılmasında uygulanır.
2 Ancak, bir varlık veya varlıklar
grubundan elde edilen nakit akışının,
esasen, sürdürülen kullanımından değil,
satışından kaynaklanması beklenmekte ise,
söz konusu varlıklar diğer varlıklardan
kaynaklanan nakit akışlarına daha az bağımlı
hale gelir ve nakit yaratan bir birimin
parçası olan elden çıkarılacak varlıklar
grubu, ayrı bir nakit yaratan birim şekline
bürünür.
3 Söz konusu varlıkların diğer uygun
TFRS’ler
aracılığıyla ölçülmesini gerektiren 18 ve 19
uncu Paragraflar
dışındaki.
4 Duran varlığın nakit yaratan bir birimin
parçası olması durumunda, geri kazanılabilir
değeri, TMS 36 doğrultusunda ilgili nakit
yaratan birimde oluşan değer düşüklüğü
zararının dağıtılması sonrasında belirlenen
defter değeridir.
5 Varlığın satış amacıyla elde tutulan
olarak sınıflandırılması öncesinde TMS 16
veya TMS 38 doğrultusunda yeniden
değerlenmiş maddi veya maddi olmayan duran
varlık olmaması durumunda, düzeltme yeniden
değerleme artışı veya azalışı olarak
gösterilir.
|