KOBİ'lere yeni imkanlar
 

Türkiye'de KOBİ tanımı çok geniş bir tanım. Bu nedenle "leblebi kavuran bir küçük işyeri de, ihracat için otomotiv parçası üreten işyeri de" KOBİ tanımı kapsamına giriyor.

Her KOBİ'nin büyüklüğüne, küçüklüğüne,iş konusuna göre sorunu farklı. Ekonomi için önemi farklı.

Bu nedenle KOBİ'ler için geliştirilen desteklerde sınırlamalar yapılmaz ise, desteklerden kimlerin yararlandığı bilinemiyor.

En fazla ihtiyacı olanlar sorunlarıyla baş başa kalabiliyor.

Hatırlatmakta yarar var. KOBİ, "Küçük ve orta büyüklükteki işletme" kelimelerinin kısaltmasıdır. KOSGEB'e göre "imalat sanayiinde, hisselerinin %25'in fazlası büyük işletmelerin elinde olmayan, 1'den 250'ye kadar işçi çalıştıran" şirketler KOBİ'dir. Bilindiği gibi Türkiye için 250 kişiyi çalıştırmak büyük işletmelerin yapabileceği bir iştir. 5 Kişiyi çalıştıran ile 250 kişiyi çalıştıran işletmeleri aynı tanım içinde düşünmek yanlış olmaktadır.

Şimdilerde bizde KOBİ'ler 3 gruba ayrılıyor: Mikro ölçekli işletmeler, küçük ölçekli işletmeler, orta ölçekli işletmeler. Bu ayrıma göre,

a) Mikro Ölçekli İşletme: Bünyesinde yıllık 10 kişiden az çalışan barındıran ve yıllık net satış hasılatı ya da mali bilançosu 1 milyon Türk Lirası'nı aşmayan işletmeleri kapsar.

b) Küçük Ölçekli İşletme: Bünyesinde yıllık 50 kişiden az çalışan barındıran ve yıllık net satış hasılatı ya da mali bilançosu 5 milyon Türk Lirası'nı aşmayan işletmeleri kapsar.

c) Orta Ölçekli İşletme: Bünyesinde yıllık 250 kişiden az çalışan barındıran ve yıllık net satış hasılatı ya da mali bilançosu 25 milyon Türk Lirası'nı aşmayan işletmeleri kapsar.

Geçen hafta sonu Sanayi ve Ticaret Bakanı Nihat Ergün, KOSGEB kaynaklarından karşılanmak üzere 6 yeni destek programı açıkladı. Ergün, bu desteklerle katma değeri ve rekabet gücü yüksek, gelişme potansiyeli olan sektörlere öncelik vereceklerini, nitelikli KOBİ'lerin nitelikli bir şekilde desteklenmesini sağlayacaklarını bildirdi.

Ergün, program kapsamında işletmelere verilecek 150 bin lira üst limitli kredi desteğinin detaylarıyla ilgili, "KOBİ de elini taşın altına koyacak. Bir kısmını biz bir kısmını kendisi karşılayacak" dedi.

Proje süresinin 6 ile 24 ay arasında olacağını belirten Ergün, 2003-2010 yılları arasında açıklanan KOSGEB destek paketleriyle 130 bin KOBİ için 7.1 milyar liralık kredi hacmi oluşturduklarını hatırlattı.

Ergün'ün açıkladığı 6 maddelik programda şunlar var:

l) KOBİ Proje Destek Programı: İşletmelerin kendilerine özgü sorunları çözmesi ve eksikliklerini gidermesi için proje desteği verilecek.150 bin liraya kadar verilecek desteğin oranı 1 ve 2'nci bölgelerde yüzde 50, 3 ve 4'üncü bölgelerde yüzde 60 olacak.

2) Ar-Ge, İnovasyon ve Endüstriyel Uygulama Destek Programı: Ar-Ge ve yenilikçiliğin geliştirilmesi sağlanacak. Bu kapsamda, 150 bin TL'ye kadar geri ödemesiz, 200 bin TL geri ödemeli destek verilecek. Destek olanı yüzde 75 olacak.

3) Tematik Proje Destek Programı: KOBİ'lerin uluslararası uyumu, sermaye piyasalarına açılması sağlanacak ve yöresel kaynaklar ekonomiye kazandırılacak. Destek miktarı 150 bin TL olacak.

4) İşbirliği - Güçbirliği Destek Programı: KOBİ'lerin birleşme ve ortaklığa gitmesi teşvik edilecek. 250 bin Lira geri ödemesiz ve 500 bin lira geri ödemeli destek sağlanacak. Destek oranı 1 ve 2'nci bölgelerde yüzde 50, 3 ve 4'üncü bölgelerde ise yüzde 60 olacak.

5) Girişimcilik Destek Programı: Program ile hem eğitim hem de kredi desteği verilecek. 27 bin TL geri ödemesiz iş kurma destekleri, 70 bin TL geri ödemeli destek sağlanacak. İş geliştirme için de 600 bin TL'ye kadar geri ödemesiz kaynak sağlanacak. Kadın ve özürlü için %10 fazla olacak.

6) Genel Destek Programı: Fuar, tanıtım, eşleştirme, nitelikli eleman istihdamı, danışmanlık gibi alanlar desteklenecek. Nitelikli eleman istihdamı desteğinde 20 bin liraya kadar, fuar desteklerinde 30 bin liraya kadar, tasarım desteğinde 15 bin liraya kadar destekler sağlanacak.

Dikkat buyurulur ise niyet iyi fakat etkinlik şansı zayıf bir programdan söz ediliyor. Yaşam savaşı veren, imkanları sınırlı KOBİ'lerin bu programdan yararlanma imkanı yok. Bu desteklerden güçlü, ihracata yönelik üretim yapan büyük işletmeler yararlanacak. Bu kötü bir şey değil. Bu tür büyük işletmeler desteklenmeli. Ama açıklanan programı KOBİ destek programı diye takdim ederek küçük ve sorunlarına çözüm arayan işletmeleri ümitlendirmek iyi değil. Tevfik GÜNGÖR / gungoruras@superonline.com/ Dünya