Hastalık nedeniyle çalışamayan sigortalıların hakları

Geçici iş göremezlik; sigortalının iş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık hallerinde Sosyal Güvenlik Kurumu’nca yetkilendirilen hekim veya sağlık kurulu raporlarında belirtilen istirahat süresince geçici olarak çalışamama halidir. Geçici iş göremezlik ödeneği ödenmesindeki gaye iş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık hallerinde çalışarak elde ettiği gelirden mahrum kalan sigortalının hayatını devam ettirmesi için asgari bir gelir elde etmesini sağlayarak gelir kaybının telafi edilmesidir.

Geçici iş göremezlik ödeneğine hak kazanabilmek için Sosyal Güvenlik Kurumu’nca yetkilendirilen hekim veya sağlık kurullarından istirahat raporu alınmış olması şarttır. Bu şartı yerine getiren sigortalılardan iş kazası ve meslek hastalığı nedeniyle iş göremezliğe uğrayanlara her gün için geçici iş göremezlik ödeneği ödenir.

5510 sayılı Kanuna göre, 4/a kapsamındaki sigortalılar ile 5. madde kapsamında kısmen sigortalı sayılanlardan, hastalık sigortasına tabi olanlara, hastalıkları nedeniyle iş göremezliğe düşmeleri halinde, iş göremezliğin başladığı tarihten önceki bir yıl içinde en az 90 gün kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olması koşuluyla geçici iş göremezliğin başladığı üçüncü günden başlanarak her gün için geçici iş göremezlik ödeneği ödenir.

Sigortalı kadının analığı halinde, doğumdan önceki bir yıl içinde en az 90 gün kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olması şartıyla, doğumdan önceki ve sonraki sekizer haftalık sürede, çoğul gebelik halinde ise doğumdan önceki sekiz haftalık süreye iki haftalık süre ilave edilerek çalışmayan her gün için geçici iş göremezlik ödeneği ödenir. Sigortalı kadının isteği ve hekimin onayı ile doğuma üç hafta kalıncaya kadar çalışılması halinde, sigortalının bu sürede çalışmamış olması şartı ile sigortalının isteği ve hekim raporu ile doğum öncesinde kullanılmayan sürenin beş haftaya, çoğul gebelik halinde yedi haftaya kadar olan kısmı doğum sonrasına ilave edilir ve bu günler için de geçici iş göremezlik ödeneği ödenir.

İş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve sigortalı kadının analığı halinde, ödenecek geçici iş göremezlik ödeneği, yatarak tedavilerde günlük kazancın yarısı, ayaktan tedavilerde üçte ikisi tutarındadır. Bir sigortalıda iş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık hallerinden birkaçı birleşirse geçici iş göremezlik ödeneklerinden en yükseği verilir. 4/a kapsamında sigortalı sayılanların ödenek veya gelire esas günlük kazançlarının hesabında, Prim, ikramiye ve bu nitelikteki arızi ödemeler dikkate alınmış ise ödenek ve gelire esas alınacak günlük kazanç, ücret toplamının ücret alınan gün sayısına bölünmesiyle hesaplanacak günlük kazanca, % 50 oranında bir ekleme yapılarak bulunan tutardan çok olamaz.

Sigortalının, geçici iş göremezlik ödeneği almasına esas istirahat raporu süresi içinde, sigortalılık halinin herhangi bir nedenle sona ermesi halinde istirahat süresince geçici iş göremezlik ödeneği ödenmeye devam edilir. Geçici iş göremezlik ödenekleri sigortalılara PTT üzerinden ödenmektedir. Sigortalılar T.C. kimlik numarasının yer aldığı bir kimlik belgesiyle her hangi bir PTT şubesine giderek geçici iş göremezlik ödeneğini alabilir.
Yunus Emre IŞIK / anayurt