Muhasebe Rehberi sayfasına gitmek için tıklayınız

Muhasebe  

Maliye

Vergi

Sigorta

İletişim

  TÜRKİYE'NİN MUHASEBE REHBERİ :   MAKALE :  07.02.2007                

ara

 Ana Sayfa 

                  Pratik Bilgiler

                 Vergi  Rehberi

Danışma Hattı 

                Maliye Rehberi

               Sigorta  Rehberi

        Güncel Uygulamalar


 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

MAHMUT KEMAL SAĞIR

Serbest Muhasebeci Mali Müşavir

mahmutkemal@hotmail.com

 


KAPANIŞ TASDİKİ TİCARİ DEFTERLERİN LEHE DELİL OLMASINA YETERLİ MİDİR?
 


I-GİRİŞ
Pek çok meslektaşımız açılış tasdiki ve ara tasdikleri yapmalarına rağmen kapanış tasdiki konusunda yeterli hassasiyeti göstermediğini görüyoruz. Uygulamada V.U.Kanunlarına o kadar hassasiyet gösteriyoruz ki mükellefler vergi cezasına muhatap olmasınlar derken ticari ihtilaflarını göz ardı ediyoruz.
Vergi kanunlarında hiçbir anlam ifade etmeyen ‘Kapanış Tasdiki’ kavramını adeta hiçe sayarak mükelleflerin mahkemelerde ticari defterlerin lehe delil olmasını bu sebepten dolayı engellemiş oluyoruz.

II-TÜRK TİCARET KANUNUNDA TİCARİ DEFTERLER VE KAPANIŞ TASDİKLERİ
T.T.Kanunu Beşinci fasıl ‘Ticari Defterler’ konusunu ele almaktadır. T.T.K 66.maddesi gereği tacirlerin tutması gereken defterlerden bahsetmiş.Bu defterler şunlardır;
1-Tacir hükmi şahıs ise yevmiye defteri , defteri kebir , envanter defteri ve karar defteridir.
2-Tacir hakiki şahıs ise yevmiye defteri , defteri kebir ve envanter defteri veya işletmesinin mahiyeti ve önemine göre sadece işletme defteri.
T.T.Kanununa göre tacirlerin tutacağı defterler yukarıdaki iki maddeden mevcut olan beş adet defterdir.Bunları sırasıyla incelersek;
T.T.K. madde 70 yevmiye defterini açıklamaktadır.Bizi ilgilendiren konu olan kapanış tasdiki ise en son paragrafta açıklanmış olup aynen aşağıdaki gibidir;
‘Yevmiye defteri yeni senenin en geç Ocak ayı sonuna kadar notere ibraz edilip son kaydın altına noterce(görülmüştür) sözü yazılarak mühür ve imza ile tasdik ettirilmek şarttır.’
T.T.K. madde 71 defteri kebiri konu etmektedir. Kanunda defteri kebir için kapanış tasdik zorunluluğu konusunda kanun koyucu herhangi bir şey yazmamıştır.Yargıtay’ın vermiş olduğu bir karar da yevmiye defterindeki kayıtları aynen defteri kebire aktardığından bilgide bir değişiklik olmadığı var olan bilginin tasnifli olarak aktarıldığı bir defter olduğundan (madde 71 de açıklandığı gibi) yevmiye defterinin kapanış tasdikinin yeterli olduğuna kanaat getirilmiştir.
T.T.K. madde 72 envanter defteri hakkında bilgi vermektedir.İlgili maddeye göre;
İş yılı altı aydan az,on iki aydan çok olamaz.Kanun aksine hüküm olmadıkça , iş yılı sonu için çıkarılacak envanter ve bilançoların gelecek iş yılının ilk üç ayı içinde tamamlanmış olması lazımdır.
Bu paragrafta bize envanter sonuç işleminin biten yılı takip eden yılın üçüncü ayının son günü(Mart ayının son iş günü) bitirilmiş ve kanunun 70 maddesi gereğince noterce kapanış tasdikinin yapılmış olması gerektiğini söylemektedir.
Karar defteri ve işletme defterinde ise kapanış tasdiki aranmaz.

III-KAPANIŞ TADİKİ TİCARİ DEFTERLERİN LEHE DELİL OLMASINA YETERLİ MİDİR ?
Ticari defterlerin lehe delil olabilmesi için kanunun gösterdiği olmazsa olmazları yerine getirmek zorundayız.Tasdike konu olsun olmasın T.T.Kanun hükümlerine göre ‘Ticari Defterlerin İspat Kuvveti’ başlığı altında yazdığı gibi ;
Tasdike tabi olmayan defterler ancak 69.madde gereğince tasdike tabi olup da tasdik edilmiş olan ilgili defterlerle birlikte delil olarak kabul olunur.
Bir tacirin tuttuğu bütün defterler(tasdike tabi olsun olmasın)birbirini teyid etmesi şarttır: aksi takdirde defterler delil olmaktan çıkar
Yukarıda T.T.Kanununda Ticari Defterlerin neler olduğunu ve bunlardan hangilerinin kapanış tasdikine tabi olduklarını açıklamaya çalıştık.Yazının da başlığı da olan sorunun cevabına gelirsek.T.T.Kanunu 69 maddesi bu sorumuza cevap veriyor.Şöyle ki;
Her tacir ,tutmaya mecbur olduğu diğer defterlerle tutmak istediği defterlerin her birinin nev’i ve mahiyetleriyle sayfa sayılarını gösteren iki nüsha beyannameyi bu defterleri kullanmaya başlamadan önce sicil memuruna vermeye mecburdur.Memur bunlardan birini tasdik ederek tacire geri verir .Bu mükellefiyeti hiç veya kanuna uygun şekilde yerine getirmeyen tacirin bu gibi defterleri lehine delil olamaz.

IV-SONUÇ
Ticari defterler sadece raporlama için kullanılmamaktadır.Hiç beklenmedik bir ihtilafta lehimize olduğu kadar aleyhimize de delil olabileceğini düşünerek yukarıda anlatmaya çalıştığımız hususlara dikkat ederek defterlerimizi tutmalıyız .Sadece kapanış tasdiki yapmanın defterlerin lehe delil olması için yeterli olmadığını gördünüz.Türk Ticaret Kanunu ‘Beşinci Fasıl’ da ticari defterler için olmazsa olmazlarını göz ardı etmeden gerekli çalışmalarımızı yapmalıyız.

Ek
--
Ticaret Sicil Memurluğuna verilecek beyanname örneği


İSTANBUL TİCARET SİCİL MEMURLUĞU

Konu :Tasdiki zorunlu defterlere ait beyanname
Sicil No :Beyanname verecek firma Ticaret Odası sicil no

Türk Ticaret Kanununun 69.maddesi gereğince 2007 yılına ait tasdik ettireceğimiz defterler ve sayfa adetini gösterir beyannamemizin kabulünü arz ederiz

Saygılarımızla

DEFTERİN NEVİ SAYFA ADETİ
----------------------- ---------------------


 

 

 

Copyrıght © 2005-2007  www.muhasebenet.net- www.muhasebenet.com - muhasebe rehberi. Her hakkı saklıdır.