|
Çalışanlar 2009 Yılında Ne Kadar Asgari Geçim İndirimi
Alacak? 16
yaşından büyükler için 1 Ocak 2009'dan itibaren asgarî
ücret brüt 666 YTL (Net 527,13 YTL) olarak belirlendiği
için buna bağlı olarak çalışanların 2009 yılında Asgarî
Geçim İndirimi (AGİ) alacaklarına ilişkin son nokta da
belirginleşmiş oldu. Bu durumda 2009 yılında çalışanlar
aile ve çocuk durumuna göre aşağıdaki miktarlarda asgarî
geçim indiriminden yararlanabilecekler.
|
ÇALIŞANIN AİLE DURUMU |
Asgari Geçim İndirimi Oranı
(Yüzde - %) |
Aylık Asgari Geçim İndirim
Miktarı (YTL) |
|
Bekâr |
50 |
49,95 |
|
Evli, çalışmayan eş |
60 |
59,94 |
|
Evli, çalışmayan eş, bir çocuk |
67,5 |
67,43 |
|
Evli, çalışmayan eş, iki çocuk |
75 |
74,93 |
|
Evli, çalışmayan eş, üç çocuk |
80 |
79,92 |
|
Evli, çalışmayan eş, dört çocuk |
85 |
84,92 |
|
Evli, ücretli eş |
50 |
49,95 |
|
Evli, ücretli eş, bir çocuk |
57,5 |
57,44 |
|
Evli değil, bir çocuk |
57,5 |
57,44 |
|
Evli, ücretli eş, iki çocuk |
65 |
64,94 |
|
Evli değil, iki çocuk |
65 |
64,94 |
|
Evli, ücretli eş, üç çocuk |
70 |
69,93 |
|
Evli değil, üç çocuk |
70 |
69,93 |
|
Evli, ücretli eş, dört çocuk |
75 |
74,93 |
|
Evli değil, dört çocuk |
75 |
74,93 |
|
Evli, ücretli eş, beş çocuk |
80 |
79,92 |
|
Evli değil, beş çocuk |
80 |
79,92 |
|
Evli, ücretli eş, altı çocuk |
85 |
84,92 |
|
Evli değil, altı çocuk |
85 |
84,92 |
Tebliğ ve Kanuna Göre Üst Sınırlar
Farklı
Kanuna göre asgarî geçim indirimine esas tutarın asgarî
ücretin yıllık brüt tutarını aşmaması gerekirken Tebliğe
göre üst sınır yıllık asgari geçim indirimi tutarının
asgarî ücretten kesilen yıllık gelir vergisinden fazla
olmama koşulu aranıyor. Bu nedenle Kanuna göre, Bakanlar
Kurulu’nca indirim yapılmadığı sürece yıllık 1198 YTL’yi
aşamayacak asgarî geçim indiriminin yıllık tutarı,
Tebliğe göre ise yıllık 1018 YTL’yi aşamıyor.
Oransal üst sınır da yıl içinde devamlı çalışanlar için
Kanuna göre yüzde 100 iken Tebliğe göre yüzde 85
olabilecek.
Asgarî Geçim İndiriminde
Beyan Yöntemi
Asgarî Geçim İndirimi (AGİ) bir ayda alınacak gelir
vergisine tabi tüm istihkaklarda konu edilerek aylık
ödenen gelir vergisinden mahsup edilebiliyor. 18 yaşına,
öğrenim görüyorsa 25 yaşına kadar çocuklarla bakımı
üstlenilmiş, evlat edinilmiş çocuklar da AGİ
bildiriminde beyan edilebiliyor. Ana babasını kaybetmiş
torunlar da beyan edilebiliyorlar.
Çocuklar sosyal güvenlikçe tabi oldukları ebeveynin
bildiriminde beyan edilecek.
Çalışanlar ücretli olarak çalışmayan eşlerini, emekli
aylığı alıyor olsalar dahi beyan edebiliyorlar.
Aylık AGİ miktarının üst sınırı çalışanın aylığından ay
içinde kesilen gelir vergisi oluyor. Düşük gelir vergisi
nedeniyle ay içinde kullanılamayan AGİ bedeli sonraki
ayda kullanılamıyor.
Bildirim Süresinde
Düzeltilmeli
Çalışan, aile ve çocuk durumunda AGİ oranını etkileyecek
bir değişiklik olduğunda, bunu bir ay içinde işverenine
bildirmek zorunda. Aksi halde işvereninin vergi zıyaına
yol açmasına neden olup, bu yüzden ceza almasına neden
olabilecek. Bu sebeple çalışanların özellikle iş
akitleri açısından bu noktaya dikkat etmelerinde yarar
bulunuyor.
Aile durumunda değişiklik olduğunda yeniden hesaplanan
aylık AGİ değişikliği izleyen aydan itibaren
uygulanacak.
Asgarî Geçim İndirimi
Uygulamasında Geçerli Asgarî Ücret
İlgili Kanun gereği takvim yılı başındaki asgarî ücret
esas alınacağından 01.07.2008-31.12.2008 tarihleri
arasında 16 yaşından büyükler için asgarî ücretin 693
YTL (net 546,48 YTL) olarak uygulanacak olması AGİ’yi
etkilemeyecek. Vergi oranı olarak da ücretli hangi vergi
oranında gelir vergisi öderse ödesin AGİ yıl boyunca
yüzde 15 oranı üzerinden hesaplanacak.
Keza 16 yaşından küçükler için ise yılın ilk yarısında
brüt 567 YTL, net 456,21 YTL. yılın ikinci yarısında
589,50, net 472,32 YTL olarak uygulanacak olması da
asgari geçim indirimini etkilemiyor.
Teşvik Kapsamındaki
İllerde Çalışanlar da Asgarî Geçim İndirimi Alabiliyor
Görece olarak az gelişmiş oldukları kabul edilen 49 ilde
uygulanan 5084 sayılı Kanun kapsamında yatırımların ve
istihdamın teşviki gereği, işyerlerinde en az 10 işçi
çalıştıran gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerince bu
iş yerlerinde çalıştırılan işçiler de AGİ alabilecek.
Şevket Tezel
Sözcü/28.12.2008 |
