Muhasebe  

Maliye

Vergi

Sigorta

İletişim

  MUHASEBE MAKALELER :   20 Nisan  2009

  Ana sayfa

  2009 Yılı Çalışmaları

  Pratik Bilgiler

  Staj - Stajyer Rehberi

  Kanun-Mevzuat Rehberi

  Sosyal Güvenlik Rehberi  

  Muhasebe Bilgi Rehberi 

 Tekdüzen Hesap Planı

 

 

 


Mahmut SUÇİÇEK

Vergi Denetmeni
mahmutsucicek@gmail.com

www.vergisigorta.com

 

Telif Kazançları İstisnası

 

Serbest meslek kazancı niteliğinde olan fikir ve sanat eserleri veya telif kazançlarını belirli şartlar dahilinde gelir vergisi’nden istisna tutan "Telif Kazancı İstisnası" GVK’nun 18. maddesinde "Serbest Meslek Kazançlarında İstisna" başlığı altında düzenlenmiştir.  

Sözkonusu düzenleme ile telif kazançlarından elde edilen hasılatın gelir vergisinden istisna olduğu hüküm altına alınmıştır.  

Az önce bahsettiğimiz maddeye baktığımızda sanki telif haklarından elde edilen kazancın hiçbir şekilde vergilendirilmeyeceği ve vergi konusu dışında bırakılacağı anlaşılıyor. Oysa biraz sonra yapacağımız açıklamalardan durumun hiç de böyle olmadığını göreceksiniz.  

Madde metnine göre Telif kazançları istisnasından yararlanabilmenin şartları aşağıda gibidir:  

- İstisnadan müellif, tercüman, heykeltraş, hattat, ressam, bestekar, bilgisayar programcısı, mucitlerin kendileri ve mirasçıları yararlanabilir.  

- Telife konu olan eserin, şiir, hikaye, roman, makale, bilimsel araştırma ve incelemeler, röportaj, fotoğraf, film, radyo ve televizyon oyunu gibi nitelikte olması gerekir.  

- Eserlerin gazete, dergi, bilgisayar ve internet ortamı, radyo ve videoda yayınlatılması veya kitap, CD, disket,resim,heykel ve nota halindeki eserleriyle ihtira beratlarını satmak veya bunlar üzerindeki mevcut haklarını devir ve temlik etmek veya kiralamak suretiyle gelir elde edilmesi gerekir.   

Aynı maddenin son fıkrasına geldiğimizde karşımıza bir çok vergi kanunlarında yeralan ünlü kahramanımız "şümulü yoktur" çıkmaktadır. Bu fıkra hükmü ile elde ettiğimiz telif kazançlarının Gelir Vergisi Kanunu’nun 94. maddesine göre vergileneceği belirtilmiştir. 

Gelir Vergisi Kanunu 94’üncü maddesine baktığımızda ise telif kazançları nedeniyle yapılacak ödemelerden % 17 oranında stopaj gelir vergisinin kesileceği hüküm altına almıştır.  

Görüldüğü üzere; telif kazançlarında tam bir istisna uygulamasından bahsetmek mümkün değildir. Ancak telif kazançlarını elde edenler şu avantajlardan yararlanmış olmaktadırlar. Elde edilen telif kazancının tutarı ne olursa olsun stopaj gelir vergisi oranı %17 (artan oranlı tarife uygulanmıyor) olarak uygulanmakta ve 213 sayılı Vergi usul Kanunu’nun şekle müteallik (işe başlamayı bildirme, defter tutma ve beyanname verme gibi...) yükümlülükleri yerine getirmek zorunda kalmıyorlar.      

Diğer taraftan Katma Değer Vergisi Kanununun 1. maddesine göre serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin vergiye tabi olacağı hüküm altına alınmıştır. Serbest meslek faaliyetlerini mutad ve sürekli bir şekilde yapanlar gerçek usulde katma değer vergisine tabi olacak, arızi nitelik (sürekli olmayan) taşıyan serbest meslek faaliyetlerinde ise vergi uygulanmayacaktır. 

Buna göre, GVK 18. maddesindeki Telif kazançları kapsamına giren faaliyetlerin sürekli olarak yapılması gerçek usulde katma değer vergisi mükellefiyetini gerektirmektedir. Bu faaliyetlerin süreklilik arzetmeyecek şekilde arızi olarak yapılması halinde ise Katma Değer Vergisi aranılmayacaktır. (19 Nolu KDV Genel Tebliği) 

GVK’nun 18’inci madde kapsamına giren teslim veya hizmetlerin sürekli yapılması durumunda KDV mükellefi esasen bu kazancı elde eden kişilerdir. Ancak Maliye Bakanlığı, KDVK’nun 9.maddesinin kendisine verdiği yetkiyi kullanarak telif kazancı elde eden kişi yerine, işleme taraf olanın GVK’nın 94.maddesinde belirtilen kişi ve kuruluşlardan olması halinde, KDV’nin bu kişi ve kuruluşlar tarafından sorumlu sıfatı ile beyan edilip ödenmesini uygun görmüştür. Aksi takdirde sürekli olarak telif kazancı elde eden kişinin, KDV mükellefi olarak beyanname vermesi gerekecektir. 

Telif kazançları ile ilgili olarak Katma Değer Vergisi Kanunu’nda da tam bir istisnadan söz etmek mümkün değildir.  Telif kazancını elde eden kişi sürekli olarak bu işten gelir elde ediyorsa KDV’ye tabi olacak, sürekli olmadan, arızi bir şekilde kazanç elde ediyorsa KDV’ye tabi olmayacaktır.

 

Mahmut SUÇİÇEK

Vergi Denetmeni
mahmutsucicek@gmail.com

www.muhasebenet.net

www.vergisigorta.com

20.04..2009

 

Diğer makaleleri

 
  ▼ Yayınlanan En Son  Mevzuatlar   (Sitenize ekleyebilirsiniz)


Copyrıght © 2005 -2008  www.muhasebenet.net- www.muhasebenet.com - Türkiye'nin muhasebe rehberi. Her hakkı saklıdır.