|
YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİR
KDV İADESİ TASDİK RAPORLARINDA KARŞILAŞILAN SORUNLAR İLE
Bs,Ba FORMLARININ KONTROLÜNÜN RAPORLARA ETKİSİ
Bilindiği gibi Yeminli
Mali Müşavirler, 3568 sayılı Kanun kapsamında ve Maliye
Bakanlığının yetkilendirdiği konularda tasdik raporu
yazmaktadırlar. KDV iadesinin özelliğine ve türüne göre
YMM tebliğleri ve KDV tebliğleri ile yetki
verilmektedir. Yetkiler
verilirken yasal çerçeve göz önüne alınarak ,biçimsel
yapıya ağırlık verilmektedir.Olayların gerçek mahiyeti
ve yaşanmış reel olarak tebliğlere yansıtılamamaktadır.
KDV iadesi tasdik
raporlarının olmazsa olamazlardan bir tanesi karşıt
incelemelerdir.Karşıt inceleme tasdik yönetmeliğine göre
doğrulamadır. Doğrulama
yapmanın objektif, sübjektif sorunları ve açmazları
vardır. Serbest bir iradeyle, tarafsız, yargılayıcı ve şüpheci bir denetim anlayışıyla doğrulama yapmak her
zaman mümkün
değildir.
Karşıt incelemeler
doğrudan mal ve hizmet alımından başlanarak 1,2,3
gerekirse 4 kademe aşağıya kadar bazen, sonsuza kadar
giden zahmetli bir sürece inhisar etmektedir.Bilhassa
KDV Kanunun 11 ve 15 maddeleri gereğince ihraç edilen
malın imalatçısının bir altına kadar gitme
zorunluluktur.
İadenin belir bir
dönemde 1 alıma ilişkin 1 G.Ç.B ye ilişkin olması
halinde zaman,mekan ekonomik şartları pek etkilememesine
karşın ayni dönemde 50 adet alıma (50 firma) ve 20 adet G.Ç.B ile yapılan ihracat için ayni şeyi söylemek mümkün
değildir.
Ekonomide dolaşan
malların üretimi için ilk girdi ya toprağa yada madene
dayanmaktadır.Yani doğanının kendisisidir. Doğanın
vergilendirilmesi ( KDV açısından) mümkün değildir.
İlk girdi
maliyetine KDV ödenmesi mümkün olmadığı aşamada yaygın
muamele vergisi olan KDV’nin ilk üretici açısından çok
büyük sorun yarattığı gerçektir.Alt kademelerde
tedarikçilerin çoğunda KDV kayıp olmakta devreden KDV
çığ gibi büyümektedir. Bu sitemde çok önemli bir
yanlışlık vardır. Bu
sıkıntının en önemli dayanağının ise sahte ve
muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge olduğu
söylenmektedir.“
Sahte ve muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge
düzenleyen mükellefler kural dışı çalışan mükellef
kesimi olup,onlara mükellef tesis ettiren de bu
sistemdir. Ancak
bunun sorumlusu YMM ler değildir.Yeminli Mali
Müşavirler artık kusursuz kusurlu olmaya
başlamışlardır.
84 seri numaralı KDV
tebliğ yayınlandıktan sonra bir dizi KOD ihdas
edilmiştir.1 den başlayarak 9 kadar ve çoğunda alt
kısımlara bölünen kod tanımlamaları karşılaşmayan
,tanışmayan çok az mükellef kalmıştır.
V.U.K ‘un 160
maddesine göre vergi dairelerinin vergi mükelleflerini
resen terk işlemi sıkıntı yaratmaya başlamıştır. Resen
terk işlemi ile (mükellefiyetin askıya alınması) sistemi tamamen kitlenmektedir. Resen
terk ettirilen mükellefin ticaret sicil memurluğunda
faaliyeti devam ederken ,elde olmayan sebeplerle (mücbir
sebeplerle)dükkanında bulunamayan bir mükellef daha
sonra resen terk ettiğini tesadüfen
öğrenmektedir.Yeminli Müşavir ise karşıt inceleme
tutanağı düzenlediği ilgili mükellefin resen terk
ettiğini rapor vergi dairesine teslim ettiğinde veya
bilgi yazısına verilen cevapla anlamaktadır. Bu süreç
büyük bir zaman kaybına sebep olmaktadır.
İadeci mükellefin
müteselsil sorumluluktan kurtulmak için doğrudan mal ve
hizmet satın aldığı mükellefe ödemelerini 84 seri
numaralı tebliğde açıklanan şekilde ödeme yapmalarına
rağmen alt kademe deki sorunlar yüzünden ödemelerin,
sahte
olabileceği alıcı ile satıcını anlaşarak banka da girdi
çıktı yaparak fiktif bir ödeme yapabileceği hususu
vergi dairelerinin yorumu olmaya başlamıştır.
Bütün bunların geldiği
nokta ,hazineye intikal etmeyen verginin iade edilmemesi
konusudur.
Devletimizin haksız ve
yersiz yere mükellefe iade yapmasına YMM ‘de taraftar
değildir. Aklı selim sağduyu sahibi bir meslektaşımız
buna alet olamaz.
Bakınız vergi ödeyen
mükellef sıralamalarına Yeminli Mali Müşavirler en ön
saflarda bulunmaktadır. YMM ‘in her yaptığı iş, keseceği
makbuz miktarı şeffaf olarak sistemde görülmektedir. YMM‘yi oto kontrol altına alan bu sistemde, 3568 sayılı
yasanın 12 maddesi gereğince müteselsil sorumluluğu çok
yüksek olup, inisiyatif ve yetki kullanımı daha
kısıtlayıcıdır.
Yaptığın tasdik işleminde
sonsuz sorumluluk alacaksın ,tasdik yaptığın
mükellefin raporunu kuvvetlendirmek ve vergi dairesine
daha sağlam , şeffaf rapor sunmak üzere bilgi ve veri
kaynaklarından yararlanamayacaksın.
Yeminli Mali
Müşavirlere vedop ve evdo sisteminin açılarak tasdik
yaptığı mükellefin ilişkide bulunduğu alt mükelleflerin
bilgi kaynaklarına ulaşılma imkanı verilmelidir.V.U.K 5
maddesinde yazılı kişi ve kuruluşlar arasında yeminli
mali müşavirler sayılmamıştır.Buna karşın V.U.K 256
maddesinde tasdik kapsamı ile sınırlı olarak yeminli
mali müşavirlere bilgi ve belge ibrazı yasal düzenleme
altına alınmıştır.27 seri numaralı YMM tebliğ ile de
karşıt inceleme (doğrulama) esnasında öğrenilecek
bilgilerin 3. şahıslara açıklanamayacağı ve öğrenilen
bilgilerin kendilerinin ve üçünü şahısların yararına
kullanamayacağı hususu V.U.K 5 maddesine benzetilmiştir. Bu
nedenle YMM tasdik kapsamı ile sınırlı olarak hesap ve
işlemlere silsile yolu ile taraf olanların bilgilerinin
elektronik ortamda YMM ‘e sunulmasının maksadı aşan bir
uygulama olmayacağı kanaatini taşımaktayız.Bu konuda
Maliye Bakanlığı V.U.K. mükerrer 257 maddesinde geniş
yetkilerle
donatılmıştır.
Diğer bir yandan ,V.U.K
362 ve 381 numaralı genel tebliğlerle uygulamaya konulan
ve Bs,Bs forumlarının vergi dairelerince kontrolü YMM
raporlarının işleme konulmasını geciktirmektedir.
20 seri numaralı YMM tebliğine göre 7 gün içinde
yapılması gereken düzeltme süresi bazen 60 günü
bulmaktadır.Vergi dairelerinde dosya memurunun dahi
görebildiği Ba,Bs forumlarını YMM’ in görememesi kadar
büyük bir eksiklik olamaz.
20 ve 27 seri
numaralı tebliğlerde açıklanan mükellef hakkında yazılı
bilgi isteme konusu kaldırılarak, Yeminli Mali
Müşavirlere yetkilerin biraz daha genişletilmesi
gerekmektedir. Ba,Bs forumlarının kontrolü dahil vergi
dairelerden istenecek bilgilerin internet üzerinden
yetki verilmesi çağdaş sistemin geregidir.
Bu durum vergi
dairelerine ,mükellefe ve yeminli mali müşavire
bürokratik açıdan zaman kazandıracaktır.
YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİR
NACİ KESKİN
ymmnacikeskin@hotmail.com
www.muhasebenet.net
20.08.2009 |
