|
19.06.2009 sonrası yapılan vergi incelemelerinde Varlık
Barışı'ndan yararlanma imkanı
Soru: Vergi
Denetmenliğine, resmi olarak 19 Haziran 2009'dan sonraki
bir tarihte defter ve belgelerimizi sunduk ve temmuz
başında tutanak tutuldu (imzamız var). Bu tutanakta
tarhiyat öncesi uzlaşma istiyor musunuz sorusuna EVET
demiştik ve şimdi 17 Kasım gününe uzlaşma günü verilmiş.
Biz Varlık Barışı'ndan istifade edebilir miyiz? Ve en
önemlisi etmek istersek bunu ne zaman beyan etmeli ve
nereye, nasıl müracaat etmeliyiz? Uzlaşmaya girmemeli
miyiz? Veya girip Varlık Barışı tahakkuk fişini mi
sunmalıyız? Çok az zaman kaldı. Herkesin farklı bir
görüşü var. Vergi denetmeni ben anlamam diyor. Uzlaşma
servisi bilmiyoruz diyor. Vergi dairesindeki müdür
yardımcısı araştırayım diyor, dönmüyor. İnternette de
hiçbir şey bulamıyorum. Yardımlarınızı rica ediyoruz.
Yanıtımız:
İncelemeye 19 Haziran'a kadar başlanmış olması gerekiyor
Öncelikle Varlık Barışı'ndan yararlanma koşullarınız
varsa (aşağıda koşulları özetleyeceğiz), istenen
prosedürü yerine getirerek yararlanabilirsiniz. Bu
durumda, Varlık Barışı kapsamında beyan ettiğiniz ve
üzerinden vergi ödediğiniz tutar, 2007 ve öncesi
dönemlere ilişkin olarak, 19.06.2009 tarihinden sonra
başlayan vergi incelemelerinde bulunan matrah farkından
mahsup edilir.
Mailinizde 19 Haziran tarihinden sonra defter ve
belgelerinizin denetmene sunulduğu, temmuz başında
tutanak tutulduğu ve tarhiyat öncesi uzlaşma isteyip
istemediğinizin sorulduğu belirtiliyor.
Yasal düzenlemeye göre;
- İşe başlama tutanağının düzenlenmesi
- İnceleme için davet edilmeniz
- İnceleme için defter ve belgelerinizin istenmesi
- İnceleme tutanağının düzenlenmesi
- Defter ve belgelerin denetmene ibraz edilmesi
durumunda incelemeye başlanıldığı kabul ediliyor.
Yazınızda defter ve belgelerin 19 Haziran'dan sonra
denetmene sunulduğu belirtilmekle birlikte, bu tarihten
önce yukarıda saydığım işlemlerden birinin gerçekleşip
gerçekleşmediği bilgisi yok. Örneğin bu tarihten önce
denetmenin sizden defter ve belgelerinizi ibraz etmenizi
isteyen bir yazısı size tebliğ edilmişse veya sizi
çağırıp incelemeye başlama tutanağı düzenlemişse Varlık
Barışı kapsamında beyan edilen tutarın, inceleme sonucu
(2007 ve öncesine ilişkin yıllarla ilgili olarak)
bulunan matrah farkından mahsubu olanaklı değil.
Yukarıda saydığım işlemlerden hiç birisi 19 Haziran'dan
önce gerçekleşmemişse, mahsup olanaklı. Bu açıklamalar
çerçevesinde vergi incelemesinin 19 Haziran'dan sonra
başladığını kabul edersek, Varlık Barışı kapsamında
beyan ettiğiniz tutarın, bulunan matrah farkından
düşülmesi, geriye bir fark kalırsa da bu tutar üzerinden
vergi hesaplanması gerekir. Varlık Barışı'ndan
yararlanma süresi dolmadığına göre, koşulları
taşıyorsanız hâlâ yararlanabilirsiniz.
Uzlaşma sırasında dikkate alınabilir mi?
İnceleme raporu yazıldığına ve işleme konduğuna göre,
şimdi ne yapılabilir sorusuna gelince, uzlaşma sırasında
bu mahsubun yapılabilmesi bize mümkün gözükmüyor. Çünkü
uzlaşma matrah üzerinde değil vergi üzerinde yapılıyor.
Oysa Varlık Barışı'nda sistem beyan edilen değerin
matrahtan düşülmesini öngörüyor. Bu nedenle Uzlaşma
Komisyonu'nun sizi Varlık Barışı'ndan yararlandırtması
hukuken mümkün değil.
Uzlaşmadan önce başvurun
Bizce bu aşamada yapabileceğiniz işlem, uzlaşma
tarihinden önce Varlık Barışı'ndan yararlanmak,
uzlaşmadan en az 24 saat önce vereceğiniz dilekçeyle de
incelemenin yeniden yapılmasını talep etmek.
Bu talebin kabul edilmesi halinde inceleme yeniden
yapılacağı ve inceleme sırasında da beyan edeceğiniz
tutar dikkate alınacağı için sorun kalmıyor.
İncelemenin tekrar yapılması talebinin kabul edilmemesi
halinde, uzlaşma toplantısına katılmakta ve yapılan
tarhiyatın Varlık Barışı'ndan yararlanılması nedeniyle
kısmen veya tamamen kaldırılmasını talep etmekte bir
sakınca yok.
Bu talebin kabul edilmesi yukarıda açıkladığım
gerekçeyle hukuken çok olanaklı olmamakla birlikte,
Uzlaşma Komisyonu'nun beyan ettiğiniz tutarı dikkate
alarak tarhiyatı kaldırması yetkisi var. Bu yetkinin
kullanılması halinde yine sorun gideriliyor.
Yargı yolu
Uzlaşma Komisyonu'nun varlık barışı kapsamında beyan
edilen tutarı dikkate almaması durumunda, yargı yoluna
gitmekten başka yol kalmıyor.
Kısaca Varlık Barışı ile ilgili koşulları ve takvimi de
hatırlatmak gerekirse
01.06.2009 tarihi itibariyle, yurt dışında para, altın,
döviz ve menkul kıymet gibi varlıklara sahipseniz ve
bunu ispat edebiliyorsanız veya aynı tarih itibariyle
söz konusu varlıklara Türkiye'de sahipseniz ve bu
varlıklar defter kayıtlarınızda yer almıyorsa, Varlık
Barışı'ndan yararlanabilirsiniz.
Varlık Barışı'ndan yararlanabilmek için;
- Yurt dışındaki varlıklarınızı rayiç bedelle 31.12.2009
tarihine kadar vergi dairenize beyan etmeniz veya bir
bankaya bildirmeniz, bunları defterlerinize kaydetmeniz,
beyan ettiğiniz varlıkları bir ay içinde Türkiye'ye
getirmeniz, beyan edilen değer üzerinde % 2 vergi
hesaplayıp ödemeniz,
- Yurt içindeki varlıklarınızı 31.12.2009 tarihine kadar
vergi dairesine beyan etmeniz, defterlerinize
kaydetmeniz, üzerinden % 5 vergi hesaplayıp ödemeniz,
gerekiyor.
Özellikle Varlık Barışı'ndan yararlanma koşulları ve
prosedürü ile ilgili yukarıdaki bilgiler oldukça özet.
Konuyla ilgili olarak bütün dokümanları www.vergiportali.com
internet adresimizde, sol tarafta sıralanan listenin
içinde yer alan Varlık Barışı bölümünden
ulaşabilirsiniz. Bu bölümdeki dokümanlardan özellikle
vergi bültenleri ve duyuruları ile Gelir İdaresi
Rehberi'nin yararlı olacağını düşünüyoruz.
Recep BIYIK
recep.biyik@tr.pwc.com
30.10.2009 |
