Muhasebe  

Maliye

Vergi

Sigorta

İletişim

  MUHASEBE MAKALE/YORUM :   12.05.2008
    

  Ana Sayfa 

  Muhasebe Forum 

  2008 Çalışmaları

  Asgari Geçim İndirimi Rehberi

  Transfer Fiyatlandırması Reh.

  Staj-Stajyer Rehberi

  2008 Pratik Bilgiler

 Yasal Uyarı

 

 

 


Kadir Dodi

Serbest Muhasebeci Mali Müşavir

İşletme Yönetimi Bilim Uzmanı

kadirdodi@gmail.com

 

HOLDİNG VE GRUP ŞİRKETLERİNDE KONSOLİDE MALİ TABLOLAR

 

I.GİRİŞ

Toplumsal refahın arttırılmasında ve sürekliliğinin sağlanmasında ‘Vergileme’ oldukça önem arzetmektedir. Bu yönü ile Vergi İdaresi,  Mükelleflere  kolaylıklar sağlamaktadır. Bu tartışma götürmez bir gerçekliktir.

İktisadi  yaşamın karmaşık dinamikleri içerisinde Şirketler, manevra kabiliyetlerini arttırmak sureti ile  hayatta kalabilmek ve varlıklarını devam ettirebilmek amacı güderek çeşitli yapılanmalara gidebilmektedirler.

Bu yapılanmalardan Holdingler ve Grup şirketlerinde gerçekleşecek olan  vergisel inceleme ve denetim, özellik arzedecektir.

Bununla birlikte, Grup şirketlerinde ve Holdinglerde kurumsallaşmanın mutlak surette tamamlanması ve sağlanması ‘Vergi güvenliği’ ile oldukça yakın ilişki taşımaktadır.Vergi inceleme ve denetim unsurlarının, özellikle bu konuda hassas oldukları unutulmamalıdır.

II. HOLDİNG KAVRAMI

Türk Dil Kurumu, Holding’i holding isim, ticaret İngilizce holding Ana ortaklık olarak tarif etmektedir.(1)

Bir şirkete yönetime katılma amacıyla iştirak etmek, “holding” kavramını doğurmaktadır. Buna göre holding, ortaklığın en az bir başka ortaklığın sermayesine, onun yönetiminde etkili olabilecek oranda katılan bir ortaklık olarak tanımlanabilmektedir. (İngilizce “hold” tutma, elde bulundurma kelimesinden gelmektedir.)(2)

Bir başka açıdan Holding kavramı, 

1.anlamı Birçok ortaklığın pay senetlerini elinde bulundurarak onları denetimi altında tutan sermaye yatırım ortaklığı, ana ortaklık.

 2. anlamı (i)., (s). tutma; kira ile tutulmuş arazi; spot engelleme; (gen). (çoğ). mal, mülk ve tahvil gibi eldeki değerler, edinç; (s). tutan, elinde bulunduran. holding company holding şirketi. holding pattern (hav). havaalanına inmeye izin beklerken uçağ.

3. anlamı mal. arazi. tahvil. 4. tutma. kullanma süresi. (arazinin) tasarruf hakki. mal. arazi. tahvil. Olarak tarif  edilmektedir. (3) 

III. KONSOLİDE MALİ TABLOLAR

Bilindiği üzere Holdingler, muhasebe kayıtlarını Tek Düzen Hesap Planı, Türk Ticaret Kanunu, Türk Vergi Kanunları ve Sermaye Piyasası Kurulu (SPK)’nun yayımladığı ve İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’na kote şirketler için geçerli olan genel kabul görmüş muhasebe politikalarına uygun olarak tutmakta ve yasal mali tablolarınıda buna uygun olarak hazırlamaktadırlar.

Bir holding grubunda birbirinden ayrı tüzel kişiliğe sahip ancak yönetim açısından ana şirkete bağımlı birçok ortaklık bir araya gelmekte; ana şirket dahil olmak üzere grup içindeki tüm ortaklıklar hukuksal açıdan kendi finansal tablolarını hazırlamak zorunda olmaktadırlar. Ancak her bir ortaklığa ait finansal tabloların ayrı ayrı incelenmesi ana ortaklık grubunun durumu hakkında bilgi vermemektedir. Bu sebeple grupta yer alan tüm ortaklıkların finansal tablolarının ana ortaklığa ait finansal tablolarla birleştirilerek tek bir bilanço veya gelir tablosu elde edilmesi gerekmektedir ki bu tablolar “konsolide mali tablolar”dır.(4)

Kısaca ifade edilecek olursa; konsolide mali tablolar oluşturulurken, topluluk şirketlerinin finansal tabloları, ana ortaklık çatısı altında konsolide edilmektedir. Topluluk şirketlerinin farklı sektörlerde faaliyette bulunmaları bu işlem sırasında herhangi bir engel teşkil etmemektedir. “Konsolide Mali Tablolar; Ana Ortaklığın Ünvanı altında düzenlenen ve ana ortaklık ile bağlı ortaklığın ve kontrol gücü ana ortaklıkta olan iştiraklerin konsolidasyon yöntemi uygulanmak suretiyle varlıklar, yabancı kaynaklar, özkaynaklar, gelir ve karlar ile gider ve zararlarını bir bütün olarak gösteren, iştiraklerin ise özkaynaklardan pay alma yöntemi uygulanarak eklenmesi suretiyle oluşturulan konsolide bilanço, konsolide gelir tablosu ve bu tabloların eki diğer konsolide mali tablolar ile dipnotları ifade eder.”(5)

Tüm bu ifadelerden de kolaylıkla anlaşılabileceği gibi; konsolide mali tabloların düzenlenme amacı, ana ortaklığa bağlı ortaklıklar ile kontrolü ana ortaklıkta olan iştiraklerin ve sınırlı iştiraklerin aktif, pasif, gelir ve giderleri ile gayri nakdi yükümlülüklerini tek bir ortaklığa aitmiş gibi göstererek, topluluğun bir bütün olarak finansal durumu ve faaliyet sonuçları hakkında tasarruf sahiplerine, yatırımcılara, denetim mercilerine ve ilgili diğer kişilere bilgi vermektir. Konsolide mali tablolar bir gruba dahil her bir şirketin faaliyet sonuçlarını birarada gösterdikleri için bu tabloların kullanımında birtakım sınırlamalar sözkonusudur. Bu sınırlamaları aşağıdaki şekilde sıralamak mümkündür:

·         Konsolide mali tabloların finansal analizinden elde edilen sonuçlar ortalama bir değer taşımaktadır. Zira durumu kötü olan bir işletme grup içindeki diğer kuvvetli işletmelerin etkisiyle iyi durumdaymış gibi görünebilmektedir.

·         Grup içindeki şirketlerin muhasebe sistemlerinin, değerleme yöntemlerinin farklılığı konsolide mali tabloların sonuçlarının sapmasına sebep olabilmektedir.

·         Bu tabloların değerlenmesinde kredi verenler ve işletme sahipleri parasal durumu yanlış yorumlayabilmektedir.

Yabancı bir ülkede bulunan, gruba bağlı bir yavru şirketin sonuçları kur dalgalanmaları nedeni ile konsolide mali tablolara çok değişik şekilde yansıyabilmektedir.(6)

IV.SONUÇ

Meslek yaşamımın bir bölümünde maalesef bana Net satışların ne olduğunu soran Holding yöneticileri ile karşılaştım. Elbetteki farklı formasyonlardan gelen, fakat hasbelkader finans   ve mali işler departmanlarına  yönlendirilmiş bu insanlara söylenecek ne yazıkki sözümüz olamaz. Ancak, Holding ve Grup şirketlerinin üst yönetimi mutlak surette , Saygın ve son derece nitelikli bilgi ile donanmış meslek mensubu olan Mali Müşavirler tarafından oluşturulmalıdır. Bu son derece önemlidir.

 

Yararlanılan Kaynaklar

(1) Türk Dil kurumu

(2),(4),(5),(6),analiz.ibsyazilim.com/egitim/kmt/kmt01.html

(3),sozluk.turkcebilgi.com/holding-31k

 

Kadir Dodi
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
İşletme Yönetimi Bilim Uzmanı

www.muhasebenet.net
12.05.2008
 

Diğer makaleleri için tıklayınız

 


Copyrıght © 2005 -2008  www.muhasebenet.net- www.muhasebenet.com - Türkiye'nin muhasebe rehberi. Her hakkı saklıdır.