|
DÜNDEN BUGÜNE VERGİ
REAGAN
VE KENNEDY İBN HALDUN ‘CU İMİŞ
İbn Haldun’a göre,
bir devletin halkına yüksek vergiler salması, kendi
aleyhine sonuçlar doğurur. Çünkü yüksek vergi, halkın
elindeki sermayenin azalmasına, bu da girişimciliğin
gerilemesine, o da üretimin, dolayısıyla üretimden
alınan vergi gelirinin düşmesine sebebiyet verir. Yani
devlet, vergileri yükselttikçe üretim düşeceğinden
toplamda elde edeceği vergi gelirini de azaltmış olur.
Daha da önemlisi, insanlardaki girişimcilik ruhunu
zayıflatır. Vergilerin yükseltilmesi toplumun olduğu
kadar, devletin de aleyhine olan bir tedbirdir. Buna
karşılık, devletin vergi oranlarını düşürmesi, sonuçta
halkın elindeki sermayeyi artırıcı yönde bir etki
yapacağından halk zenginleşir, üretim artar ve devlet de
ürünü vergilendirdiği için bu işten daha kârlı çıkar.
Düşük vergi uygulaması, girişimciliği teşvik eder ve
zannedildiğinin tersine, hazinenin boşalmasına değil,
dolmasına yol açar. Devlet vergileri düşürmekle hem
kendisi, hem de halkı için doğru olanı yapmış olur.
Devlet de, halk da mamur, bayındır olur. Vergilerin
düşürülmesiyle ekonomi canlanınca vergi alınan taban
genişler. Sonuçta az vergi alan devlet çok kazanır.
ABD eski başkanlarından Ronald Reagan ‘ın
danışmanlarından, iktisat bilimine HaldunLaffer Etkisi
teoresiyle geçen Artur Laffer ’in 1958 yılında Franz
Rosentral ’ın mükemmel bir şekilde İngilizceye çevirdiği
İbn Haldun ‘un eseri Mukaddime ‘yi satır satır okuduğunu
ve Reagan ‘ın konudan haberdar olmasını sağladığını
artık biliyoruz.
Başkan Reagan ‘ın konuşmalarının derlendiği
“Adminisration of Ronald Reagan” adlı eserde, Chicago
‘da yaptığı 2 Eylül 1981 tarihli konuşmasında eski
başkan John F.Kennedy ‘nin 1962 ‘de, “aynı zamanda hem
vergileri düşürmenin, hem de enflasyonu yenmenin
başarılamayacak bir iş olmadığı” yolundaki demecini
aktardıktan sonra, aslında Başkan Kennedy ‘nin sözlerini
14. yüzyılda yaşamış bir filozof olan İbn Haldun ‘un
sözlerinin tekrarı olduğunu belirtiyor. (Böylece Amerika
‘nın İbn Haldun ‘cu başkanlarının sayısı 2 ye çıkıyor.)
Ekonomideki durgunlu aşmak için vergileri düşürmekten
başka çarelerinin olmadığını söyleyen Reagan ‘ın
Amerikan halkını ikna etmek için en güçlü dayanağı İbn
Haldun ‘un görüşleridir.
Aynı zamanda Amerikalı “arz yanlı” iktisatçı, Başkan
Reagan ‘ın danışmanı Artur Laffer ‘in iktisat tarihine
geçen ve kısaca vergileri azaltarak vergi gelirlerini
artırmak olarak özetlenebilecek teorisine İbn Haldun
ilham kaynağı olmuştur. İktisat literatürüne
“HaldunLaffer Etkisi” olarak geçmiştir. Maalesef
günümüzde bu teori “Laffer Etkisi” olarak bilinmektedir.
Türkiye’ nin içinde bulunduğu durumdan nasıl çıkacağı
gayet ortadadır. Çiftçinin iki öküzünden birine el koyan
devlet anlayışından, gelmesi gereken devlet politikası
için, İbn Haldun ‘un görüşlerinden faydalanması
gerekmektedir. Bu durum hem devletin hazinesi hem de
halkımız için artık kaçınılmaz olmuştur.
Günümüzün küreselleşen dünyasında ve global rekabet
ortamında; uzun dönemde sürdürülebilir büyümenin ana
etkenlerinden biri rekabet gücüdür. Rekabet gücü düşük
olan ülkeler yüksek rekabet gücüne sahip ülkelerin
pazarı haline gelmekte ve dışa bağımlılıkları
artmaktadır. Dolaylı veya direkt alınan vergiler artık
müteşebbisi canından bezdirmekte ve rekabetini
düşürmektedir.
Umarız artık bizden de İbn Haldun ‘cular çıkar.
Murat KÖSEOĞLU
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
www.muratkoseoglu.com
info@muratkoseoglu.com
16.06.2008 İZMİR
|
