Malesef bu durum hem
satıcının hemde alıcının işine geldiğinden reel
fiyatlar her zaman gizleniyor bundanda tabiki
devlet alacağı kdv,ssk ve gelir vergisinden
büyük bir kayıp yaşıyor. Hem alıcı hemde satıcı
daha sonraki inceleme döneminde sıkıntı yaşamak
adına uyarılmalı diye düşünüyorum.
Özel inşaatlar bir tür imalattır. Maliyetleri de
imal edilen malların maliyetlerinin
saptantanmasın daki esaslara göre hesaplanır.
Kazanç saptanırken maliyetle satış bedeli
karşılaştırılır. Daire ve işyerlerinin maliyeti
bazı verilere göre hisse verilerek hesaplanır
(arsa payı,metrekare,kat yada işyeri sayısı
gibi)
Kar ve zararın saptanması için tüm daire ve
işyerlerinin satışını beklemeye gerek yoktur.
Kar ve zarar yıl içindeki satışlar esas alınarak
saptanır. Satılmayan daire ve işyerleri ise
maliyet bedeli ile değerlenerek yılsonunda mamul
stoklarda yer alır.
Özel inşaat işleri bir tür imalat
olup,maliyetlerinin saptanmasında kullanılacak
esaslar imal edilen malların maliyet bedelini
belirleyen VUK 275.maddesi hükmünde
düzenlenmiştir.
Özel inşaat işleriyle uğraşan işletmelerin 7A
seçeneği uygulamaları gerek muhasebe tekniği
gerek daha sağlıklı güvenilir bilgiler açısından
yerinde bir tercih olacaktır.
İlk madde ve malzeme yani alınan emtia ve
malzemeler öncelikle 150 nolu hesaba
kaydedilmeli ve kullanılan kısmının 710 hesaba
aktarılması ile kullanılmayan malzemenin inşaat
maliyetine aktarılması önlenmiş olur. Bu
hesapların altına malzeme bazında alt hesaplar
açılması daha doğru veri olacaktır.
-----------------------/-------------------------
150 İLK MADDE VE MALZEMELER
150 01 A İNŞAATI
150 01 01 Demir
191 İNDİRİLECEK KDV
320
SATICILAR HESABI
-----------------------/---------------------------
-------------------------/--------------------------
710 DİREKT İLK MADDE MALZEME
710 01 A İNŞAATI
710 01 01 Demir
150 İLK MADDE VE MALZEMELER
150 01 A İNŞAATI
150 01 01 Demir
-----------------------/-------------------------------
Özel bina inşaatlarında
işçilik giderleri yani çalışan işçilerin
ücretleri 720 DİREKT İŞÇİLİK GİDERLERİ hesabında
izlenir. İnşaatta çalışan işçilerin ücretleri
maliyetlere doğrudan yüklenebilen
giderlerdendir. Ama bunun dışında merkez bir
ofiste çalışan müdür,sekreter,muhasebeci gibi
kişilerin ücretleri 770 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ
olup dönem kazancının hesaplanmasında direkt
gider kaydedilir.
------------------------/-----------------------------
720 DİREKT İŞÇİLİK GİDERLERİ
720 01 A İNŞAATI
720 01 01 İşci Ücret ve Giderleri
720 01 01 001 Brüt Ücret
720 01 01 002 SSK primi işveren his.
720 01 01 003 işsizlik
335
PERSONELE BORÇLAR HS
360
ÖD.VERGİ VE FONLAR
361
ÖD.SOS.GÜV.KESİNTİLERİ
---------------------/-------------------------------------
Özel inşaatlarda direkt
işçilik ve ilk madde ve malzeme giderleri
dışında kalan diğer giderler çeşit ve değer yönü
ile doğrudan değil dağıtılarak (örneğin
amortismanlar ve ortak genel giderlerin dağıtımı
gibi) maliyete eklenir ve inşaat maliyetine
yansıtılacak olan giderler 730 GENEL ÜRETİM
GİDERLERİ hesabında izlenir.
----------------------------/-------------------------------
730 GENEL ÜRETİM GİDERLERİ
730 01 A İNŞAATI
730 01 01 Amortisman Tükenme Payları
257 BİRİKMİŞ
AMORTİSMANLAR
------------------------/-------------------------------------
710-720-730 nolu hesaplarda oluşan bu maliyetler
711-721-731 nolu yansıtma hesapları aracılığı
ile 151 YARI MAMULLER ÜRETİM hesabına aktarılır.
------------------------/-------------------------------------
151 YARI MAMULLER ÜRETİM
711 DİREKT İLK MADDE VE MALZEME
YAN.
721 DİREK İŞÇİLİK GİD.YANSITMA
731 GENEL ÜRETİM GİD.YANSITMA
-------------------------/--------------------------------------
151 hesapta yer alan bu
maliyet tutarı ise doğrudan 152 MAMÜLLER
hesabına aktarılır
Ticari kazançta tahakkuk ve tahsil elde etmeye
esas alındığından inşa edilen daire veya işyeri
ister peşin ister taksitle satılsın satış
tarihinde vergiyi doğuran olay gerçekleşmiş
olacaktır. İnşaat tamamlandığında kesin
maliyetler belli olacağından inşaat devam
ederken yapılan satışlar bir avans niteliği
taşımaktadır.
--------------------------------/------------------------
102 BANKALAR HESABI
600 YURT İÇİ
SATIŞLAR
600 01 Daire
satışları
600 02 İşyeri
satışları
391 HESAPLANAN KDV
----------------------------/-------------------------------
622 SATILAN MAMULLER MALİYETİ
152 MAMULLER HESABI
--------------------------/---------------------------------
Görüldüğü gibi 7A
seçeneği üstadımız Pr.Dr.ŞÜKRÜ KIZILOT da
belirttiği gibi maliyet hesaplarının yılsonunda
ve aylık raporlama yapan işletmelerde her ay
sonunda yansıtma hesapları ile ilgili
fonksiyonel gider hesaplarına devredilmesi
kolaylıkla yapılabilmektedir. Bu konularla
ilgili daha detaylı bilgiyi Pr.Dr.ŞÜRÜ KIZILOT
hocamızın İnşaat Muhasebesi Vergilendirilmesi
kitabında bulabilirsiniz.
Özel inşaat muhasebesi hakkında küçük de olsa
bir rehber olur diye düşünüyorum.
Kazım Güzeller
Mali Müşavir
21.01.2009
Diğer makaleleri;
-Derneklerin
Dikkat Edeceği Hususlar
..(13.01.2009) |
