|
ÖZEL İNŞAAT İŞLERİNDE ÇALIŞAN İŞÇİLERE ÖDENEN ÜCRETLER
Genel anlamda ücret bir kimseye bir iş karşılığında
işveren tarafından sağlanan ve para ile ödenen tutardır.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 61.maddesinde
“Ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı
olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve
ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilen
menfaatlerdir” diye tanımlanır.
Vergilendirme ve tespit şekli bakımından
ücretler iki kısma ayrılır.
1-Gerçek Ücretler : Ücretin
vergilendirilmesinde prensip olarak gerçek usul kabul
edilir. Ücret geliri elde eden ücretlinin gelirlerinden
kaynakta tevkif suretiyle kesinti yapılmakta ve yapılan
kesinti işverence muhtasar beyanı ile beyan
edilmektedir.
2-Diğer Ücretler : Bir kısım hizmet
erbabının gerçek ücreti üzerinden vergilendirilmesi
ücretin saptanmasındaki güçlük nedeniyle mümkün
olmamaktadır. Dolayısıyla işverenin gelir vergisi
tevkifatı yapması ve muhtasar beyanı vermesi söz konusu
olmayıp takvim yılında geçerli olan asgari ücretin
yıllık brüt tutarının ¼ olarak belirlenen safi ücret
üzerinden vergi hesaplanmasıyla vergilendirilmektedir.
Gelir Vergisi Kanunu 64.maddesinde diğer ücretler;
a-Kazançları basit usulde tespit edilen
ticaret erbabının yanında çalışanlar
b-Özel hizmetlerde çalışan şoförler
c-ÖZEL
İNŞAATLARDA ÇALIŞAN İŞÇİLER
d-Gayrimenkul sermaye iradı sahibi yanında
çalışanlar;
olarak sayılmış ve makalemizin konusu olan özel inşaat
işlerinde çalışan işçilere ödenen ücretler diğer
ücretler arasında sayılmıştır. Diğer ücretler için
yıllık beyanname verilmez, diğer gelirle ile ilgili
beyan verilse dahi beyana ithal edilmez hükmü kanunda
yer almaktadır. Yani bu hükümden anlaşılacağı üzere özel
inşaat işlerinde çalışan işçilere ödenen ücretler için
tevkifat yapılarak muhtasar beyanı ile bildirilmesi söz
konusu değildir. Geliri elde eden işçinin de yıllık
beyanname vermesi söz konusu olmayıp eğer diğer
gelirlerinden dolayı beyan verecek olsa da bu gelirini
dahil etmeyecektir.
Özel inşaatlarda çalışan işçilerin diğer
ücretli olarak kabul edilmesi için inşaatın özel inşaat
olması gerekir. Yani kendi arsası üzerine kendi
kullanımı için yapılan inşaat olması lazım özel inşaat
ile ilgili diğer makalelerimizde özel inşaatlar hakkında
yeterli bilgi verdiğimizden bur da fazla detaya girmeden
kat karşılığı veya arsa karşılığı yapılan müteahhitlerin
yaptığı veya kooperatif kapsamında yapılan inşaatlar
özel inşaat değildir. Bunların ticari kazanç olduğunu
daha öncede beyan etmiştik. Ticari faaliyet kapsamında
yapılan bu inşaatlarda işçilere yapılan ödemeler gerçek
ücret olup tevkifata tabidir. Dolayısıyla inşaatın özel
inşaat olup olmadığının tespiti önemlidir. Ama günümüzde
özel inşaat diye yapılan ama arkasında bir müteahhidin
olduğu kayıt dışı ekonomiyi körükleyen bir yapının var
olduğu da göz ardı edilmemeli bu konuda denetimlerin
yoğunlaştırılması gerekmektedir.
Gelir Vergisi
Kanunu’nun 109 maddesinin 2.bendinde ise “DİĞER
ÜCRETLERDE hizmetin ifa olunduğu takvim yılının ikinci
ayında,takvim yılı içinde başlanılması halinde işe
başlama tarihinden itibaren bir ay içinde Gelir Vergisi
tarh edilir”
hükmü yer almaktadır. Bu hüküm ile de özel inşaatta
çalıştırılan işçi vergi karnesiyle işe başlama
tarihinden itibaren bir ay içinde vergi dairesine
başvurarak vergilerini tarh ettirmesi gerekmektedir.
Diğer ücretlerden tevkifat yapılamayacağından ödenecek
olan ücretlerden herhangi bir tevkifat yapılmasına gerek
bulunmamaktadır.
Görüldüğü üzere
kanunda diğer ücretler ayrı bir vergileme sisteminde
belirtilmiş olup işçilerin vergi karneleri ile vergi
dairelerine kaydını yaptırması ve işverenin de bunu
kontrol etmesi gerekmekte olup müteselsil bir sorumluluk
yüklenmiştir. Bundan doğacak her türlü vergi ve
cezalardan iki tarafında sorumlu tutulmasıyla bir
kontrol mekanizması oluşturulmuştur.
Kazım Güzeller
Mali Müşavir
İstanbul
muhasebenet.net
kazim@guzellermusavirlik.com
guzellermusavirlik.com
19.11.2009
Diğer makaleleri;
-Sahte (Naylon) Faturadan Korunma Yolları
-Özel inşaat yapımında vergisel avantajlar
-5811
Sayılı Kanunda yaşanan sorunlar ve değerlendirmeleri
-Mükelleflere Gönderilen “TENZİL Yazıları”
-Tasfiye Halindeki ve Kapanan Firmalar
Varlık Barışından Nasıl Faydalanır?
-Özel inşaatlarda kazancın tespiti ve
vergileme
-İcra yoluyla satılan araçların muhasebe
(Yevmiye) kayıtları nasıl olmalıdır ?
-Kooperatif muhasebesi ile ilgili
soru-cevaplar
-Varlık barışı muhasebe kaydı nasıl olmalı?
-Meslek mensupları stopaj dönemi aman
dikkat !
-Kooperatiflerde
KDV istisnası kaldırıldı
|
