|
İşçinin kaç günlük ücreti ceza olarak kesilir?
Sigara içen işçiye ücret kesme cezası verilebileceği
konusunu işleyen makalemden dolayı okurlarımız işçi
ücretlerinden kesilecek cezanın miktarını soruyorlar.
İşçinin ücretinden yapılan kesinti aslında bir disiplin
cezasıdır. Bu cezaya neden gerek duyulduğunu ve cezanın
kim tarafından nasıl kesileceğini bu yazıda açıklamaya
çalışacağım. Çalışma hayatının bir düzen içerisinde
yürüyebilmesi için işçi ve işverenlerin uymak zorunda
oldukları kurallar vardır.
Bu kurallar mevzuattan, toplu iş sözleşmesinden veya iş
sözleşmesinden kaynaklanmaktadır. İşçiler için getirilen
kuralların bazıları iş disiplinini sağlamaya yöneliktir.
İş disiplinini sağlamak için getirilen düzenlemelerden
biri de işçilere ücret kesme cezasının uygulanmasıdır.
İşveren, toplu iş sözleşmesi veya iş sözleşmesinde hangi
davranışların cezasının ücret kesme cezası olduğunu açık
bir şekilde belirtmelidir. İş/toplu iş sözleşmesinde
belirtilmiş olan konular dışında işçiye ücret kesme
cezası verilemez. İşçi ücretlerinden ceza olarak
yapılacak kesintiler bir ayda işçinin iki günlük
ücretinden fazla olamaz. Bir işçiye ayda iki günü
geçmemek üzere yılda toplam en fazla 24 günlük ücret
kesintisi cezası verilebilir.
İşçi ücretlerinden ceza olarak yapılacak kesintilerin
işçiye derhal sebepleriyle beraber bildirilmesi gerekir.
İşçinin ücretinden kanunen yapılması gereken vergi,
sigorta vb gibi yasal kesintiler yapıldıktan sonra
işçiye ödenmesi gereken net ücret Çalışma ve Sosyal
Güvenlik Bakanlığının ilgili banka hesabına yatırılır.
Ücret kesme cezası işçinin sigorta prim ödeme gün
sayısında herhangi bir değişikliğe yol açmaz.
Çünkü işçi işyerine gelerek çalışmasına devam etmiştir.
İşçi ücretlerinden ceza olarak kesilen paralar işçilerin
eğitimi ve sosyal hizmetleri için kullanılıp harcanmak
üzere Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın T.C.
Ziraat Bankası Ankara Merkez Şubesindeki 38775369/5005
numaralı hesabına (Vergi Kimlik No:8150292949) kesildiği
tarihten itibaren bir ay içinde yatırılır.
Her işveren işyerinde bu paraların ayrı bir hesabını da
tutar. Bazı işyerlerinde işçilerin ücretlerinin ceza
olarak kesildiği belirtilerek, işçilerin ücretleri eksik
ödenmektedir. Kesilen ücretler Çalışma ve Sosyal
Güvenlik Bakanlığının hesabına yatırılmamaktadır. Bu tür
kesintiler mevzuatın öngördüğü şekle uygun değildir.
Mevzuata aykırı olarak işçinin ücretinden kesinti
yapılması durumunda işçi iş sözleşmesini haklı olarak
fesh edip işten ayrılabilir.
Örnek 1:
2008 yılı Haziran ayında işçi Mehmet Beyin iş
sözleşmesinde yer alan hükümlere göre iki günlük ücreti
ceza olarak kesilmiştir. Mehmet Beyin sigorta prim ödeme
gün sayısı kaç gün olarak gösterilecektir? İşçi Mehmet
Beyin sigortalı gün sayısı 30 gün üzerinden ilgili
kuruma bildirilecektir. Ücretin kesildiği günler
sigortalı gün sayısından düşülmez. Mehmet Beyin
sigortalı gün sayısı 28 gün olarak değil 30 gün
üzerinden gösterilerek primi kuruma yatırılır.
Örnek 2:
İşçi Mehmet Beyin iş sözleşmesinde hangi davranışların
ücret kesme cezasına neden olacağı belirtilmemiştir. Bu
durumda işveren, Mehmet Bey'e bir günlük ücret kesme
cezası verebilir mi? İş sözleşmesinde ücret kesme
cezasını gerektiren davranışların açıkça belirtilmiş
olması gerekir. İş sözleşmesinde belirtilmeyen konular
için ücret kesme cezası uygulanamaz. İşçi Mehmet Beye
böyle bir ceza uygulanırsa Mehmet Bey iş sözleşmesini
tek taraflı fesh ederek işten ayrılabilir.
Örnek 3:
İş sözleşmesinde Mehmet Bey'in işe geç gelmesi durumunda
yılda bir kez bir aylık ücreti tutarında ödenen
ikramiyesinin kesileceğine ilişkin hüküm bulunmaktadır.
Mehmet Bey işe geç gelirse ikramiyesinin tamamı ceza
olarak kesilir mi? İşçinin bir ay içerisinde en fazla
iki günlük ücreti tutarındaki ikramiyesi ceza olarak
kesilebilir. Dolayısı ile Mehmet Beyin bütün ikramiyesi
ceza olarak kesilemez.
Arif TEMİR Bugün /
23.09.2008 |
