KDV
iadelerine sınırlama geliyor
Tekstil, turizm ve gıda gibi
sektörlerde alınan KDV iadelerine sınırlama geliyor.
Maliye Bakanlığı bir süredir KDV iadesi sistemini ele
alan çalışmalar yapıyor. Önceki gün TBMM'ye sevk edilen
amme alacaklarına ilişkin yasa tasarısıyla KDV oranı
indirilen mal ve hizmet grupları ile sektörler
itibariyle amortismana tabi iktisadi kıymetler
dolayısıyla yüklenilen Katma Değer Vergisi'nin iade
hakkını kaldırmak için bakanlar kuruluna yetki
veriliyor.
Maliye, iade miktarı çok arttığı için iadeye konu olan
malların bir kısmına sınırlama getirmek istiyor. Böylece
IMF'nin de sıkça eleştirdiği KDV iadelerinin bir
disipline sokulması planlanıyor. Maliye bugüne kadar
hiçbir sınırlama olmadan KDV iadesi yapıyordu.
Eski uygulamada yüksek oranlı KDV ürünü alıp
faaliyetlerinde kullanan, ancak düşük KDV ile mal veya
hizmet satan işletmeler sürekli devletten KDV iadesi
alıyordu. Ancak tekstil, turizm ve gıda gibi sektörlerde
yapılan 10'ar puanlık indirimlerle, bu işletmelere zaten
bir avantaj sağlanmış oldu. Şimdi Maliye, indirim
yapılan sektörler ile diğer tüm sektörlerdeki KDV
iadesini sınırlandırmak istiyor. İadeler, sadece
gayrimenkul ve ekipman alımları ile sınırlandırılacak.
Bu iadenin yapılıp yapılmayacağı konusundaki karar verme
yetkisi de bakanlar kurulunda olacak.
Sistem nasıl işliyor
Katma Değer Kanunu'na göre üreticiler yüksek KDV'den
aldıkları malları üretip düşük KDV'ye satıyor. Örneğin
son dönemde tekstil ve turizmde KDV indirildi. Tekstil
ve turizm dışında sağlık, kırtasiye gibi birçok sektör
bu kapsama girdi. Turizmde KDV yılbaşından itibaren
yüzde 8 olarak uygulanmaya başlandı. Ancak turizmciler
yüzde 18'e tabi temizlik maddesi alıyor, bina ilavesi
yaptırıyor ya da danışmanlık hizmeti alıyor. Bunların
KDV'si sattığı hizmet veya maldan daha yüksek. Ya da
örneğin fırıncılar yüksek KDV'den alıp ekmek üretiyorlar
ve yüzde 1'den satıyorlar. Bu kişilere aradaki fark iade
yapılıyor. Üreticiler de bu iadeyi doldurmak için
aldıkları makine ekipmanının, gayrimenkulün KDV'sini
indirim konusu yapıyor, iadesini alıyor. Yetkililer,
indirimli orandan kasıtın yüzde 1 ve 8 olduğunu
belirttiler. Yetkililer, yüzde 18 KDV'nin yüksek oran
olarak kabul edildiğini, arada yüklenilen KDV'nin iade
edildiğini söylediler. Amortismana tabi iktisadi
kıymetler, ekipman, gayrimenkul ve arsa gibi duran
varlıkları kapsıyor.
Konuya yakın kaynaklar KDV iadesi sisteminde büyük bir
boşluğun olduğunu belirterek şimdi Maliye'nin iadeye bir
sınır getirmeyi planladığını anlattı. Örneğin, bu yasa
aynen çıkarsa Maliye Bakanlığı üreticilerin gösterdiği
ekipmanın iadesini kabul edecek ama bir bilgisayarı
iadede kabul etmeyebilecek. Her sektörde ve her türlü
ekipmanın indirime tabi gösterilmesinden dolayı önemli
bir gelir kaybı yaşandığını dile getiren yetkililer, bu
sınırlama ile kaybın önleneceğini söylediler.
KDV
iadeleri
(milyon YTL)
|
.
|
2006
|
2007
|
Dahilde alınan KDV
|
2.008,00
|
2.615,00
|
Beyana dayanan
|
1.986,00
|
2.600,00
|
Tevkif suretiyle
kesilen
|
22,5
|
15,4
|
|
|
|
Kaynak: Referans
07.02.2008 |