23 Ocak 2008 ÇARŞAMBA |
Resmî Gazete |
Sayı : 26765 |
Sermaye Piyasası Kurulundan:
KAYITLI SERMAYE SİSTEMİNE İLİŞKİN ESASLAR TEBLİĞİ
(SERİ: IV, NO: 38)
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve kapsam
MADDE 1 –
(1) Bu Tebliğin amacı; 28/7/1981
tarih ve 2499 sayılı Kanun'un uygulaması ile ilgili
olarak, ortaklıkların kayıtlı sermaye sistemine geçiş ve
sistem içinde uymaları gereken esaslar ile kayıtlı
sermaye sisteminden çıkma ve çıkarılma esaslarını
düzenlemektir.
Dayanak
MADDE 2 –
(1) Bu Tebliğ, 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun
12 nci maddesine dayanılarak
hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3 –
(1) Bu Tebliğ'de geçen:
a) Kanun: 28/7/1981
tarih ve 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu'nu,
b) Kurul: Sermaye Piyasası Kurulu'nu,
c) Ortaklık: Anonim Ortaklığı,
d) TTK: Türk Ticaret Kanunu'nu,
e) TTSG: Türkiye Ticaret Sicili
Gazetesi'ni,
ifade eder.
f) Kayıtlı Sermaye: Ortaklıkların, esas
sözleşmelerinde hüküm bulunmak kaydıyla, yönetim kurulu
kararı ile TTK'nun
sermayenin artırılmasına dair hükümlerine tabi
olmaksızın çıkarabilecekleri hisse senedi azami
miktarını gösteren, Ticaret Sicili'ne tescil edilmiş
sermayeleridir.
g) Başlangıç Sermayesi: Kayıtlı sermayeli
ortaklıkların sahip olmaları zorunlu asgari çıkarılmış
sermayeleridir.
h) Çıkarılmış Sermaye: Kayıtlı sermayeli
ortaklıkların satışı yapılmış hisse senetlerini temsil
eden sermayeleridir.
İKİNCİ BÖLÜM
Kayıtlı Sermaye Sistemine İlişkin Usul ve Esaslar
Kayıtlı sermaye sistemine kabul ve tavan
belirlenmesinde Kurul izni ve uygulama şartları
MADDE 4 –
(1) Hisse senetlerini halka arz etmek üzere kurulan
ortaklıklar ile kurulmuş olup da sermaye artırmak
suretiyle hisse senetlerini halka
arzedecek olan ortaklıkların, Ticaret Sicili’ne
tescil edilmiş kayıtlı sermaye tavanı içinde kalmak
üzere, esas sözleşmelerinde hüküm bulunmak kaydıyla ve
yönetim kurulu kararı ile TTK’nun
sermayenin artırılmasına dair hükümlerine tâbi
olmaksızın hisse senedi çıkararak sermaye artırmalarını
sağlayan kayıtlı sermaye sisteminden yararlanmaları ve
kayıtlı sermaye tavanı tespiti Kurul iznine tâbidir.
(2) Kurulca izin verilen kayıtlı sermaye
tavanı, iznin verildiği yıl da dahil
olmak üzere en fazla 5 yıllık süre için geçerlidir.
Belirlenen sürenin sonunda izin
verilen kayıtlı sermaye tavanına ulaşılamamış
olsa dahi, yönetim kurulunun sermaye artırım kararı
alabilmesi için daha önce izin verilen tavan ya da yeni
bir tavan tutarı için Kurul’dan izin almak suretiyle
genel kuruldan yeni bir süre için yetki alması
zorunludur. Söz konusu yetkinin alınmaması durumunda bu
ortaklıklar kayıtlı sermaye sisteminden çıkmış
sayılırlar.
(3) Ortaklıkların belirlenen kayıtlı
sermaye tavanına ulaşılmadan önce yeni tavan tespiti ile
kayıtlı sermaye tavanına ulaşıldıktan sonra yeniden daha
yüksek bir kayıtlı sermaye tavanı tespiti Kurul iznine
tâbidir. Tavan yükseltmelerde kayıtlı sermaye sistemine
geçilmede uygulanan esaslar tatbik edilir.
(4) Sermaye artırımı yoluyla hisse
senetlerini ilk defa halka arz
edecek ortaklıklardan kayıtlı sermaye sistemine
geçmek isteyenlerin, her halükarda halka arz işleminin
kayıtlı sermaye sistemine geçişe ilişkin Kurul
tarafından verilecek izin tarihini takip eden ilk
sermaye artırımında gerçekleştirilmesi zorunludur. Bu
ortaklıklara verilecek kayıtlı sermaye tavanı tutarı en
fazla 5 yıllık süre için verilir. Ancak söz konusu
ortaklıkların, kayıtlı sermaye sistemine geçişine
ilişkin olarak Kurul tarafından verilen iznin tarihini
takip eden 1 yıl içerisinde sermaye artırımı yoluyla
halka arz işlemini gerçekleştirmemiş olmaları durumunda,
bu ortaklıklar kayıtlı sermaye sisteminden çıkmış
sayılırlar.
(5) Kayıtlı sermaye sisteminden çıkmış
sayılan ortaklıkların bundan sonra gerçekleştirecekleri
sermaye artırımlarında, kayıtlı sermaye sistemine tabi
olmayan ortaklıklarca uygulanacak
olan TTK’nun
sermayenin artırılmasına dair hükümleri uygulanır. Ancak
Kurulun yatırım ortaklıklarına ilişkin düzenlemeleri
saklıdır.
(6) Menkul kıymet yatırım ortaklıkları,
gayrimenkul yatırım ortaklıkları ve girişim sermayesi
yatırım ortaklıkları hakkında Kurulun ilgili
düzenlemeleri saklıdır.
(7) Nakit artırım dışındaki tüm iç
kaynakların sermayeye ilavesi suretiyle bir defaya
mahsus olmak üzere kayıtlı sermaye tavanı aşılabilir.
Ancak nakit artırım suretiyle kayıtlı sermaye tavanı
aşılamaz.
(8) Mevcut kayıtlı sermaye tavanının
aşılmış olması durumunda, yönetim kurulu kararı ile
yapılması öngörülen sermaye artırımı başvuruları Kurul
tarafından incelemeye alınmaz.
(9) Kayıtlı sermaye sistemine geçecek
ortaklıkların başlangıç sermayeleri 3.500.000
YTL’ndan az olamaz. Ancak
finans piyasasında faaliyet gösteren şirketlerin kayıtlı
sermaye sistemine geçişlerinde aranacak başlangıç
sermaye tutarı 25.000.000 YTL’ndan
az olamaz.
(10) Kayıtlı sermaye sistemini kabul etmek
isteyen ortaklıkların, Kanun’un 12
nci maddesinin 1 inci fıkrası uyarınca Kurul’dan
izin aldıktan sonra esas sözleşmelerine bu konuda hüküm
koymaları ve bu amaçla esas sözleşmelerinin ilgili
bölümlerinde bu sistemden yararlanmayı sağlayacak
değişikleri yapmaları gerekir.
İzin için Kurul’a başvuru ve gerekli
belgeler
MADDE 5 –
(1) Kayıtlı sermaye sisteminden yararlanma ve tavan
belirlenmesi için Kurul’a yapılacak başvuruya aşağıdaki
belgeler eklenir:
a) Yürürlükte bulunan, tüm değişiklikleri
içeren ve tek bir metin haline getirilmiş, ortaklığı
temsile yetkili kişilerce onaylanmış esas sözleşme,
b) Ortaklık yönetim kurulunca hazırlanmış
kayıtlı sermaye maddesi taslağı ile esas sözleşmesinin
kayıtlı sermaye sistemine ve Kanun’a uyum sağlaması için
değişmesi gereken diğer maddelerine yönelik değişiklik
taslakları,
c) Sermayenin ödenmiş kısmını gösterir mali
müşavir raporu,
d) Ortaklığı temsile yetkili kişilerce
imzalı, geçmiş 3 yıla ait kâr dağıtım tabloları,
e) Kurucuları, yönetim ve denetleme
organlarını oluşturan kişileri ve ortaklığı tanıtıcı
bilgileri içeren belgeler,
f) Kurulun belirlediği
mali tablo standartlarına uygun ve ortaklığı
temsile yetkili kişilerce imzalanmış geçmiş 3 yıla ait;
genel kurulca onaylanarak kesinleşen mali tablolar,
g) Kayıtlı sermaye sistemine geçişe ilişkin
yönetim kurulu kararı,
h) Kayıtlı sermaye sistemine geçişin ve
yönetim kuruluna Kanun’un 12 nci
maddesinin 5 inci fıkrasındaki yetkilerin verilmesi
halinde, bunların gerekçelerini içeren ortaklığı temsile
yetkili kişilerce imzalanmış belge,
i) Kurul düzenlemeleri çerçevesinde zorunlu
veya isteğe bağlı olarak düzenletilmiş bağımsız
denetleme raporu,
j) Kurul'ca gerekli görülecek diğer bilgi
ve belgeler.
Kurulda inceleme ve izin
MADDE 6 –
(1) Kurul, ortaklıkların başvurularını, Kanun'un genel
amaç ve ilkeleri, piyasanın gerekleri, sermaye
piyasasının gelişimi ve düzenli çalışması, kayıtlı
sermaye sisteminin gayesi, ortakların hak ve yararları,
ortaklığın yasal yükümlülüklere uyma durumu gibi
hususları gözönüne alarak
inceler ve inceleme sonucu olumlu ise izin verir. Her
ortaklığın kayıtlı sermaye tavanı, ortaklığın önerisi ve
kayıtlı sermaye sisteminin gayesi
gözönünde tutularak Kurul'ca belirlenir.
(2) Kurul, kayıtlı sermaye sistemine geçişi
ve tavan yükseltmeyi şarta bağlayabilir.
Kurul izninden sonra yapılacak işlemler
MADDE 7 –
(1) Kurul izninden sonra Kurul'dan alınan izin belgesi
ve Kurul'ca onaylı esas sözleşme tadil tasarısı ile
birlikte TTK'nun 386
ncı maddesi uyarınca esas
sözleşme değişikliği için izin almak üzere Sanayi ve
Ticaret Bakanlığı'na müracaat edilir.
(2) Sermaye artırımı yoluyla hisse
senetlerini ilk defa halka arz
edecek ortaklıklardan kayıtlı sermaye sistemine
geçmek isteyenlerde gündemdeki esas sözleşme
değişikliklerini görüşmek üzere genel kurul usulüne
uygun olarak toplantıya çağrılır ve genel kurul
TTK'nun 388 inci
maddesindeki nisaplarla toplanarak esas sözleşme
değişikliklerini karara bağlar.
(3) Halka açık anonim ortaklıkların kayıtlı
sermaye sistemine geçişlerine veya kayıtlı sermaye
tavanının artırılmasına ilişkin olarak yapılacak esas
sözleşme değişikliklerinde genel kurul usulüne uygun
olarak toplantıya çağrılır. Yapılacak genel kurul
toplantısında esas sözleşmede aksine bir hüküm yoksa
TTK’nun 372
nci maddesindeki toplantı
nisapları uygulanır.
(4) Yönetim kuruluna imtiyazlı pay
sahiplerinin haklarını kısıtlama ve imtiyazlı pay
çıkarma yetkisi veriliyorsa,
TTK'nun 389 uncu maddesi hükmü uygulanır.
(5) Esas sözleşme değişikliklerinin genel
kurulca onaylanmasını müteakip, ilgili ticaret siciline
tescil ve TTSG'nde ilan
ettirilmesi gerekir. Gazetenin bir nüshası, ilanı
müteakip 6 işgünü içinde Kurul'a gönderilir.
(6) Ortaklık
sermayesini temsil eden hisse senetleri arasında grup
ayrımı olması ve kayıtlı sermaye sistemine geçiş veya
kayıtlı sermaye tavan artırımına ilişkin olarak
yapılacak esas sözleşme değişikliklerinin imtiyazlı pay
sahiplerinin haklarını ihlal edici nitelikte olması
durumunda, TTK’nun 391 inci
maddesi hükümlerine göre, esas sözleşme
değişikliklerinin onaylandığı genel kuruldan sonra, her
bir pay grubunun, ayrı ayrı
olmak üzere, özel bir toplantı yaparak esas sözleşme
değişikliği konusunda ayrıca karar vermeleri zorunludur.
Kayıtlı sermaye sisteminden çıkma ve
çıkarılma
MADDE 8 –
(1) Ortaklıklar Kurul'dan izin almak suretiyle kayıtlı
sermaye sisteminden çıkabilirler. Ayrıca, kayıtlı
sermaye sistemini amacı dışında; ortakların ve diğer
tasarruf sahiplerinin istismarına yol açacak şekilde
kullandığı anlaşılan, ortaklık yapısı nedeniyle bu
sisteme ihtiyaç duymaksızın kolayca sermaye artırımı
yapabilecek durumda olan ve bu sisteme geçişte aranan
diğer nitelikleri yitiren ortaklıklar, Kurul tarafından
sistemden çıkartılabilirler. Kayıtlı sermaye sisteminden
çıkan veya sistemden çıkartılan ortaklıklar, çıkış
tarihinden itibaren en az 2 yıl geçmeden yeniden sisteme
kabul edilmezler. Ancak, ortaklık yönetiminin değişmesi
veya kayıtlı sermaye sisteminden çıkma veya çıkartılma
sebeplerinin ortadan kalktığının tespiti durumunda,
ortaklıkların başvurusu üzerine 2 yıllık sürenin dolması
beklenmeksizin ortaklıkların yeniden kayıtlı sermaye
sistemine geçmelerine Kurul’ca izin verilebilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Yönetim Kuruluna Tanınabilecek Yetkiler ve Kullanım
Esasları
Yönetim kuruluna tanınabilecek yetkiler ve
uygulama şartları
MADDE 9 –
(1) Kayıtlı sermaye sistemini kabul etmek isteyen
ortaklıklarda yönetim kuruluna; imtiyazlı veya itibari
değerinin üzerinde hisse senedi çıkarılması, pay
sahiplerinin yeni pay alma haklarının sınırlandırılması
veya imtiyazlı hisse senedi sahiplerinin haklarını
kısıtlayıcı nitelikte karar alınması yetkisi verilmek
istendiği takdirde, bu yetkilerin yönetim kuruluna
verildiğine dair açık hükümlerin esas sözleşme metninde
yer alması şarttır.
(2) Yönetim kurulunun yeni pay alma hakkını
kısıtlama yetkisi, pay sahipleri arasında eşitsizliğe
yol açacak şekilde kullanılamaz.
Yönetim kurulu kararlarının ilanı
MADDE 10 –
(1) Yönetim kurulu esas sözleşme ile yetkili kılınmış
ise; sermaye artırımı ile Tebliğin 9 uncu maddesi
kapsamında alınan yönetim kurulu kararlarını, Kurulun
özel durumların açıklanmasına ilişkin düzenlemeleri
çerçevesinde kamuya açıklamakla yükümlüdür. Ayrıca
Tebliğin 9 uncu maddesi kapsamında alınan yönetim kurulu
kararları alındığı tarihten itibaren 5 iş günü içinde
Ticaret Siciline tescil ve TTSG'nde
ilan edilir. İlan tarihini izleyen en geç 6 iş günü
içinde ilanın yapıldığı TTSG’nin
Kurul'a gönderilmesi zorunludur.
Yönetim kurulu kararlarının iptali
MADDE 11 –
(1) Yönetim kurulunun sermaye artırımı ile Tebliğin 9
uncu maddesi kapsamında aldığı kararlar aleyhine,
TTK’nun 381 inci maddesinin
birinci fıkrasında sayılan hallerde yönetim kurulu
üyeleri, denetçiler veya hakları ihlal edilen pay
sahipleri, yönetim kurulu kararının bu Tebliğ'in 10 uncu
maddesinde belirtilen esaslar çerçevesinde ilan
edilmesinden itibaren 30 gün içinde anonim ortaklık
merkezinin bulunduğu yer ticaret mahkemesinde iptal
davası açabilirler.
Bu
halde, TTK’nun genel kurul
kararlarının iptaline ilişkin 382, 383 ve 384 üncü
maddeleri hükümleri uygulanır.
(2) Kanun'un 12 nci
maddesi çerçevesinde esas sözleşme ile yönetim kuruluna
bırakılan konularda alınan yönetim kurulu kararları
aleyhine, Kanun'un 46 ncı
maddesinin b bendi uyarınca Kurulca iptal davası
açılabilir.
Kurul'a bildirim
MADDE 12 –
(1) Yönetim kurulunun sermaye artırımı ile Tebliğin 9
uncu maddesi çerçevesinde aldığı kararlar aleyhine
denetçiler, yönetim kurulu üyeleri veya hakları ihlal
edilen ortaklar tarafından iptal davası açılması
halinde, ortaklık davanın açıldığını öğrendiği tarihten
itibaren 3 iş günü sonuna kadar durumu Kurul'a
bildirmekle yükümlüdür. Mahkemece, aleyhine iptal davası
açılan yönetim kurulu kararının icrasının geri
bırakılmasına karar verildiği takdirde, taraflarca
kararın, öğrenildiği tarihten itibaren en geç 3 iş günü
içinde Kurul'a bildirilmesi zorunludur. Mahkemece
icranın geri bırakılması kararı verilmediği sürece,
sermaye artırımı dolayısıyla hisse senetlerinin Kurul
kaydına alınması işlemlerine devam olunur.
(2) İptal davasına ilişkin mahkeme hükmünün
tebliğ tarihinden itibaren 5 iş günü içinde, taraflar,
durumu Kurul'a bildirmekle yükümlüdürler.
(3) Dava konusu yönetim kurulu kararının
iptaline ilişkin mahkeme kararının kesinleşmesini
izleyen 5 iş günü içinde, yönetim kurulu tarafından söz
konusu kararın yönetim kurulu kararları defterinden
silinmesi ve bu hususun 10 uncu madde hükmü çerçevesinde
tescil ve ilan ettirilmesi zorunludur.
(4) Yönetim kurulu üyeleri, denetçiler veya
hakları ihlal edilen ortaklar tarafından iptal davası
açılması halinde, sözü edilen iptal davasının açıldığı
hususuna, mahkemece aleyhine iptal davası açılan yönetim
kurulu kararının icrasının geri bırakılmasına karar
verildiği takdirde bu karara, davaya ilişkin nihai
mahkeme kararına ve mahkeme kararının kesinleşmesi
halinde bu hususa ilişkin olarak
Kurulun özel durumların kamuya açıklanmasına ilişkin
düzenlemeleri çerçevesinde özel durum açıklamasında
bulunulması zorunludur.
Yönetim kurulu kararlarının iptaline
uygulanacak hükümler
MADDE 13 –
(1) Yönetim kurulu kararlarının iptali hususunda, bu
Tebliğ ile düzenlenmemiş konularda
TTK'nun 382, 383, 384 ve ilgili hükümleri
uygulanır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Diğer Hükümler
Yeniden Değerleme
MADDE 14 –
(1) Bu Tebliğ’in 4 üncü maddesinde yer alan tutarlar her
yıl Maliye Bakanlığı’nca ilan edilen yeniden değerleme
katsayısı dikkate alınarak gerekli görülmesi halinde
Kurulca artırılır.
Yürürlükten kaldırılan mevzuat
MADDE 15 –
(1) 14/7/1992 tarihli ve 21284 sayılı Mükerrer Resmi
Gazete’de yayımlanan Seri:IV,
No:7 sayılı "Kayıtlı Sermaye Sistemine İlişkin Esaslar
Tebliği" yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 16 –
(1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 17 –
(1) Bu Tebliğ hükümlerini Sermaye Piyasası Kurulu
yürütür.
|