|
Aylık ve gelirlerin birleşmesi
Kurumumuza sıklıkla
sorulan soruların önemli bir kısmını aylıklar konusu
oluşturmaktadır. Emekliyim veya çalışıyorum; ölen
eşimden de aylık alabilir miyim? Hem annemden, hem de
babamdan yetim aylığı alabilir miyim? Sigortalının hem
kendisini hem de hak sahiplerini yakından ilgilendiren
bu konu, 5510 sayılı Yasa’nın 54’üncü maddesinde iki
başlık altında düzenlenmiştir.
a) Uzun vadeli
sigorta kollarından;
1) Hem malullük hem de yaşlılık aylığına hak kazanan
sigortalıya, bu aylıklardan yüksek olanı, aylıklar
eşitse yalnız yaşlılık aylığı,
2) Malullük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığı ile
birlikte, ölen eşinden dolayı da aylığa hak kazanan
sigortalıya her iki aylığı,
3) Ana ve babasından ayrı ayrı aylığa hak kazanan
çocuklara, yüksek olan aylığın tamamı, düşük olan
aylığın yarısı,
4) Birden fazla çocuğundan aylığa hak kazanan ana ve
babaya en fazla ödemeye imkan veren ilk iki dosyadan
yüksek olan aylığın tamamı, düşük
olan aylığın yarısı,
5) Hem eşinden hem de
ana ve/veya babasından ölüm aylığına hak kazananlara,
tercihine göre eşinden ya da ana ve/veya babasından
bağlanacak aylığı,
6) Bu kanuna göre vazife malullüğü aylığı almakta iken,
tekrar sigortalı olanlardan hem vazife malullüğüne hem
de malullük aylığına hak kazananlara
bu aylıklardan yüksek olanı, aylıkları eşitse yalnızca
vazife malullüğü aylığı, bunlardan hem vazife malullüğü
hem de yaşlılık aylığına hak kazananlara, bu aylıkların
her ikisi,
7) Evliliğin ölüm nedeniyle sona ermesi durumunda
sonraki eşinden de aylığa hak kazananlara tercih ettiği
aylığı, bağlanır.
b) Kısa vadeli
sigorta kollarından;
1) Sürekli iş göremezlik geliriyle birlikte ölen eşinden
dolayı da gelire hak kazanan eşe her iki geliri,
2) Ana ve babadan ayrı ayrı gelire hak kazananlara,
yüksek olan gelirin tamamı, az olanın yarısı,
3) Birden fazla çocuğundan gelire hak kazanan ana ve
babaya, en fazla ödemeye imkan veren ilk iki dosyadan
yüksek olan gelirin tamamı, düşük
olan gelirin yarısı,
www.muhasebenet.net
4) Hem eşinden hem de ana ve/veya babasından ölüm
gelirine hak kazananlara, tercihine göre eşinden ya da
ana ve/veya babasından bağlanacak geliri,
5) Evliliğin ölüm nedeniyle sona ermesi durumunda
sonraki eşinden de gelire hak kazananlara tercih ettiği
geliri, bağlanır.
c) Malullük, yaşlılık, ölüm sigortaları ve vazife
malullüğü ile iş kazası ve meslek hastalığı
sigortasından hak kazanılan aylık ve gelirler
birleşirse, sigortalıya
veya hak sahibine bu aylık veya gelirlerden yüksek
olanın tamamı, az olanın yarısı, eşitliği halinde ise iş
kazası ve meslek hastalığından bağlanan gelirin
tümü, malullük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığının
yarısı bağlanır.
Birinci fıkradaki sıralamaya göre yapılacak
değerlendirmeler sonucunda, bir kişide ikiden fazla
gelir veya aylık birleştiği taktirde, bu gelir veya
aylıklardan
en fazla ödemeye imkan veren iki dosya üzerinden gelir
veya aylık bağlanır, diğer dosya veya dosyalardaki gelir
ve aylık hakları durum değişikliği veya diğer bir
dosyadan gelir veya aylığa hak kazanıldığı tarihe kadar
düşer.
--------
Aylık
: Uzun vadeli sigorta kollarından bağlanan karşılığın
adıdır.
Gelir
: Kısa vadeli sigorta kollarından bağlanan karşılığın
adıdır.
Not
: İş kazası ölüm geliri dışındaki gelirlerin hak
sahibine intikal edebilmesi için, sürekli iş göremezlik
derecesinin yüzde elli ve üzerinde olması gerekir.
SGK BÜLTENİ/SAYI: 22
16.01.2009 |
