Muhasebe  

Maliye

Vergi

Sigorta

İletişim

  MUHASEBE GÜNCEL BÜLTEN :   13 Kasım 2008

  Ana sayfa

  2008 Yılı Çalışmaları

  Pratik Bilgiler

  Staj - Stajyer Rehberi

  Kanun-Mevzuat Rehberi

  Sosyal Güvenlik Rehberi  

  Muhasebe Bilgi Rehberi 

 Tekdüzen Hesap Planı

 

 

 


Aykut AYDIN
Vergi Denetmeni

aykut.aydin@vergianaliz.net
13.11.2008

 

Kayıtdışı Ekonomi ve Ba-Bs

 

Günümüzün en önemli sorunları arasında yer alan kayıtdışı ekonominin önlenmesi amacıyla, Maliye Bakanlığının kullandığı önemli argümanlar arasında; Ba-Bs olarak bilinen, mükelleflerin mal ve/veya hizmet alım-satım bilgilerini yıllık bazda düzenli olarak bildirdiği formlar yer almaktadır.

Bu formlar sayesinde idare mükelleflerin mevcut ve geçmiş mal-hizmet hareketlerini kolayca izleyebilmekte, form bildirimlerinde çapraz kontroller yaparak uyumsuzluk tespit edilen mükellefleri incelemeye almakta ve hem sahte belge düzenleyen hemde sahte belge kullanan mükellefleri tespit etmekte ve bu sayede oluşan vergi kaybını önleyerek kayıtdışının azaltılması yönünde önemli adımlar atmaktadır.

Maliye idaresi Ba-Bs ile ilgili olarak 2008 yılında yayınladığı 381 Sıra No'lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde, yıllık bazda alınan Ba-Bs formlarını 2008 ve sonraki yıllar için aylık bazda ve toplam alım veya satımlar için aylık 8.000-YTL tutarını dikkate alarak formların verilmesini yeniden düzenlemiştir.

Ba-Bs’nin geçmişine baktığımızda ise ;

İlk olarak Maliye Bakanlığı 1997 yılında yayınladığı 256 Sıra No'lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile, bilanço esasına göre defter tutan mükelleflerin bir kişi veya kurumdan satın aldığı mal ve/veya hizmetlerin tutarları toplamı katma değer vergisi hariç 1 milyar lirayı aşması halinde bu alımlara ilişkin olarak Mal ve Hizmet Alımlarına İlişkin Bildirim Formunu (Form B) vermesi zorunluluğu getirilmiş ve bu zorunluluk daha sonra yayınlanan ilgili diğer tebliğlerle arttırılarak 2004 yılı alımları için 30.000-YTL olarak belirlenmiştir.

Daha sonra 2005 yılında yayınlanan 350 Sıra No'lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile de bilanço esasına göre defter tutan mükellefler için 2004 yılındaki mal ve/veya hizmet hareketlerine göre "Mal ve Hizmet Alımlarına İlişkin Bildirim" ile "Mal ve Hizmet Satışlarına İlişkin Bildirim"i vermek zorunluluğu getirilmiştir. Mal ve hizmet alımlarına ilişkin bildirim, "Form Ba"; mal ve hizmet satışlarına ilişkin bildirim ise "Form Bs" olarak ayrıca düzenlenmiştir.

Ancak mükellefler ve özellikle meslek mensupları, devletimizin önemli sorunlarından biri olan kayıtdışı ekonomi ile mücadelede bir araç olan Ba-Bs formlarına, her platformda kendilerine ek işyükü getirdiği için sürekli olarak direnç göstermiştir.

Özellikle 2008 yılında Ba-Bs’lerin aylık olarak alınmaya başlanması ile bu direnç dahada artmıştır. Bu sonuca bağlı olarak idarede Ocak,Şubat, Mart /2008 dönemine ait olarak 05/06/2008 tarihine kadar verilmesi gereken Ba-Bs formlarının verilme süresini yayınladığı bir sirkü ile 05/11/2008 tarihine kadar uzatmıştır.

Bu formların aylık olarak alınmasının kayıtdışı ile mücadele için önemli olduğu hususunun mükelleflere ve meslek mensuplarına iyi anlatılması gerekmekte ve bu sayede formların aylık olarak alınmasına direnç gösterilmesinin önüne geçilmesi sağlanmalıdır. Yok eğer formların eskisi gibi yıllık olarak alınmasına devam edilirse, mevcut bir çok mükellefin dönemsel olarak yaptığı sahtecilik faaliyetlerini engellemek imkansız olacaktır.

Dolayısıyla idare her hal ve takdirde bu formların aylık olarak alınmasını sağlamalı ve formların verilme süresi olan 05/11/2008 tarihini değiştirmemelidir.

Bilindiği üzere Ba-Bs formları, bilanço esasına tabi mükelleflerin belirli limitin üzerindeki alış ve satışlarını Gelir İdaresine aylık olarak bildirilmesinde kullanılan formlardır. Bu limit 2003 yılında 25.000-YTL iken 2004,2005,2006 ve 2007 dönemlerinde 30.000-YTL’ ye yükseltilmiştir. 2008 döneminde ise bu limit aylık bazda 8.000-YTL yıllık bazda ise (8.000x12=) 96.000-YTL olarak belirlenmiştir.

Genel olarak Maliye Bakanlığı vergi ve cezalar için belirlenen maktu tutarları her yıla ait olarak belirlenen yeniden değerleme oranı kadar arttırmaktadır. Ancak 2007 yılında Ba-Bs formları için belirlenen 30.000-YTL’lik tutarı o yılki yeniden değerleme oranı olan % 7,2 kadar artırmamıştır. Bu dönemde yapılan artış oranı ise (96.000 / 30.000=) %320 gibi yüksek bir oranda gerçekleşmiştir.

Bu durumda ortaya çıkan tabloda Gelir İdaresi Başkanlığı, son 4 yıl için alım satım tutarlarında mükellefler açısından gözardı ettiği 30.000-YTL tutarını 96.000-YTL’ye çıkarmıştır.

Daha önceki uygulamalarda mükellefler ancak yıllık olarak 29.900-YTL’lik bir alım satım yapmış veya bu tutarda bir sahte fatura kullanmış ise bunu maliyeye bildirmiyorlardı. (gizleyebiliyorlardı.) Ancak şu anda ise aylık yapılan alım satım tutarları 7.900-YTL olur ise bunu maliyeye bildirmeyeceklerdir. Bu tutarın 12 ay boyunca uygulandığını düşündüğünüzde mükellef (7.900x12=) 94.800-YTL alım satım yapmış veya bu tutarda sahte fatura kullanmış ise bunu maliyeye bildirmeyecektir.( gizleyebilecektir.)

Örneğin mükellef, sahte fatura alımını 5 ayrı firmadan yaparsa bu durumda rakam yaklaşık 500.000-YTL olmaktadır. Eski uygulamada ise bu rakam aynı örnek için en fazla 150.000-YTL olmakta idi.

O zaman şu sorunun cevaplandırılması gerekmektedir.

“ Maliye Bakanlığı bu kadar yüksek bir tutarı gözardı etmekle neyi amaçlamaktadır? ”
 

Aykut AYDIN
Vergi Denetmeni

aykut.aydin@vergianaliz.net
13.11.2008

 

  ▼ Yayınlanan En Son  Mevzuatlar   (Sitenize ekleyebilirsiniz)


Copyrıght © 2005 -2008  www.muhasebenet.net- www.muhasebenet.com - Türkiye'nin muhasebe rehberi. Her hakkı saklıdır.