|
Gayrimenkullerin Vasfında Meydana Gelen Değişikliğin
Tapu Kaydına Tescilinde Alınan Tescil Harçlarında
Değişiklik
Bir gayrimenkulün vasfında meydana gelen değişikliğin
tapu kaydına tescilinde “tescil harcı” adı altında
Harçlar Kanununda yer alan 4 sayılı tarifenin (a ) bendi
ve (c) bendi uyarınca tapu kadastro harcı alınmaktadır.
Harçlar Kanununda yer alan 4 sayılı tarifenin (a ) bendi
uyarınca alınan harcın konusu gayrimenkulün vasfındaki
değişiklik olmakla birlikte, buradaki vasıf değişikliği;
münhasıran yeni bina inşa edilmesi ile sınırlıdır.
( c ) bendi uyarınca alınan tescil harcının konusuna;
vasfı mesken olan binanın otel, hastane, alışveriş
merkezi, şirket merkezi gibi işyeri şeklinde vasfının
değiştirilmesi veya arazinin parsellenmesi, tarlanın
bahçe olması, yada şirket unvanının değişmesi nedeniyle
şirket adına tashih yapılma, bina ve arazinin taksim
veya ifraz edilmesi ve buna benzer değişikliklerin tapu
kaydına işlenmesi durumunda alınmaktadır.
Harçlar Kanunu 12 seri nolu Genel Tebliğ’in VI bölümünde
“Cins ve Kayıt Tashihi İşlemlerinde Harç Uygulaması”
açıklanmış olup, bölümün sonunda; Yeni inşa edilen
binalarda 13/a fıkrası uyarınca harç alınması durumunda
tapuda yapılacak cins tashihi işlemi için aynı fıkranın
( c ) bendine göre ayrıca harç aranılmayacağı
belirtilmiştir.
28.02.2009 tarih ve 27155 sayılı Resmi Gazetede
yayımlanan 5838 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik
yapılması Hakkında Kanunun ile tescil harçlarında önemli
değişiklikler yapılmış olup, yapılan değişikliklere
ilişkin uygulamanın nasıl olacağı Maliye Bakanlığı
tarafından hazırlanan 14/03/2009 tarih ve 27169 sayılı
Resmi Gazetede yayımlanan 59 Seri Nolu Harçlar Kanunu
Genel Tebliğ ile açıklanmıştır. Söz konusu yasa
değişikliği ve genel tebliğ açıklamaları gözönünde
bulundurularak tescil harçlarına ilişkin yeni
uygulamalar aşağıda açıklanmaya çalışmıştır.
İnşa Olunan Binalarla Sair Tesislerin Tescilinde Tapu
Harcı
1)İnşa olunan binalarla sair tesislerin
tescilinde ödenecek tapu harcı nispi iken, maktu hale
getirilmiştir.
·
492
sayılı Harçlar Kanununa ekli (4) sayılı tarifenin
"I-Tapu işlemleri" başlıklı bölümünün 13 numaralı
fıkrasının (a) bendi aşağıdaki şekilde iken;
“13. a) (4369 sayılı Kanunun 78'inci maddesi ile değişen
fıkra. Yürürlük: 29.7.1998) Arsa ve arazi üzerine
yeniden inşa olunacak bina vesair tesislerin tescilinde
Emlak (Bina) Vergisi değeri üzerinden (Binde 15)
Bayındırlık ve İskan Bakanlığının görüşü alınarak Maliye
Bakanlığınca tespit ve ilan edilmiş bulunan sosyal
mesken, işçi evleri ve bunlardan daha düşük nitelikteki
meskenler için Emlak (Bina) Vergisi değeri üzerinden
(Binde 7,5)
Yukarıdaki iki fıkra gereğince hesaplanacak harç, (4751
sayılı Kanunun 6/C maddesiyle değişen
ibare.Yürürlük:9.4.2002) Emlak Vergisi Bildiriminin
verilmesi gereken süre içinde, şekli ve muhtevası Maliye
Bakanlığınca tespit edilecek bir beyanname ile beyan
edilir ve beyanname verme süresi içinde ödenir. Tapu
siciline tescil yapılmaması halinde de bu harcın tahsili
aynı esaslar dahilinde yürütülür.”
·
5838
sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik yapılması Hakkında
Kanunun; 17. maddesi ile 492 sayılı Harçlar Kanununa
ekli (4) sayılı tarifenin "I-Tapu işlemleri" başlıklı
bölümünün 13 numaralı fıkrasının (a) bendi aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
“13. a) Arsa
ve arazi üzerine inşa olunacak bina vesair tesislerin
tescilinde (Her bir bağımsız bölüm vesair tesis
için) 100 TL
Bayındırlık
ve İskan Bakanlığının görüşü alınarak Maliye
Bakanlığınca tespit ve ilan edilmiş bulunan sosyal
mesken, işçi evleri ve bunlardan daha düşük nitelikteki
meskenlerin tescilinde (Her bir bağımsız bölüm için) 50
TL
Tapu
siciline tescil yapılmaması halinde de bu harcın tahsili
aynı esaslar dahilinde yürütülür."
Yapılan değişiklikle inşaat tamamlandığında; 1319 sayılı
Emlak Vergisi Kanununun 29. Maddesinin birinci
fıkrasının (b) bendi uyarınca, Maliye ve Bayındırlık ve
İskan Bakanlığı tarafından her yıl müştereken tespit ve
ilan edilen bina metrekare inşaat maliyetleri ile arsa
payı dikkate alınarak bulunan bina vergi değeri
üzerinden nispi olarak harç tahsil edilmesi son
bulmaktadır. Bilindiği üzere, 29.02.1972 tarih ve 7/3995
sayılı Bakanlar Kurulu Kararnamesi ile yürürlüğe konulan
ve 15.Mart.1972 tarih, 14129 sayılı Resmi Gazetede
yayımlanan “Emlak Vergisi’ne Matrah Olacak Vergi
Değerlerinin Takdirine İlişkin Tüzük” uyarınca her yıl
binaların metrekare normal inşaat maliyet bedellerini
gösterir cetvel Emlak Vergisi Kanunu Genel Tebliğ ekinde
yayımlanmaktadır. Söz konusu cetvelde binalar; fabrika,
otel,sinema banka…mesken şeklinde, kullanılış tarzı,
nevi ve sınıfına göre ayrılmakta ve metre kare inşaat
maliyetleri belirtilmektedir. Binanın dıştan dışa
yüzölçümü ile metrekare normal inşaat maliyet bedelinin
çarpılması suretiyle, inşaat maliyet bedeli
hesaplanmaktadır. Daha sonra anılan tüzük hükümlerine
göre asansör, kalorifer farkları gibi ilaveler, aşınma
gibi indirimler dikkate alınarak bulunan inşaat
maliyetine, arsa payının değeri ilave edilerek bina
maliyeti bulunmaktadır. Bulunan bina maliyeti; emlak
(Bina) vergisi değeri ,dolayısıyla da aynı zamanda harca
esas matrah olmaktadır.
Yasanın gerekçesinde belirtildiği üzere, “Bu suretle,
cins değişikliği işlemine ilişkin vatandaşlar üzerindeki
mali külfet hafifletilerek, kayıt dışında bulunan
gayrimenkullerin kayda alınmasına yönelik teşvik edici
ciddi bir adım atılmaktadır.” Karmaşık olan tescil harcı
matrahı tespit yöntemi bütünüyle ortadan kaldırıldığı
gibi tescil ile ilgili mali külfet çok hafifletilmiştir.
Örneğin; Emlak Vergisi Kanunu 53. Seri nolu Genel Tebliğ
ekinde yer alan 2009 Yılı için binaların metrekare
normal inşaat maliyet bedellerini gösterir cetvelin 22.
Sırasındaki 1.sınıf betonarme karkas meskenin ortalama
metrekare maliyeti 292,43 TL dır. Brüt inşaatın 250
metre kare olduğunu varsayar isek,(292,43x250)=73.107,50
TL ve bu tutara %8 kalorifer ve %6 asansör farkı ilavesi
ile 83.342,55 TL bulunan inşaat maliyetine 16.657,45 TL
olarak varsaydığımız arsa payı tutarı eklenmesinden
sonra, tescil harcı matrahı ve aynı zamanda emlak vergi
değeri 100.000 TL olarak hesaplanacaktır. Bu tutar
üzerinden binde 15 nispetinde 1.500 TL tescil harcı
ödenecektir. Oysa yeni uygulamada ödenecek tescil harcı
tutarı 100 TL olup, öncekine göre sembolik kalmaktadır.
2)İnşa olunan binalarla sair tesislerin
tescilinde ödenecek tapu harcı için beyanname
verilmeyecektir;
5838 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik yapılması
Hakkında Kanunun; 17. maddesi ile 492 sayılı Harçlar
Kanununa ekli (4) sayılı tarifenin "I-Tapu işlemleri"
başlıklı bölümünün 13 numaralı fıkrasının (a) bendinde
yapılan diğer önemli bir değişiklikle de bendin 3.
Paragrafında yer alan düzenlemenin kanun metninden
çıkartılması olmuştur. İnşa olunan bina vesair
tesislerin tescilinde harcın ne şekilde ve ne zaman
beyan edilerek ödeneceğini düzenleyen ve yürürlükten
kaldırılan hüküm aşağıdaki gibidir.
“Yukarıdaki iki fıkra gereğince hesaplanacak harç, (4751
sayılı Kanunun 6/C maddesiyle değişen ibare.
Yürürlük:9.4.2002) Emlak Vergisi Bildiriminin verilmesi
gereken süre içinde, şekli ve muhtevası Maliye
Bakanlığınca tespit edilecek bir beyanname ile beyan
edilir ve beyanname verme süresi içinde ödenir.”
Bilindiği üzere yeni inşa olunan binaların tescilinde
ödenecek harç, 2. Nolu Harç beyannamesi ile, inşaatın
bitirildiği yıl sonuna kadar beyan edilerek ödenmesi
gerekmektedir. Ancak inşaatın bitimi yılın son üç ayı
içinde ise, emlak bildirimi, bitim tarihini takip eden
üç ay içinde verilebilmektedir. Örneğin ; Şubat ayı
içinde biten inşaatla ilgili emlak vergisi bildirimi
Aralık ayı sonuna kadar verilebileceğinden, yeni inşa
olunan binaların tesciline ait 2. Nolu Harç beyannamesi
de aralık ayı sonuna kadar verilebilmektedir. Diğer
taraftan 15.Kasımda tamamlanan inşaata ait emlak
bildirimi üç ay içinde verilebileceğinden, takip eden
yılın 15.Şubat gününe kadar verilebilmekte, buna bağlı
olarak, 2. Nolu Harç beyannamesi de 15. Şubat gününe
kadar verilebilmektedir.
5838 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik yapılması
Hakkında Kanunun; 17. maddesi ile yapılan yukarıda
belirtilen yasal düzenleme uyarınca; inşaat
tamamlandığında; Emlak Vergisi Kanununun 23. Maddesinde
belirtilen emlak vergisi bildirimi verme süresi içinde
şekil ve muhtevası 12 seri nolu Harçlar Kanunu Genel
Tebliğ ekinde belirtilen 2. Nolu Harç Beyannamesi beyan
zorunluluğu da son bulmuştur.
3)İnşa olunan binalarla sair
tesislerin tescilinde ödenecek nispi tapu harçlarından,
28.02.2009 tarihinden önce tarh ve tahakkuk ettirilmiş
olanların takip ve tahsiline devam edilecektir.
Yukarıda açıkladığı üzere, 492 sayılı Harçlar Kanununa
ekli (4) sayılı tarifenin "I-Tapu işlemleri" başlıklı
bölümünün 13 numaralı fıkrasının (a) ve (c) bentlerinde
yapılan değişiklikle, kanunun yayım tarihi olan
28.02.2009 tarihi itibariyle nispi harç uygulaması son
bulmuş ve maktu harç uygulaması başlamıştır.
Ancak, yasanın geçici 6. Maddesi uyarınca, bu
Kanunun yayımlandığı tarihten önce; biten inşaatlarla
ilgili 2.Nolu harç beyannamesi verilmiş ve binanın vergi
değeri üzerinde binde 15 nispetinde cins tashih harcı
tarh ve tahakkuk ettirilmiş ise, bunlar ödenecektir.
Buna göre, 01.01.2009 – 27.02.2009 tarihlerinde
tamamlanan inşaatlar için verilen 2 nolu harç
beyannamesine dayanılarak tahakkuk ettirilen cins tashih
harcının 31.12.2009 tarihine kadar ödenme imkanı
bulunmaktadır. Vadesi gelmediğinden veya vadesi geçtiği
halde ödenmeyen cins değişikliği harçlarının takip ve
tahsiline devam edilecektir. Yine aynı şekilde önceki
yıllarda, inşaat tamamlandığı halde 2. Nolu harç
beyannamesi ile beyan edilmediği idarece tespit edilip,
vergi ihbarnamesi düzenlenen ya da ihtilaf konusu
yapılıp, yargıya intikal etmiş cins değişikliği
harçlarının takip ve tahsiline devam edilecektir.
Diğer taraftan inşaatı tamamlandığı halde hiç
beyan edilmeyen binalar için, inşaatın hangi tarihte
tamamlandığına bakılmaksızın her bağımsız bölüm için 100
TL maktu tescil harcı ödenecektir.
4) Tapu kayıtlarında arazi, arsa olarak
kayıtlı gayrimenkullerin emlak vergisi bildirimi verme
süresinin sonuna kadar bina vesair tesis şeklinde cins
tashihin yapılmaması halinde, cins tashih harcının %50
fazlasıyla alınacağına ilişkin uygulama da son
bulmuştur.
5838 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik
yapılması Hakkında Kanunun; 32.maddesinin (18). fıkrası
ise şöyledir; 492 sayılı Harçlar Kanununun (4) sayılı
tarifesinin sonunda yer alan “Bu tarifenin 13 numaralı
bendinin (a) ve (c) fıkralarında belirtilen işlemlerden
emlâk vergisi bildirimi verilmesini gerektirenlerin 1319
sayılı Emlâk Vergisi Kanununda yazılı bildirim verme
süresi sonuna kadar tapuda gösterilmemesi halinde harç %
50 fazlasıyla alınır.” hükmü yürürlükten kaldırılmıştır.
Harçlar Kanunu 12. Sıra Nolu Genel Tebliğ’in; “VI- Cins
ve Kayıt Tashihi İşlemlerinde Harç Uygulaması” başlığı
altında yapılan açıklamada, gayrimenkullerin vasfında
meydana gelen cins ve kayıt tashihi işlemlerinde harç
uygulamalarına açıklık getirilmiştir. Yapılan açıklamada
gayrimenkulün vasfındaki değişikliğin, örneğin; arsa
üzerine bina inşa edildiği halde, değişiklikler tapuda
gösterilmediğinde, devir ve temlikler bina olarak değil
arsa olarak yapılmaktadır. Bu durum harç kaybına neden
olduğundan, süresi içinde cins değişikliğini
yapmayanlardan, 2. Nolu harç beyannamesi ile ödenen harç
%50 fazlası ile tahsil edilmektedir.
Arsa
vasfının bina olarak tescili için, anagayrimenkulün kat
mülkiyetine çevrilmesi hususunda bütün paydaşlar
tarafından imzalanan dilekçe ile tapu sicil
muhafızlığına başvurulur. Bu dilekçeye bağımsız
bölümlerin değerleri, tashihi istenen arsa
payları,belediyece onaylanan proje,yapı kullanma izni,
anagayrimenkulun ön ve arka cephelerini gösterir en az
13x18 cm büyüklüğünde ve belediyece tasdikli paydaşların
çoğunluğunca imzalı birer fotoğraf,her bağımsız bölümün
kat,daire şeklinde 1 den başlayıp sıra ile giden ve
bütün paydaşlarca imzalı ve imzaların noterce tasdik
edildiği liste,maliklerin tümü tarafından imzalı bir
yönetim planı,maliklerin 6x4 büyüklüğünde ikişer adet
fotoğrafı eklenmelidir. Tapu Kadastroda yapılacak cins
değişikliği için 12 seri nolu Genel Tebliğde gerekli
harcın ödendiğini gösterir belgenin işlemi yapan
memurlarca aranacağı ve bu hususta sorumlu olacakları
belirtilmektedir.
Bütün bu
işlemlerin inşaatın bittiği yılın sonuna kadar, inşaatın
bitimi yılın son üç ayı içinde ise, bitim tarihini takip
eden üç ay içinde tamamlanması ve vasfı arazi, arsa olan
gayrimenkulün bina olarak vasfının değiştirilmesi
gerekmektedir. Bu sürelerde tashihinin yapılmaması
durumunda ise, bina emlak vergi değeri üzerinden 2 nolu
beyanname ile ödenecek harç %50 fazlası ile tahsil
edilmektedir.
Yapılan düzenleme ile tapuda arazi, arsa olarak kayıtlı
gayrimenkullerin emlak vergisi bildirimi verme süresinin
sonuna kadar bina vesair tesis şeklinde cins tashihin
yapılmaması halinde, cins tashih harcının %50 fazlasıyla
alınacağına ilişkin uygulama da son bulmuştur.
5 ) Süresinde tapu kayıtlarında
cins tashihinin yapılmaması nedeniyle tahakkuk ettirilen
%50 fazla cins tashih harcının takip ve tahsiline ise
devam edilecektir.
Yukarıda açıkladığı üzere, bu Kanunun yayımlandığı
28.02.2009 tarihinden önce tapu kayıtlarında cins
tashihi işlemlerini tamamlamadıkları için cins tashih
harcının %50 fazlası adlarına tahakkuk ettirilmiş
olanlar bu harçları ödeyeceklerdir. Ödemeyenlerin,
konuyu yargıya taşıyanların takip ve tahsiline devam
edilecektir.
Diğer taraftan inşaatı tamamlandığı halde 2.
Nolu harç beyannamesi ile hiç beyan edilmeyen binalar
için, emlak vergi değeri üzerinden binde 15 tescil harcı
tahakkuk ettirilmediğinden, bunların süresinde tapu
kayıtlarında tescil edilmediği gerekçesi ile %50 fazla
harç tahakkuku, takip ve tahsili de söz konusu
olmayacaktır.
İnşa
olunacak bina vesair tesislerin tescili dışında kalan
her nevi cins ve kayıt tashihinde ödenecek tapu harcı
nispi iken, maktu hale getirilmiştir.
·
492
sayılı Harçlar Kanununa ekli (4) sayılı tarifenin
"I-Tapu işlemleri" başlıklı bölümünün 13 numaralı
fıkrasının (c) bentleri aşağıdaki şekilde iken;
“13. c) (4684 sayılı Kanunun 23 üncü maddesi ile değişen
fıkra. Yürürlük: 3.7.2001) (a) fıkrası,dışında kalan her
nevi cins ve kayıt tashihinde emlak vergisi değeri
üzerinden( Onbinde 5)”
·
5838
sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik yapılması Hakkında
Kanunun; 17. maddesi ile 492 sayılı Harçlar Kanununa
ekli (4) sayılı tarifenin "I-Tapu işlemleri" başlıklı
bölümünün 13 numaralı fıkrasının (c) bendi aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
"13. c) (a) fıkrası dışında kalan her nevi cins ve kayıt
tashihinde (her bir işlem için) 50 TL"
Buna göre, inşa olunan bina vesair tesislerin tescili
dışındaki, vasfı mesken olan binanın otel, hastane,
alışveriş merkezi, şirket merkezi gibi işyeri şeklinde
vasfının değiştirilmesi veya arazinin parsellenmesi,
tarlanın bahçe olması, ya da şirket unvanının değişmesi
nedeniyle şirket adına tashih yapılma, bina ve arazinin
taksim veya ifraz edilmesi ve buna benzer
değişikliklerin tapu kaydına işlenmesi durumunda emlak
vergisi değeri üzerinden nispi harç uygulaması son
bulmuştur.
28.02.2009 tarihinden itibaren, inşa olunan bina vesair
tesislerin tescili dışında kalan her nevi cins ve kayıt
tashihinde (her bir işlem için) 50 TL maktu tescil
harcı alınacaktır.
59 Seri Nolu Harçlar Kanunu Genel
Tebliğ İle Yapılan Açıklamalar;
Maliye Bakanlığı 14/03/2009 tarih ve 27169 sayılı Resmi
Gazete yayımlanan 59. Seri Nolu Harçlar Kanunu Genel
Tebliğ ile yukarıda belirtilen yasa değişikliğine
ilişkin uygulamaya açıklık getirmiştir. Söz konusu genel
tebliğin III/3 bölümünde; inşa edilen binalarda nispi
esasa göre alınan harç uygulamasının sona erdiği ve bu
konuda, beyanname verilmeyeceği, bu konuda tarh ve
tahakkuk etmiş harçların takip ve tahsiline devam
edileceği, 28.02.2009 tarihinden itibaren maktu esasa
göre harç tahsil edileceği ve uygulamanın aşağıda gibi
olacağı belirtilmektedir.
Yeni İnşa Olunan Bina Vesair
Tesislerin Tescilinde Yapılacak İşlemler :
Bilindiği üzere, yeni inşa edilen bina vesair tesislerle
ilgili cins tashih işlemlerini yapmak isteyenler, yapı
kullanma izni (iskan belgesi) için başvurduklarında,
vergi dairesine harcın ödendiğine ilişkin, “borcu
yoktur” yazısı getirmekteydiler. Benzer uygulamaların
farklı formatta devam ettiği tebliğden anlaşılmaktadır.
Söz konusu tebliğ ile bu konuda yapılan açıklama
aşağıdaki gibidir.
- Belediye/Valilik Tarafından Yapılacak İşlemler :
3194 sayılı İmar Kanununun 30 uncu maddesinde, yapı
kullanma izninin belediye veya valiliklerce verileceği
belirtilmiştir. 492 sayılı Harçlar Kanununun mükerrer 69
uncu maddesinin son fıkrasında ise; "Belediyeler ve
Bayındırlık ve İskân Bakanlığının ilgili memurları arsa,
arazi veya bina üzerine yeniden inşa edilen binalarla
ilgili yapı kullanma izni (iskân belgesini) vermeden
önce, vergi dairesine gerekli harcın ödendiğini gösterir
belgeleri talep etmeye mecburdurlar." hükmüne yer
verilmiştir.
Buna göre, belediyeler veya valilikler, yapı kullanma
izni verilmeden önce; Taşınmaz malikinin adı,
soyadı/unvanı, vergi kimlik bilgileri, taşınmazın ada,
parsel, pafta, mahalle, sokak bina no ve yapı ruhsatının
belirtildiği bilgileri içeren “EK-1” denilen belgeyi
düzenleyerek, harcın tahsilini sağlamak üzere mükellefi
ilgili vergi dairesine/malmüdürlüğüne yönlendirecektir.
EK-1'deki belgeye dayalı olarak vergi
dairesi/malmüdürlüğünce, taşınmaz ve malikine ilişkin
bilgilerin açıkça belirtildiği ve cins değişikliği için
tutarı yazılı harcın tahsil edildiğini belirtin ve
“EK-2” olarak adlandırılan belge olmaksızın, yalnızca
vergi dairesi alındısının ibraz edilmesi halinde yapı
kullanma izni verilmeyecektir.
- Vergi Dairesi
Müdürlüğü/Malmüdürlüğü Tarafından Yapılacak İşlemler :
İlgili belediye/valilikten alınan EK-1'deki belge ile
yapılan başvuru üzerine, her bir bağımsız bölüm vesair
tesis için harç tahakkuk ettirilip tahsil edildikten
sonra EK-2'de yer alan belge imza ve mühür tatbik
edilmek suretiyle düzenlenerek mükellefe verilecektir.
Ayrıca, mükellefe verilmek üzere ilgili tapu
sicil/kadastro müdürlüğüne hitaben harcın ödendiğini ve
cins değişikliğinin gerçekleştirilebileceğini belirten
EK-3'teki yazı düzenlenecektir.
- Tapu Sicil/Kadastro Müdürlüğü
Tarafından Yapılacak İşlemler:
492 sayılı Kanunun 127 nci maddesinde, bu Kanunda aksine
hüküm bulunmadıkça, harçların tamamı peşin olarak
ödenmeden harca mevzu olan işlemin yapılamayacağı, 128
inci maddesinde de gerekli harçları tamamen almadan
işlem yapan memurların, harcın ödenmesinden mükellefler
ile birlikte müteselsilen sorumlu olacakları hükme
bağlanmıştır.
Buna göre,
Tapu Sicil/Kadastro müdürlükleri 492 sayılı Kanuna bağlı
(4) sayılı tarifenin 13/a bendi kapsamındaki cins
değişikliği işlemleri sırasında harcın ödenmiş olduğunun
belgelenmesini talep edecek ve ilgili vergi dairesi/mal
müdürlüğü tarafından düzenlenen EK-3'teki belge ibraz
edilmeksizin tapuda cins değişikliği işlemini
gerçekleştirmeyecektir.
Öte yandan, (4) sayılı tarifenin 13/c bendi kapsamındaki
işlemlerde harç, her bir tashih ve tescil işlemi için
ayrı ayrı maktu olarak tahsil edilecektir. Harcın
tahakkuk ve tahsil usulünde herhangi bir değişiklik
yapılmamış olup işlemin yapılması için EK-3'teki belge
aranılmayacaktır.
SONUÇ
Bir gayrimenkulün vasfında meydana gelen değişikliğin
tapu kaydına tescilinde “tescil harcı” adı altında
Harçlar Kanununda yer alan 4 sayılı tarifenin (a ) bendi
ve (c) bendi uyarınca alınan tapu kadastro harcı ile
ilgili olarak 28.02.2009 tarihinden itibaren uygulama
aşağıdaki gibi olacaktır.
·
13/a
fıkrası kapsamındaki bina, vesair inşaatlar
tamamlandığında cins değişikliği işlemlerinde “2 nolu
harç beyannamesi “ verilmeyecektir.
·
13/a
fıkrası kapsamındaki işlemlerde her bağımsız bölüm için
100 TL ve 13/c fıkrası kapsamındaki her bir işlem için
50 TL olmak üzere, harç maktu olarak tahsil edilecektir.
·
Belediyeler veya valilikler, yapı kullanma izni
verilmeden önce 59 No tebliğde belirtilen “EK-1” adlı
belgeyi düzenleyerek, harcın tahsilini sağlamak üzere
mükellefi ilgili vergi dairesine/malmüdürlüğüne
yönlendirecektir.
·
Vergi
dairesi veya mal müdürlüğü her bir bağımsız bölüm vesair
tesis için harç tahakkuk ettirilip tahsil edildikten
sonra, 59 No tebliğde belirtilen, “EK-2” adlı belge imza
ve mühür tatbik edilmek suretiyle düzenlenerek mükellefe
verilecektir.
·
Vergi
dairesi veya mal müdürlüğü ayrıca, mükellefe verilmek
üzere ilgili tapu sicil/kadastro müdürlüğüne hitaben
harcın ödendiğini ve cins değişikliğinin
gerçekleştirilebileceğini belirten 59 No tebliğde
belirtilen, “EK-3” adlı belgeyi düzenleyecektir.
·
28.02.2009 tarihi itibariyle inşaat tamamlandığı halde,
beyana dayalı tarhiyatlarda tahakkuk ettirilmemiş;
ihbarname kuralına göre yapılan tarhiyatlarda ihbarname
düzenlenmemiş olan cins değişikliği harçları, beyanname
alınmaksızın maktu olarak tahsil edilecektir. Bu harçlar
için ayrıca herhangi bir vergi cezası ve gecikme faizi
hesaplanmayacak, %50 ilave harç aranılmayacaktır.
·
28.02.2009 tarihinden önce 2. Harç beyannamesi ile beyan
edilmiş, beyana dayalı tarhiyatlarda tahakkuk
ettirilmiş, cins değişikliği harçlarının (%50 ilave harç
dahil) takip ve tahsiline devam edilecektir.
·
28.2.2009 tarihinden önce, vergi idaresi tarafından
yapılan tespit sonucu ihbarname kuralına göre yapılan
tarhiyatlarda ise ihbarname düzenlenmek suretiyle tarh
edilmiş cins değişikliği harçlarına (%50 ilave harç
dahil) ilişkin işlemlere devam edilecek ve tarh edilen
harç, kesilen cezalar ve hesaplanan gecikme faizleri ile
gecikme zamlarının tahsil edilebilir aşamaya gelmesini
müteakip takip ve tahsiline devam edilecektir.
Şevket UĞURBAŞ
Yeminli Mali Müşavir
www.muhasebenet.net
sevket.ugurbas@sinpasgyo.com.tr
16.03.2009
Diğer makaleleri
-5838 sayılı Bazı Kanunlarında Değişiklik
Yapılmasına Dair Kanununa İlişkin Sirküler
(02.03.2009) |
