|
GENÇ
GİRİŞİMCİLERİMİZİN İŞ KURARKEN DİKKAT ETMESİ GEREKEN
BAZI NOKTALAR
Ülkemizde
işsizlik oranı arttıkça özellikle gençlerimiz azda
sermayeleri olmuş olsa kendi işlerini kurmaya
yöneliyorlar. İşlerini kurarken ve daha sonra
işlerini yürütürken işin mali ve hukuki boyutlarını
bilmeyip ve yetirince ilgilenmeyip bu işlerini
Muhasebeci ve Mali Müşavirlerine bırakmaktadırlar.
Halbuki girişimcilerimiz ticari
hayata atıldıkları günden itibaren Türk Ticaret Kanunu
hükümlerine uymak zorundadırlar. Ve Türk Ticaret
Kanunumuz da Tacir olmanın hükümleri arasında “ Tacir
basiretli bir iş adamı gibi davranmak zorundadır”
denmektedir ve girişimcilerimizin yaptıkları işlerin
hukuki ve mali boyutlarını bilmemeleri ve cezalara
muhatap kalmamaları Türk Ticaret Kanunumuza göre mümkün
değildir.
Girişimcilerimiz iş kurarken
özellikle Limited Şirket kurma yolunu seçmektedirler.
Ülkemizde yapılan istatistiklerden gördüğüm kadarıyla
yaklaşık 550 bin civarında limited şirket
bulunmaktadır.
Peki neden limited şirket ?
Girişimcilerimiz az sermayesi ile
ticari hayata atılmış olsalar bile gelecekte kurumsal
bir şirket ideali ile alt yapı olarak başlangıçta
limited şirket olmayı tercih etmektedirler ve hukuki
statü olarak kolay oluşmasının yanında ticari hayatta
ve bazı kanunlarımızda şirketleşmenin teşvik edildiğini
görmekteyiz. Örneğin ; bir şahıs işletmesinin bir
limited şirkete dönüşmesinde yapılan işlemlerin tamamı
katma değer vergisinden ve gelir vergisinden istisna
tutulmuştur.
Limited şirketlerin
hukuki yapısı diğer sermaye şirketleri olan Anonim
şirket veya Hisseli Komandit Şirketlere nazaran daha
kolay ve çabuk oluşmaktadır. Mesela limited şirket
şirket kurmak için en az iki ortak ve 5.000.00.- YTL
sermaye tabanı bulunurken, anonim şirket kurmak için en
az beş ortak ve 50.000.00.- YTL sermaye tabanı
gerekmektedir. Limited şirketlerde genel kurul
toplantıları gibi bir zorunluluk olmadığı için anonim
şirketlere nazaran karar almaları daha kolaydır. Ve
hukuki açıdan daha başka kolaylıkları da bulunmaktadır.
Limited şirketlerin
hukuki yapısının kolay oluşmasına rağmen her limited
şirket kuracak olan girişimcilerimiz limited şirket
ortağı veya müdürü olmanın getirdiği sorumlulukları ve
yükümlülükleri mutlaka bilmelidirler.
Müdürlerin ve ortakların
sorumlulukları nelerdir ?
Türk Ticaret Kanunumuza göre ana
sözleşmede veya alınan kararlarda aksine bir hüküm
olmadıkça ortaklar hep birlikte müdür sıfatıyla şirketi
yönetmeye ve temsile yetkilidirler.
Şirket kurulduktan
sonra şirkete yeni ortak alınması halinde yapılacak pay
devri işlemleri de çok önem taşımaktadır. Bunlar ;
-
Bir pay devredileceği zaman
geçerlilik kazanılabilmesi için şirkete bildirilmek
ve pay defterine kaydedilmek şartıyla geçerli
olacaktır,
-
Pay devri işleminin pay
defterine kaydedilmesi içinde ortaklardan en az
dörtte üçünün payın devrine onay vermeleri ve bu
ortakların esas sermayenin dörtte üçüne sahip olması
şarttır,
-
Şirkete yeni katılacak olan
ortağın taahhüt ettiği sermaye ayın ise payını
şirkete girişini takip eden üç yıl içinde başkasına
devredemez.
-
Pay devri için ana sözleşmede
yasaklayıcı ve kısıtlayıcı bir hükme yer verilmemesi
gerekir,
-
Pay devrinin son olarak yazılı
olarak icra edilmesi ve noterce tasdik edilmesi
gerekir.
Bu maddelere uyulmadığı takdirde
ileriki zamanlarda yargı karşısında pay devrinin
hükümsüz olabilmesi gibi durumlarla karşı karşıya
kalınabilir.
Ortakların Vergi Borcundan Dolayı Devlete Karşı
Sorumlulukları ;
Limited şirketlerin Tüzel
Kişiliğinden alınamayan vergi borcu ceza ve faiz ilk
önce Şirketin Kanuni temsilcileri olan müdürlerinden
tahsil edilmesi gerekir. Ancak kanuni temsilciden tahsil
edilememesi halinde şirketin müdür sıfatı taşımayan
ortaklarından talep edilir. Daha sonra müdürler değişmiş
olsa bile her müdür kendi dönemindeki vergi borçlarından
dolayı sorumludur.
Bu konu ile ilgili olarak aşağıda
Bir danıştay kararını örnek vermek istiyorum ;
Danıştay 4. dairesinin 07.04.2005
tarih ve E:2004/1885, K:2005/572 sayılı kararında
“ Kanuni temsilcilerin tüzel
kişilerin vergi ve buna bağlı borçlarından dolayı
sorumlu tutularak takip edilebilmeleri için bu kişilerin
borcun ait olduğu dönemde kanuni temsilci olmaları
gerekmekte olup kanuni temsilci olmadıkları dönemdeki
borçlardan dolayı takip edilmeleri mümkün değildir”
kararı verilmiştir.
Limited şirket müdürü olacak
girişimcilerimiz Danıştayın verdiği bu kararların
sorumluluklarını ve Türk Ticaret Kanunun ortaklara ve
müdürlere yükledikleri sorumlulukları bilmeleri çok
fazla önem arz etmektedir.
Pay Devrinde Şirket
Borçlarından Dolayı Devralan Ortağın Sorumluluğu ;
Ortağın payını devretmesi halinde
devralan ortağın şirketin mali durumunu bir başka
deyişle hissenin borçlu veya alacaklı olup olmadığını
bildiği kabul edildiğinden devir tarihinden önceki ve
sonraki dönemlere ilişkin vergi borçlarından ortaklık
payını devralan ortaktan alınması gerektiği yine bir
Danıştay Kararında belirtilmiştir.
Girişimcilerimiz yeni bir şirket
kurmayıp sonrada ortak olmayı seçmiş olsalar da
yukarıdaki yargı kararlarını bilerek hareket etmek
zorundadırlar.
Limited şirket kurmak bir gün,
tasfiye etmek 1 yıl ve limited şirket müdürlerinin ve
ortaklarının tam bilinçli olmadan yaptıkları işlemlerin
sorumluluğu ise çok daha fazla sürebilir.
Bu yazılanları bir çoğunuz belki
de ilk defa okudunuz yada ilk defa duydunuz. Limited
şirket kurarken bunlara dikkat etmenizde yarar var.
AYTAÇ ACARDAĞ
SMMM STAJYERİ
Lüleburgaz Hürfikir Gazetesi
Ekonomi Yazarı /
Kırklareli
aytacacardag@hotmail.com
15.09.2008
-Yazarın diğer makaleleri;
-Ödenmeyen
SSK Primleri
-İş
sözleşmesinin işveren tarafından haklı nedenlerle derhal
feshi
-VERGİ
USUL KANUNUNDA BİLGİ VERME
-VERGİYİ
DOĞURAN OLAY
-ÇALIŞMA
YAŞAMINDA İŞ SÖZLEŞMESİNİN ÖNEMİ
-Sponsorluk
Harcamaları
-İSKONTOLARIN KDV AÇISINDAN
DEĞERLENDİRİLMESİ
|
