Türkiye'nin Muhasebe Rehberi   I  Yayınlanan En Son Mevzuatlar  I  2010 Vergi Takvimi  I   2010 Yılı Muhasebe Uygulamaları  I  Beyanname Rehberi  
Ana sayfa Yasal Uyarı Künye Danışma Hattı Güncel Bilgi Arşivi

      Asgari Geçim İndirimleri

 MUHASEBE GÜNCEL BÜLTEN :  07 Temmuz 2010

  Vergi Rehberi 

  2010 Çalışmaları 
  2010 Pratik Bilgiler 
  Staj - Stajyer Rehberi
  Maliye Rehberi
  BEŞ DAKİKA ARA !...
  Makale Rehberi

  Kanun-Mevzuat Rehberi  

  Sosyal Güvenlik Rehberi  

 

 
   
İbrahim ELMASTAŞI
Vergi Denetmeni
ibrahim019@mynet.com
www.muhasebenet.net
07.07.2010

 
   

                      

 LİMİTED ŞİRKETLERDE TESCİL İŞLEMİ VE YASAL ÖNEMİ

 

 

Türk Ticaret Kanununun  503. maddesinde  Limited Şirket “ İki veya daha fazla hakiki veya hükmi şahıs tarafından bir ticaret unvanı altında kurulup, ortaklarının mesuliyeti koymayı taahhüt ettikleri sermaye ile mahdut ve esas sermayesi muayyen olan şirket “olarak tarif edilmiştir.

 Yine aynı kanuna göre ortakların sayısı ikiden az ve elliden çok olamaz. Şirket mukavelesinde ; Şirketin ticaret unvanı ve  merkezi, İşletmenin konusu, Esas sermaye ile her ortağın koymayı taahhüt ettiği sermaye miktarlarının, Şirketin yapacağı ilanların şeklinin,Şirketin süresinin  ve Sermaye Miktarının açıkça yazılması gerekir. Limited şirketin esas sermayesi 5.000 TL. den  az olamaz.

213 sayılı Vergi Usul kanunun Kanuni temsilcilerin ödevi başlıklı 10. maddesi  “ Tüzelkişilerle küçüklerin ve kısıtlıların Vakıflar ve cemaatler gibi tüzelkişiliği olmayan teşekküllerin mükellef veya vergi sorumlusu olmaları halinde bunlara düşen ödevler kanuni temsilcileri, tüzelkişiliği olmayan teşekkülleri idare edenler ve varsa bunların temsilcileri tarafından yerine getirilir. 

Yukarıda yazılı olanların bu ödevleri yerine getirmemeleri yüzünden mükelleflerin veya vergi sorumlularının varlığından tamamen veya kısmen alınamayan vergi ve buna bağlı alacaklar, kanuni ödevleri yerine getirmeyenlerin varlıklarından alınır. Bu hüküm, Türkiye'de bulunmayan mükelleflerin Türkiye'deki temsilcileri hakkında da uygulanır. ....................” Şeklindedir. 

6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulu Hakkındaki Kanunun  Limited şirketlerin amme borçları başlıklı 35. maddesi “ Limited şirket ortakları, (6.6.2008 tarihinden geçerli olmak üzere) şirketten tamamen veya kısmen tahsil edilemeyen veya tahsil edilemeyeceği anlaşılan  amme alacağından sermaye hisseleri oranında doğrudan doğruya sorumlu olurlar ve bu Kanun hükümleri gereğince takibe tabi tutulurlar. www.muhasebenet.net

(6.6.2008 tarihinden geçerli olmak üzere)  Ortağın şirketteki sermaye payını devretmesi halinde, payı devreden ve devralan şahıslar devir öncesine ait amme alacaklarının ödenmesinden birinci fıkra hükmüne göre müteselsilen sorumlu tutulur.

(6.6.2008 tarihinden geçerli olmak üzere) Amme alacağının doğduğu ve ödenmesi gerektiği zamanlarda pay sahiplerinin farklı şahıslar olmaları halinde bu şahıslar, amme alacağının ödenmesinden birinci fıkra hükmüne göre müteselsilen sorumlu tutulur.”şeklindedir. 

Limited Şirketlerde   Hisse devri  işlemleri  6765 sayılı Türk Ticaret Kanunu ve 953 sayılı Ticaret Sicili Tüzüğünde düzenlenmiştir. 

6765 sayılı Türk Ticaret Kanununun Ticaret Sicili başlıklı bölümünün  B) Tescil /    I – Şartları / 1. Talep başlıklı 29. maddesinde “ Tescil, talep üzerine yapılır. Şu kadar ki; res'en veya ait olduğu makamın bildirmesi üzerine yapılacak tesciller hakkındaki hükümler mahfuzdur.” www.muhasebenet.net

 Müddet başlıklı 32 maddesinde “Kanunda aksine hüküm olmadıkça, tescili talep müddeti on beş gündür.”

 

Değişiklikler  başlıklı 33. maddesinde “Tescil edilmiş hususlarda vuku bulacak her türlü değişiklikler de tescil olunur.www.muhasebenet.net

 

 Tescilin dayandığı hadise veya muameleler tamamen veya kısmen sona erer veya ortadan kalkarsa sicildeki kayıt da tamamen veya kısmen silinir.

 

  .....................”

 

Limited Şirketin Kuruluşu başlıklı  bölümünün Tescil ve ilan başlıklı 515. maddesinde Mukavelede yapılan her değişiklik, ilk mukavelede olduğu gibi tescil ve ilan edilir. Mukavelenin değiştirilmesi hakkındaki kararlar üçüncü şahıslar hakkında, tescil tarihinden itibaren hüküm ifade eder.”

 

Devir başlıklı 520. maddesinde “Bir payın devri, şirket hakkında ancak şirkete bildirilmek ve pay defterine kaydedilmek şartı ile   hüküm ifade eder.

 

Devir hususunun pay defterine kaydedilebilmesi için, ortaklardan en az dörtte üçünün devre muvafakat etmesi ve bunların esas sermayesinin en az dörtte üçüne sahip olması şarttır.www.muhasebenet.net

.....................

 

Payın devri veya devir vadi hakkındaki mukavele yazılı şekilde yapılmış ve imzası noterce tasdik ettirilmiş olmadıkça ilgililer arasında dahi, hüküm ifade etmez.” şeklindedir. 

9530 sayılı Ticaret Sicili Tüzüğünün Değişikliklerin tescil ettirilmesi ve kayıtların sildirilmesi mükellefiyeti başlıklı 38. maddesi “Tescil edilmiş vakıalarda meydana gelecek her türlü değişiklikler dahi tescil olunur. Bir  ticaret unvanına ilaveler yapılması veya bu unvanın unsurlarından olan adın yahut soyadının değiştirilmiş bulunması veyahut bir hükmi  şahsın  esas  mukavelesinin tescile tabi hükümlerinin değiştirilmiş olması, bir temsilciye verilen salahiyetlerin daraltılmış veya genişletilmiş bulunması, bir hükmi şahsın tasfiye haline girmesi yahut bir işletmenin tescil edilmiş olan iş yerini sicilin iş çevresi içinde başka bir yere nakletmesi gibi haller, tescil edilmiş vakıalarda değişiklik sayılır.

 

Mahkeme   kararı veya idari tasarruf gereğince sicil memurunun resen tescili ile mükellef tutulmadığı hallerde, tescil isteğinde bulunmakla mükellef olan ilgililer, mahkeme veyahut idari makam tarafından emredilmiş olan ve işletmelerin idare ve temsillerine ait olan (ihtiyati tedbir kararı sebebiyle meydana gelen değişiklikler ve yahut hususi kanunlar hükmünce idare makamlarının işletmelerin işlerine müdahale edebildikleri hallerde meydana gelecek değişiklikler gibi) değişiklikleri veya tehditleri dahi tescil ettirmekle mükelleftirler.www.muhasebenet.net

 

Şirket mukavelesiyle kendisine temsil ve idare salahiyeti verilmiş bulunan kimselerden birisinin bu salahiyetinin kaldırılması, bir ticaret  unvanına ilave edilmiş olan sözlerin bir kısmının unvandan çıkarılması veya tasfiyenin sona ermesi dolayısıyla bir ticaret şirketinin ortadan kalkması yahut bir işletmenin faaliyetinin sona ermesi gibi sebepler kayıt silme muamelesine esas teşkil eder.” Şeklindedir. 

Danıştay 3. Dairesinin  2001/4624 Esas ve  2003/4931 karar numaralı  11/11/2003 tarihli kararında  özetle “Limited şirket hisse devrinin üçüncü kişilere ve şirkete karşı hüküm ifade edebilmesi için sadece noter tasdikli hisse devir sözleşmesinin ve buna ilişkin ortaklar kurulu kararının yeterli olmadığı, türk ticaret kanununun 511 ve 515'inci maddeleri hükümleri göz önünde bulundurulduğunda, şirket ortaklarının tümü, ortaklık payları, ortak sayısı ile şirketi temsile yetkili olanların da değişmesi sonucunu doğuracak şekilde yapıldığı anlaşılan devir işleminin ticaret sicilinde tescil ve ilan edilerek üçüncü kişilere ve pay defterine kayıt suretiyle şirkete karşı hüküm ifade edecek şekilde aleniyet kazanıp kazanmadığının saptanması gerektiği “ yeralmıştır.   www.muhasebenet.net

Türk Ticaret Kanunu ,Ticaret Sicili Tüzüğü ve Danıştay 3. Dairesinin kararı birlikte değerlendirildiğinde  ; Limited şirkette pay devrinin noterde düzenlenen Limited Şirket Hisse Devir Sözleşmesi ile yapılmasının 3. kişiler yönünden yeterli bulunmadığı  Türk Ticaret kanunun Değişiklikler  başlıklı 33. maddesinde yeralan Tescil edilmiş hususlarda vuku bulacak her türlü değişikliklerin de tescil olunacağı  ve  Tescil ve ilan başlıklı 515. maddesinde  Mukavelede yapılan her değişiklik, ilk mukavelede olduğu gibi tescil ve ilan edilir. Mukavelenin değiştirilmesi hakkındaki kararlar üçüncü şahıslar hakkında, tescil tarihinden itibaren hüküm ifade eder.  hükmünden hareketle değişikliğin Ticaret Sicil Memurluğunca tescil edilmesi gerekmektedir.www.muhasebenet.net

Ortak yada müdür değişikliği gibi şirket temsil ve ortaklık yapısını değiştiren işlemlerin Vergi Usul Kanunu ve A.A.T.U.H.K. hükümleri dikkate alındığında önemi anlaşılmaktadır. Bu nedenle devir işlemlerinin Ticaret Sicil Memurluğunda tescilinin yaptırılması büyük önem arz etmektedir.

İbrahim ELMASTAŞI
Vergi Denetmeni
ibrahim019@mynet.com
www.muhasebenet.net
07.07.2010

Yasal Uyarı

 
       

    
  ▼ Yayınlanan En Son  Mevzuatlar   (Sitenize ekleyebilirsiniz)


Copyrıght  © 2005-2010 www.muhasebenet.net www.muhasebenet.com. Her hakkı saklıdır.