|
VERGİ VE GENEL MUHASEBE
DENETİMLERİNİ YAPARKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN UNSURLAR
I.AMAÇ
Bilindiği üzere, Denetçiler görevlerini kamu yararı
esasına dayanarak yapmaktadırlar. Denetim görevini icra
ederken, mesleki bilgi ve bunun yanında uslüp açısından
–mesleki Olgunluk – titiz davranmalıdırlar. Denetim
süreci ile, gerek kamusal anlamda vergileme
zaafiyetlerinin ortadan kaldırılması, gerekse
Muhasebesel ve Vergisel sistemin geliştirilmesi sonucu
sağlanmalıdır. Ancak, önemli unsurun Vergi kaybının
engellenmesi olduğu unutulmamalıdır.
II.DENETİM BİR PLANLAMA FAALİYETİDİR
Denetçi, denetim sürecini başından sonuna dek titizlikle
detaylandırırken, aslında planlama faaliyetinde
bulunmaktadır. Çalışma kağıtlarının hazırlanmasından,
denetim faaliyetinin gerçekleşeceği alanın tespitine
kadar her şey düşünülmelidir. Örneğin, Kötü, karanlık ve
havasız ortamda çalışmanın verimliliğini ve denetimin
sonuç ve bulgularına yansımalarını hayal edin...
Planlama çift yönlü olmalıdır. Denetlenenin, önceden
yazılı ve konfirmasyonu sağlanmış olarak
bilgilendirilmesi mutlak şarttır. Bu Denetleyen ile
Denetlenen arasında pozitif yükler taşıyan ilişki temeli
yaratacaktır. Her zaman sempatik olunmalı ve mesleki
olgunluk ile perçinleştirilmelidir. Antipatik olmak her
zaman kayıplara yol açacaktır.
Denetim faaliyetinin gerçekleştirileceği kuruluşların,
faaliyet kolları oldukça önem arz eder. Denetçi, denetim
yapılacak firmanın,faaliyet konusu ile ilgili tüm
rasyoları ve bilgileri denetim faaliyetine başlamadan
donanmalıdır. Faaliyet konuları ve sektörel bilgiye
sahip olmak sizi zirvede tutacaktır.
Bilindiği üzere, insanlara saygı duymanın çeşitli
yönleri vardır;
• Karşınızdaki, sizden yaşca büyüktür, Konumunuz ne
olursa olsun (Ülkeyi Yönetseniz dahi) Amca ,Teyze diye
hitap edersiniz, el öpersiniz
• Karşınızdaki , Mesleki ünvan olarak sizden yüksektir.
• Mesleki bilgi ve Olgunluk düzeyinin yüksek seviyede
olması
Elbette ki yukarıda sayılanların dışında da saygı
duyulmayı gerektiren unsurlar olabilecektir. Örneğin bir
itfaiyecinin kendi hayatını hiçe sayarak yangından bir
insanı kurtarması örneği gibi.
Biz Denetçiler yada meslek mensupları , mesleki
bilgilerimiz ve olgunluklarımız ile kendimize saygı
duyulmasını sağlamak zorundayız. Buda planlama
faaliyetinin en önemli basamaklarından biridir.
III.DENETİM SORGULAMA VE TESPİT FAALİYETİDİR.
Denetim faaliyeti başlamıştır.
• Önceden yazılı olarak hazırlanmasını talep ettiğimiz
belge ve bilgilerin hazırlanıp hazırlanmadığını,
• Denetim mizanını tümden gözden geçirmek sureti ile
hangi hesapların yoğun kullanıldığı ve ters bakiye veren
hesapların olup olmadığı,
• Kasa bakiyesinin sektörel seviyede yüksek olup
olmadığı, Döviz kasası var ise değerleme yapılıp
yapılmadığı, Kasa nakit hareketlerine uyulup
uyulmadığı,(8.000.- TL-Muavin kayıtlarından bakılmalı ve
dekontlar ile örtüşmesi sağlanmalıdır)
• Banka mutabakatlarının yapılıp yapılmadığı,
• Cari hesap mutabakatlarının yapılıp yapılmadığı,
• KDV Beyannamelerinin süresinde verilip verilmediği,
matrah ve hesaplamalarının belgeye ve muavin kayıtlarına
dayanıp,dayanmadığı
• Muhtasar Beyannamelerin süresinde verilip verilmediği
ve SSK bildirimleri ile uyum sağlayıp sağlamadığı,
• SSK bildirgelerinin süresinde ve eksiksiz verilip
verilmediği
• Amortisman hesaplamalarının yeraldığı tabloların tam
ve eksiksiz yapılıp yapılmadığı,
• Aktife kayıtlı iktisadi kıymetlerin gerçekten var olup
olmadığı,
• Geçici vergi beyannamelerinin süresinde ve eksiksiz
verilip verilmediği
• Maliyet çalışmalarının doğru yapılıp yapılmadığı,
• Senet ve çeklerin sayılıp tutanağa bağlanıp
bağlanmadığı,
• Değerlemeler yapılırken doğru kurların kullanılıp
kullanılmadığı,
• Gelir ve gider hesaplarının doğru olup olmadığı,
• Stopajlara ilişkin hesaplamaların doğru olup olmadığı,
• Kurumlar vergisi beyannamesinin süresinde eksiksiz ve
tam olarak verilip verilmediği,
• Yasal defterlerin süresinde tasdik ettirildiği ve
yazdırılıp yazdırılmadığı,
• Tek Düzen Hesap planına göre muhasebe kayıtlamalarının
doğru olup olmadığı,
• Belgelerin yevmiye fişlerinin ekinde orjinalinin olup
olmadığı,
Vb. gibi denetsel unsurlar kontrol edilmelidir.
(Yukarıda yer alan işlemler sadece bir kısım denetsel
unsurlardır.)
IV. DENETİM SONUÇ VE RAPORLAMA FAALİYETİDİR.
Denetim süreci sona ermiştir.
Tespitlerin düzgün ve anlaşılır nitelikteki ifadeler ile
vergi mevzuatı dahilinde sıkıcı olmadan raporlanması
gerekecektir. Raporlamada, Kullanılan sözcüklerin
karmaşık olması bazen sonuç kısmını dahi
anlamsızlaştıracaktır. Bunun yanında, net vurgulamaların
yapılması değerlendirmeleri etkili kılabilecektir.
Örneğin ‘Yapılan tespitlerimize göre Muhasebe sisteminin
sağlıksız işlediği görüşüne varılmıştır.’ gibi.
Denetim süreci başından sonuna kadar, bir mesai işi
olup, bunu sizinle birlikte, denetlenenlerde, kendi
işlerinin yanında, sizin taleplerinizi karşılayarak, ek
bir görev ve sorumluluk üstlenmişlerdir. (Kendimizi
onların yerine koymalıyız)
Raporlamaların sonuç kısımlarını oluştururken, bu
faktörler, mutlaka gözönünde bulundurulmalıdır. Çünki
denetlenenler de bizim arkadaşlarımız ve meslek
mensuplarımızdır.
V.SONUÇ
Denetim, zor ve sorumluluğu olan bir süreçtir. Bununla
birlikte , mesleki bilgi ve olgunlukla
gerçekleştirildiğinde hem saygınlık hem de tatmin
oluşturur. Kamu yararını gözetmenin sağlayacağı prestij,
tüm alanlarda kendini hissettirmeye başlamıştır. Artık
meslek mensupları hak ettikleri yere gelmeye
başlamışlardır. Bu anlamda katkıda bulunmuş tüm meslek
mensubu üstad’larıma saygılarımı arz ederim.
KADİR DODİ
S.M.M.M
İşletme
Yönetimi Bilim Uzmanı/Doktora Öğrencisi
ASMMMO
Denetim Standartları Komisyon Üyesi
kadirdodi@gmail.com
12.01.2009
-Diğer makaleleri için tıklayınız
-Ekonomik
krizin yönetiminde mali müşavirlerden faydalanmamak bir
aymazlıktır...
-Evde
ders vermek mümkün müdür mümkünse vergisel
yükümlülükleri..
-Vergi
Yargısı ve Mali Müşavirlik
-Mali
disiplin içerisinde rüşvet suçu ve kanuni boyutu
-İşletmelerde
iç denetimin önemi
-Elektronik
ortamdaki ticaretin vergisel boyutu
-VERGİSEL
DENETİMLERDE TEMSİL VE AĞIRLAMA GİDERLERİNİN ÖNEMİ |
