|
Yurtdışı hizmet borçlanması belgeleri
Annem, merhum babamın yurtdışı
borçlanmasıyla dul aylığı alabilir mi?
V.D. Tahsin bey, babam, 1972-1976 yıları arasında
Almanya'da çalıştı ve 1976 yılında dönüş yaptı. 2004
yılında rahmetli oldu. Türkiye'de 1967 yılında SSK kaydı
bulunmakta. Anneme dul maaşı bağlanması için yurtdışı
hizmet borçlanması yapmak istiyorum. Ama elimde sadece
sigorta numarası var. Hangi evraklar gereklidir ve
nereye başvurmam gerekli?
C: Okuyucumun babasının öncelikle Türkiye'deki
sigortalılığından yatırılmış priminin olup olmadığı
araştırılmalıdır. Bu takdirde SSK'lı merhum sigortalının
hak sahibi olarak yurtdışı borçlanması girişiminde
bulunulabilecektir. Okuyucumuzun annesinin ölüm aylığı
talebinde bulunabilmesi için; 12.07.2007 tarih ve
2007/59 sayılı SGK genelgesi ekinde yer alan ve eşinin
"yurtdışındaki çalışmasının sona erdiğini, çalışmaya
bağlı sosyal sigorta ödenekleri olan işsizlik ve
hastalık ödeneği ile ikamete bağlı sosyal yardım
almadığını, aylık bağlandıktan sonra her takvim yılı
içerisinde 6 aydan daha uzun süre yurtdışında bulunduğu
takdirde güncel tarihli hizmet belgesini aylık aldığı
devredilen sosyal güvenlik kuruluşuna vereceğini, yurt
dışında çalışmaya başladığı veya çalışmaya bağlı sosyal
sigorta ödeneği olan işsizlik ve hastalık ödeneği ile
ikamete bağlı sosyal yardım almaya başladığında durumu
derhal aylık aldığı sosyal güvenlik kuruluşuna
bildireceğini, yurtdışında ikamet ederek Türkiye'den
aylık aldığında, bu aylığın yurtdışında aldığı sosyal
yardımları, yükümlü olduğu vergileri ve bazı sigorta
haklarını geriye dönük etkileyeceğine" ilişkin beyan ve
taahhüt belgesini (EK 1) ile birlikte çalıştığı
işyerinden ayrıldığını ve çalışmaya bağlı sosyal sigorta
ödenekleri olan işsizlik ve hastalık ödeneği almadığını
gösterir güncel tarihli hizmet belgesini – Almanya'da
bulunduğuna ve çalıştığına ilişkin pasaport vb
kayıtlarla konsolosluklara başvurarak - Kuruma vererek
yurtdışı borçlanması talebini ölüm aylığı hak
edilebilmesi için gerekli olan en az 900 prim ödeme
gününe ulaşabiliyorlarsa yapmalıdırlar. Bunun için
öncelikle ikamet ettikleri yerin bağlı bulunduğu Sigorta
Müdürlüğüne başvuruda bulunmalıdırlar.
Eşim, Almanya'daki
öğrencilik ve işçilik dönemlerini borçlanabilir mi?
F.O. Sayın SINAV, eşim, Almanya'da 1980-1982 yılları
arasında öğrenci idi. 1983 yılında da Almanya'da işçi
olarak çalıştı. 1984 yılında ödenmiş primlerini alarak
Türkiye'ye döndü. Türkiye'de çalışmadı, şimdi ev
hanımıdır. Yaşı ise 43'tür. Borçlanma yoluyla emekli
olma imkânı var mıdır?
C: 3201 sayılı Kanunun "amaç ve kapsam" başlıklı 1.
maddesinde, "18 yaşını doldurmuş Türk vatandaşlarının
yurt dışında geçen ve belgelendirilen çalışma süreleri,
bu çalışma süreleri arasında veya sonunda herbirinde bir
yıla kadar olan işsizlik süreleri ve yurt dışında ev
kadını olarak geçen süreleri, 2 nci maddede belirtilen
sosyal güvenlik kuruluşlarına prim, kesenek ve karşılık
ödenmemiş olması ve istekleri halinde bu Kanun
hükümlerine göre sosyal güvenlikleri bakımından
değerlendirilir."hükmü var. Bu düzenlemede öğrenci
olarak geçen dönemlerin yurtdışı borçlanmasına konu
olabileceğine ilişkin bir hüküm yoktur. Başka bir
deyişle öğrencilik dönemi hakkında dövizle borçlanma
yapamayacaktır. Sadece 1983 yılındaki çalışmasını
borçlanma konusu yapabilecek, okuyucumuzun eşi.
Evli olarak yurtdışına gidilmişse Bağ-Kur'a ev hanımı
olarak da yurtdışı borçlanması yapılabilir. Ancak 1980
yılında eşiyle beraber yurtdışında olduğuna ilişkin
bilgi verdikleri bilgilerde yoktur. Durumlarını
değerlendirip yurtdışı borçlanmasını yapmalıdırlar.
Okuyucumuzun eşi, Türkiye'de çalışmadığına göre, halen
ev hanımı olarak Bağ-Kur'a isteğe bağlı sigortalı da
olabilir. Başkaca bir borçlanma yolu yok. Emekli olma
imkânlarını değerlendirebilmek için sigortalılık
verilerinin oluşması gerekmektedir. Kanımca kısmi
yaşlılık aylığıyla emeklilik yöntemi, okuyucumuzun
eşinin en yararlı emeklilik yöntemi olacaktır.
Kaynak: Y.Şafak
TAHSİN SINAV
02.10.2007
|
