|
Sahte Faturayı Nasıl Tanırsınız?
Sahte
faturayı tanımanız ya da bundan korunmanız önemli. Çünkü
olayda, parasal boyutuyla birlikte, hapis cezasına varan
gerçekten ağır bir yaptırım silsilesi bulunuyor.
Dolayısıyla, ticaretle uğraşıyor olsam sanırım başıma
gelmesinden en çok korkacağım şeylerden biri de sahte
fatura ya da faturaların muhasebe kayıtlarıma girmesi
olurdu.
Diyelim ki iyi tanımadığınız bir satıcı ile “ucuza
veriyor” diyerek alışverişte bulundunuz. Satıcınızın
size verdiği faturanın gerçekten kendisine ait olduğunu
bilebilir misiniz? Bu fatura bir başkasına ait ve sahte
bir fatura da olabilir.
Hadi siz çok uyanıksınız diyelim, her türlü faturayı
süzgeçten geçirebiliyorsunuz ya da kimlerle alışverişte
bulunduğunuzu biliyorsunuz. Ama yetki verdiğiniz
personelinizi kontrol edebilir misiniz? Ya onlar sizin
kadar uyanık değilse? Onların da bilmeden sahte bir
faturayı alma ihtimali en az sizinki kadar bulunuyor. Ya
da çok ketum ve sert bir patronsanız, muhasebe
departmanınızda çalışanlar, sizden çekindikleri için
belgesi temin edilemeyen bazı harcamaları
belgelendirebilmek ya da ödenecek vergi miktarını bir
parça azaltabilmek amacıyla bir yerlerden sahte fatura
temin edebilir ve bu yolla da kayıtlarınıza sahte belge
girebilir.
İşin içine bir de hinlik katalım mı? Şöyle bir düşünün;
bir çalışanınızın şirketteki bir yolsuzluğunu örtbas
etmek amacıyla kayıtlarınıza sahte fatura sokması çok mu
zor?
Örnekleri çoğaltmak mümkün. Bütün bunlar, rastlanan
olaylar ve yaşanan gerçekler. Ancak bu gerçekler sizi,
sahte fatura kullanımından doğacak müeyyidelerden
kurtaramayacaktır. Çünkü siz, Ticaret Kanunu uyarınca
basiretli bir tüccarsınız ve “basiretli tüccarın” bu
konuda "bilmiyordum” deme hakkı yok, bilmek zorunluluğu
var.
Tanıyabilir Misiniz?
Şimdi, başlıktaki soruya geçelim. Sahte faturayı nasıl
tanırsınız? Yanıt maalesef olumsuz. Yani sahte faturayı
tanıyamazsınız. Tanıyamazsınız derken, bunu elbette
sahte faturayı bilmeden kayıtlarına almış olanlar için
söylüyorum. Yoksa bilerek kullananlar, kayıtlarına
soktukları belgenin sahte olduğunu zaten bilirler. Biz,
konunun bilmeden kullanma boyutuyla ilgileniyoruz.
Diyebiliriz ki, sahte faturayı tespit etmek idare
açısından çok kolay olmakla birlikte, mükellef açısından
zor, bazı hallerde imkânsızdır. Gerçekten de sahte
faturanın hasbelkader kayıtlarına girmiş bulunduğu bazı
vergi mükelleflerinin faturayı evirip çevirip, “Ama bu
naylon değil ki, bildiğimiz kâğıttan yapılmış” dedikleri
“bir vakıa” olarak hep anlatılır.
Öyle ki, Danıştay’ın; “Faturaların biçimsel kurallara
uygun olmasının, sevk irsaliyesi ve çek düzenlenmesinin,
borsaya tescil yapılmasının, faturada gösterilen
emtianın gerçekten faturaların düzenleyicisi gözüken
kimselerden satın alındığını kanıtlamaya yeterli
olmadığı” şeklinde bir kararı dahi bulunuyor. Yani
fatura, şekli unsurları taşıyor olsa da malınızı
gerçekten “o faturayı veren” kişiden almış olsanız da
çek vermiş olsanız da idarece yapılan tespit ve
değerlendirmeler sonucu o fatura “sahte” ise yapacak bir
şey yok.
Neler Yapabilirsiniz?
Sahte faturayı tanıyamayabilirsiniz ancak sahte
faturadan korunabilmek için bazı önlemler alabilirsiniz.
Örneğin; öteden beri tanımakta olduğunuz veya muteber
firmalarla alışverişte bulunabilirsiniz. Sahte faturadan
korunabilmeniz için belki de en önemli tedbir kanaatimce
budur. Bunun yanı sıra her zaman banka kanalıyla ödeme
yapmayı âdet edinmelisiniz. Elden tahsilatı teklif
edenlere, kâr marjı yüksek olsa bile, kulak
asmamalısınız. Bu tedbir ise sizi sahte faturadan tam
anlamıyla koruyamayacak olmakla birlikte, uğrayacağınız
parasal yaptırımların şiddetini bir ölçüde
azaltabilecektir. Çünkü, fatura muhteviyatı malı
gerçekten almış olduğunuzu somut bir delille ispat etmiş
oluyorsunuz.
Bazen, sahte fatura düzenleyenler o kadar cesur
olabiliyorlar ki faturanın basım tarihinden öncesine ait
tarihler için bile fatura düzenleyebiliyorlar. Bu
açıdan, aldığınız faturalarda matbaa basım tarihleri ile
düzenlenme tarihlerine ya da daha geniş olarak faturanın
şekli unsurlarının varlığına dahi dikkat etmenizde fayda
bulunuyor.
Bir de belgelendiremiyorum diyerek sahte faturaya eğilim
göstermek yerine, gider pusulası ya da müstahsil makbuzu
düzenleyebilme seçeneğinizi göz önünde tutabilirsiniz.
Yani bir köylüden aldığınız sürü kuzuyu ya da eti, sütü,
yoğurdu fatura dışındaki bazı yasal belgelerle de
belgelendirebilirsiniz.
Diğerleri yapıyor mu bilemiyorum ama İstanbul V.D.
Başkanlığı’nın olumlu bir uygulaması var. Başkanlığın,
www.ivdb.gov.tr internet
adresinden mükellef sorgulaması yapabiliyor ve
faturasını aldığınız kişinin gerçekte vergi mükellefi
olup olmadığını öğrenebiliyorsunuz.
Şayet içiniz rahat değilse bu konuda en çıkar yol,
kayıtların kendiniz ya da bir müşavir tarafından tetkik
edilerek şüphelenilen faturaların kayıtlardan
çıkarılması ve pişmanlık talepli yeni bir beyanname
verilmesidir. Çünkü bu takdirde sadece vergi ve faiz
öder, yargılanmaktan ve ceza ödemekten
kurtulabilirsiniz. Ben olsaydım, şirkette en önem
verdiğim departman “muhasebe departmanı” olurdu. Zira,
kaybedilen para kazanılabilir ama kaybedilen itibarın
tekrar kazanılması kolay olmuyor.
Kaynak : Referans Gazetesi
|
