Çoğu zaman Kuruma  yapılan  şikayetler ve sitemler  emekli maaşı bağlanma sürelerinin uzamasında yaşanır.Bunun sebebi de bazen mevzuata hakim olmadığımızdan ,bazen de kişisel hatalarımızdan dolayı emekli maaşı bağlanma süreleri uzamaktadır.Makalemiz de  emekliliğe başvurmadan önce nasıl bir ön hazırlık yapmamız gerektiğini ,buna göre de bu sürelerin kısalarak en kısa zamanda hak ettiğimiz emekli maaşlarını kazanacağımızı göreceğiz.

 II-SGK’dan  İlk Adım 2009/28 Sayılı Genelge :

5510 Sayılı Yasanın yürürlüğe girdiği tarih üzerinden henüz altı ay geçmişti. 2009/28 Sayılı Genelge ile Emekli maaşı bağlanma sürelerini kısaltma adına tahsise hazırlık işlemlerin de  düzenlemeye gidilmiştir.

Genelgeyi özetlersek emekli tahsisinde neler yapılması gerektiği yönünde ilk adımların Kurum tarafından atılmaya başlandığını göreceğiz.

Sosyal güvenlik reformu çalışmaları çerçevesinde gerek 5502 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Kanunu gerekse 5510 sayılı Kanununun yürürlüğe girmesi ve yapılanma çalışmaları nedeniyle aylık bağlama sürelerinin istenilen düzeye gelmediği bu durumunda sigortalıların sızlanma ve şikayetlerine neden olduğu anlaşılmıştır.

Bununla ilgili işlem standardına gidilmesi kararlaştırılmıştır.

4-1(a) sigortalıları için“Tahsis Performans İşlemleri”,

4-1(b) sigortalıları için “Bağ-Kur Tahsis Performans İnceleme’’

menüleri konulmuştur.

Yapılanma süreci tamamlama işlemleri ve Fiziki Koşuların düzetilmesi işlemlerine başlanmıştır.

Tahsise hazırlık, tahsis ve tahsis sonrası servisleri oluşturulacak ve fiziki imkanlar dahilinde birleşme en kısa sürede sonuçlandırılacaktır. Fiziki imkanların elverişli olmaması durumunda tahsis birimleri arasında gereksiz havale ve yazışma yapılmadan aylık bağlama işlemleri en kısa sürede sonuçlandırılacaktır.

Rehberlik hizmetlerinin etkin ve verimli olması için azami gayret gösterilecektir.

Kurum içi hizmet toplama ve iptal-ipka işlemlerinde diğer ünitelerden gelen yazıların bekletilmeksizin cevaplandırılması, bu amaçla ilgili servislerin yeterli personel ve donanım ile takviye edilmesi, üniteler arasında faks ve telefon gibi Kurum imkanlarının kullanılması geliştirilecektir.

İptal ve ipka işlemlerinin  30.08.2009 tarihine kadar ünitelerce bitirilmesi planlanmıştır.İptal ve ipka işlemleri hemen,hizmet birleştirmek isteyenlerin emekliliğine iki yıl kaldığında işleme alınabileceği hedefler arasına alınmıştır.

4-1(b) sigortalıların 2009 yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununda bu miktar yine 15 TL olarak belirlenmiş olup, aylık bağlanması nedeniyle hizmetlerin birleştirilmesi aşamasında 15 TL ve altında borcu olanların hizmet bildirilme işlemleri gerçekleştirilecek ancak borçları, bağlanan aylıklarından kesilecektir.

5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalılara 4(a) kapsamında geçen hizmetlerle aylık bağlanması durumunda; tescil ve nüfus bilgilerinin doğru olması kaydıyla, bilgisayar hizmet kütüğünde çalışmaların tümünün aynı sigortalıya ait olduğuna ilişkin bir tereddüt olmaması ve günlerde çakışma ve çelişki bulunmaması halinde aylık bağlama işlemleri bu hizmetler esas alınmak suretiyle sonuçlandırılacak, sigortalının başka hizmetlerinin bulunduğunun tespit edilmesi halinde, bu hizmetler ikinci karar işlemi yapılmak suretiyle değerlendirilecektir.

Ödenen borçlanma dekontları en kısa zamanda dosyalarına girmeden  sigortalıların hizmet dökümlerine işlenecektir. Şayet bu dekontlar 1.10.2008 tarihten önce ise tahsis aşamasında hizmet dökümlerine o zaman işlenecektir.

4-1(b) sigortalılara maaş bağlanması için tahsis talep ve beyan taahhüt belgesi ekinde ibraz ettikleri sigortalılık sürelerini gösteren onaylı sigortalılık belgesi ile sigortalının dosyasında mevcut bulunan belgelerdeki bilgilerde uyumsuzluk bulunmaması halinde aylık bağlama işlemleri hemen, uyumsuzluk bulunması halinde ise, vergi dairesi ile yazışma yapılması ve meslek kuruluşlarında mahalli tetkik yapılması gerekmektedir.Bu işlemleri hızlandırmak ve posta zaman kaybını önlemek için aynı il için  özel kuryeler görevlendirilecektir.

Tahsis Talepleri ilgili ünitelere verildiğinde,hemen kontrol edilip eksiklikler var ise başvuru sahibine bilgi verilip eksiklikler giderilecektir.Hizmet birleştirmesinde ivedilikle ilgili kurumlardan hizmet istenecektir.Bağlanan maaşların Banka ile alınması yönünde sigortalılar için bilgilendirmeler yapılacak ,bu değişiklikler e-sigorta ile yapılacaktır.

2009/28 sayılı Genelge hakkında Kamuoyuna bilgi verme  adına 30.03.2009 Tarihinde SGK Basın Müşavirliği tarafından duyurulmuştur.

Duyuru da kısacana hizmet birleştirme, mükerrer sigorta sicil numaralarını tekleştirme gibi işlemleri aylık bağlama talebinden en az bir

yıl önce gerçekleştirmelerinin önemine değinilmiştir.

- Birden fazla sigorta sicil numarası bulunan,

- Birden fazla ilde çalışmaları bulunan,

- Birden fazla sosyal güvenlik kanununa (SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı)

veya sigortalılık haline (4/a, 4/b veya 4/c) tabi çalışmaları olan sigortalıların emekli olmadan önce ilgili Sigorta Müdürlüklerine en azından bir yıl önceden müracaat ederek bu işlemleri yaptırdıklarında daha kısa sürede emekli maaşı bağlanma işlemleri sonuçlandırılacaktır.

III-12.05.2010 Tarihli SİY Tahsise Bakış:

1) Uzun vadeli sigorta kollarından hak kazanılan yardımların yapılması veya aylıkların bağlanması için, sigortalı veya hak sahibince adi posta veya kargo ile veya Kuruma doğrudan yapılan yazılı başvurularda, tahsis talep tarihi olarak dilekçenin Kurum kayıtlarına intikal ettiği tarih esas alınır. Taahhütlü, iadeli taahhütlü veya acele posta servisi olarak gönderilen tahsis taleplerinde ise dilekçenin postaya verildiği tarih, Kuruma intikal tarihi olarak kabul edilir.

2) Malûllük veya yaşlılık aylığı bağlanmasına hak kazandığı tarihin ayın son günü resmî tatil gününe veya hafta sonu tatiline rastlaması nedeniyle taleplerini Kuruma veremeyen sigortalıların, bu resmî tatil gününü takip eden ilk iş günü mesai bitimine kadar Kuruma verilen, taahhütlü, iadeli taahhütlü veya acele posta servisi olarak gönderilen talepleri, önceki ayın son günü verilmiş gibi kabul edilir.

3) Aylığa hak kazanılmış ve aynı ay içinde olmak kaydıyla, tahsis talep tarihinden sonra işinden ayrılan veya işyerini kapatan sigortalıların tahsis talepleri de geçerli sayılır.

4) Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında geçen hizmetlerle birlikte Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentleri kapsamında yaşlılık, malûllük veya ölüm aylığı bağlanacağı durumlarda, Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında geçen hizmetlerle ilgili prim ve prime ilişkin her türlü borçlar ödenmeden tahsis talebinde bulunulması hâlinde, tahsis talebi borçların ödendiği tarih itibarıyla geçerli sayılır.

5) Tahsis talep tarihinde Kanunda yaşlılık aylığı için belirlenen yaş ve sigortalılık süresi şartlarından birini yerine getirememiş olan, ancak yerine getirilemeyen şartı tahsis talep tarihinden itibaren bir ay içinde yerine getiren sigortalının tahsis talebi, bu şartın yerine getirildiği tarih itibarıyla geçerli sayılır.

Aylık kaybına uğramamak için  başvuru tarihini izleyen ayın başından itibaren maaşımız bağlanacak ise ilk adımda evraklarımızı iki yoldan ulaştırabiliriz.

1.)Emeklilik için talebimizi elden bizzat teslim ederek SGK’da işlemlerimizi başlatabiliriz.

2.)Resmi kanaldan postaya vererek(Taahhütlü,iadeli taahhütlü,APS) postaya veriliş tarihi SGK kayıtlarına geçtiği tarih olarak kabul edilecektir.Bu durumda resmi postayı değil normal posta yada kargo tercih edersek Kurumun kayıtlarına ulaştığı tarih dikkate alınacaktır.Bu konuda dikkatli olmak zorundayız.

Örneğin :Emekli başvurumuzu 31.10.2010 tarihinde resmi posta ile kayıta vermiş ise,SGK’nın evrak kayıt sistemine 31.10.2010 olarak işleme alınır.

Aynı örnekteki evrakı 31.10.2010 tarihinde normal posta ile gönderilmesinde bu evrak SGK’ya 02.11.2010 tarihinde ulaştığında evrak giriş tarihi olarak 02.11.2010 dikkate alınacaktır.

31.10.2010 tarihi Resmi tatil günü olan Pazar ise,hak kaybına uğramak istemiyorsak izleyen ilk iş günü olan  01.11.2010 tarihinde SGK’ya bizzat müracaat ederlerse yada resmi posta ile evrak gönderildiğinde  evrak giriş tarihi 31.10.2010 olarak dikkate alınacaktır. 

Emekliliğe başvuru evraklarımızı SGK kayıtlarına vereceğimiz son gün resmi tatile denk gelmiş ise, izleyen ilk iş günü bizzat yada posta ile SGK’ya ulaştırmalıyız.Böylecene olası maaş kaybının önüne geçeriz. 

Kamu işçisi 15’inde sigortalılık süresi başlar izleyen ayın 14’ünde sigortalılık süresi dolar. Kamu işçisi için ayın 14’ünde emeklilik için başvurduğu takdirde izleyen ayın 15’i itibarıyla emekli maaşı bağlanacaktır.Şayet ayın 14’ü resmi tatil ve genel tatil gününe denk geldiğinde ilk işgünü müracaat ettiklerinde 15’inden itibaren emekli maaşı bağlanacaktır.Kısacana Kamu sektöründe çalışanlar için emeklilik dilekçesi her ayın 14’de verildiği takdirde emekli maaşları o ayın 15’den itibaren geçerli olmaktadır.

 Özellikle 4-1(b)(Bağ-Kur) emeklilik müracaat formunu verdiklerinde borç dökümlerini incelemeleri gerekiyor. Bu inceleme işlemini 4-1(a)(SSK) hizmet birleştirirken de dikkate almaları gerekmektedir.

 Bazen de acele ederiz. Emekli maaşımız bağlansın diyerek yada emeklilik için müracaat tarihimizi yanlış hesaplayabiliriz. Tahsis talep tarihinden itibaren bir ay içinde emeklilik için aranan şartları yerine getiren sigortalının tahsis talebi, bu şartın yerine getirildiği tarih itibarıyla geçerli sayılır.

Örneğin:Sigortalının Emeklilik için tüm şartları 15.11.2010 tarihinde doldurması gerekirken,sigortalı 16.10.2010 tarihinde SGK’ya Tahsis Talebinde bulunursa,sigortalının evrakı ret görmeyecek,emekliliğine bir aydan az süre kaldığı için ünite evrak yeniletmeden 15.11.2010 tarihinde başvuru yapılmış gibi işleme alınacaktır.

IV- Son Düzenlemelerde Tahsise Ait Kurum İşlemleri:

2010/99 sayılı Genelge de Tahsis işlemleri ile ilgili yeni düzenlemelere gidilmiştir.

- Aylık prim ve hizmet belgesinin yasal süresi dolmadan SGK’na gönderilmediği dönemde malullük veya yaşlılık aylığı bağlanması için işinden ayrılarak tahsis talebinde bulunan sigortalıların işten ayrılış tarihinin tespiti ile işten ayrıldığı ay ve bir önceki ayın gün ve kazanç bilgileri için sigortalı işten ayrılış bildirgesinin verilmesi beklenecek ve işveren tarafından bu belge Kuruma e-sigorta yoluyla gönderildikten sonra aylık bağlama işlemi sonuçlandırılacaktır. Sigortalı ile hak sahiplerinden kesinlikle hesap fişi istenmeyecektir.

-4-1(a) Hizmetleri ile  4-1(b) hizmetleri birleştirilerek maaş bağlamasında, Emekli maaşı bağlanma işlemi  4-1(a)’dan yapılacak ise,ikinci karar işlemi yapmadan önce 4-1(b)’deki geçen  hizmetlere ait borç sorgulaması yapılacak,bu sorgulama neticesine göre ikinci karar maaş işleme alınacaktır. Sigortalılara 4-1(b)’deki hizmetlerine ilişkin prim borcunu tahsis talep tarihinden sonra ödemesi durumunda primlerini ödediği tarihi takip eden aybaşından itibaren aylık bağlanması gerektiğinden, sigortalıların aylıkları başlangıç tarihi itibariyle iptal edilecektir. 4-1(a) kapsamındaki hizmetlerle yine 4-1(a) kapsamında aylık bağlanması durumlarında uygulanacaktır.

-Emeklilik başvurularında Hizmet Standartlarındaki yazılı belgeler dışında belge istenmeyecektir.

-31.12.2009 tarihli ve 27449 Mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 25.12.2009 tarihli ve 5944 sayılı 2010 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununun 27. maddesinde bu miktar 2009 yılında olduğu gibi yine 15 TL olarak belirlenmiş olup, aylık bağlanması nedeniyle hizmetlerin birleştirilmesi aşamasında tahsis talep veya ölüm tarihinde 15 TL ve altında (prim aslı, gecikme cezası ve gecikme zammı) borcu olanların hizmet bildirme işlemleri gerçekleştirilecek ve sigortalıların aylık bağlama şartlarını söz konusu hizmetlerle yerine getirmesi halinde, primin tahsis talep veya ölüm tarihinde ödenip ödenmediğine bakılmaksızın aylık bağlama işlemleri gerçekleştirilecektir.

Örnek: 4-1(b) kapsamındaki hizmetleriyle birlikte 4-1(a) kapsamında yaşlılık aylığı bağlanmasına hak kazanan bir sigortalının aylık bağlanması için gerekli olan prim gün sayısı 5000’dir. Ancak, 4-1(a) kapsamında 4500 günü, 4-1(b) kapsamında 500 günü bulunmakla birlikte, primi ödenmiş 498 gün, primi ödenmemiş 2 gün karşılığı 14 TL prim borcu bulunmaktadır. Sigortalı 2 gün ile aylığa hak kazanmaktadır.

Bu durumda, sigortalının 4-1(b) kapsamında geçen 500 gün hizmeti bildirilecek ve 2 güne karşılık gelen prim borcunun ödenip ödenmediğine bakılmaksızın 4-1(a) kapsamında tahsis talep tarihini takip eden aybaşından itibaren aylık bağlanacak ancak, borcu aylıklarından kesilecektir.

- 4-1(a) yada 4-1(b) kapsamında aylık bağlama işlemi yapılırken sigortalının 4-1(b) kapsamındaki hizmetlerinden dolayı tahsis talep veya ölüm tarihinde 15 TL ve altında borcu bulunanların aylık bağlama işlemleri tahsis talep veya ölüm tarihini takip eden aybaşı itibariyle yapılacak ve borcu birikmiş aylıklarından kesilecektir.

-5510 SK/97’inci maddesine göre gelir ve aylıklar altı ay içinde alınmaması durumunda SGK’ya iade edilecektir.

Emekli olup çalıştıklarında 4-1(a) veya 4-1(b) kapsamında aylık almakta iken 5510 sayılı Kanunun Geçici 14. maddesine göre;

a) 4-1(a) kapsamında sosyal güvenlik destek primine tabi olarak çalışmaya başlayanlar hakkında iş kazası ve meslek hastalığı sigortası hükümleri uygulanacaktır.

b) 4-1(b) kapsamında sigortalı olmaları nedeniyle aylıklarından sosyal güvenlik destek primi kesintisi yapılanlar için ise iş kazası ve meslek hastalığı sigortası hükümleri uygulanmayacaktır.

Sonuç:

4-1(a)’lılar yada 4-1(b)’liler Emeklilik için müracaatlarını Kurum Ünitelerine yaptıklarında, yazımızda değindiğimiz işlemlere dikkate edilmesi halinde sigortalıların maaşları hızla bağlanacaktır.

Son iki yılda SGK bu yönde gerekli düzenlemeleri hayata geçirmiştir. İlerleyen yıllarda bu süreleri kısaltma adına SGK sistemlerinde gerekli otomasyonu sağlayarak ''Bir Tuşun Ucunda Emeklilik Projelerini'' hayata geçireceğini ümit ediyorum.

Bu proje ile hem işlemler hızlanacak hem de zamandan tasarruf edilecek,ünitelerin işlem yükü azalacaktır.

Kurum bir adım daha ileri giderek sigortalılara şu gün emekli olabilirsiniz ,işlemleriniz için yetkili SGK Müdürlüğü’ne müracaat edin şeklinde bir yazıda gönderecekleri günler yakındır diye (AB Ülkelerindeki Sosyal Güvenlik Kurumları gibi yazılar göndereceklerini )ümit ediyorum.

Son günlerde artık emekli oldunuz müjdesinin de cep telefonu ya da kişisel e-mail(elektronik posta ) adreslerine gönderileceği günleri de ümit ediyorum.

506(SSK),1479(Bağ-Kur),2925(Tarım SSK),2926(Tarım Bağ-Kur) sayılı Kanunlarda geçen hizmetleri SGK'nın elektronik kayıt ortamında bulma şansımız var.5434 (ES)sayılı Yasadaki hizmetleri şu anda görme şansımız çok olmasa da ileride kamuda geçen çalışmaların tıpkı diğer kanunlarda geçen çalışma süreleri gibi elektronik ortama taşındığında emeklilik işlemleri hızlanacaktır.

Odalar,Borsalar,Bankaların Emekli Sandıkları ile Kurumun entegre bir elektronik sistemi paylaşması ile hizmet birleştirmedeki zorluklar aşılacaktır.

Özellikle birden fazla Sosyal Güvenlik Kurumunda Hizmetleri olan sigortalılar hizmet birleştirme taleplerini emekliliğine kalan süreden altı ay kadar önce yaptırırlarsa, emeklilik işlemleri 1 haftaya kadar inecektir.(Bu süre Büyük Kentler için 1 Hafta,Daha az nüfusa sahip olan İllerde sürenin 1 güne kadar düştüğü görülmüştür.)

SGK ileride kuruma emeklilik müracaatlarını  internet üzerinden kabul edeceği günleri de ümit ederim  az bir süre kalmıştır.

Yasal düzenleme çalışmaları başlatılan yıllarca Maliye Bakanlığının uyguladığı düşük tutarlı kamu alacaklarından vazgeçilirse 4-1(b)’li sigortalıların emekli maaşı bağlanma işlemleri hızla artacaktır.

Sigortalılar geçmişteki SGK sitesinden yaptıkları tüm hizmetlerini www.türkiye.gov.tr yapabileceklerinden dolayı,ilk emeklilik maaşlarını PTT’den alacaklarından banka değişikliklerini bu internet sitesi üzerinden yapacaklar.Bunun için en yakın PTT merkezlerinden 1 TL. karşılığında e-şifre almaları gerekecektir.

5510 sayılı  Yasanın yürürlüğe girdiği günden itibaren Kurumda işlemlerin aksamaması adına ,

Özveri ile Çalışan Tüm SGK Mensuplarının ,Sosyal Güvenlik Hukuku,İş Hukuku Konularında Engin Bilgilerini Köşelerinde Bizlerle Paylaşan  Değerli Akademisyenlerin ,Konunun Uzmanı Yol Gösterici Üstadlarımın,Muhasebe Mesleğine Gönül Vermiş Tüm Hizmet Mensuplarının Yeni Yıllarını En İçten Duygularımla Kutlarım.

Hazırlayan:

Vedat İLKİ

Ücretlendirme,İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku Uzmanı

Kaynaklar:

-12.05.2010 Tarihli SİY

-2009/28 Sayılı Genelge

-2010/99 Sayılı Genelge

Diğer makaleleri

-SSK ve Bağ-kur usulüne uygun tahsise hazırlamaya başvurmada emekli maaşı bağlanma süreleri...

-İşyerlerinde İşin Durdurulmasına veya İşyerlerinin Kapatılmasına Dair Yönetmelikte Son Durum

-Günsüz işe girişlerde hizmet kazanımı

-Kayıtdışı çalıştırılanların tespitinde sigortalılık süresi

-Yurtdışı borçlanmada zorunlu göç

-Sigortalıların kendilerini bildirmesi