DİNÇER: İŞLETME BELGESİ YOK
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Ömer Dinçer’den de, OSTİM'de Mega Center adlı bir iş yerinde meydana gelen patlamaya ilişkin (ilk patlama), ''İşletmenin işletme belgesinin olmadığını öğrendim'' açıklaması geldi. (ntvmsnbc)

Bu açıklama bize İşletme Belgesinin ne olduğunu yazı konumuz yapma yönünde yönlendirdi.

İşletme Belgesi Nedir?

4857 sayılı İş Kanununun 78 inci maddesinde tanımlanmıştır.

“Bu Kanuna tabi işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği şartlarının belirlenmesi ve gerekli önlemlerin alınması, işyerlerinde kullanılan araç, gereç, makine ve hammaddeler yüzünden çıkabilecek iş kazaları ve meslek hastalıklarının önlenmesi ve özel durumları sebebiyle korunması gereken kişilerin çalışma şartlarının düzenlenmesi, ayrıca iş sağlığı ve güvenliği mevzuatına uygunluğu yönünden; işçi sayısı, işin ve işyerinin özellikleri ile tehlikesi dikkate alınarak işletme belgesi alması gereken işyerleri ile belgelendirilmesi gereken işler veya ürünler ve bu belge veya belgelerin alınmasına ilişkin usul ve esaslar, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili konularda yapılacak risk değerlendirmesi, kontrol, ölçüm, inceleme ve araştırmaların usul ve esasları ile bunları yapacak kişi ve kuruluşların niteliklerinin belirlenmesi, gerekli iznin verilmesi ve verilen iznin iptal edilmesi Sağlık Bakanlığının görüşü alınarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca çıkarılacak yönetmeliklerle belirlenir."

Kısacana maddeyi açıklarsak;

-İş Kanununa tabi işyerleri olacak,

-Bu işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği şartları belirlenecek,gerekli önlemler alınacaktır,

-İşyerlerinde üretim yapma esnasında kullanılacak her türlü araç,gereç,makine ve hammaddeler sebebiyle ortaya çıkabilecek iş kazaları ve meslek hastalıklarının önleyecek tedbirler alınması yada önlenmesi,

-Çalışma koşulları dikkate alınarak özel duruma göre çalışanların çalışma şartlarının düzenlenmesi,

-İş sağlığı ve güvenliği mevzuatına göre çalışan sayısı dikkate alınarak,iş ve işyerinin özellikleri,tehlike derecesine göre , İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili risk değerlendirilmesi yapılması

Bu koşullar işletme de var olduğu süre de ,üretilen işlerde yada ürünlerde bir risk söz konusu ise iş sağlığı ve güvenliği adına  İşletme Belgesi alınması gereklidir.

İşletme Belgesi Almak Zorunda Olan İşyerlerinde Çalışan İşçi Sayısı Nedir?

3/9/2008 tarihli ve 26986 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sanayi, Ticaret, Tarım ve Orman İşlerinden Sayılan İşlere İlişkin Yönetmelik ekinde yer alan sanayiden sayılan işlerin yapıldığı, elli veya daha fazla işçi istihdam edilen işyerlerini kapsar.

A)Sanayi den sayılan işler yönetmelik de 102 adet olarak sayılmıştır.

B)Ticaretten sayılan işler yönetmelik de 33 adet olarak sayılmıştır.

C)Tarım ve Orman İşleri olmak üzere tanımlanmıştır.

Bu işlerde  elli veya daha fazla işçi çalışıyorsa İşletme Belgesi alınacaktır.

İşletme Belgesinden İstisna Sayılan İşyerleri:

Aşağıda sayılan yönetmeliklerin kapsamında yer alan işyerlerine uygulanmaz:

a) 23/12/2003 tarihli ve 25325 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yapı İşlerinde Sağlık ve Güvenlik Yönetmeliği,

b) 21/2/2004 tarihli ve 25380 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yeraltı ve Yerüstü Maden İşletmelerinde Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği,

c) 22/2/2004 tarihli ve 25381 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sondajla Maden Çıkarılan İşletmelerde Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği. 

İşletme Belgesi Talebi:

-Yönetmelik kapsamında bulunan tüm işyerlerine “İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı” düzenlenmeden önce Çalışma Bölge müdürlüğünden işletme belgesi alınması zorunludur.

-Yönetmelik ekinde yer alan EK-1’deki  başvuru formunu işletme belgesini almak isteyen işveren yada vekili tarafından  bizzat,posta yada elektronik ortamda müracaat edeceklerdir.

-Başvuru ve beyan formu Çalışma Bölge müdürlüğünce kabul edilerek aynı gün içinde Yönetmelik ekinde gösterilen EK-2 belirtilen İşletme Belgesi düzenlenerek işverene verilecek yada posta yolu ile gönderilecektir.Bu işyeri için aynı gün içinde İş Teftiş Grup Başkanlıklarına bildirilir.  www.muhasebenet.net

-Bazı işyerleri faaliyete geçtiğinde elli işçi kapsamında değil,artan iş yükü ile elli yada daha fazla işçi çalıştırmaya başladığında bu belgeyi almak zorundadır.Bu sayıya ulaştığında otuz gün içinde müracaat etmesi gerekecektir.

İşletme Belgesi Nasıl Kesinleşir?

-İşletme Belgesi verildiğinden itibaren  üç ay içinde iş müfettişlerince işyerleri teftişe tabi tutulur.Formda beyan edilen esaslar iş sağlığı ve güvenliği yönünden incelenir.

-İş müfettişince yapılan incelemelerde EK-1’de yazılı hususlara aykırılık tespit edilmedikçe İşletme Belgesi geçerli sayılır.Aykırılık tespiti halinde iş müfettişi tarafından düzeltilmesi için üç ay ek süre verilir.Ek süre sonunda aksaklıklar düzeltilmemiş ise İşletme Belgesi iptal edilir.

-İşletme Belgesi verildikten sonra Çalışma Bölge Müdürlüğünce üç ay içinde İş Müfettişi tarafından inceleme yapılmaz ise İşletme Belgesi  geçerli olur.

İşletme Belgesi Hangi Hallerde Geçersizdir?

-İşyerinin taşınması,

-İşyerinin üretim ve faaliyet konusunun değişmesi,

-İşletmenin elli işçiden az olması,

-İş müfettişlerince inceleme sonucunda aksaklıkların giderilmesi için verilen ek süre sonunda eksikliklerin giderilmemesi durumunda,

İşletme belgeleri geçersiz sayılır.

İşyeri  Unvan yada İşveren Değişikliğinde Ne Yapılacaktır?

İşyerinde iş sağlığı ve güvenliği yönünden yapılan teftişlerde işveren ve/veya unvan değişikliğinin tespit edilmesi veya işveren veya işveren vekilince bölge müdürlüğüne değişikliğin bildirilmesi durumunda işyerinin mevcut dosyasında yer alan belge ve bilgiler esas alınarak işletme belgesindeki işveren ve/veya unvan değişikliği yapılır.

İşletme Belgesi Almamanın İPC Nedir?

Değerlendirme:

İşletme belgesi elli yada elli işçiden fazla işçi çalıştıran yönetmelik ekinde belirtilen sanayiden sayılan sanayi,ticaret,tarım ve orman  işyerlerinde İş sağlığı ve güvenliği adına İşletme Belgesi İşyeri Açma ruhsatı alınmadan önce alınması gereken belgedir.Bu belge yönetmelik ekindeki başvuru formunun doldurulması ile bir gün içinde işveren yada işveren vekiline verilmektedir.Üç ay içinde Bölge Çalışma Müdürlüklerince İş Teftiş Kurulunca görevlendirilen İş müfettişlerince iş yerinde yapılan incelemede bir aksaklık yok ise İşletme Belgesi geçerli sayılmakta,aksaklık var ise üç ay içinde aksaklıkların giderilmesi için ek süre tanınıyor.Bu sürede aksaklıklar giderilmez ise İşletme Belgesi geçersiz sayılıyor.

İşletme Belgesinin amacı iş sağlığı ve güvenliği adına iş kazası ve meslek hastalıklarını önleme adına düzenlenen bir belgedir.www.muhasebenet.net

Bu belge ile işverenler sorumluluk üstlenmektedir.

İş ve ürünlerini bu belge sorumluluğunda üretmek zorunluluğu taşıyorlar.

O halde olmazsa olmaz bu belgeyi almayan işverenler yapılan denetimlerde İPC muhatap olacaklardır.

İş sağlığı ve güvenliği önlemi almadan üretim yapanlar İşçilerin uğradıkları İş Kazaları yada Meslek Hastalıklarında SGK tarafından rucu’an davaları ile karşı karşıya gelerek altından kalkamayacakları Peşin Sermaye Değerleri ile ,kazaya uğrayan işçi ailelerinin açacakları maddi ve manevi tazminatlara mahkemelerde muhatap olacaklardır. 

Hazırlayan:

Vedat İLKİ

Ücretlendirme, İş ve Sosyal Güvenlik Uzmanı

07.02.2011

EK-1

İŞLETME BELGESİ BAŞVURU VE BEYAN FORMU 

T.C.

ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI

……………………Bölge Müdürlüğüne

İşyerinin adı veya unvanı   :……………………………………….……………..

İşveren veya işveren vekili            :…………………………………………………..…..

İşyeri sicil no.                             :.……………………………………………….....…..

İşyerinin adresi                :………………………………………………..…......

   Telefon no.                               :………………………………………………………

Elektronik posta adresi     :…………..………@……………….…

İşçi sayısı                                   :…………………………… 

            Yukarıdaki bilgilerin doğruluğunu ve işyerimde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması için ekte belirtilen asgari güvenlik önlemlerine ilişkin mevzuata uygunluğun sağlandığını, ayrıca işyerimin özelliği ve niteliğine uygun gerekli diğer her türlü güvenlik önlemlerini aldığımı, araç ve gereçleri noksansız bulundurduğumu beyan ederim. Beyanımın hilafı hâlinde hakkımda uygulanacak her türlü hukuki ve cezai sorumluluğu üstleniyorum.  www.muhasebenet.net

            Kurmuş olduğum işyerime, İşletme Belgesi Hakkında Yönetmeliğin 5 inci maddesi gereğince işletme belgesi verilmesi hususunda gereğini arz ederim. …/…./…

  (imza)

İşveren veya işveren vekili

A) ASGARİ GÜVENLİK ÖNLEMLERİNE İLİŞKİN LİSTE 

I- İşyeri bina ve eklentilerinde bulunması gerekli asgari sağlık ve güvenlik şartlarına yönelik tedbirler:

- Binaların yapısı ve dayanıklılığı,

- Elektrik tesisatı,

- Acil çıkış yolları ve kapıları,

- Yangınla mücadele,

- İşyerinin havalandırılması,

- Ortam sıcaklığı,

- Aydınlatma,

- İşyeri tabanı, duvarları, tavanı ve çatısı,

- Pencereler,

- Kapılar ve girişler,

- Ulaşım yolları ve tehlikeli alanlar,

- Yürüyen merdivenler ve bantlar,

- Yükleme yerleri ve rampalar,

- Çalışma yeri boyutları ve hava hacmi, çalışma yerlerinde hareket serbestliği,

- Dinlenme yerleri,

- Gebe ve emziren kadınlara ait dinlenme yerleri,

- Soyunma yerleri, duş, tuvalet ve lavabolar,

- Engelli işçilere yönelik gerekli düzenlemeler,

- Açık alanlardaki çalışmalarda özel tedbirler,

- Güvenlik ve sağlık işaretleri, 

II- İş ekipmanlarının kullanımıyla ilgili sağlık ve güvenlik şartlarını sağlayacak asgari tedbirler:

- İş ekipmanında bulunacak asgari gerekler,

- Özel tipteki iş ekipmanında bulunacak asgari ek gerekler,

- Makine emniyetine  uygunluk,

- İş ekipmanının kullanımı ile ilgili hususlar, 

III- İşyerine dair diğer asgari önleme ve koruma uygulamaları:

            - Kimyasal maddelerle çalışmalarda sağlık ve güvenlik tedbirleri,

- Asbestle çalışmalarda sağlık ve güvenlik tedbirleri,

            - Kanserojen ve mutajen maddelerle çalışmalarda sağlık ve güvenlik tedbirleri,

            - Biyolojik etkilere maruziyet risklerinin önlenmesi,

            - Patlayıcı ortamların tehlikelerinden korunma tedbirleri,

- Gürültü,

- Titreşim,

- Ekranlı araçlar, 

IV- İşyeri sağlık ve güvenlik birimine yönelik önlemler:

- 15/8/2009 tarihli ve 27320 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İşyeri Sağlık ve Güvenlik Birimleri ile Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimleri Hakkında Yönetmeliğin EK-1’inde yer alan donanımlar.

B) İŞYERİNE AİT GENEL BİLGİLER 

 EK-2   İŞLETME BELGESİ 

ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI

        …………………    BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ  

Belge No          :

Tarih                 :         

Unvan ve Adresi :   

İşbu İşletme Belgesi yukarıda unvan ve adresi belirtilen ……………….. sicil no’lu işyeri için 4857 sayılı İş Kanununun 78 inci maddesine göre çıkarılan İşletme Belgesi Hakkında Yönetmeliğin 5 inci maddesi gereğince işverenin beyanı üzerine düzenlenmiştir.  BÖLGE  MÜDÜRÜ

07.02.2011

Diğer makaleleri

-4-a’lıarın kısmi yaşlılık aylığı incelenmesi

-Kadın işçilerin gece vardiyasında çalışma esasları

-2011 Yılında SGDP priminin değerlendirilmesi

-Çalışma Hayatında Yeni Bir Hizmet Sektörü

-4/(C) Geçici Personel’de Son Durum

-2011 Yılı SGK İdari Para Cezaları

-2011 Yılı ile ilgili katsayılar değişti

-2011 Yılında SGK Primlerinde Yapılan Değişiklikler

-Çalışma hayatında ibraname

-Yurtdışı borçlanmada zorunlu göç

-Sigortalıların kendilerini bildirmesi

-2011 Yılı Ücretlilerin  Hesap Pusulasında Kullanılacak Bordro’ya Esas Parametreler

-SSK ve Bağ-kur usulüne uygun tahsise hazırlamaya başvurmada emekli maaşı bağlanma süreleri...

-İşyerlerinde İşin Durdurulmasına veya İşyerlerinin Kapatılmasına Dair Yönetmelikte Son Durum

-Günsüz işe girişlerde hizmet kazanımı

-Kayıtdışı çalıştırılanların tespitinde sigortalılık süresi

-Yurtdışı borçlanmada zorunlu göç

-Sigortalıların kendilerini bildirmesi